Słownik:Język protogamajski: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| (Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
'''Słownik języka protogamajskiego''' — artykuł ten będzie zawierał wszystkie aktualne słowa języka protogamajskiego. Słowa podano wraz z rekonstruowaną wymową w IPA. W części słów występują oboczności, interpretowane zwykle jako różnice regionalno-dialektalne. | '''Słownik języka protogamajskiego''' — artykuł ten będzie zawierał wszystkie aktualne słowa języka protogamajskiego. Słowa podano wraz z rekonstruowaną wymową w IPA. W części słów występują oboczności, interpretowane zwykle jako różnice regionalno-dialektalne. | ||
| − | == | + | ==Słownik== |
===Rodzina=== | ===Rodzina=== | ||
*'''ojciec''' – taghii /{{IPA|ˈtaɣiː}}/ | *'''ojciec''' – taghii /{{IPA|ˈtaɣiː}}/ | ||
| Linia 33: | Linia 33: | ||
===Ludzie i zawody=== | ===Ludzie i zawody=== | ||
*'''lud''' – iizrayil /{{IPA|ˈiːzrajil}}/ | *'''lud''' – iizrayil /{{IPA|ˈiːzrajil}}/ | ||
| − | *'''plemię | + | *'''plemię''' – aysuur /{{IPA|ˈajsuːr}}/ |
| + | *'''klan, ród''' – ghiyyaph /{{IPA|ˈɣijːaθ}}/ | ||
*'''człowiek''' – ghamma /{{IPA|ˈɣamːa}}/ | *'''człowiek''' – ghamma /{{IPA|ˈɣamːa}}/ | ||
*'''osoba''' – waliig /{{IPA|ˈwaliːɡ}}/ | *'''osoba''' – waliig /{{IPA|ˈwaliːɡ}}/ | ||
| Linia 47: | Linia 48: | ||
*'''król, wódz, bohater''' – qabrii /{{IPA|ˈqabriː}}/ | *'''król, wódz, bohater''' – qabrii /{{IPA|ˈqabriː}}/ | ||
*'''pan''' – paabun /{{IPA|ˈpaːbun}}/ | *'''pan''' – paabun /{{IPA|ˈpaːbun}}/ | ||
| + | *'''patriarcha, pater familias''' – marrauna /{{IPA|ˈmarːawna}}/ | ||
| + | *'''matrona''' – amarraya /{{IPA|ˈamarːaja}}/ | ||
*'''wieszcz, medium, wyrocznia''' – ulayb /{{IPA|ˈulajb}}/ | *'''wieszcz, medium, wyrocznia''' – ulayb /{{IPA|ˈulajb}}/ | ||
| − | *'''dłużnik, niewolnik za długi''' | + | *'''dłużnik, niewolnik za długi''' – aghaunti /{{IPA|ˈaɣawnti}}/ |
| − | *'''zwyczajny, wolny człowiek''' | + | *'''zwyczajny, wolny człowiek''' – aghaduqin /{{IPA|ˈaɣaduqin}}/ |
| − | *'''wojownik''' | + | *'''wojownik''' – nuzaar /{{IPA|ˈnuza:r}}/ |
| − | *'''grupa, zespół, oddział''' | + | *'''grupa, zespół, oddział''' – ghis /{{IPA|ˈɣis}}/ |
| + | *'''przodek''' – zuurad /{{IPA|ˈzuːrad}}/ | ||
| + | *'''współbiesiadnik''' – paadhmar /{{IPA|ˈpaːðmar}}/ | ||
| + | *'''bard, poeta''' – lauhanus /{{IPA|ˈlawhanus}}/ | ||
| + | *'''poborowy''' – giimari /{{IPA|ˈgi:mari}}/ | ||
| + | *'''oddział, banda''' – giimilkar /{{IPA|ˈgi:milkar}}/ | ||
----- | ----- | ||
*'''jeździec rydwanu, osoba doglądająca koni'''<ref>znaczenie oryginalne</ref> – qadunu /{{IPA|ˈqadunu}}/ | *'''jeździec rydwanu, osoba doglądająca koni'''<ref>znaczenie oryginalne</ref> – qadunu /{{IPA|ˈqadunu}}/ | ||
| Linia 60: | Linia 68: | ||
===Anatomia=== | ===Anatomia=== | ||
| + | *'''brzuch''' – hautla /{{IPA|ˈhawtla}}/ | ||
*'''głowa''' – asuwan /{{IPA|ˈasuwan}}/ | *'''głowa''' – asuwan /{{IPA|ˈasuwan}}/ | ||
*'''kolano''' – sukayrim /{{IPA|ˈsukajrim}}/ | *'''kolano''' – sukayrim /{{IPA|ˈsukajrim}}/ | ||
| Linia 66: | Linia 75: | ||
*'''łza''' – nirrya /{{IPA|ˈnirːja}}/ | *'''łza''' – nirrya /{{IPA|ˈnirːja}}/ | ||
*'''noga''' – tayrim /{{IPA|ˈtajrim}}/ | *'''noga''' – tayrim /{{IPA|ˈtajrim}}/ | ||
| + | *'''nos''' – lughat /{{IPA|ˈluɣat}}/ | ||
*'''ogon''' – qiyap /{{IPA|ˈqijap}}/ | *'''ogon''' – qiyap /{{IPA|ˈqijap}}/ | ||
*'''oko''' – zuumak /{{IPA|ˈzuːmak}}/ | *'''oko''' – zuumak /{{IPA|ˈzuːmak}}/ | ||
*'''penis''' – dhugh /{{IPA|ˈðuɣ}}/ | *'''penis''' – dhugh /{{IPA|ˈðuɣ}}/ | ||
*'''pizda''' – kiima /{{IPA|ˈkiːma}}/ | *'''pizda''' – kiima /{{IPA|ˈkiːma}}/ | ||
| + | *'''płuco''' – tumpaħ /{{IPA|ˈtumpaħ}}/ | ||
*'''policzek, broda, szczęka''' – warghat /{{IPA|ˈwarɣat}}/ | *'''policzek, broda, szczęka''' – warghat /{{IPA|ˈwarɣat}}/ | ||
*'''ręka, dłoń''' – ayn /{{IPA|ajn}}/ | *'''ręka, dłoń''' – ayn /{{IPA|ajn}}/ | ||
*'''róg''' – tukan /{{IPA|ˈtukan}}/ | *'''róg''' – tukan /{{IPA|ˈtukan}}/ | ||
*'''serce''' – qiwaħ /{{IPA|ˈqiwaħ}}/ | *'''serce''' – qiwaħ /{{IPA|ˈqiwaħ}}/ | ||
| + | *'''twarz''' – ɡiistir /{{IPA|ˈɡiːstir}}/ | ||
*'''ucho''' – daguum /{{IPA|ˈdaɡuːm}}/ | *'''ucho''' – daguum /{{IPA|ˈdaɡuːm}}/ | ||
| + | *'''usta''' – kaa /{{IPA|ˈkaː}}/ | ||
*'''wątroba''' – farra /{{IPA|ˈfarːa}}/, farrah /{{IPA|ˈfarːah}}/ | *'''wątroba''' – farra /{{IPA|ˈfarːa}}/, farrah /{{IPA|ˈfarːah}}/ | ||
*'''włosy, sierść''' – ruubu /{{IPA|ˈruːbu}}/ | *'''włosy, sierść''' – ruubu /{{IPA|ˈruːbu}}/ | ||
| Linia 92: | Linia 105: | ||
*'''ginąć''' – daalik /{{IPA|ˈdaːlik}}/ | *'''ginąć''' – daalik /{{IPA|ˈdaːlik}}/ | ||
*'''śmierć''' – radhmaa /{{IPA|ˈraðmaː}}/ | *'''śmierć''' – radhmaa /{{IPA|ˈraðmaː}}/ | ||
| − | *'''harmonia''' – iruuhauzai /{{IPA| | + | *'''harmonia''' – iruuhauzai /{{IPA|ˈiruːhawzaj}}/ |
| + | *'''zdrowie''' – armayniih /{{IPA|ˈarmajniːh}}/ | ||
| + | *'''zdrowieć''' – armaynhan /{{IPA|ˈarmajnhan}}/ | ||
----- | ----- | ||
*'''boleć''' – amm /{{IPA|amː}}/ | *'''boleć''' – amm /{{IPA|amː}}/ | ||
| Linia 111: | Linia 126: | ||
----- | ----- | ||
*'''mądrość''' – mazda /{{IPA|ˈmazda}}/ | *'''mądrość''' – mazda /{{IPA|ˈmazda}}/ | ||
| − | *'''rozsądek''' | + | *'''rozsądek''' – turumpu /{{IPA|ˈturumpu}}/ |
*'''spokój, rozwaga''' – aamriqa /{{IPA|ˈaːmriqa}}/ | *'''spokój, rozwaga''' – aamriqa /{{IPA|ˈaːmriqa}}/ | ||
| − | *'''wolność''' | + | *'''wolność''' – adhurqa /{{IPA|ˈaðurqa}}/ |
| + | *'''sława''' – kayllaan /{{IPA|ˈkajlːaːn}}/ | ||
----- | ----- | ||
*'''błąd''' – qasim /{{IPA|ˈqasim}}/ | *'''błąd''' – qasim /{{IPA|ˈqasim}}/ | ||
| − | *'''myśleć''' – siiq /{{IPA| | + | *'''myśleć''' – siiq /{{IPA|ˈsiːq}}/ |
| + | *'''pamięć''' – yankiif /{{IPA|ˈjankiːf}}/ | ||
*'''wiedzieć''' – galifa /{{IPA|ˈɡalifa}}/ | *'''wiedzieć''' – galifa /{{IPA|ˈɡalifa}}/ | ||
*'''wizja, zamysł, pomysł''' – rilar /{{IPA|ˈrilar}}/ | *'''wizja, zamysł, pomysł''' – rilar /{{IPA|ˈrilar}}/ | ||
| Linia 123: | Linia 140: | ||
*'''morderstwo, zbrodnia''' – daalka /{{IPA|ˈdaːlka}}/ | *'''morderstwo, zbrodnia''' – daalka /{{IPA|ˈdaːlka}}/ | ||
*'''zemsta, kara''' – iraan /{{IPA|ˈiraːn}}/ | *'''zemsta, kara''' – iraan /{{IPA|ˈiraːn}}/ | ||
| + | *'''cena krwi, wina, zemsta''' – aħarran /{{IPA|ˈaħarːan}}/ | ||
*'''zmiana''' – izlama /{{IPA|ˈizlama}}/ | *'''zmiana''' – izlama /{{IPA|ˈizlama}}/ | ||
*'''dobra zmiana, zmiana na lepsze, poprawa''' - yarazlau /{{IPA|ˈjarazlaʊ̯}}/ | *'''dobra zmiana, zmiana na lepsze, poprawa''' - yarazlau /{{IPA|ˈjarazlaʊ̯}}/ | ||
*'''skromność, niewinność, cnota''' - mayqin /{{IPA|'majqin}}/ | *'''skromność, niewinność, cnota''' - mayqin /{{IPA|'majqin}}/ | ||
| − | *'''bogactwo''' - raawwan /{{IPA|' | + | *'''bogactwo''' - raawwan /{{IPA|'ra:w:an}}/ |
===Religia i duchowość=== | ===Religia i duchowość=== | ||
| Linia 138: | Linia 156: | ||
*'''modlić się''' – daur /{{IPA|dawr}}/ | *'''modlić się''' – daur /{{IPA|dawr}}/ | ||
*'''modlitwa''' – daurar /{{IPA|ˈdawrar}}/ | *'''modlitwa''' – daurar /{{IPA|ˈdawrar}}/ | ||
| + | *'''porządek świata''' – ħuurtus /{{IPA|ˈħuːrtus}}/ | ||
===Komunikacja=== | ===Komunikacja=== | ||
| Linia 146: | Linia 165: | ||
*'''prosić''' – kanad /{{IPA|ˈkanad}}/ | *'''prosić''' – kanad /{{IPA|ˈkanad}}/ | ||
*'''prośba''' – inur /{{IPA|ˈinur}}/ | *'''prośba''' – inur /{{IPA|ˈinur}}/ | ||
| + | *'''przysięga''' – atudrus /{{IPA|ˈatudrus}}/ | ||
*'''pytać, prosić''' – usub /{{IPA|ˈusub}}/ | *'''pytać, prosić''' – usub /{{IPA|ˈusub}}/ | ||
*'''żądanie, rozkaz''' – iisuuq /{{IPA|ˈiːsuːq}}/ | *'''żądanie, rozkaz''' – iisuuq /{{IPA|ˈiːsuːq}}/ | ||
===Rolnictwo i hodowla=== | ===Rolnictwo i hodowla=== | ||
| + | *'''ciąć''' – nuugh /{{IPA|ˈnuːɣ}}/ | ||
*'''pole''' – buurtiis /{{IPA|ˈbuːrtiːs}}/ | *'''pole''' – buurtiis /{{IPA|ˈbuːrtiːs}}/ | ||
*'''orać''' – ziim /{{IPA|ziːm}}/ | *'''orać''' – ziim /{{IPA|ziːm}}/ | ||
| Linia 158: | Linia 179: | ||
*'''jarzmo''' – saman /{{IPA|ˈsaman}}/ | *'''jarzmo''' – saman /{{IPA|ˈsaman}}/ | ||
*'''wóz, rydwan''' – awwasar /{{IPA|ˈawːasar}}/ | *'''wóz, rydwan''' – awwasar /{{IPA|ˈawːasar}}/ | ||
| − | *'''sznur, wiązać''' - auphum /{{IPA| | + | *'''tratwa, łódka''' – phuwaan /{{IPA|ˈθuwaːn}}/ |
| − | *'''związany, spętany''' - auphumsus /{{IPA| | + | *'''sznur, wiązać''' - auphum /{{IPA|awˈθum}}/ |
| + | *'''związany, spętany''' - auphumsus /{{IPA|awˈθumsus}}/ | ||
----- | ----- | ||
*'''ziarno''' – haluz /{{IPA|ˈhaluz}}/ | *'''ziarno''' – haluz /{{IPA|ˈhaluz}}/ | ||
| Linia 167: | Linia 189: | ||
*'''miód, miód pitny''' – yugtun /{{IPA|ˈjuɡtun}}/ | *'''miód, miód pitny''' – yugtun /{{IPA|ˈjuɡtun}}/ | ||
*'''wełna''' – qaħti /{{IPA|ˈqaħti}}/ | *'''wełna''' – qaħti /{{IPA|ˈqaħti}}/ | ||
| + | *'''chleb''' – ghuuphar /{{IPA|ˈɣuːθar}}/ | ||
===Astronomia=== | ===Astronomia=== | ||
*'''dzień''' – gauda /{{IPA|ˈɡawda}}/ | *'''dzień''' – gauda /{{IPA|ˈɡawda}}/ | ||
| + | *'''gwiazda''' – zayla /{{IPA|ˈzajla}}/ | ||
| + | *'''księżyc, miesiąc''' – yinmadh /{{IPA|ˈjinmað}}/ | ||
| + | *'''niebo''' – phannif /{{IPA|ˈθanːif}}/ | ||
*'''noc''' – baylar /{{IPA|ˈbajlar}}/ | *'''noc''' – baylar /{{IPA|ˈbajlar}}/ | ||
| − | *''' | + | *'''słońce''' – ghaabii /{{IPA|ˈɣaːbiː}}/ |
*'''świat''' – bilaruusa /{{IPA|ˈbilaruːsa}}/ | *'''świat''' – bilaruusa /{{IPA|ˈbilaruːsa}}/ | ||
| − | |||
*'''wschód słońca''' – panghaabii /{{IPA|ˈpanɣaːbiː}}/, pannghaabii /{{IPA|ˈpanːɣaːbiː}}/ | *'''wschód słońca''' – panghaabii /{{IPA|ˈpanɣaːbiː}}/, pannghaabii /{{IPA|ˈpanːɣaːbiː}}/ | ||
*'''zachód słońca''' – zaunghaabii /{{IPA|ˈzawnɣaːbiː}}/ | *'''zachód słońca''' – zaunghaabii /{{IPA|ˈzawnɣaːbiː}}/ | ||
| − | |||
| − | |||
===Kierunki i miejsca=== | ===Kierunki i miejsca=== | ||
| − | |||
*'''dół''' – amfa /{{IPA|ˈamfa}}/ | *'''dół''' – amfa /{{IPA|ˈamfa}}/ | ||
| + | *'''góra, na górze''' – kirdu /{{IPA|ˈkirdu}}/, kiridu /{{IPA|ˈkiridu}}/ | ||
*'''góra, powyżej''' – tirraf /{{IPA|ˈtirːaf}}/ | *'''góra, powyżej''' – tirraf /{{IPA|ˈtirːaf}}/ | ||
| − | *''' | + | *'''południe''' – ahmad /{{IPA|ˈahmad}}/, amhad /{{IPA|ˈamhad}}/ |
*'''północ''' – dhaħad /{{IPA|ˈðaħad}}/ | *'''północ''' – dhaħad /{{IPA|ˈðaħad}}/ | ||
| − | *''' | + | *'''środek, wnętrze''' – udun /{{IPA|ˈudun}}/ |
*'''wschód''' (kierunek) – pana /{{IPA|ˈpana}}/, panna /{{IPA|ˈpanːa}}/ | *'''wschód''' (kierunek) – pana /{{IPA|ˈpana}}/, panna /{{IPA|ˈpanːa}}/ | ||
*'''zachód''' (kierunek) – zauna /{{IPA|ˈzawna}}/ | *'''zachód''' (kierunek) – zauna /{{IPA|ˈzawna}}/ | ||
----- | ----- | ||
*'''miejsce''' – pharas /{{IPA|ˈθaras}}/, pharaph /{{IPA|ˈθaraθ}}/ | *'''miejsce''' – pharas /{{IPA|ˈθaras}}/, pharaph /{{IPA|ˈθaraθ}}/ | ||
| + | ---- | ||
| + | *'''droga''' - zahhadat /{{IPA|ˈzahhadat}}/ | ||
| + | *'''ścieżka''' - dat /{{IPA|ˈdat}}/ | ||
| + | *'''ścieżka wydeptana przez zwierzęta''' - ayyas /{{IPA|ˈajːas}}/ | ||
| + | *'''droga do źródła wody''' - sariyyat /{{IPA|ˈsarijːat}}/ | ||
===Natura=== | ===Natura=== | ||
| + | *'''jezioro, morze''' – ghaz /{{IPA|ˈɣaz}}/ | ||
| + | *'''piasek''' – nagaydh /{{IPA|ˈnagaɪ̯ð}}/ | ||
*'''równina''' – nuhaab /{{IPA|ˈnuhaːb}}/ | *'''równina''' – nuhaab /{{IPA|ˈnuhaːb}}/ | ||
| + | *'''rzeka''' – mawwit /{{IPA|ˈmawːit}}/, mawit /{{IPA|ˈmawit}}/ | ||
*'''step''' – siyun /{{IPA|ˈsijun}}/ | *'''step''' – siyun /{{IPA|ˈsijun}}/ | ||
| + | *'''strumyk''' – filta /{{IPA|ˈfilta}}/ | ||
*'''wzgórze''' – saaqu /{{IPA|ˈsaːqu}}/ | *'''wzgórze''' – saaqu /{{IPA|ˈsaːqu}}/ | ||
| − | *'''ziemia, kraina''' – aab /{{IPA| | + | *'''ziemia, kraina''' – aab /{{IPA|ˈaːb}}/ |
| + | *'''ziemia (substancja)''' – hantap /{{IPA|ˈhantap}}/ | ||
----- | ----- | ||
*'''burza''' – qurran /{{IPA|ˈqurːan}}/ | *'''burza''' – qurran /{{IPA|ˈqurːan}}/ | ||
| + | *'''lód''' – faawwir /{{IPA|ˈfaːwːir}}/ | ||
*'''ogień''' – faatraa /{{IPA|ˈfaːtraː}}/ | *'''ogień''' – faatraa /{{IPA|ˈfaːtraː}}/ | ||
| + | *'''śnieg''' – arrgut /{{IPA|ˈarːgut}}/ | ||
*'''wiatr''' – dhurqagh /{{IPA|ˈðurqaɣ}}/, ħimlaa /{{IPA|ˈħimlaː}}/ | *'''wiatr''' – dhurqagh /{{IPA|ˈðurqaɣ}}/, ħimlaa /{{IPA|ˈħimlaː}}/ | ||
*'''woda''' – katara /{{IPA|ˈkatara}}/ | *'''woda''' – katara /{{IPA|ˈkatara}}/ | ||
*'''żywioł, zasada''' – piisu /{{IPA|ˈpiːsu}}/ | *'''żywioł, zasada''' – piisu /{{IPA|ˈpiːsu}}/ | ||
----- | ----- | ||
| − | *''' | + | *'''chmura''' – astau /{{IPA|ˈastaʊ̯}}/ |
| + | *'''deszcz''' – katrazauna /{{IPA|ˈkatrazaʊ̯na}}/ | ||
| + | *'''dym''' – llug /{{IPA|ˈlːug}}/ | ||
| + | *'''mgła''' – llansuk /{{IPA|ˈlːansuk}}/ | ||
| + | *'''śnieg (opady)''' – arrguzauna /{{IPA|ˈarːguzaʊ̯na}}/ | ||
| + | ----- | ||
*'''drewno, drzewo''' – liitauni /{{IPA|ˈliːtawni}}/ | *'''drewno, drzewo''' – liitauni /{{IPA|ˈliːtawni}}/ | ||
*'''drzewo''' – pirrun /{{IPA|ˈpirːun}}/ | *'''drzewo''' – pirrun /{{IPA|ˈpirːun}}/ | ||
*'''kamień''' – alla /{{IPA|ˈalːa}}/ | *'''kamień''' – alla /{{IPA|ˈalːa}}/ | ||
| + | *'''proch, pył''' – kirrip /{{IPA|ˈkirːip}}/ | ||
*'''sól''' – phinnu /{{IPA|ˈθinːu}}/ | *'''sól''' – phinnu /{{IPA|ˈθinːu}}/ | ||
| + | *'''surowiec, dobro''' – iraaf /{{IPA|ˈiraːf}}/ | ||
| + | *'''trawa''' – siyyab /{{IPA|ˈsijːab}}/ | ||
----- | ----- | ||
*'''blask, oślepiające światło''' – taghar /{{IPA|ˈtaɣar}}/ | *'''blask, oślepiające światło''' – taghar /{{IPA|ˈtaɣar}}/ | ||
| Linia 222: | Linia 265: | ||
*'''kaczka''' – baab /{{IPA|baːb}}/ | *'''kaczka''' – baab /{{IPA|baːb}}/ | ||
*'''koń''' – waqadun /{{IPA|ˈwaqadun}}/ | *'''koń''' – waqadun /{{IPA|ˈwaqadun}}/ | ||
| + | *'''koza''' – razuq /{{IPA|ˈrazuq}}/ | ||
| + | *'''krowa''' – yaghwan /{{IPA|ˈjaɣwan}}/ | ||
| + | *'''kura''' – haama /{{IPA|ˈhaːma}}/ | ||
*'''lew''' – pahlau /{{IPA|ˈpahlaw}}/ | *'''lew''' – pahlau /{{IPA|ˈpahlaw}}/ | ||
*'''mamut''' – dhatluu /{{IPA|ˈðatluː}}/ | *'''mamut''' – dhatluu /{{IPA|ˈðatluː}}/ | ||
| Linia 228: | Linia 274: | ||
*'''owca''' – phauru /{{IPA|ˈθawru}}/ | *'''owca''' – phauru /{{IPA|ˈθawru}}/ | ||
*'''pies''' – awqar /{{IPA|ˈawqar}}/ | *'''pies''' – awqar /{{IPA|ˈawqar}}/ | ||
| + | *'''ptak''' – phannau /{{IPA|ˈθanːaw}}/ | ||
| + | *'''pszczoła''' – niragh /{{IPA|ˈniraɣ}}/ | ||
*'''ryba''' – gullum /{{IPA|ˈɡulːum}}/ | *'''ryba''' – gullum /{{IPA|ˈɡulːum}}/ | ||
| + | *'''sęp''' – utumnu /{{IPA|ˈutumnu}}/ | ||
*'''świnia''' – hayr /{{IPA|hajr}}/ | *'''świnia''' – hayr /{{IPA|hajr}}/ | ||
*'''wilk''' – phalku /{{IPA|ˈθalku}}/ | *'''wilk''' – phalku /{{IPA|ˈθalku}}/ | ||
| Linia 240: | Linia 289: | ||
*'''robić''' – zaww /{{IPA|zawː}}/ | *'''robić''' – zaww /{{IPA|zawː}}/ | ||
*'''sprawiać, czynić''' – raub /{{IPA|rawb}}/ | *'''sprawiać, czynić''' – raub /{{IPA|rawb}}/ | ||
| + | *'''mieć pozwolenie''' - atlaa /{{IPA|ˈatlaː}}/ | ||
| + | *'''mieć powinność''' - qaarbalaa /{{IPA|ˈqaːrbalaː}}/ | ||
| + | *'''być w stanie''' - allaa /{{IPA|ˈalːaː}}/ | ||
----- | ----- | ||
*'''siedzieć''' – aurim /{{IPA|ˈawrim}}/ | *'''siedzieć''' – aurim /{{IPA|ˈawrim}}/ | ||
| Linia 245: | Linia 297: | ||
*'''biec, biegać''' – ghim /{{IPA|ɣim}}/, gip /{{IPA|ɡip}}/ | *'''biec, biegać''' – ghim /{{IPA|ɣim}}/, gip /{{IPA|ɡip}}/ | ||
*'''bieg''' – gipir /{{IPA|ˈɡipir}}/ | *'''bieg''' – gipir /{{IPA|ˈɡipir}}/ | ||
| − | + | *'''krążyć, wypełniać''' – yaamana /{{IPA|ˈjaːmana}}/ | |
| − | *''' | + | ---- |
*'''ciągnąć''' – taww /{{IPA|'tawː}}/ | *'''ciągnąć''' – taww /{{IPA|'tawː}}/ | ||
*'''dźwigać''' – liir /{{IPA|'liːr}}/ | *'''dźwigać''' – liir /{{IPA|'liːr}}/ | ||
| − | *''' | + | *'''palić, opał''' – paphaas /{{IPA|pa'θaːs}}/ |
| − | *''' | + | *'''pęknąć''' – ilgi /{{IPA|'ilgi}}/ |
| − | *''' | + | *'''sprzedawać''' – qaurauz /{{IPA|ˈqawrawz}}/ |
| − | *''' | + | *'''śmiać się''' – llaym /{{IPA|ˈlːajm}}/ |
*'''wozić, transportować''' – yaghawwar /{{IPA|ˈjaɣawːar}}/ | *'''wozić, transportować''' – yaghawwar /{{IPA|ˈjaɣawːar}}/ | ||
----- | ----- | ||
*'''wschodzić, wstawać, podnosić się''' – pan /{{IPA|pan}}/, pann /{{IPA|panː}}/ | *'''wschodzić, wstawać, podnosić się''' – pan /{{IPA|pan}}/, pann /{{IPA|panː}}/ | ||
*'''zachodzić, opadać, znikać''' – zaun /{{IPA|zawn}}/ | *'''zachodzić, opadać, znikać''' – zaun /{{IPA|zawn}}/ | ||
| + | |||
| + | ===Walka=== | ||
| + | *'''atakować, atak''' – kaħin /{{IPA|'kaħin}}/ | ||
| + | *'''ciąć''' – itdhas /{{IPA|'itðas}}/ | ||
| + | *'''dzida''' – karqas /{{IPA|'karqas}}/ | ||
| + | *'''łuk''' – ħaaphra /{{IPA|'ħaːθra}}/ | ||
| + | *'''nóż''' – phambar /{{IPA|'θambar}}/ | ||
| + | *'''oszczep''' – wirfan /{{IPA|'wirfan}}/ | ||
| + | *'''polować''' – suwar /{{IPA|ˈsuwar}}/ | ||
| + | *'''ratować, ratunek''' – firdaus /{{IPA|ˈfirdaws}}/ | ||
| + | *'''strzała''' – aufira /{{IPA|'awfira}}/ | ||
| + | *'''sztylet''' – dhizum /{{IPA|'ðizum}}/ | ||
| + | *'''tarcza''' – alhirra /{{IPA|'alhirːa}}/ | ||
| + | *'''topór''' – minau /{{IPA|'minaw}}/ | ||
| + | *'''walczyć''' – unzur /{{IPA|ˈunzur}}/ | ||
| + | *'''walka''' – unuzar /{{IPA|ˈunuzar}}/ | ||
| + | *'''włócznia''' – harkayn /{{IPA|'harkajn}}/ | ||
| + | |||
| + | ===Ekonomia=== | ||
| + | *'''cena''' – barusta /{{IPA|ˈbarusta}}/ | ||
| + | *'''dług''' – ghauntar /{{IPA|ˈɣawntar}}/ | ||
| + | *'''handel''' – qadhirayya /{{IPA|ˈqaðirajːa}}/ | ||
| + | *'''mienie stałe''' – paaqin /{{IPA|ˈpaːqin}}/ | ||
| + | *'''podarek, podatek ślubny''' – liwwafiya /{{IPA|ˈliwːafija}}/ | ||
===Określenia=== | ===Określenia=== | ||
*'''brzydki''' – uunigsis /{{IPA|ˈuːniɡsis}}/ | *'''brzydki''' – uunigsis /{{IPA|ˈuːniɡsis}}/ | ||
*'''cały, pełny, kompletny''' – dauruusus /{{IPA|ˈdawruːsus}}/ | *'''cały, pełny, kompletny''' – dauruusus /{{IPA|ˈdawruːsus}}/ | ||
| + | *'''cienki''' – ghafpusus /{{IPA|ˈɣafpusus}}/ | ||
*'''ciepły''' – bausas /{{IPA|ˈbawsas}}/ | *'''ciepły''' – bausas /{{IPA|ˈbawsas}}/ | ||
*'''ciężki''' – illisis /{{IPA|ˈilːisis}}/ | *'''ciężki''' – illisis /{{IPA|ˈilːisis}}/ | ||
| − | *'''dużo, suma''' – pazau /{{IPA|ˈpazaw}}/ | + | *'''długi''' – qingisis /{{IPA|ˈqingisis}}/ |
| + | *'''dużo, wiele, suma''' – pazau /{{IPA|ˈpazaw}}/ | ||
| + | *'''gruby, tłusty''' – awirsis /{{IPA|ˈawirsis}}/ | ||
| + | *'''krótki''' – llansas /{{IPA|ˈlːansas}}/ | ||
| + | *'''mały''' – dhaarsas /{{IPA|ˈðarsas}}/, siqip /{{IPA|ˈsiqip}}/ | ||
*'''nowy''' – katlisis /{{IPA|ˈkatlisis}}/ | *'''nowy''' – katlisis /{{IPA|ˈkatlisis}}/ | ||
*'''pasujący, dopasowany, pasować do siebie''' – iruuhsus /{{IPA|ˈiruːhsus}}/ | *'''pasujący, dopasowany, pasować do siebie''' – iruuhsus /{{IPA|ˈiruːhsus}}/ | ||
*'''płaski''' – nuhsus /{{IPA|ˈnuhsus}}/ | *'''płaski''' – nuhsus /{{IPA|ˈnuhsus}}/ | ||
| + | *'''stary''' – yankausas /{{IPA|ˈjankaʊ̯sas}}/ | ||
| + | *'''szeroki''' – paatinsis /{{IPA|ˈpaːtinsis}}/ | ||
*'''szybki''' – sayyasas /{{IPA|ˈsajːasas}}/ | *'''szybki''' – sayyasas /{{IPA|ˈsajːasas}}/ | ||
*'''szybko''' – sayyasah /{{IPA|ˈsajːasah}}/ | *'''szybko''' – sayyasah /{{IPA|ˈsajːasah}}/ | ||
*'''świetlisty, jasny''' – wallarsas /{{IPA|ˈwalːarsas}}/ | *'''świetlisty, jasny''' – wallarsas /{{IPA|ˈwalːarsas}}/ | ||
| + | *'''trochę, kilka''' – guringu /{{IPA|ˈguringu}}/ | ||
| + | *'''twardy''' – aysas /{{IPA|ˈajsas}}/ | ||
| + | *'''wąski''' – ħiimbusus /{{IPA|ˈħiːmbusus}}/ | ||
*'''wielki''' – ħahtasas /{{IPA|ˈħahtasas}}/ | *'''wielki''' – ħahtasas /{{IPA|ˈħahtasas}}/ | ||
*'''wspaniały, szanowany''' – ayd /{{IPA|ajd}}/ | *'''wspaniały, szanowany''' – ayd /{{IPA|ajd}}/ | ||
| Linia 277: | Linia 363: | ||
*'''ładunek''' – dilli /{{IPA|ˈdilːi}}/ | *'''ładunek''' – dilli /{{IPA|ˈdilːi}}/ | ||
*'''płaszcz''' – ghabar /{{IPA|ˈɣabar}}/ | *'''płaszcz''' – ghabar /{{IPA|ˈɣabar}}/ | ||
| − | |||
===Spójniki=== | ===Spójniki=== | ||
| Linia 305: | Linia 390: | ||
===Zaimki=== | ===Zaimki=== | ||
*'''co''' – asi /{{IPA|ˈasi}}/ | *'''co''' – asi /{{IPA|ˈasi}}/ | ||
| + | *'''gdzie''' - sin /{{IPA|ˈsin}}/ | ||
| + | *'''inny''' - kandar /{{IPA|ˈkandar}}/ | ||
*'''jak''' – apa /{{IPA|ˈapa}}/ | *'''jak''' – apa /{{IPA|ˈapa}}/ | ||
*'''jaki, który''' – isi /{{IPA|ˈisi}}/ | *'''jaki, który''' – isi /{{IPA|ˈisi}}/ | ||
| + | *'''kiedy, gdy''' - kuur /{{IPA|ˈku:r}}/ | ||
*'''kiedyś, niegdyś, dawniej''' – aukar /{{IPA|ˈawkar}}/ | *'''kiedyś, niegdyś, dawniej''' – aukar /{{IPA|ˈawkar}}/ | ||
| − | *''' | + | *'''kto''' - zayr /{{IPA|ˈzajr}}/ |
| + | *'''tam''' - alim /{{IPA|ˈalim}}/ | ||
*'''tamto''' – asuuk /{{IPA|ˈasuːk}}/ | *'''tamto''' – asuuk /{{IPA|ˈasuːk}}/ | ||
| + | *'''to''' – sauk /{{IPA|ˈsawk}}/ | ||
| + | *'''tutaj, tu''' - liim /{{IPA|ˈli:m}}/ | ||
| + | *'''wszystko, wszystkie, wszyscy''' - zun /{{IPA|ˈzun}}/ | ||
===Liczby=== | ===Liczby=== | ||
| Linia 332: | Linia 424: | ||
*'''sto''' – phaafyar /{{IPA|ˈθaːfjar}}/ | *'''sto''' – phaafyar /{{IPA|ˈθaːfjar}}/ | ||
*'''tysiąc''' – ħahtaphaafyar /{{IPA|ħahtaˈθaːfjar}}/ | *'''tysiąc''' – ħahtaphaafyar /{{IPA|ħahtaˈθaːfjar}}/ | ||
| + | |||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
<references/> | <references/> | ||
[[Kategoria:Użytkownik:Borlach]][[Kategoria:Pragamajowie]][[Kategoria:Języki gamajskie]] | [[Kategoria:Użytkownik:Borlach]][[Kategoria:Pragamajowie]][[Kategoria:Języki gamajskie]] | ||
Aktualna wersja na dzień 19:55, 18 lut 2024
| Raħ Ghammarasa | Czytasz artykuł z serii Pragamajowie. | Język protogamajski (Słownik · Lista Swadesha · Rodzina języków gamajskich) · Mitologia · Nuzaarghis · Step Gamajski |
| Słownik języka protogamajskiego | |
|---|---|
| Nazwa: | Język protogamajski |
| Nazwa własna: | Raħ ghammasas iighaur |
| Informacje | |
| Twórca: | Borlach |
| Rok: | 2019 |
| Sposoby zapisu: | w conworldzie: brak de facto: alfabet łaciński |
| Klasyfikacja: | aglutynacyjny, SVO |
| Liczba słów: | kilkaset |
| Lista conlangów | |
|
Przeczytaj też artykuł o tym języku. |
Słownik języka protogamajskiego — artykuł ten będzie zawierał wszystkie aktualne słowa języka protogamajskiego. Słowa podano wraz z rekonstruowaną wymową w IPA. W części słów występują oboczności, interpretowane zwykle jako różnice regionalno-dialektalne.
Słownik
Rodzina
- ojciec – taghii /ˈtaɣiː/
- matka – dharaħ /ˈðaraħ/
- brat – tiiqar /ˈtiːqar/
- siostra – kaylaħ /ˈkajlaħ/
- syn – ghahan /ˈɣahan/
- córka – iiyuzu /ˈiːjuzu/
- wnuk, wnuczka – nipuur /ˈnipuːr/
- dziadek – ħahtataghii /ħahtaˈtaɣiː/
- babcia – ħahtadharaħ /ħahtaˈðaraħ/
- stryj – yuziif /ˈjuziːf/
- wuj – sitaallin /ˈsitaːlːin/
- ciotka (siostra ojca) – wiina /ˈwiːna/
- ciotka (siostra matki) – kahya /ˈkahja/
Ludzie i zawody
- lud – iizrayil /ˈiːzrajil/
- plemię – aysuur /ˈajsuːr/
- klan, ród – ghiyyaph /ˈɣijːaθ/
- człowiek – ghamma /ˈɣamːa/
- osoba – waliig /ˈwaliːɡ/
- dziecko – pautu /ˈpawtu/
- mężczyzna, mąż – laughal /ˈlawɣal/
- kobieta, żona – limmi /ˈlimːi/
- tytuł grzecznościowy w stosunku do osób starszych – dhii /ðiː/
- imię – ghaphim /ˈɣaθim/
- bohater – basħaar /ˈbasħaːr/
- kapłan, szaman – hitlaa /ˈhitlaː/
- kobieta, kapłanka, szmanka – wayla /ˈwajla/
- król, wódz, bohater – qabrii /ˈqabriː/
- pan – paabun /ˈpaːbun/
- patriarcha, pater familias – marrauna /ˈmarːawna/
- matrona – amarraya /ˈamarːaja/
- wieszcz, medium, wyrocznia – ulayb /ˈulajb/
- dłużnik, niewolnik za długi – aghaunti /ˈaɣawnti/
- zwyczajny, wolny człowiek – aghaduqin /ˈaɣaduqin/
- wojownik – nuzaar /ˈnuza:r/
- grupa, zespół, oddział – ghis /ˈɣis/
- przodek – zuurad /ˈzuːrad/
- współbiesiadnik – paadhmar /ˈpaːðmar/
- bard, poeta – lauhanus /ˈlawhanus/
- poborowy – giimari /ˈgi:mari/
- oddział, banda – giimilkar /ˈgi:milkar/
- jeździec rydwanu, osoba doglądająca koni[1] – qadunu /ˈqadunu/
- myśliwy – suwaridu /ˈsuwaridu/
- pasterz (dialektalnie również przewodnik) – auf /awf/
- rolnik, osoba robiąca w polu – kiigiiru /ˈkiːɡiːru/
- służący - liintaq /ˈli:ntaq/
Anatomia
- brzuch – hautla /ˈhawtla/
- głowa – asuwan /ˈasuwan/
- kolano – sukayrim /ˈsukajrim/
- kość – kahin /ˈkahin/
- krew – ħarrtaaq /ˈħarːtaːq/
- łza – nirrya /ˈnirːja/
- noga – tayrim /ˈtajrim/
- nos – lughat /ˈluɣat/
- ogon – qiyap /ˈqijap/
- oko – zuumak /ˈzuːmak/
- penis – dhugh /ˈðuɣ/
- pizda – kiima /ˈkiːma/
- płuco – tumpaħ /ˈtumpaħ/
- policzek, broda, szczęka – warghat /ˈwarɣat/
- ręka, dłoń – ayn /ajn/
- róg – tukan /ˈtukan/
- serce – qiwaħ /ˈqiwaħ/
- twarz – ɡiistir /ˈɡiːstir/
- ucho – daguum /ˈdaɡuːm/
- usta – kaa /ˈkaː/
- wątroba – farra /ˈfarːa/, farrah /ˈfarːah/
- włosy, sierść – ruubu /ˈruːbu/
- ząb – yuugan /ˈjuːɡan/
Zmysły, stany i czynności fizjologiczne
- stan, kondycja, władza – auzai /ˈaʊ̯zaɪ̯/
- słuchać – duur /duːr/
- słyszeć – adur /ˈadur/
- widzieć – innak /ˈinːak/
- rodzić – paut /pawt/
- urodzić się, przyjść na świat – parr /parː/
- żyć – fiyy /fijː/
- życie – fiyyam /fijːam/
- ginąć – daalik /ˈdaːlik/
- śmierć – radhmaa /ˈraðmaː/
- harmonia – iruuhauzai /ˈiruːhawzaj/
- zdrowie – armayniih /ˈarmajniːh/
- zdrowieć – armaynhan /ˈarmajnhan/
- boleć – amm /amː/
- ból – ammar /ˈamːar/
- sen – faqiih /ˈfaqiːh/
- spać, śnić – faqhan /ˈfaqhan/
- oddychać – asif /ˈasif/
- oddech – sayf /sajf/
- jeść – tau /taw/
- pić – aaph /aːθ/
Psychika
- kochać – farrah[2] /ˈfarːah/
- miłość – suuriyaa /ˈsuːrijaː/
- obrzydzenie, odraza, okrzyk pogardy – dhatlaqaaq /ˈðatlaqaːq/
- wierzyć – qiwaħ[3] /ˈqiwaħ/
- woleć, pożądać – ruuna /ˈruːna/
- mądrość – mazda /ˈmazda/
- rozsądek – turumpu /ˈturumpu/
- spokój, rozwaga – aamriqa /ˈaːmriqa/
- wolność – adhurqa /ˈaðurqa/
- sława – kayllaan /ˈkajlːaːn/
- błąd – qasim /ˈqasim/
- myśleć – siiq /ˈsiːq/
- pamięć – yankiif /ˈjankiːf/
- wiedzieć – galifa /ˈɡalifa/
- wizja, zamysł, pomysł – rilar /ˈrilar/
- znać – umbar /ˈumbar/
- morderstwo, zbrodnia – daalka /ˈdaːlka/
- zemsta, kara – iraan /ˈiraːn/
- cena krwi, wina, zemsta – aħarran /ˈaħarːan/
- zmiana – izlama /ˈizlama/
- dobra zmiana, zmiana na lepsze, poprawa - yarazlau /ˈjarazlaʊ̯/
- skromność, niewinność, cnota - mayqin /'majqin/
- bogactwo - raawwan /'ra:w:an/
Religia i duchowość
- dobro, dobroć, dobry – ura /ˈura/
- zło, zły – rriim /rːiːm/
- bóg – raawwiya /ˈraːwːija/
- bóg Werunos – Raawwiya Qiiħaghuyagh /ˈraːwːija ˈqiːħaɣujaɣ/
- anioł, dobry duch – aaħura /ˈaːħura/
- demon, zły duch – aaħrriim /ˈaːħrːiːm/
- dusza – tuum /tuːm/
- modlić się – daur /dawr/
- modlitwa – daurar /ˈdawrar/
- porządek świata – ħuurtus /ˈħuːrtus/
Komunikacja
- język – iighaur /ˈiːɣawr/
- kazać, nakazywać, rozkazywać – ghayr /ɣajr/
- mówić, rzec – iigh /iːɣ/
- odpowiadać – kawan /ˈkawan/
- prosić – kanad /ˈkanad/
- prośba – inur /ˈinur/
- przysięga – atudrus /ˈatudrus/
- pytać, prosić – usub /ˈusub/
- żądanie, rozkaz – iisuuq /ˈiːsuːq/
Rolnictwo i hodowla
- ciąć – nuugh /ˈnuːɣ/
- pole – buurtiis /ˈbuːrtiːs/
- orać – ziim /ziːm/
- siać – pahag /ˈpahaɡ/
- mielić, miażdżyć – sahmat /ˈsahmat/
- wypas – hautlaa /ˈhawtlaː/
- jarzmo – saman /ˈsaman/
- wóz, rydwan – awwasar /ˈawːasar/
- tratwa, łódka – phuwaan /ˈθuwaːn/
- sznur, wiązać - auphum /awˈθum/
- związany, spętany - auphumsus /awˈθumsus/
- ziarno – haluz /ˈhaluz/
- zboże – karrad /ˈkarːad/
- jajko – bitu /ˈbitu/
- mleko – asaal /ˈasaːl/
- miód, miód pitny – yugtun /ˈjuɡtun/
- wełna – qaħti /ˈqaħti/
- chleb – ghuuphar /ˈɣuːθar/
Astronomia
- dzień – gauda /ˈɡawda/
- gwiazda – zayla /ˈzajla/
- księżyc, miesiąc – yinmadh /ˈjinmað/
- niebo – phannif /ˈθanːif/
- noc – baylar /ˈbajlar/
- słońce – ghaabii /ˈɣaːbiː/
- świat – bilaruusa /ˈbilaruːsa/
- wschód słońca – panghaabii /ˈpanɣaːbiː/, pannghaabii /ˈpanːɣaːbiː/
- zachód słońca – zaunghaabii /ˈzawnɣaːbiː/
Kierunki i miejsca
- dół – amfa /ˈamfa/
- góra, na górze – kirdu /ˈkirdu/, kiridu /ˈkiridu/
- góra, powyżej – tirraf /ˈtirːaf/
- południe – ahmad /ˈahmad/, amhad /ˈamhad/
- północ – dhaħad /ˈðaħad/
- środek, wnętrze – udun /ˈudun/
- wschód (kierunek) – pana /ˈpana/, panna /ˈpanːa/
- zachód (kierunek) – zauna /ˈzawna/
- miejsce – pharas /ˈθaras/, pharaph /ˈθaraθ/
- droga - zahhadat /ˈzahhadat/
- ścieżka - dat /ˈdat/
- ścieżka wydeptana przez zwierzęta - ayyas /ˈajːas/
- droga do źródła wody - sariyyat /ˈsarijːat/
Natura
- jezioro, morze – ghaz /ˈɣaz/
- piasek – nagaydh /ˈnagaɪ̯ð/
- równina – nuhaab /ˈnuhaːb/
- rzeka – mawwit /ˈmawːit/, mawit /ˈmawit/
- step – siyun /ˈsijun/
- strumyk – filta /ˈfilta/
- wzgórze – saaqu /ˈsaːqu/
- ziemia, kraina – aab /ˈaːb/
- ziemia (substancja) – hantap /ˈhantap/
- burza – qurran /ˈqurːan/
- lód – faawwir /ˈfaːwːir/
- ogień – faatraa /ˈfaːtraː/
- śnieg – arrgut /ˈarːgut/
- wiatr – dhurqagh /ˈðurqaɣ/, ħimlaa /ˈħimlaː/
- woda – katara /ˈkatara/
- żywioł, zasada – piisu /ˈpiːsu/
- chmura – astau /ˈastaʊ̯/
- deszcz – katrazauna /ˈkatrazaʊ̯na/
- dym – llug /ˈlːug/
- mgła – llansuk /ˈlːansuk/
- śnieg (opady) – arrguzauna /ˈarːguzaʊ̯na/
- drewno, drzewo – liitauni /ˈliːtawni/
- drzewo – pirrun /ˈpirːun/
- kamień – alla /ˈalːa/
- proch, pył – kirrip /ˈkirːip/
- sól – phinnu /ˈθinːu/
- surowiec, dobro – iraaf /ˈiraːf/
- trawa – siyyab /ˈsijːab/
- blask, oślepiające światło – taghar /ˈtaɣar/
- błyszczeć, jaśnieć, promienieć – tagh /taɣ/
- światło – wallar /ˈwalːar/
Kolory
- żółty - taaħin /'ta:ħin/
Zwierzęta
- bydło – ghau /ɣaw/, ħau /ħaw/
- gęś – uunmu /ˈuːnmu/
- jeleń – patar /ˈpatar/
- kaczka – baab /baːb/
- koń – waqadun /ˈwaqadun/
- koza – razuq /ˈrazuq/
- krowa – yaghwan /ˈjaɣwan/
- kura – haama /ˈhaːma/
- lew – pahlau /ˈpahlaw/
- mamut – dhatluu /ˈðatluː/
- mysz, szczur – naaphu /ˈnaːθu/
- niedźwiedź – puutin /ˈpuːtin/
- owca – phauru /ˈθawru/
- pies – awqar /ˈawqar/
- ptak – phannau /ˈθanːaw/
- pszczoła – niragh /ˈniraɣ/
- ryba – gullum /ˈɡulːum/
- sęp – utumnu /ˈutumnu/
- świnia – hayr /hajr/
- wilk – phalku /ˈθalku/
- zwierzę, zwierzyna – rrawa /ˈrːawa/
Czynności
- być – kandas /ˈkandas/
- mieć, posiadać – ħauhtas /ˈħawhtas/
- brać – haptin /ˈhaptin/
- dawać – dhuq /ðuq/
- robić – zaww /zawː/
- sprawiać, czynić – raub /rawb/
- mieć pozwolenie - atlaa /ˈatlaː/
- mieć powinność - qaarbalaa /ˈqaːrbalaː/
- być w stanie - allaa /ˈalːaː/
- siedzieć – aurim /ˈawrim/
- iść – tudur /ˈtudur/
- biec, biegać – ghim /ɣim/, gip /ɡip/
- bieg – gipir /ˈɡipir/
- krążyć, wypełniać – yaamana /ˈjaːmana/
- ciągnąć – taww /'tawː/
- dźwigać – liir /'liːr/
- palić, opał – paphaas /pa'θaːs/
- pęknąć – ilgi /'ilgi/
- sprzedawać – qaurauz /ˈqawrawz/
- śmiać się – llaym /ˈlːajm/
- wozić, transportować – yaghawwar /ˈjaɣawːar/
- wschodzić, wstawać, podnosić się – pan /pan/, pann /panː/
- zachodzić, opadać, znikać – zaun /zawn/
Walka
- atakować, atak – kaħin /'kaħin/
- ciąć – itdhas /'itðas/
- dzida – karqas /'karqas/
- łuk – ħaaphra /'ħaːθra/
- nóż – phambar /'θambar/
- oszczep – wirfan /'wirfan/
- polować – suwar /ˈsuwar/
- ratować, ratunek – firdaus /ˈfirdaws/
- strzała – aufira /'awfira/
- sztylet – dhizum /'ðizum/
- tarcza – alhirra /'alhirːa/
- topór – minau /'minaw/
- walczyć – unzur /ˈunzur/
- walka – unuzar /ˈunuzar/
- włócznia – harkayn /'harkajn/
Ekonomia
- cena – barusta /ˈbarusta/
- dług – ghauntar /ˈɣawntar/
- handel – qadhirayya /ˈqaðirajːa/
- mienie stałe – paaqin /ˈpaːqin/
- podarek, podatek ślubny – liwwafiya /ˈliwːafija/
Określenia
- brzydki – uunigsis /ˈuːniɡsis/
- cały, pełny, kompletny – dauruusus /ˈdawruːsus/
- cienki – ghafpusus /ˈɣafpusus/
- ciepły – bausas /ˈbawsas/
- ciężki – illisis /ˈilːisis/
- długi – qingisis /ˈqingisis/
- dużo, wiele, suma – pazau /ˈpazaw/
- gruby, tłusty – awirsis /ˈawirsis/
- krótki – llansas /ˈlːansas/
- mały – dhaarsas /ˈðarsas/, siqip /ˈsiqip/
- nowy – katlisis /ˈkatlisis/
- pasujący, dopasowany, pasować do siebie – iruuhsus /ˈiruːhsus/
- płaski – nuhsus /ˈnuhsus/
- stary – yankausas /ˈjankaʊ̯sas/
- szeroki – paatinsis /ˈpaːtinsis/
- szybki – sayyasas /ˈsajːasas/
- szybko – sayyasah /ˈsajːasah/
- świetlisty, jasny – wallarsas /ˈwalːarsas/
- trochę, kilka – guringu /ˈguringu/
- twardy – aysas /ˈajsas/
- wąski – ħiimbusus /ˈħiːmbusus/
- wielki – ħahtasas /ˈħahtasas/
- wspaniały, szanowany – ayd /ajd/
Inne
- koło – yamna /ˈjamna/
- ładunek – dilli /ˈdilːi/
- płaszcz – ghabar /ˈɣabar/
Spójniki
- a, i – fi /fi/
- aby, żeby – tugi /ˈtuɡi/
- gdy – kaar /kaːr/
Przyimki
- dla – pir /pir/
- na – zur /zur/
- nad – pana /ˈpana/, panna /ˈpanːa/
- po (w znaczeniu czasowym) – aaghir /ˈaːɣir/
- pod – saya /ˈsaja/, sayya /ˈsajːa/
- przed (w znaczeniu czasowym) – giira /ˈɡiːra/
- przed (w znaczeniu przestrzennym) – phal /θal/
- przy – ghad /ɣad/
- wokół – phaluudh /ˈθaluːð/
- za (w znaczeniu przestrzennym) – uudh /uːð/, zudh /zuð/
Partykuły
- nie – waan /waːn/
- niechaj – kammi /ˈkamːi/
- ale, jednak – maadhur /ˈmaːður/
- tylko – zaħi /ˈzaħi/
- mimo, pomimo – farrik /ˈfarːik/
Zaimki
- co – asi /ˈasi/
- gdzie - sin /ˈsin/
- inny - kandar /ˈkandar/
- jak – apa /ˈapa/
- jaki, który – isi /ˈisi/
- kiedy, gdy - kuur /ˈku:r/
- kiedyś, niegdyś, dawniej – aukar /ˈawkar/
- kto - zayr /ˈzajr/
- tam - alim /ˈalim/
- tamto – asuuk /ˈasuːk/
- to – sauk /ˈsawk/
- tutaj, tu - liim /ˈli:m/
- wszystko, wszystkie, wszyscy - zun /ˈzun/
Liczby
- jeden – hazru /ˈhazru/
- dwa – pharu /ˈθaru/
- trzy – dhinnu /ˈðinːu/
- cztery – aasau /ˈaːsaw/
- pięć – kargha /karˈɣa/
- sześć – niirra /niːˈrːa/
- siedem – saugh /sawɣ/
- osiem – wayr /wajr/
- dziewięć – baalla /ˈbaːlːa/
- dziesięć – abaagh /ˈabaːɣ/
- dwadzieścia – pharwi /ˈθarwi/
- trzydzieści – dhinwi /ˈðinwi/
- czterdzieści – wiswi /ˈwiswi/
- pięćdziesiąt – karghawwa /karɣaˈwːa/
- sześćdziesiąt – niirrawwa /niːrːaˈwːa/
- siedemdziesiąt – saughiw /ˈsawɣiw/
- osiemdziesiąt – wayriw /ˈwajriw/
- dziewięćdziesiąt – baalliw /ˈbaːlːiw/
- sto – phaafyar /ˈθaːfjar/
- tysiąc – ħahtaphaafyar /ħahtaˈθaːfjar/