Słownik:Ahtialański: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
АХТІАЉЄДАІ ӒЛАѴАІ КІЄНАУ
m |
|||
Linia 14: | Linia 14: | ||
# '''ce-u''' - klej | # '''ce-u''' - klej | ||
# '''adikuv''' - ołówek | # '''adikuv''' - ołówek | ||
− | # ''' | + | # '''bohñuu''' - buty |
# '''laur''' - laur | # '''laur''' - laur | ||
# '''haina''' - haina | # '''haina''' - haina | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
# '''eça''' - błyszczeć | # '''eça''' - błyszczeć | ||
# '''fonka''' - płomień | # '''fonka''' - płomień | ||
− | # '''hin | + | # '''hin taar''' - w środku |
# '''sen''' - "w", podobnie jak '''hin''' хін | # '''sen''' - "w", podobnie jak '''hin''' хін | ||
# '''hentis''' - słownik | # '''hentis''' - słownik | ||
Linia 45: | Linia 45: | ||
# '''uikanpa''' - okazało się, wyszło | # '''uikanpa''' - okazało się, wyszło | ||
# '''harak''', '''hartak''' - dusza | # '''harak''', '''hartak''' - dusza | ||
− | # ''' | + | # '''draak''' - smok |
# '''vah''' - to | # '''vah''' - to | ||
# '''zarivst''' - próbować | # '''zarivst''' - próbować | ||
# '''zari''' - próba | # '''zari''' - próba | ||
− | # '''et''', ''' | + | # '''et''', '''eet''' - z |
# '''mako''' - powinno, miało być | # '''mako''' - powinno, miało być | ||
# '''feum''' - tajemnica | # '''feum''' - tajemnica | ||
Linia 71: | Linia 71: | ||
# '''siv''' (''si-'') - B (11) jedenaście | # '''siv''' (''si-'') - B (11) jedenaście | ||
# '''ayge''' (''ayi-'') - C (12) dwanaście | # '''ayge''' (''ayi-'') - C (12) dwanaście | ||
− | # ''' | + | # '''doon''' (''do-'') - D (13) trzynaście |
# '''şag''' (''şi-'') - E (14) czternaście | # '''şag''' (''şi-'') - E (14) czternaście | ||
# '''ıl''' (''ı-'') ыљ (''ы-'') - F (15) piętñaście | # '''ıl''' (''ı-'') ыљ (''ы-'') - F (15) piętñaście | ||
# '''hayıx''', '''kiraja''' - 10 (16) szesnaście | # '''hayıx''', '''kiraja''' - 10 (16) szesnaście | ||
− | # ''' | + | # '''hit''', '''hohit''' - proszę |
# '''irtin''' - przepraszam | # '''irtin''' - przepraszam | ||
# '''acreu''', '''acren''' - dziękować | # '''acreu''', '''acren''' - dziękować | ||
− | # ''' | + | # '''baas''' - siła, potęga, moc |
# '''granti''', '''dranti''' - wielki, wielkość; podziw | # '''granti''', '''dranti''' - wielki, wielkość; podziw | ||
− | # '''ver''', ''' | + | # '''ver''', '''ver''' - większy, mocniejszy, silniejszy |
# '''ta''' - mniejszy, słabszy | # '''ta''' - mniejszy, słabszy | ||
# '''ir''' - dawać, brać, mieć, posiadać (dawniejsza, uniwersalna forma); jako '''ir-''' oznacza posiadanie; jako osobne słowo stosowane jako stopień najwyższy przymiotniika (np. ''ir granti'') | # '''ir''' - dawać, brać, mieć, posiadać (dawniejsza, uniwersalna forma); jako '''ir-''' oznacza posiadanie; jako osobne słowo stosowane jako stopień najwyższy przymiotniika (np. ''ir granti'') | ||
Linia 87: | Linia 87: | ||
# '''zuam''' - przegrać | # '''zuam''' - przegrać | ||
# '''yukrai''' - ostatnii | # '''yukrai''' - ostatnii | ||
− | # ''' | + | # '''haht''' - promień |
# '''ontra''' - mrok | # '''ontra''' - mrok | ||
# '''sarqa''' - skrzydło | # '''sarqa''' - skrzydło | ||
Linia 104: | Linia 104: | ||
# '''utake''' - zemsta | # '''utake''' - zemsta | ||
# '''tria''' - ochrona, obrona | # '''tria''' - ochrona, obrona | ||
− | # ''' | + | # '''ırataak''' - kastrat |
# '''jatro''' (dawniej: '''diatro''') - prawie, nie do końca | # '''jatro''' (dawniej: '''diatro''') - prawie, nie do końca | ||
# '''lare''' - gdzie? | # '''lare''' - gdzie? | ||
Linia 111: | Linia 111: | ||
# '''ne''' - nie | # '''ne''' - nie | ||
# '''nesiavst''', '''nesian''' - myśleć | # '''nesiavst''', '''nesian''' - myśleć | ||
− | # '''et''' (formalne), ''' | + | # '''et''' (formalne), '''eet''' - z, o |
# '''dostre''' - dość | # '''dostre''' - dość | ||
# '''tıiu''' - kto? | # '''tıiu''' - kto? | ||
Linia 128: | Linia 128: | ||
# '''-rate''' - tysiące | # '''-rate''' - tysiące | ||
# '''bnikı''' - liczby | # '''bnikı''' - liczby | ||
− | # ''' | + | # '''hir''' - od (zawsze) |
# '''sar''' - do (zawsze), od (poza pojęciami abstrakcyjnymi) | # '''sar''' - do (zawsze), od (poza pojęciami abstrakcyjnymi) | ||
# '''sertivst''' - mieszkać | # '''sertivst''' - mieszkać | ||
# '''jartavst''' - żyć | # '''jartavst''' - żyć | ||
# '''traivst''' - jeść | # '''traivst''' - jeść | ||
− | # ''' | + | # '''oturaakavst''' - patrzeć |
− | # ''' | + | # '''haunaakaavst''' - widzieć |
# '''yurtavst''' - mówić | # '''yurtavst''' - mówić | ||
# '''teravst''' - rozumieć | # '''teravst''' - rozumieć | ||
# '''faikevst''' - chcieć | # '''faikevst''' - chcieć | ||
− | # ''' | + | # '''jaart''' - minister |
− | # ''' | + | # '''artijaart''' - [[Arcyjaarci Ahtialii|arcyjaart]] |
# '''veryurtavst''' - ogłaszać | # '''veryurtavst''' - ogłaszać | ||
# '''zoutar''' - prawda | # '''zoutar''' - prawda | ||
# '''tazoutar''' - nieprawda, kłamstwo | # '''tazoutar''' - nieprawda, kłamstwo | ||
# '''ħavan''' - wojna | # '''ħavan''' - wojna | ||
− | # ''' | + | # '''staab''' - atak |
# '''yu''', '''yu''' - od czegoś, przynależy, skądś (odpowiednik polskiego ''od'', angielskiego ''of'') | # '''yu''', '''yu''' - od czegoś, przynależy, skądś (odpowiednik polskiego ''od'', angielskiego ''of'') | ||
# '''kad''' - rok | # '''kad''' - rok | ||
Linia 188: | Linia 188: | ||
## '''ikiodaka''' - stary komputer (od pierwszego komputera, który nazwano "ikiodaka" wg wtedy aktualnej formy słowa "dziadek", wg przekonania, że komputer - tak jak dziadkowie - będzie wzorem mądrości; dziś raczej rubasznie w znaczeniu "stary, dobry sprzęt") | ## '''ikiodaka''' - stary komputer (od pierwszego komputera, który nazwano "ikiodaka" wg wtedy aktualnej formy słowa "dziadek", wg przekonania, że komputer - tak jak dziadkowie - będzie wzorem mądrości; dziś raczej rubasznie w znaczeniu "stary, dobry sprzęt") | ||
# '''elik''' - cukier | # '''elik''' - cukier | ||
− | # ''' | + | # '''saavst''' - czcić |
− | # ''' | + | # '''saant''' - święty |
− | # '''- | + | # '''-aak''' - czas przyszły |
− | # ''' | + | # '''aak''' - przyszłość |
− | # ''' | + | # '''nee''' - król |
# '''nea''' - królestwo | # '''nea''' - królestwo | ||
# '''orik''' - chleb | # '''orik''' - chleb | ||
# '''aliakavst''' - wybaczyć | # '''aliakavst''' - wybaczyć | ||
− | # ''' | + | # '''noor''' - wina, grzech |
# '''tirk''' - człowiek | # '''tirk''' - człowiek | ||
# '''tesiaka''' - hymn | # '''tesiaka''' - hymn | ||
Linia 232: | Linia 232: | ||
# '''nûri''' - dlaczego? | # '''nûri''' - dlaczego? | ||
# '''henno''' - ponieważ | # '''henno''' - ponieważ | ||
− | # ''' | + | # '''tuaak''' - szturm, uderzenie; włamanie |
# '''nezoutar''' - nieprawda, fałsz | # '''nezoutar''' - nieprawda, fałsz | ||
# '''fun''' - koniec | # '''fun''' - koniec | ||
Linia 240: | Linia 240: | ||
# '''atkunt''' - główny, ważny | # '''atkunt''' - główny, ważny | ||
# '''putku''' - kartka, strona (też internetowa); książka | # '''putku''' - kartka, strona (też internetowa); książka | ||
− | # ''' | + | # '''elhaunaakavst''' - pokazać |
# '''ik''' - móc | # '''ik''' - móc | ||
# '''-ik''' - móc (cząstka osobowa) | # '''-ik''' - móc (cząstka osobowa) | ||
Linia 259: | Linia 259: | ||
# '''çedukvst''' - używać | # '''çedukvst''' - używać | ||
# '''pudu''' - kontynent | # '''pudu''' - kontynent | ||
− | # ''' | + | # '''aak''' - przeszłość |
# '''udobna''' - komunikacja | # '''udobna''' - komunikacja | ||
# '''pkatñ''' - głos | # '''pkatñ''' - głos | ||
Linia 323: | Linia 323: | ||
# '''nokat''' - powstaniec | # '''nokat''' - powstaniec | ||
# '''ibuvst''' - pewny | # '''ibuvst''' - pewny | ||
− | # ''' | + | # '''xarh''' - pole |
# '''iwunald''' - ryba | # '''iwunald''' - ryba | ||
# '''das''' - północ | # '''das''' - północ | ||
Linia 348: | Linia 348: | ||
# '''ħodu''' - ignorancja | # '''ħodu''' - ignorancja | ||
# '''fac nak’''' - zależy od | # '''fac nak’''' - zależy od | ||
− | # ''' | + | # '''şaak''' - sposób |
# '''zartant''' - konserwatywność, konserwatywny | # '''zartant''' - konserwatywność, konserwatywny | ||
# '''dakanhavst''' - trząść się | # '''dakanhavst''' - trząść się | ||
Linia 354: | Linia 354: | ||
# '''boltavst''' - kraść; konfiskować | # '''boltavst''' - kraść; konfiskować | ||
# '''bolte''' - kradzież | # '''bolte''' - kradzież | ||
− | # ''' | + | # '''naalavst''' - połączyć, łączyć |
# '''kunok''' - srebro | # '''kunok''' - srebro | ||
# '''lok''' - ulica | # '''lok''' - ulica | ||
Linia 428: | Linia 428: | ||
# '''talinavst''' - potrzebować | # '''talinavst''' - potrzebować | ||
# '''vervan''' - zdanie | # '''vervan''' - zdanie | ||
− | # ''' | + | # '''okoos''' - słaby |
# '''nobu''' - kolejność | # '''nobu''' - kolejność | ||
# '''uzu''' - do widzenia, żegnaj, cześć | # '''uzu''' - do widzenia, żegnaj, cześć | ||
# '''şu''' - jakiś, jakaś, jakieś | # '''şu''' - jakiś, jakaś, jakieś | ||
− | # '''şag· (dawne formy zapisu: ''' | + | # '''şag· (dawne formy zapisu: '''şdraaħ''', '''şah''', '''şaa''') - dodawane do pytań |
# '''kazu''' - wprowadza stronę bierną (został, została) | # '''kazu''' - wprowadza stronę bierną (został, została) | ||
# '''molivst''' - rodzić | # '''molivst''' - rodzić | ||
Linia 446: | Linia 446: | ||
# '''-ak''' - wykonawca czynności | # '''-ak''' - wykonawca czynności | ||
# '''moik''' - razem, wspólnie | # '''moik''' - razem, wspólnie | ||
− | # ''' | + | # '''fujaac''' - granica |
# '''lyeme''' - pożywienie, żywność | # '''lyeme''' - pożywienie, żywność | ||
# '''lyemekavst''' - jeść (ogólnie) | # '''lyemekavst''' - jeść (ogólnie) | ||
Linia 468: | Linia 468: | ||
# '''tlami''' - wkrótce, niedługo | # '''tlami''' - wkrótce, niedługo | ||
# '''vahhñ''' - klątwa | # '''vahhñ''' - klątwa | ||
− | # ''' | + | # '''zaar''' - walka |
# '''mekis''' - torba | # '''mekis''' - torba | ||
# '''vost''' - atak nożem, chlaśnięcie | # '''vost''' - atak nożem, chlaśnięcie | ||
Linia 484: | Linia 484: | ||
# '''semençi''' - potwór | # '''semençi''' - potwór | ||
# '''hazai''' - powstawać | # '''hazai''' - powstawać | ||
− | # ''' | + | # '''haypayda''' - sztuczny, nieprawdziwy, fałszywy |
− | # ''' | + | # '''maara''' - świat |
# '''samoi''' - tylko, nawet | # '''samoi''' - tylko, nawet | ||
# '''varminnas''' - byk | # '''varminnas''' - byk | ||
Linia 584: | Linia 584: | ||
# '''abadiv''' - lokacja | # '''abadiv''' - lokacja | ||
# '''balivst''' - przyglądać się | # '''balivst''' - przyglądać się | ||
− | # ''' | + | # '''hımahe''' - ogólnie |
# '''ħab''' - powódź | # '''ħab''' - powódź | ||
# '''s”ın''' - susza | # '''s”ın''' - susza | ||
Linia 606: | Linia 606: | ||
# '''gemuvst''' (dawniej: '''genoavst''') - zmienić coś, zmienić stan, zmieniać | # '''gemuvst''' (dawniej: '''genoavst''') - zmienić coś, zmienić stan, zmieniać | ||
# '''gemu''' - zmiana | # '''gemu''' - zmiana | ||
− | # ''' | + | # '''untıh''' - godność |
# '''selid''' - rozum | # '''selid''' - rozum | ||
# '''mmys''' - sumienie | # '''mmys''' - sumienie | ||
Linia 628: | Linia 628: | ||
# '''mım''' - rzeka | # '''mım''' - rzeka | ||
# '''luri z”ait|an''' - tam! (np. odpowiedź na ''lare?'') | # '''luri z”ait|an''' - tam! (np. odpowiedź na ''lare?'') | ||
− | # ''' | + | # '''aluumis''' - złoto |
# '''gemana''' - porządek | # '''gemana''' - porządek | ||
# '''íman''' - sprytñy | # '''íman''' - sprytñy | ||
# '''kñahara''' - straż | # '''kñahara''' - straż | ||
− | # ''' | + | # '''uykaan''' - zmrok |
# '''stahanovst''' - odejść, odchodzić | # '''stahanovst''' - odejść, odchodzić | ||
# '''dagancaraz''' - opaść, paść | # '''dagancaraz''' - opaść, paść | ||
Linia 640: | Linia 640: | ||
# '''sakaí''' - więcej! | # '''sakaí''' - więcej! | ||
# '''sevai''' - mniej! | # '''sevai''' - mniej! | ||
− | # ''' | + | # '''taykaavst''' - szukać |
− | # ''' | + | # '''anvuuvst''' - znaleźć |
# '''pseıþevst''' - spać | # '''pseıþevst''' - spać | ||
# '''kama''' - zapach | # '''kama''' - zapach | ||
# '''kamavst''' - czuć zapach; rzadziej jako: wąchać | # '''kamavst''' - czuć zapach; rzadziej jako: wąchać | ||
− | # ''' | + | # '''kiih''' - samotñy, samotñość |
# '''lak’''' - przez | # '''lak’''' - przez | ||
# '''kırnant''' - zmęczony | # '''kırnant''' - zmęczony | ||
Linia 662: | Linia 662: | ||
# '''amma''' - traktat | # '''amma''' - traktat | ||
# '''þun''' - umowa, ugoda | # '''þun''' - umowa, ugoda | ||
− | # ''' | + | # '''kkainameene''' - deklaracja (ew. veryurt) |
# '''viladravst''' - sprawdzać, testować, badać | # '''viladravst''' - sprawdzać, testować, badać | ||
# '''aqwila''' - porządek, ład; norma; dobro | # '''aqwila''' - porządek, ład; norma; dobro | ||
Linia 704: | Linia 704: | ||
# '''kara''' - szacować ("około") | # '''kara''' - szacować ("około") | ||
# '''hat|am''' - koło (jako układ bądź większe, np. koło miast, na niebie, kształt jeziora; jako kształt '''lin''') | # '''hat|am''' - koło (jako układ bądź większe, np. koło miast, na niebie, kształt jeziora; jako kształt '''lin''') | ||
− | # ''' | + | # '''iigani''' - transport |
# '''şıkai''' - źródło [[asinina|asininy]] | # '''şıkai''' - źródło [[asinina|asininy]] | ||
# '''kumey''' - źródło | # '''kumey''' - źródło | ||
− | # ''' | + | # '''kii''' - meteoryt |
# '''vööri''' - środek, centrum | # '''vööri''' - środek, centrum | ||
# '''ekvuno''' - prąd, elektryczność; zasilanie | # '''ekvuno''' - prąd, elektryczność; zasilanie | ||
Linia 722: | Linia 722: | ||
# '''ımenlae''' - przypadek | # '''ımenlae''' - przypadek | ||
# '''psona''' - ostrożność, uwaga | # '''psona''' - ostrożność, uwaga | ||
− | # ''' | + | # '''soraamu''' - zasłonić, zasłonić |
# '''tulıme''' - jabłko | # '''tulıme''' - jabłko | ||
# '''hilu''' - łóżko | # '''hilu''' - łóżko | ||
Linia 732: | Linia 732: | ||
# '''lourmeny''' - kościół (budynek), świątynia | # '''lourmeny''' - kościół (budynek), świątynia | ||
# '''tñoni''' - obywatel, obywatelstwo | # '''tñoni''' - obywatel, obywatelstwo | ||
− | # ''' | + | # '''qaaf''' - kapłan; ksiądz |
− | # ''' | + | # '''seenı''' - zakonnik, zakonnica |
# '''pnu''' - oraz, także; "co więcej", "ponadto" (nie to samo co "se" i "pni", używane ze związkiem z poprzednią myślą) | # '''pnu''' - oraz, także; "co więcej", "ponadto" (nie to samo co "se" i "pni", używane ze związkiem z poprzednią myślą) | ||
# '''taharnalu''' - poczta | # '''taharnalu''' - poczta | ||
# '''t|on''' - pomoc medyczna, medycyna; szpital | # '''t|on''' - pomoc medyczna, medycyna; szpital | ||
# '''toişırı''' - gospodarka, finanse | # '''toişırı''' - gospodarka, finanse | ||
− | # ''' | + | # '''terwukah''' - pielgrzymka |
− | # ''' | + | # '''hol''' - istniienie, być, istniieć |
# '''tună''' - muzeum | # '''tună''' - muzeum | ||
# '''gu''' - turystyka | # '''gu''' - turystyka | ||
Linia 758: | Linia 758: | ||
# '''delı''' - kupić | # '''delı''' - kupić | ||
# '''sarı''' - płacić | # '''sarı''' - płacić | ||
− | # ''' | + | # '''kameerı''' - sprzedać |
− | # ''' | + | # '''gokaa''' - grać (na instrumencie) |
# '''fo''' - albo, lub | # '''fo''' - albo, lub | ||
# '''hel''' - wiara w coś (niereligijnie, ew. prześmiewczo o religii, "zabobon") | # '''hel''' - wiara w coś (niereligijnie, ew. prześmiewczo o religii, "zabobon") | ||
Linia 765: | Linia 765: | ||
# '''nın''' - dźwięk | # '''nın''' - dźwięk | ||
# '''sokon''' - pałac | # '''sokon''' - pałac | ||
− | # ''' | + | # '''muaa''' - decyzja, głos (w głosowaniu) |
# '''sakıre''' - poziomo | # '''sakıre''' - poziomo | ||
− | # ''' | + | # '''ızuugon''' (dawniej: '''izudron''') - pionowo |
− | # ''' | + | # '''qaiçaan''' - wrogość, przeciwieństwo, spór, kłótniia |
# '''tornya''' - gwarancja, obietniica, przysięga | # '''tornya''' - gwarancja, obietniica, przysięga | ||
# '''naumi''' - ogród | # '''naumi''' - ogród | ||
− | # ''' | + | # '''aakaaru''' - mur obronny |
# '''dun''' - mauzoleum, grobowiec (także: boa) | # '''dun''' - mauzoleum, grobowiec (także: boa) | ||
# '''sanvöi''' - zamek | # '''sanvöi''' - zamek | ||
− | # ''' | + | # '''tomınuu''' - wracać, powrót, cofać |
# '''durħa''' - gruzy, ruiny | # '''durħa''' - gruzy, ruiny | ||
# '''tala''' - biblioteka | # '''tala''' - biblioteka | ||
Linia 790: | Linia 790: | ||
# '''yn''' - "to znaczy", tzn. "to jest" (wyjaśnia) | # '''yn''' - "to znaczy", tzn. "to jest" (wyjaśnia) | ||
# '''tom''' - jeśli, jeżeli | # '''tom''' - jeśli, jeżeli | ||
− | # ''' | + | # '''vaajs''' - sieć |
# '''kíní''' - narzędzia; program komputerowy | # '''kíní''' - narzędzia; program komputerowy | ||
# '''tñome''' - bufet, karcza, bar | # '''tñome''' - bufet, karcza, bar | ||
# '''zöönere''' - plac | # '''zöönere''' - plac | ||
− | # ''' | + | # '''daanömy''' - wystawa, galeria |
# '''pnasa''' - nauka (ogólnie); badania | # '''pnasa''' - nauka (ogólnie); badania | ||
# '''sylmayni''' - fontanna | # '''sylmayni''' - fontanna | ||
Linia 804: | Linia 804: | ||
# '''öönakñ''' - brama, wrota | # '''öönakñ''' - brama, wrota | ||
# '''çomen|ai''' - dzwon | # '''çomen|ai''' - dzwon | ||
− | # ''' | + | # '''haalí''' - orzeł |
# '''wamu''' - ołtarz | # '''wamu''' - ołtarz | ||
− | # ''' | + | # '''kolhmyanaaravst''' - organizować |
# '''tönoyel''' - matematyka | # '''tönoyel''' - matematyka | ||
# '''teyrı''' - przyroda | # '''teyrı''' - przyroda | ||
− | # ''' | + | # '''oof''' - tablica |
# '''t|esevst''' - wiązać, związywać | # '''t|esevst''' - wiązać, związywać | ||
# '''fûhey''' - doktryna, pogląd | # '''fûhey''' - doktryna, pogląd | ||
Linia 826: | Linia 826: | ||
# '''tyr''' - niemy | # '''tyr''' - niemy | ||
# '''þyn''' - przód, przedni | # '''þyn''' - przód, przedni | ||
− | # ''' | + | # '''iir''' - tył, tylni |
# '''lyini''' - styk, zwarcie; połączenie | # '''lyini''' - styk, zwarcie; połączenie | ||
# '''safir''' - szczelina | # '''safir''' - szczelina | ||
− | # ''' | + | # '''kunaake''' - mieszanina, mieszanka, mieszać (-vst), mikstura |
− | # ''' | + | # '''vaareekel''' - partykuła gramatyczna |
# '''tñopn''' - cząsteczka, atom | # '''tñopn''' - cząsteczka, atom | ||
# '''sontñopn''' - pierwiastek chemiczny | # '''sontñopn''' - pierwiastek chemiczny | ||
Linia 886: | Linia 886: | ||
# '''şppartħat''' - spustoszenie, zniszczenie, pobojowisko | # '''şppartħat''' - spustoszenie, zniszczenie, pobojowisko | ||
# '''pisferö''' - uprowadzać, porywać (kogoś) | # '''pisferö''' - uprowadzać, porywać (kogoś) | ||
− | # ''' | + | # '''triispenevst''' - chwytać, łapać |
− | # ''' | + | # '''çtaa''' - stać się, stawać się |
# '''korkıa''' - wdowa | # '''korkıa''' - wdowa | ||
# '''fñurdren''' - wdowiec | # '''fñurdren''' - wdowiec | ||
Linia 911: | Linia 911: | ||
# '''aytenkor''' - rozrywka, zabawa | # '''aytenkor''' - rozrywka, zabawa | ||
# '''kñyrnevst''' - sprzątać | # '''kñyrnevst''' - sprzątać | ||
− | # ''' | + | # '''rûntee''' - definicja |
# '''ħayı''' - pusty; próżnia | # '''ħayı''' - pusty; próżnia | ||
# '''önkerevst''' - mierzyć | # '''önkerevst''' - mierzyć | ||
− | # ''' | + | # '''haary''' - skala |
# '''syn''' - daleko | # '''syn''' - daleko | ||
# '''ûr''' - blisko | # '''ûr''' - blisko | ||
Linia 921: | Linia 921: | ||
# '''ö''' - może, możliwe | # '''ö''' - może, możliwe | ||
# '''-hûr''' - jakieś założenie, "musiałoby" | # '''-hûr''' - jakieś założenie, "musiałoby" | ||
− | # ''' | + | # '''toorhey''' - "na przykład" |
# '''pan”a''' - hobby (pisane przez "n”") | # '''pan”a''' - hobby (pisane przez "n”") | ||
# '''tte''' - religia | # '''tte''' - religia | ||
Linia 929: | Linia 929: | ||
# '''göxecenavst''' - być wartym | # '''göxecenavst''' - być wartym | ||
# '''tñoniaccad''' (''tñoni accad'') - piechota, siły lądowe | # '''tñoniaccad''' (''tñoni accad'') - piechota, siły lądowe | ||
− | # ''' | + | # '''qıraibaas''' - siły pancerne, zmotoryzowane |
# '''bjonde''' - siły powietrzne, lotniictwo ← ''słowo odrestaurowane'' | # '''bjonde''' - siły powietrzne, lotniictwo ← ''słowo odrestaurowane'' | ||
# '''accad''' - armia ← ''słowo odrestaurowane'' | # '''accad''' - armia ← ''słowo odrestaurowane'' | ||
# '''axow''' - artyleria ← ''słowo odrestaurowane'' | # '''axow''' - artyleria ← ''słowo odrestaurowane'' | ||
− | # ''' | + | # '''waobaas''' - marynarka wojenna |
# '''psalvada''' - siły specjalne | # '''psalvada''' - siły specjalne | ||
# '''nerde''' - żandarmeria | # '''nerde''' - żandarmeria | ||
Linia 1000: | Linia 1000: | ||
# '''c’era''' - miotacz; wyrzutniia | # '''c’era''' - miotacz; wyrzutniia | ||
# '''fokö''' - nóż | # '''fokö''' - nóż | ||
− | # ''' | + | # '''đaarevst''' - budować (budynki) |
# '''đaoreavst''' - konstruować | # '''đaoreavst''' - konstruować | ||
# '''k”us''' - okolica | # '''k”us''' - okolica | ||
Linia 1009: | Linia 1009: | ||
# '''sû''' - w pobliżu | # '''sû''' - w pobliżu | ||
# '''sustan”''' - dzieło, sztuka | # '''sustan”''' - dzieło, sztuka | ||
− | # ''' | + | # '''iietaoeıen''' - wsparcie |
# '''negim''' - wtedy | # '''negim''' - wtedy | ||
# '''t|wai''' - mocno, silnie; bardzo | # '''t|wai''' - mocno, silnie; bardzo | ||
Linia 1015: | Linia 1015: | ||
# '''şurkunsuvst''' - obmyślać, planować | # '''şurkunsuvst''' - obmyślać, planować | ||
# '''şar''' ''[[Invars]]!'' - "nie" bądź "lecz", "ale" | # '''şar''' ''[[Invars]]!'' - "nie" bądź "lecz", "ale" | ||
− | # ''' | + | # '''ízđuun''' - fabuła, treść; historia, "to, o co chodzi" |
# '''pat|ar''' - taniec, tańczenie | # '''pat|ar''' - taniec, tańczenie | ||
− | # ''' | + | # '''p’uus''' - postać, bohater, "sylwetka" |
− | # ↑ ''' | + | # ↑ '''m’uus''' ''[[Invars]]!'' |
− | # '''na''', '''ta''' ''[[Invars]]!'' - i, oraz (zamiennie z "se"/"set"), generalnie typowe dla invarsu, ale spotykane i w tekstach bardzo oficjalnych; obu raczej używa się do wskazywania dwóch czy trzech powiązanych elementów, np. "łao ta lan na | + | # '''na''', '''ta''' ''[[Invars]]!'' - i, oraz (zamiennie z "se"/"set"), generalnie typowe dla invarsu, ale spotykane i w tekstach bardzo oficjalnych; obu raczej używa się do wskazywania dwóch czy trzech powiązanych elementów, np. "łao ta lan na naart" (woda i ziemia, i niebo), przy większej liczbie używając już "se". |
# '''has''' [hɑs] - to znaczy, to jest (do wyjaśniania bądź poprawiania się) | # '''has''' [hɑs] - to znaczy, to jest (do wyjaśniania bądź poprawiania się) | ||
# '''şeoau''' - opowieść obrazkowa, powiązana tematycznie galeria, zestaw obrazów, tryptyk, komiks | # '''şeoau''' - opowieść obrazkowa, powiązana tematycznie galeria, zestaw obrazów, tryptyk, komiks | ||
# '''şeçnad''' - podstawa, podłoga | # '''şeçnad''' - podstawa, podłoga | ||
− | # ''' | + | # '''vuh''' - zaledwie, tylko, choćby nawet to |
# '''on''' - spójnik, zamienny z "se" (separator zdań podrzędnych) | # '''on''' - spójnik, zamienny z "se" (separator zdań podrzędnych) | ||
# '''çöryk''' - parada, triumf, defilada, pochód | # '''çöryk''' - parada, triumf, defilada, pochód | ||
Linia 1032: | Linia 1032: | ||
# '''gemiş''' - potomek | # '''gemiş''' - potomek | ||
# '''wankû''' - przodek | # '''wankû''' - przodek | ||
− | # ''' | + | # '''notraam''' - pochwała, chwalić |
− | # ''' | + | # '''notraavst''' - chwalić |
# '''heriane''' - iskra | # '''heriane''' - iskra | ||
# '''łan''' - drzewo | # '''łan''' - drzewo | ||
# '''daş''' - futro | # '''daş''' - futro | ||
− | # ''' | + | # '''aanvivst''' - uważać za coś, myśleć, że coś jest |
# '''alkaħ''' - pamiętliwość, zawiść | # '''alkaħ''' - pamiętliwość, zawiść | ||
− | # ''' | + | # '''đaars''' - pieczęć, pieczątka |
# '''ahta''' - zupa | # '''ahta''' - zupa | ||
# '''hyan''' - kichniięcie | # '''hyan''' - kichniięcie | ||
Linia 1047: | Linia 1047: | ||
# '''ħared''' - rozpacz | # '''ħared''' - rozpacz | ||
# '''etqan''' - smutek | # '''etqan''' - smutek | ||
− | # ''' | + | # '''muuna''' - marzenie |
# '''imi''' - małżeństwo, związek | # '''imi''' - małżeństwo, związek | ||
# '''edenaivst''' - przychodzić, nadchodzić | # '''edenaivst''' - przychodzić, nadchodzić | ||
Linia 1054: | Linia 1054: | ||
# '''yunirant''' - wierny | # '''yunirant''' - wierny | ||
# '''kin seitavst''' - przestać, przerwać | # '''kin seitavst''' - przestać, przerwać | ||
− | # ''' | + | # '''taħrii''' - hałas |
# '''naj''' - nic, nicość | # '''naj''' - nic, nicość | ||
# '''oru''' - oprócz | # '''oru''' - oprócz | ||
Linia 1061: | Linia 1061: | ||
# '''ırkın''' - stal | # '''ırkın''' - stal | ||
# '''jáb''' - jaskinia, pieczara | # '''jáb''' - jaskinia, pieczara | ||
− | # ''' | + | # '''oobita''' - rower |
− | # ''' | + | # '''hanaa''' - wiewiórka |
# '''roşı''' - gaz | # '''roşı''' - gaz | ||
# '''şavo''' - palenie ognia, rozpalanie ognia (czynność, procedura) | # '''şavo''' - palenie ognia, rozpalanie ognia (czynność, procedura) | ||
# '''toux''' - młot | # '''toux''' - młot | ||
# '''wayp''' - rura, rurka | # '''wayp''' - rura, rurka | ||
− | # ''' | + | # '''xelofone''' - cymbałki |
# '''ket|avst''' - nosić, nieść | # '''ket|avst''' - nosić, nieść | ||
# '''sonu''' - czuć się | # '''sonu''' - czuć się | ||
Linia 1089: | Linia 1089: | ||
# '''şöz''' - mężczyzna | # '''şöz''' - mężczyzna | ||
# Cześci ciała: '''istniiaı''' | # Cześci ciała: '''istniiaı''' | ||
− | # ''' | + | # '''kaalan''' - głowa |
# '''eite''' - włosy | # '''eite''' - włosy | ||
# '''tapa''' - czoło | # '''tapa''' - czoło | ||
# '''tasak''' - twarz | # '''tasak''' - twarz | ||
# '''eitepaimı''' - brwi | # '''eitepaimı''' - brwi | ||
− | # ''' | + | # '''namoo''' - powieki |
# '''waimati''' - źrenica | # '''waimati''' - źrenica | ||
# '''tiun-a''' - policzki | # '''tiun-a''' - policzki | ||
Linia 1124: | Linia 1124: | ||
# '''qmnya''' - ucho | # '''qmnya''' - ucho | ||
# '''poin-ka''' - nos | # '''poin-ka''' - nos | ||
− | # ''' | + | # '''stuuwan''' - szyja |
# '''tainai''' - kark | # '''tainai''' - kark | ||
# '''tozd''' - ząb | # '''tozd''' - ząb | ||
Linia 1160: | Linia 1160: | ||
# '''imrogia''' - tył kolan | # '''imrogia''' - tył kolan | ||
# Mężczyzna: '''maxe''' | # Mężczyzna: '''maxe''' | ||
− | # ''' | + | # '''stuuwan''' - szyja |
# '''aiao''' - klatka piersiowa | # '''aiao''' - klatka piersiowa | ||
# '''ıfñotta-ua''' - brzuch | # '''ıfñotta-ua''' - brzuch | ||
Linia 1174: | Linia 1174: | ||
# '''seizai''' - wnuczka | # '''seizai''' - wnuczka | ||
# '''aliok''', '''xaiya''' - żona | # '''aliok''', '''xaiya''' - żona | ||
− | # ''' | + | # '''sentuk''' (dawniej: '''senatuk''') - mąż |
# Dom: '''Kaida''' | # Dom: '''Kaida''' | ||
# '''satta''' - blok mieszkalny | # '''satta''' - blok mieszkalny | ||
Linia 1192: | Linia 1192: | ||
# '''sces''' - drzwi | # '''sces''' - drzwi | ||
# '''span yu kaida''' - wyposażenie mieszkania | # '''span yu kaida''' - wyposażenie mieszkania | ||
− | # '''lakis hin | + | # '''lakis hin taar''' - wnętrze domu |
# '''yetñox maiba''' - biurko | # '''yetñox maiba''' - biurko | ||
# '''pyluk''' - krzesło | # '''pyluk''' - krzesło | ||
Linia 1210: | Linia 1210: | ||
# '''keunwa''' - walizka | # '''keunwa''' - walizka | ||
# '''buntyuanta''' - parasol | # '''buntyuanta''' - parasol | ||
− | # Wszechświat: ''' | + | # Wszechświat: '''Haitaarvööri''' |
# '''tyfey''' - księżyc | # '''tyfey''' - księżyc | ||
# '''ayliyg''' - galaktyka | # '''ayliyg''' - galaktyka | ||
Linia 1217: | Linia 1217: | ||
==Funkcyjne== | ==Funkcyjne== | ||
− | # ''' | + | # '''şaa·''' - pytająca |
# '''fñuba·''' - "chcę" | # '''fñuba·''' - "chcę" | ||
# '''ki-ari·''' - "musisz", rzadziej "żądam" | # '''ki-ari·''' - "musisz", rzadziej "żądam" | ||
Linia 1281: | Linia 1281: | ||
# '''hant''' - grzeczny | # '''hant''' - grzeczny | ||
# '''vol''' - niegrzeczny | # '''vol''' - niegrzeczny | ||
− | # ''' | + | # '''eentak''' - komputer |
# '''saka''' - adres | # '''saka''' - adres | ||
# '''Dunna''' - tygrys | # '''Dunna''' - tygrys | ||
# '''ıpsadavst''' - myć się | # '''ıpsadavst''' - myć się | ||
− | # ''' | + | # '''şaakrıban''' - kurwa (jako urozmaicenie wypowiedzi, nie jako prostytutka) |
# '''psara''' - sucz, suka (obraźliwie o kobiecie) | # '''psara''' - sucz, suka (obraźliwie o kobiecie) | ||
# '''finda''' - rezygnacja, "jebać to" | # '''finda''' - rezygnacja, "jebać to" | ||
# '''kiar''' - zdrowy | # '''kiar''' - zdrowy | ||
# '''uħer''' - chory | # '''uħer''' - chory | ||
− | # ''' | + | # '''şeek''' - poranek, rano |
# '''om''' - brak czegoś, bez czegoś | # '''om''' - brak czegoś, bez czegoś | ||
# '''buku''' - debil, cymbał, dureń, kretyn, idiota | # '''buku''' - debil, cymbał, dureń, kretyn, idiota | ||
# '''suyant''' - otwarty | # '''suyant''' - otwarty | ||
# '''halk’ayant''' - zamkniięty | # '''halk’ayant''' - zamkniięty | ||
− | # ''' | + | # '''ziinu''' - ranny, ranna |
# '''şen vol''' - widok | # '''şen vol''' - widok | ||
# '''agivst''' - całować | # '''agivst''' - całować | ||
− | # ''' | + | # '''Ṣaa· akima irlu uma?''' - ile masz lat? (pytanie o wiek) |
# '''kırai''' - pusty (brak ludzi, zwięrząt, itd.) | # '''kırai''' - pusty (brak ludzi, zwięrząt, itd.) | ||
# '''verkeliakant''' - zatłoczony, tag: tłok | # '''verkeliakant''' - zatłoczony, tag: tłok | ||
Linia 1313: | Linia 1313: | ||
==Wydzielona lista zapożyczeń== | ==Wydzielona lista zapożyczeń== | ||
− | # ''' | + | # '''draak''' - smok (z nid. ''draak'' - smok) |
− | # '''fûr''', '''fır''', ''' | + | # '''fûr''', '''fır''', '''fiir''' - ogień pochodzący ze spalania paliw płynnych (z nid. ''vuur'' - ogień) |
# '''granti''' - wielki, wspaniały (z łac. ''grandis'' - wielki; przez angielski ''grand'') | # '''granti''' - wielki, wspaniały (z łac. ''grandis'' - wielki; przez angielski ''grand'') | ||
# '''iran''' - żelazo (z ang. ''iron'' - żelazo) | # '''iran''' - żelazo (z ang. ''iron'' - żelazo) | ||
# '''kataigida''' - burza (z gr. ''καταιγίδα'' - burza) | # '''kataigida''' - burza (z gr. ''καταιγίδα'' - burza) | ||
# '''naki''' - broń jądrowa (z ang. ''nuke'', skrót od ''nuclear'' - atomowy) | # '''naki''' - broń jądrowa (z ang. ''nuke'', skrót od ''nuclear'' - atomowy) | ||
− | # ''' | + | # '''orkaan''' - huragan (z nid. ''orkaan'' - typ cyklonu) |
# '''sawdat''' - żołnierz (z ros. ''солдат'' - żołnierz) | # '''sawdat''' - żołnierz (z ros. ''солдат'' - żołnierz) | ||
# '''sniag''' - śnieg (z pol. ''śnieg'') | # '''sniag''' - śnieg (z pol. ''śnieg'') |
Wersja z 19:05, 10 lis 2012
Podstrony słownika
Legenda i objaśnienia · Zaimki · Elementy funkcyjne
Słowniczki tematyczne
Kolory
Ze słownika głównego
- anta - oparcie
- çante - leżeć
- ce-u - klej
- adikuv - ołówek
- bohñuu - buty
- laur - laur
- haina - haina
- lir - lira
- mina - mina
- devt - mgła
- eça - błyszczeć
- fonka - płomień
- hin taar - w środku
- sen - "w", podobnie jak hin хін
- hentis - słownik
- gahtianu - kredki
- hak’ - być, jest
- iran - żelazo
- var - ja
- lu - ty
- ka, ke, ki - ona, on, ono
- na - my
- ska - wy
- la, le, li - oni, one, one
- deç - imię
- arta - głodny
- luri - co?
- se, set - i
- treno - też
- dar - rano
- atrante - południe
- nest - wieczór
- çatu - dzień
- uikanpa - okazało się, wyszło
- harak, hartak - dusza
- draak - smok
- vah - to
- zarivst - próbować
- zari - próba
- et, eet - z
- mako - powinno, miało być
- feum - tajemnica
- sawdat - żołnierz
- tuiger - kamień
- teker - tutaj
- pursui - mistrz
- gadja - robak, robal, glista
- bozuar - wąż; pot. penis
- kşeg (ki-) - 0 zero
- onoz (o-) - 1 jeden
- dui (di-) - 2 dwa
- izna (i-) - 3 trzy
- pae (pi-) - 4 cztery
- jaua (yo-) - 5 pięć
- cre (bi-) - 6 sześć
- vare (vi-) - 7 siedem
- laxu (li-) - 8 osiem
- nai (ni-) - 9 dziewięć
- mea (mi-) - A (10) dziesięć
- siv (si-) - B (11) jedenaście
- ayge (ayi-) - C (12) dwanaście
- doon (do-) - D (13) trzynaście
- şag (şi-) - E (14) czternaście
- ıl (ı-) ыљ (ы-) - F (15) piętñaście
- hayıx, kiraja - 10 (16) szesnaście
- hit, hohit - proszę
- irtin - przepraszam
- acreu, acren - dziękować
- baas - siła, potęga, moc
- granti, dranti - wielki, wielkość; podziw
- ver, ver - większy, mocniejszy, silniejszy
- ta - mniejszy, słabszy
- ir - dawać, brać, mieć, posiadać (dawniejsza, uniwersalna forma); jako ir- oznacza posiadanie; jako osobne słowo stosowane jako stopień najwyższy przymiotniika (np. ir granti)
- freo - teraz
- şaro - wygrać
- zuam - przegrać
- yukrai - ostatnii
- haht - promień
- ontra - mrok
- sarqa - skrzydło
- fatal - atak finalny, fatality
- cistire - sklep
- pra - pół
- prahadi - bułka
- -art - czas przeszły
- g’ - ok. przycz.
(praktycznie nieużywany)(martwy - ale zostaje w słowniku) - san (dawniej: snialı, sniag) - śnieg
- itavst - topnieć
- ikanp, ikamp - nowy, tworzyć
- drast - szok, zdenerwowanie, stres, zaskoczenie
- nika - widzę
- hecra - ptak
- utake - zemsta
- tria - ochrona, obrona
- ırataak - kastrat
- jatro (dawniej: diatro) - prawie, nie do końca
- lare - gdzie?
- alare - gdzieś
- jaka - nigdy
- ne - nie
- nesiavst, nesian - myśleć
- et (formalne), eet - z, o
- dostre - dość
- tıiu - kto?
- atıiu - ktoś
- k’a - by (wynika, dlatego)
- krûder (dawniej: grûder) - hangar, magazyn
- tñae - spokój
- nllokra - diament
- fugid - kurz
- kaida - budynek
- verlare - wszędzie
- vertusae, vetusae - sposób, wersja
- kínau (dawniej: kienau) - język (forma komunikacji)
- trakria - republika
- -tra - setki
- -rate - tysiące
- bnikı - liczby
- hir - od (zawsze)
- sar - do (zawsze), od (poza pojęciami abstrakcyjnymi)
- sertivst - mieszkać
- jartavst - żyć
- traivst - jeść
- oturaakavst - patrzeć
- haunaakaavst - widzieć
- yurtavst - mówić
- teravst - rozumieć
- faikevst - chcieć
- jaart - minister
- artijaart - arcyjaart
- veryurtavst - ogłaszać
- zoutar - prawda
- tazoutar - nieprawda, kłamstwo
- ħavan - wojna
- staab - atak
- yu, yu - od czegoś, przynależy, skądś (odpowiednik polskiego od, angielskiego of)
- kad - rok
- dlavst - zaczynać
- dla - początek
- pentoa - rada
- diaka - poniedziałek
- hvaka - wtorek
- bauke - środa
- natke (dawniej: nadke) - czwartek
- vatke (dawniej: vadke) - piątek
- dinia - sobota
- ceantik - niedziela
- tiw - miesiąc
- yadoka - styczeń
- teklih - luty
- çirlak - marzec
- yaxı - kwiecień
- uzutre - maj
- laiki - czerwiec
- ħegrı - lipiec
- trian - sierpień
- famaki - wrzesień
- ceoa - październik
- davut - listopad
- miou (dawniej: miow) - grudzień
- kir - ale
- tikiu - jak?
- atikiu - jakoś
- kantravst - śpiewać
- ituavst - uczyć się
- kiari - zmuszać; okiwać, oszukać
- tauka - ojciec
- şari, şäri - matka
- tiake - córka
- neke - syn
- ölia - brat
- falia - siostra
- vua - wujek
- hea - ciocia
- enodiaka - babcia
- ikodiaka (dawniej: ikiodaka) - dziadek
- ikiodaka - stary komputer (od pierwszego komputera, który nazwano "ikiodaka" wg wtedy aktualnej formy słowa "dziadek", wg przekonania, że komputer - tak jak dziadkowie - będzie wzorem mądrości; dziś raczej rubasznie w znaczeniu "stary, dobry sprzęt")
- elik - cukier
- saavst - czcić
- saant - święty
- -aak - czas przyszły
- aak - przyszłość
- nee - król
- nea - królestwo
- orik - chleb
- aliakavst - wybaczyć
- noor - wina, grzech
- tirk - człowiek
- tesiaka - hymn
- gianovst - robić
- taunt - trudny
- haint - średni
- yaullint - prosty
- wanik - kwiat
- seiakı - rząd
- strian - wyspa
- hñottu - góra
- hall - mapa
- verha - wszystko, razem, w sumie
- kili - gdy
- tarki - biały
- ekuati - niebieski
- yetki - czarny
- tanti - żółty
- leikki - zielony
- kadrai - czerwony
- dakadrai - pomarańczowy
- daekuati - fioletowy
- datranti - różowy
- sewari - szary
- etranti - szkarłatñy
- e- - bardziej
- da- - mniej
- hinakı - kolory
- flet - część
- itñov - unia, związek; zjednoczenie
- itñovst - jednoczyć
- sina - cześć, witaj
- faravst - zabijać, mordować
- farö - morderstwo
- nûri - dlaczego?
- henno - ponieważ
- tuaak - szturm, uderzenie; włamanie
- nezoutar - nieprawda, fałsz
- fun - koniec
- axa - kolega, kumpel, przyjaciel
- pomki - nowy
- emtle - stary
- atkunt - główny, ważny
- putku - kartka, strona (też internetowa); książka
- elhaunaakavst - pokazać
- ik - móc
- -ik - móc (cząstka osobowa)
- salankavst - tłumaczyć
- klavst - klonować, kopiować, dublować
- talen - tekst; księga
- nudunt - inny
- fletı - rodzaje, kategorie
- pilik - miejsce
- safhanavst - ujawniać, pokazywać
- ukravst - zamieniać
- yurt - temat, rozmowa
- sugukuvst - pomoc, przy pomocy
- muvst - wierzyć (kogo? czego? - pol. komu? czemu?)
- muvalak - wiara
- tak - nazwa
- munik - symbol, litera
- çedukvst - używać
- pudu - kontynent
- aak - przeszłość
- udobna - komunikacja
- pkatñ - głos
- cunk - system
- inovst - pamiętać
- ino - pamięć
- o - przed
- yo - po
- yenobuvst - pisać
- dalu - powinieneś, powinnaś
- ahtyawume - pancernik
- lunyk - flaga
- ceue - miasto
- atkunt-ceue - stolica
- budu - kiedy?
- feltrab - okupant
- sell - telefon komórkowy
- padulivst - zabierać miejsce, zajmować
- ode - obok, near
- ikib - wioska; plemię
- osari - prawie, nie do końca
- yaduluvst - wiedzieć
- van - słowo
- lovnod - który?
- ano - nie być, nie jest
- padan - tytuł, status
- flet - jedna z pięciu części Ahtialii
- udar - praca, robota, zajęcie
- udaravst - pracować
- terd - imię i nazwisko (jako jedność; np. dokumentach)
- pold - partia; ugrupowanie polityczne
- dakban - zarządca
- laced - szkoła
- art - jedzenie, żywność
- kokori - pokój, spokój
- torlu - broń, uzbrojenie
- halanu - ręcznie, odręcznie; ręczne, ręcznie wykonane
- dak - nad
- dok - pod
- dek - lewo
- duk - prawo
- verdak - przed wydarzeniem
- udok - rzadko
- dadok - często
- rirya - zwyczaj, wyjątkowy
- dor - taki, jak
- doravst - porównywać
- menol - problem
- lorinavst - pisać
- verlorinavst - opisać
- odolan - poparcie
- zunûrk - wpływ
- aiu - lud, ludzie, naród (także tirkı)
- vnatirk - gościnność
- yumori - pokój (stan bez wojny, braku wojny)
- ratta - kara
- ukanikaj - terrorysta
- nolan - cmentarz
- nald - twardy
- ovant - miękkie
- paod - wybory
- tandak - fosfor
- nokat - powstaniec
- ibuvst - pewny
- xarh - pole
- iwunald - ryba
- das - północ
- us - południe
- nos - wschód
- has - zachód
- kakkı - kolonie
- uvalwanevst - celować
- uvalwa - cel
- ikñyak - żart
- delib - kąt
- stak - pomarańcza
- dragnovst - niszczyć
- inaduk - reżyster
- inad - film
- ulikt - niezwykły, poruszający
- yuraj - przysłowie
- nakl - dosłownie
- pajdo - podobieństwo
- unajdo - różnica
- blah - znaczenie
- çaluk - wiedza
- neçaluk - niewiedza
- ħodu - ignorancja
- fac nak’ - zależy od
- şaak - sposób
- zartant - konserwatywność, konserwatywny
- dakanhavst - trząść się
- dakanha - wstrząs
- boltavst - kraść; konfiskować
- bolte - kradzież
- naalavst - połączyć, łączyć
- kunok - srebro
- lok - ulica
- kalinaı - gramatyka
- kikianovst - uczyć się
- çab - forma
- gñah - wzór
- nak’ - o czymś, o
- nalyu - spółgłoska
- nenalyu - samogłoska
- alyu - głoska
- van - słowo
- munik - litera, znak
- padaljunu - rzeczownik
- ikailjunu - czasownik
- fahñaljunu - zaimek
- nekajunu - przymiotniik
- ibikijunu - przysłówek
- bnekajunu - liczebnik
- nolajunu - przyimek
- kñah - czasy
- onolok - deklinacja
- blaskñı - przypadki
- ûnûlok - koniugacja
- flet - rodzaj
- ilukant - żeński
- yrikant - męski
- bnik - liczba (te-, ver-)
- balik - regularny
- nebalik - nieregularny
- pik - strona
- pik-na - strona czynna
- pik-ba - strona bierna
- kara - tryb
- kara drast - tryb rozkazujący
- kara ovant - tryb oznajmujący
- kara akönt - tryb przypuszczający
- blok - imiesłów
- kñak - mianownik
- dunak - dopełniacz
- akñak - celownik
- runak - biernik
- anakñ - narzędnik
- bunak - miejscownik
- hovok - wołacz
- tıiu - kto?
- luri - co?
- feiu - kogo?
- faiu - czego?
- laiu - komu?
- loiu - czemu?
- neiu - kogo?
- naiu - co? (B.)
- et tıiu - z kim?
- et luri - z czym?
- nak’ tıiu - o kim?
- nak’ luri - o czym?
- en - zawołanie, o! (faktycznie słowo utworzone na potrzeby języków, które tego używają)
- ikñaikavst - odmieniać
- vut - broń
- hecra - ptak
- loh - choroba
- teoxant - ciekawe
- kajg - pokój (pomieszczenie)
- alokavst - utracić, tracić
- alinavst - zyskiwać
- alin - zysk
- alok - strata
- asn - góra (kierunek)
- osn - dół (kierunek)
- grakd - gramatyka
- talin - potrzeba
- talinavst - potrzebować
- vervan - zdanie
- okoos - słaby
- nobu - kolejność
- uzu - do widzenia, żegnaj, cześć
- şu - jakiś, jakaś, jakieś
- şag· (dawne formy zapisu: şdraaħ, şah, şaa) - dodawane do pytań
- kazu - wprowadza stronę bierną (został, została)
- molivst - rodzić
- klok - dokładnie
- nyu - dobry
- nya - dobra, dobry (bardziej uniwersalne, pierwotniie tylko żeńskie)
- pan - zawierający, mówiący o
- -ik, ik - móc
- ibikñovst - znaleźć
- ibok - część
- kast - ucieczka
- kastak - uciekinier
- -ak - wykonawca czynności
- moik - razem, wspólnie
- fujaac - granica
- lyeme - pożywienie, żywność
- lyemekavst - jeść (ogólnie)
- adomikavst - jeść śniadanie
- edemakavst - jeść obiad
- udarikavst - jeść podwieczorek, drugi obiad
- haikavst - jeść kolację
- trivna - zawsze
- elionavst - zamykać, zakończyć
- molionavst - otwierać
- peluke - okño
- ekvuno - elektryczność
- unzı - bomba, bomby
- menunt - gotowy
- vontra - huk
- intra yu - zapowiada, zwiastuje, wprowadza; symbolizuje
- uver - więcej
- teter - mniej
- moilu - światło
- viru - już, niedługo, wkrótce; potem, później, wtem
- tlami - wkrótce, niedługo
- vahhñ - klątwa
- zaar - walka
- mekis - torba
- vost - atak nożem, chlaśnięcie
- bivoh - kopnięcie, wykop
- dzona - prędkość, szybkość, sprawność
- kirvai - kryjówka
- hias - brygada, zespół
- kirrara - zamieć
- gevan - samochód
- hain boud - poślizg (na lodzie)
- ergukñevst - przesuwać, przemieszczać
- vöört - lód
- aidayz - beton
- kayza - sprawiedliwość
- semençi - potwór
- hazai - powstawać
- haypayda - sztuczny, nieprawdziwy, fałszywy
- maara - świat
- samoi - tylko, nawet
- varminnas - byk
- webzn - szczur
- asini - grawitacja
- amayn - ciecz
- ho - cały
- sempr (właśc. "sempûr", tradycyjnie zapis bez û) - sempr, ahtialańska jednostka temperatury
- ħommun - nienawiść
- porħovst - gwałcić
- porħo - gwałt
- tarja - techniika
- maimori - okaryna; jakiś prymitywny instrument
- nakinakh - gałka oczna
- tirame - klatka piersiowa
- anaz - pies
- rhainar - groźba
- boavst - umierać (paradoks, pierwotniie to znaczyło "rodzić się")
- hoapauvst - urodzić się
- kñami - staranie
- kñamyuk - "staracz"
- simay - cud
- gemo - podziw, respekt
- çunıka - zło
- qai - "ale" (jakieś przeciwieństwo)
- lainivst - ratować
- stau - drogi, droga (w sensie wartości emocjonalnej)
- aida - wczoraj
- spas - jutro
- jaka nesian - nie mam pojęcia (dosłownie: nigdy nie myślę)
- koytau - upał
- estıriavst - zapomnieć
- vermik - wszyscy
- kñeyr - tajny, skrywany
- pıntia - instytut
- laced pıntia - szkoła podstawowa
- laced - szkoła
- ăpyntia - uniwersytet
- şmu - ten, który coś robi
- entint - wiele, liczebny
- fanıtño - pomoc
- untñaiya - nagroda
- boiu - posąg
- boiadu - statuetka
- ımarya - plastik
- vitmr - dziecko
- mualnya - wyobrażać
- mual - wyobraźnia
- panta - spojrzenie
- kirmya - współczucie
- aymu - uczucia
- oym - pełna, pełen, pełne
- hñu - więzień
- smăib - kielich
- tah - krew
- ıst - ciało
- ıstñya - część ciała
- ıstñya-ho - relikwia
- atlipavst - czytać
- potas - czas
- ampi - ważne
- wamine - bezpieczeństwo
- beypas - szczęście
- amiya - legenda, baśń, opowieść
- antkoro - początek, wstęp; prolog
- istaihoro - koniec, zakończenie; epilog
- Aþos - Bóg
- bıse - bezład, chaos
- pa lan - pustynia
- kıunko - powierzchniia; sufit
- pantua - historia
- el - pomiędzy
- taynt - suchy
- milant - mokry
- cuınya - apostrof
- sakko - myślnik
- aikoa - stary (żywotñy: człowiek, roślina, zwierzę)
- amû - młody
- tasku - grafika, obraz, obrazek
- taskunt - obrazowy
- yın yu mahha - pory roku
- yın - pora
- mahha - rok (zespół wydarzeń czasowych, inaczej: kad)
- zır - wiosna
- ħan - lato
- jis - jesień
- wen - zima
- maşi - dzień; dzień+noc; doba
- diaiya - tworzyć, stworzyć
- saima - planeta
- wanen - rośliny
- senki - zwierzęta
- hamanavst - rozmawiać
- kçak’, çak’ - noc
- myo - gwiazdy
- mio - gwiazda
- abadivst - umieszczać, zmieniać położenie, lokować
- abadiv - lokacja
- balivst - przyglądać się
- hımahe - ogólnie
- ħab - powódź
- s”ın - susza
- hal - istota, byt
- mou - życie
- ħan - śmierć
- zimavst - latać
- cedyasıavst - pływać
- ayşa - władza
- ayşavst - panować, władać, sprawować władzę
- alin-ik - dawać
- alok-ik - zabierać, odbierać
- sınsuavst - poruszać się
- skavint - straszne
- çen - serce
- illavst - wierzyć
- illa - wiara
- ema - sztuka
- kalinavst - odpoczywać
- wen - praca
- gemuvst (dawniej: genoavst) - zmienić coś, zmienić stan, zmieniać
- gemu - zmiana
- untıh - godność
- selid - rozum
- mmys - sumienie
- ıydovst - robić
- eh - jeszcze (np. jeszcze nie)
- hala - rozkaz
- halavst - rozkazywać
- mok - pył
- miyavst - dawać, obdarowywać; wyświadczać przysługę
- avuma - encyklopedia
- sımguver - uniwersalny
- tımmunai - federacja
- ampima - cywilizacja; techniika; rozwój techniiki, postęp
- yempoya - geografia (nie tylko jako nauka)
- İna - Ziemia (planeta)
- ıston - rzeźnia
- ıstontorlu - vu khi huy diet hang loat
- jumljoant - pierwotñy, oryginalny; prymitywny
- nûmyo - piękñy, piękña
- nûhon - wygląd
- mım - rzeka
- luri z”ait|an - tam! (np. odpowiedź na lare?)
- aluumis - złoto
- gemana - porządek
- íman - sprytñy
- kñahara - straż
- uykaan - zmrok
- stahanovst - odejść, odchodzić
- dagancaraz - opaść, paść
- mu - "tak, że", "w ten sposób, że"
- hego - sprawa
- vanakñ - dużo, wiele
- sakaí - więcej!
- sevai - mniej!
- taykaavst - szukać
- anvuuvst - znaleźć
- pseıþevst - spać
- kama - zapach
- kamavst - czuć zapach; rzadziej jako: wąchać
- kiih - samotñy, samotñość
- lak’ - przez
- kırnant - zmęczony
- un|alivst - sprawdzać, szukać
- aħa - natychmiast
- kalah - właściwy, prawidłowy
- rru - podzielić
- aydaivst - pomnożyć
- navaş - prawo, zasady
- lula - lista
- yza - plan
- men|a - pomysł
- şeledaze - kultura
- wanzu - autor, twórca
- agipsaja - cel
- amma - traktat
- þun - umowa, ugoda
- kkainameene - deklaracja (ew. veryurt)
- viladravst - sprawdzać, testować, badać
- aqwila - porządek, ład; norma; dobro
- paliavst - prowadzić, wodzić, przewodzić, kierować, dowodzić
- kınnadrai - prasa, gazety; opinia mediów
- kasedrai - rycerz
- unami - dowódca
- ípsoah - nadzieja
- fah - diabeł, szatan, demon
- kiaga - nagi, goły
- drame, dramo (właśc. "dramö") - jeż
- kinûra - kucharz
- lin sunemu - kołodziej
- lin - koło, okrąg
- ariyamyak - piwowar
- ariya - piwo
- sonbak - garbarz
- son - skóra
- qol - świnia, wieprz
- pali - pasterz
- seħaı - złodziej
- seħa - kradzież
- firane - kołczan
- eyo - pajac, błazen, clown
- kaneuan - krzywa, krzywizna
- ijanrge - koń (ogier)
- rgeiant - klacz
- adro - odpowiedź
- kıne - data
- sayröva - kalendarz
- akai s”u - podpis
- koygo - dziennikarz
- argidraiavst - pracować
- şişe - impreza, festiwal; wydarzenie
- şok’ - korona
- nao - stół
- şerl - wygoda
- luknamavst - kosztować
- şööma - spotkanie, wizyta
- fadro - starożytñość
- kara - szacować ("około")
- hat|am - koło (jako układ bądź większe, np. koło miast, na niebie, kształt jeziora; jako kształt lin)
- iigani - transport
- şıkai - źródło asininy
- kumey - źródło
- kii - meteoryt
- vööri - środek, centrum
- ekvuno - prąd, elektryczność; zasilanie
- kadrama - postęp, rozwój; nowoczesność
- dro - piorun, grom
- ver-fonka - grzejnik, kaloryfer
- qeqe - teoria, hipoteza
- fen - niedaleko
- som - cecha
- qırai - czołg
- ħamı - pożar; płomienie
- kkorai - silnik
- agiya - paliwo
- ımenlae - przypadek
- psona - ostrożność, uwaga
- soraamu - zasłonić, zasłonić
- tulıme - jabłko
- hilu - łóżko
- lero - forma, typ
- kalsımıant - mały
- lûrhomant - wielki, duży
- howa - państwo, państwowość
- ilmani - Kościół (wspólnota)
- lourmeny - kościół (budynek), świątynia
- tñoni - obywatel, obywatelstwo
- qaaf - kapłan; ksiądz
- seenı - zakonnik, zakonnica
- pnu - oraz, także; "co więcej", "ponadto" (nie to samo co "se" i "pni", używane ze związkiem z poprzednią myślą)
- taharnalu - poczta
- t|on - pomoc medyczna, medycyna; szpital
- toişırı - gospodarka, finanse
- terwukah - pielgrzymka
- hol - istniienie, być, istniieć
- tună - muzeum
- gu - turystyka
- guk - turysta
- tori - mlask (lingwistycznie)
- t”ul - długi
- so - krótki
- mıkñe - wolność
- mıkñavst - wypuszczać, uwalniać
- eyz - znaczek pocztowy
- şır - giełda, rynek
- granti şırı - giełda (większa, jak np. w Londynie)
- ılivarnivst - zbierać, kolekcjonować
- kölvis - matematyka; rachunek
- kıyrme - przepowiednia, proroctwo
- tarinayavst - przenikać
- tarinayant - przezroczysty
- delı - kupić
- sarı - płacić
- kameerı - sprzedać
- gokaa - grać (na instrumencie)
- fo - albo, lub
- hel - wiara w coś (niereligijnie, ew. prześmiewczo o religii, "zabobon")
- royri - odpowiedzialność
- nın - dźwięk
- sokon - pałac
- muaa - decyzja, głos (w głosowaniu)
- sakıre - poziomo
- ızuugon (dawniej: izudron) - pionowo
- qaiçaan - wrogość, przeciwieństwo, spór, kłótniia
- tornya - gwarancja, obietniica, przysięga
- naumi - ogród
- aakaaru - mur obronny
- dun - mauzoleum, grobowiec (także: boa)
- sanvöi - zamek
- tomınuu - wracać, powrót, cofać
- durħa - gruzy, ruiny
- tala - biblioteka
- cen - następny
- çon - poprzedni
- rırzo - upór, uparty (+ant)
- rırzaiavst - kontynuować
- şohi - kaplica
- çella - wieża
- öönö - przedmiot
- kalpnă - kategoria
- kylmi - porada, rada, pomoc; przewodnik
- nec’mi - wolność, swoboda
- tolmony - lubić, polubić
- yn - "to znaczy", tzn. "to jest" (wyjaśnia)
- tom - jeśli, jeżeli
- vaajs - sieć
- kíní - narzędzia; program komputerowy
- tñome - bufet, karcza, bar
- zöönere - plac
- daanömy - wystawa, galeria
- pnasa - nauka (ogólnie); badania
- sylmayni - fontanna
- tíra - schody
- çella kasın - kopuła wieży
- kiní - sława, popularność, powszechñość
- ynve - malunek, obraz
- weler - absolut, istota wyższa, bóg (ogólnie), fatum
- öönakñ - brama, wrota
- çomen|ai - dzwon
- haalí - orzeł
- wamu - ołtarz
- kolhmyanaaravst - organizować
- tönoyel - matematyka
- teyrı - przyroda
- oof - tablica
- t|esevst - wiązać, związywać
- fûhey - doktryna, pogląd
- alvö - obrzęd, rytuał
- tuöle - drzwi
- þu - czy, jeśli
- ywu - poznawać, dowiadywać się
- nûr - okño, szyba
- ferle - ocena ←
- sûrmi - aktywność ←
- kûnga - poezja ←
- pnûkı - zamiast
- fñeröörent - podobny
- teltñorevst - wyróżniać się, być charakterystycznym, nietypowym
- yırevevst - znikać, zanikać; rozpuszczać się
- tyr - niemy
- þyn - przód, przedni
- iir - tył, tylni
- lyini - styk, zwarcie; połączenie
- safir - szczelina
- kunaake - mieszanina, mieszanka, mieszać (-vst), mikstura
- vaareekel - partykuła gramatyczna
- tñopn - cząsteczka, atom
- sontñopn - pierwiastek chemiczny
- sörhe - przybieranie formy, zmienianie kształtu
- lokanyurt (dosł. "mowa ulicy") - język potoczny, kolokwialny
- pentoayurt (dosł. "mowa rady") - język oficjalny; język urzędowy
- henû - tron
- sûrö - słowo służy do odwracania czasownika do zewnątrz, np. karısavst: budzić, ale karısavst sûrö - budzić mnie
- karısavst - budzić się
- ħör - jebany, pierdolone; działa też jak polskie "kurwa" czy angielskie "fuck"
- vör ~ her - więcej ~ niż ~
- jö - poza, z wyjątkiem, wyjątkowo
- harer - zamkniij się!
- sura - pierwszy (np. w szeregu), przodownik, "ten, który jest z przodu"; gram. przedrostek, prefiks
- yar - ostatnii; dostawka, przyrostek, sufiks
- ynymi үнүмі - modlitwa
- paryu - spośród, pomiędzy, "z"
- ver- - naj... (↑)
- ta- - naj... (↓)
- psefño Ѱєһо - pomimo, mimo; "pomijająć"
- talavarnavst - pozostaje, zostaje, jest do dziś (rdzeń: talavar-)
- pni - "a także", "co więcej" (wyrafinowana forma "se")
- dou-çuni - wbrew, pomimo opinii, chociąż, choć
- pahyqeravst (fori?) - buntować się (przeciw czemu?), sprzeciwiać się, niezgadzać się
- fori - przeciwko, przeciw
- joû - dziś, dzisiaj
- kahou, kaħou - "to", zaimek wskazujący
- şatörmönant - oficjalnie
- ıppan - świecki
- sak - myśl
- fy - zasady wewnętrzne, moralne
- Harak Jy - opinia
- wat - wieść, informacja
- korgeħow - ból
- qerletñavst - pozwalać, dopuszczać
- teçak - pytanie
- hutau - tłum
- kerenavst - śmieć, mieć czelność
- vat| - dla kogoś, dla czegoś
- koypa - przyjemność
- snaħay - rozpusta
- pusħa - pożądanie, żądza; pusha chciwość
- çû - płacz
- swapen - kołyska
- kapçak - ściek
- alöp-il - dostać
- taljök”a - podczas, jednocześnie, gdy
- şanşynavst - zgadzać się
- fayşan - założenie; dogmat
- reçsen - być możliwym, możliwe, wykonalne
- sow”t|enavst - zakłócać; wtrącać się
- wasiq - możliwe, może tak było, prawdopodobnie
- pkatha (z makr.) - książę, męski dziedzic tronu
- niuwa - łuk
- şppartħat - spustoszenie, zniszczenie, pobojowisko
- pisferö - uprowadzać, porywać (kogoś)
- triispenevst - chwytać, łapać
- çtaa - stać się, stawać się
- korkıa - wdowa
- fñurdren - wdowiec
- ppun - daleko
- c’in - blisko
- sörkelve - filozofia
- ön - mądry
- özremu - pierwiastek
- nehert - powietrze
- ökere - pytanie
- hys - doświadczenie
- wame - ruch
- ösın - bogaty, bogactwo
- ízi - iść, zmierzać, chodzić
- tyz - powinien, powinna
- herenevst - czekać, oczekiwać
- wöw - nauka (okres edukacji; pobieranie nauk); szkolenie
- ízûvni - podejść blisko, zbliżyć się
- tokendaivst - czytać na głos
- ynymi - modlitwa
- ynymivst - modlić się
- aytenkorvavst - bawić się
- aytenkor - rozrywka, zabawa
- kñyrnevst - sprzątać
- rûntee - definicja
- ħayı - pusty; próżnia
- önkerevst - mierzyć
- haary - skala
- syn - daleko
- ûr - blisko
- hö - szeroko
- şi - wąsko
- ö - może, możliwe
- -hûr - jakieś założenie, "musiałoby"
- toorhey - "na przykład"
- pan”a - hobby (pisane przez "n”")
- tte - religia
- tori - "wymieniam" (jak "na przykład", ale wymieniając wszystkie bądź większość elementów)
- pporfavst - rozpowszechniiać, szerzyć
- göxecen - wartość
- göxecenavst - być wartym
- tñoniaccad (tñoni accad) - piechota, siły lądowe
- qıraibaas - siły pancerne, zmotoryzowane
- bjonde - siły powietrzne, lotniictwo ← słowo odrestaurowane
- accad - armia ← słowo odrestaurowane
- axow - artyleria ← słowo odrestaurowane
- waobaas - marynarka wojenna
- psalvada - siły specjalne
- nerde - żandarmeria
- powmû - wywiad wojskowy
- döömac - prawo (w sensie prawniczym, ogólnie)
- kal-ör - ustawa
- aeo - system prawny państwa ← słowo odrestaurowane
- c’eta - prawo stanowe ← słowo odrestaurowane (z cceta)
- eccokos - parlament ← słowo odrestaurowane
- eaxis - dokument ← słowo odrestaurowane
- torka - komisja
- tyja - zebranie (jakiekolwiek ważniejsze i bardziej oficjalne)
- kyy - polityka (ogólnie)
- ylka - tydzień
- ah - później, po wydarzeniu
- kjadö - wysoko, wyżej, ponad
- g’ede - nisko, niżej, poniżej
- şelva - śledztwo, dochodzenie
- ppente - zachowanie
- ''kûr - maniery
- paqa - wydarzenie (ogólnie)
- ħren - wypadek
- fñeri - przyczyna
- bjare - skutek
- ren - błąd, pomyłka
- söö - pogoda
- jadjamenoant - zepsuty, uszkodzony
- feyrav - nacisk, presja
- c’erev - pogrzeb
- pel - chmura, obłok
- toroka - wulkan
- teniyart - erupcja
- kerdavst - odwołać, anulować
- jatı - nikt
- rınyukavst - spieszyć się, śpieszyć się
- seifao - bateria, ogniwo
- k’elenivst - rozładowywać się
- ttameldei - wyczerpywać się (również o baterii, ale i o człowieku: wyczerpany)
- rayçın - cytat, wspomnienie cudzego słowa, przytoczenie myśli innego
- rayçını - zbiór cytatów
- kazınavst - słuchać (czego, np. muzyki, wiatru, szumu, ćwierkania, osoby jak coś robi)
- sörökvevst - słuchać (kogo, osoby - tego, co mówi)
- sörök - "słucham!"
- mönavst - dotrzeć, dobić, osiągnąć cel
- û- - na (na stół, na krzesło)
- seter - jajko, jajo
- kykev - osoba, persona
- temi - litość, łaska
- spi - ponieważ, bo; albowiem
- fotjadevst - ukrywać, chować kogoś, coś
- sönılevst - ukrywać się, kryć się, chować się
- palty - sabotaż
- porbe - kłamstwo, fałsz; propaganda
- itar, sakka - list
- ıstant - konkretñy, treściwy, precyzyjny
- torkenytant - wyraźny, jasny, przejrzysty
- ıv - przekaz, sygnał, kontakt z kimś lub czymś
- ħırve - krzywda; uszkodzenie
- vator - podczas, w czasie, "w międzyczasie"
- satin - dlatego, że (nie "ponieważ" w sensie "z powodu")
- kelamine - głowica
- peryok - towarzysz broni, współżołnierz
- pirok - rakieta, pocisk
- föhan - dawno
- ysti - niedawno
- c’era - miotacz; wyrzutniia
- fokö - nóż
- đaarevst - budować (budynki)
- đaoreavst - konstruować
- k”us - okolica
- qađan - szerokość
- qat|ul - długość
- ykan - wysokość
- fawıntaûvst - szlifować, ciosać
- sû - w pobliżu
- sustan” - dzieło, sztuka
- iietaoeıen - wsparcie
- negim - wtedy
- t|wai - mocno, silnie; bardzo
- kkalemivst - wypełniać, zapełniać; uszczelniać
- şurkunsuvst - obmyślać, planować
- şar Invars! - "nie" bądź "lecz", "ale"
- ízđuun - fabuła, treść; historia, "to, o co chodzi"
- pat|ar - taniec, tańczenie
- p’uus - postać, bohater, "sylwetka"
- ↑ m’uus Invars!
- na, ta Invars! - i, oraz (zamiennie z "se"/"set"), generalnie typowe dla invarsu, ale spotykane i w tekstach bardzo oficjalnych; obu raczej używa się do wskazywania dwóch czy trzech powiązanych elementów, np. "łao ta lan na naart" (woda i ziemia, i niebo), przy większej liczbie używając już "se".
- has [hɑs] - to znaczy, to jest (do wyjaśniania bądź poprawiania się)
- şeoau - opowieść obrazkowa, powiązana tematycznie galeria, zestaw obrazów, tryptyk, komiks
- şeçnad - podstawa, podłoga
- vuh - zaledwie, tylko, choćby nawet to
- on - spójnik, zamienny z "se" (separator zdań podrzędnych)
- çöryk - parada, triumf, defilada, pochód
- nuş - równina, równiny, nizina
- elpsısavst - znajdować się, być w położeniu, w miejscu
- elpsıs - miejsce, lokacja
- şan - przyszli, przyszedł (iść w czasie przeszłym)
- gemiş - potomek
- wankû - przodek
- notraam - pochwała, chwalić
- notraavst - chwalić
- heriane - iskra
- łan - drzewo
- daş - futro
- aanvivst - uważać za coś, myśleć, że coś jest
- alkaħ - pamiętliwość, zawiść
- đaars - pieczęć, pieczątka
- ahta - zupa
- hyan - kichniięcie
- gu - szpik kostny
- atina - wdzięczność
- yanavst - czuć, wyczuwać
- ħared - rozpacz
- etqan - smutek
- muuna - marzenie
- imi - małżeństwo, związek
- edenaivst - przychodzić, nadchodzić
- ner - o (czymś), na temat < dialektalne
- sa - o coś (prosić)
- yunirant - wierny
- kin seitavst - przestać, przerwać
- taħrii - hałas
- naj - nic, nicość
- oru - oprócz
- ıvıvst - upadać
- eñe - kaczka
- ırkın - stal
- jáb - jaskinia, pieczara
- oobita - rower
- hanaa - wiewiórka
- roşı - gaz
- şavo - palenie ognia, rozpalanie ognia (czynność, procedura)
- toux - młot
- wayp - rura, rurka
- xelofone - cymbałki
- ket|avst - nosić, nieść
- sonu - czuć się
- anak kar - pokolenie
- Nariasau - szept, taniec szeptu, taniec dechu, tj. język ahtialański
Tematyczne
- Człowiek: tirk
- teikı - chłopiec, chłopak
- amu kanea - dziewczynka
- kanea - dziewczyna
- amu maxe - młody mężczyzna
- sila - młoda kobieta
- maxe - mężczyzna
- kiaxe - kobieta
- aikoakiaxe - starsza kobieta
- aikoamaxe - starszy mężczyna
- seı - płeć
- kia - kobieta
- şöz - mężczyzna
- Cześci ciała: istniiaı
- kaalan - głowa
- eite - włosy
- tapa - czoło
- tasak - twarz
- eitepaimı - brwi
- namoo - powieki
- waimati - źrenica
- tiun-a - policzki
- fan - zmarszczki
- baidouı - piegi
- minı - usta
- karr - dziąsła
- toxûr - języczek
- aharfñar - język
- önvö - krtań
- lize - palec (u ręki)
- pailize - kciuk
- yolize - palec wskazujący
- hñelize - palec środkowy
- ulize - palec serdeczny
- talize - mały palec
- zila - palec (u nogi)
- ezila - duży palec
- kezila - drugi palec
- unezila - trzeci palec
- kekñuazila - czwarty palec
- poin - mały palec
- sakun - skóra
- gagorn - pieprzyk
- ceçiw - broda (część twarzy)
- uval - szczęka
- sıhon - nozdrze
- paim - oko
- qmnya - ucho
- poin-ka - nos
- stuuwan - szyja
- tainai - kark
- tozd - ząb
- jatto - kość
- minu - wargi
- stır - kręgosłup
- asa - ręka
- henu - ramię
- ayseno - sutek
- aji - łokieć
- tongu - nadgarsek
- ebvna - dłoń
- kampt - pępek
- son - podbrzusze
- syön - żebro
- yolize - palec
- wenho - biodro
- cihñzai - noga
- kyıma - udo
- sakñosua - kolano
- çuicı - łydka
- lakia - kostka
- takun - pięta
- kabus - stopa
- Kobieta: kiaxe
- stywan - szyja
- liuyu - pierś
- meima - talia
- lan-ua - brzuch
- hallaipata - łono
- vyna - dłoń
- taibar - pośladki
- ınoil - plecy
- raikadı - łopatki
- imrogia - tył kolan
- Mężczyzna: maxe
- stuuwan - szyja
- aiao - klatka piersiowa
- ıfñotta-ua - brzuch
- ırat - penis
- kly - jądra
- jortes - plecy
- kööre - dłoń
- tilop - pośladki
- fñaten - łopatki
- xere - tył kolan
- Rodzina: Meqpa
- zaizai - wnuczek
- seizai - wnuczka
- aliok, xaiya - żona
- sentuk (dawniej: senatuk) - mąż
- Dom: Kaida
- satta - blok mieszkalny
- samor - mieszkanie
- lanta - balkon
- mădrani - hol
- romıyara - gabinet
- waoznı - umywalka
- şavoz - łazienka
- kafrlas - kuchniia
- zaçahis - jadalnia
- feiras xars - salon
- kniikza - sufit
- bward - podłoga
- çamya - ściana
- nikak - okño
- sces - drzwi
- span yu kaida - wyposażenie mieszkania
- lakis hin taar - wnętrze domu
- yetñox maiba - biurko
- pyluk - krzesło
- verpyluk - fotel
- san - półka
- şohau - lampa biurowa
- verpylik - kanapa
- karvma - stół
- sımprat kosan - telewizor
- fanhdu - radio
- kasthandai - telefon
- lıkma - budzik
- şamhu - duży zegar
- taşamhu - zegarek na rękę
- zlomps - torebka
- papa - portfel
- keunwa - walizka
- buntyuanta - parasol
- Wszechświat: Haitaarvööri
- tyfey - księżyc
- ayliyg - galaktyka
- haltır - materia
- Xar - gwiazda macierzysta Haivööri
Funkcyjne
- şaa· - pytająca
- fñuba· - "chcę"
- ki-ari· - "musisz", rzadziej "żądam"
- mrah· - "gdyby"
- hastiha· - "niewykonalne", "niemożliwe"
- namir· - "wykonalne", "do zrobienia", "mogło być"
- ne· - przeczenie
- ha· - wskazuje
- sıa· - przeznaczenie czegoś lub kogoś do czegoś
- şi-amu· - "niestety", wyraża żal
- açema· - "mam nadzieję"
- ħaj· - "nie wolno"
- juy· - traktować, mieć coś za jakieś coś, kogoś za kogoś
- py·, pyy· - "wygląda na to, że", "wszystko wskazuje na to, że"
- ' -
Z dziennika podróżniczego
- dranl - godzina
- şıulen - dworzec
- keliz - arsenał
- halayyo - ulga, obniżka ceny
- aviya - okño
- qara - jutro
- sûrra - budynek
- t|aurant - skrytka, kryjówka (nie dla człowieka, lecz dla przedmiotów)
- íru - świątynia
- kol - hotel
- kewawdae - żóraw
- kamişavst - pakować się
- umma - pociąg
- su - minuta
- şau - podróż
- ame - wieża
- tır - wczoraj
- kariadu - pies
- fıl - koła
- sermezeu - duszność, duchota, bezdech, brak oddechu
- kavali - ściana
- ol - ulica
- zexo - żołądek
- gameavst - słyszeć
- zecelivst - jechać
- tabayta - potrzebować
- apsıdavst - wiedzieć
- ava - iść
- kiakay - leżeć
- şurievst - zatrzymać, zatrzymywać
- ıkkunaivst - błagać
- gavianovst - bać się
- domialavst - walczyć
- kemivst - ocaleć
- fonevst - pluć
- pikyonday - świecić
- gameavst - słyszeć
- teydorovst - wstawać
- şiavst - kupić
- ıhevst - sprzedawać
- katavst - chodzić
Strona ze zwrotami
- Hit luna dai? - możesz powiedzieć?
- hant - grzeczny
- vol - niegrzeczny
- eentak - komputer
- saka - adres
- Dunna - tygrys
- ıpsadavst - myć się
- şaakrıban - kurwa (jako urozmaicenie wypowiedzi, nie jako prostytutka)
- psara - sucz, suka (obraźliwie o kobiecie)
- finda - rezygnacja, "jebać to"
- kiar - zdrowy
- uħer - chory
- şeek - poranek, rano
- om - brak czegoś, bez czegoś
- buku - debil, cymbał, dureń, kretyn, idiota
- suyant - otwarty
- halk’ayant - zamkniięty
- ziinu - ranny, ranna
- şen vol - widok
- agivst - całować
- Ṣaa· akima irlu uma? - ile masz lat? (pytanie o wiek)
- kırai - pusty (brak ludzi, zwięrząt, itd.)
- verkeliakant - zatłoczony, tag: tłok
- aħa - natychmiast
- zo - przez
- zec - otwarta przestrzeń, teren, "dwór"
- şon - most
- hlıant - ciężki
- siant - lekki
- iyaħ - zaledwie
- şıniarant - zaniedbany
- eloyant - czysty
- koihant - brudny
Wydzielona lista zapożyczeń
- draak - smok (z nid. draak - smok)
- fûr, fır, fiir - ogień pochodzący ze spalania paliw płynnych (z nid. vuur - ogień)
- granti - wielki, wspaniały (z łac. grandis - wielki; przez angielski grand)
- iran - żelazo (z ang. iron - żelazo)
- kataigida - burza (z gr. καταιγίδα - burza)
- naki - broń jądrowa (z ang. nuke, skrót od nuclear - atomowy)
- orkaan - huragan (z nid. orkaan - typ cyklonu)
- sawdat - żołnierz (z ros. солдат - żołnierz)
- sniag - śnieg (z pol. śnieg)