Słownik nowopołabski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
 
(Nie pokazano 24 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 6: Linia 6:
 
Za literacki został wzięty djalekt, w którym wystąpiło pełne mazurzenie, psł. *ьl/ъl dało /åu/ a nie /u/ oraz psł. *u dało (za wyjątkiem pozycji przed wargowymi i przyrostków) /au/, a nie /ai/.
 
Za literacki został wzięty djalekt, w którym wystąpiło pełne mazurzenie, psł. *ьl/ъl dało /åu/ a nie /u/ oraz psł. *u dało (za wyjątkiem pozycji przed wargowymi i przyrostków) /au/, a nie /ai/.
  
==Ciało==
+
==Wymowa i ortografja==
{| class="wikitable" width="100%"
+
W "/.../" podano zapis według transkrypcji Polańskiego, po środku według Międzynarodowego Alfabetu Fonetycznego, a następnie z prawej zapis według proponowanej przeze mnie ortografji.
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ Samogłoski pełne
 +
| align=center |/i/ = {{IPA|i  }} = '''i'''
 +
| align=center |/ü/ = {{IPA| y }} = '''u'''
 +
|
 +
| align=center |/u/ = {{IPA| u }} = '''u̇'''
 +
|-
 +
| align=center |/ė/ = {{IPA| e }} = '''ė'''
 +
|
 +
|
 +
|
 +
|-
 +
| align=center |/e/ = {{IPA| ɛ }} = '''e''', '''é'''
 +
| align=center |/ö/ = {{IPA| œ }} = '''o'''
 +
|
 +
| align=center |/o/  = {{IPA| ɔ }} = '''a''', '''á'''
 +
|-
 +
|
 +
|
 +
| align=center |/a/ = {{IPA| a }}  = '''ȧ'''
 +
| align=center |/å/ = {{IPA| ɒ }} = '''å'''
 +
|}
 +
 
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ Samogłoski zredukowane
 +
| align=center |/ĕ/ = {{IPA| ə }} = '''é''', '''e'''
 
|-
 
|-
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
+
| align=center |/ă/ = {{IPA| ɐ }} = '''á''', '''a'''
 +
|}
 +
Znaki '''é''' oraz '''á''' oznaczają samogłoskę pełną, jeśli są one w ostatniej sylabie słowa oraz zredukowaną, jeśli są one w innej niż ostatnia sylaba.
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ Dyftongi
 +
| align=center |/ai/ = {{IPA|  ai  }} = '''î'''
 +
| align=center |/åi/ = {{IPA|  ɒi  }} = '''ŷ'''
 +
| align=center |/oi/ = {{IPA|  oi  }} = '''ŷ'''
 +
| align=center |/au/ = {{IPA|  au  }} = '''û'''
 +
| align=center |/åu/ = {{IPA|  ɒu  }} = '''ů'''
 +
|}
 +
Dyftong /oi/ jest alofonem /åi/ po spółgłoskach wargowych.
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ Samogłoski nosowe
 +
| align=center | /ą/ = {{IPA|  ã  }} = '''ą'''
 +
| align=center |/ǫ/ = {{IPA|  ɔ̃  }} = '''ǫ'''
 +
|}
 +
 
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ Spółgłoski
 
|-
 
|-
| /brödă/ || podbródek || psł. *borda || słowo poświadczone
+
!colspan="1"|
 +
!colspan="2"|Wargowe
 +
!colspan="1"|Dziąsłowe
 +
!colspan="2"|Zadziąsłowe
 +
!colspan="1"|Palatalne
 +
!colspan="1"|Postpalatalne
 +
!colspan="1"|Miękko-<br />podniebienne
 +
!colspan="1"|Krtaniowe
 
|-
 
|-
| /celü/ || policzek || psł. *čelo || słowo poświadczone
+
!colspan="1" rowspan="2" |Zwarte
 +
| align=center | /p/ = {{IPA|p}} = '''p'''
 +
| align=center | /ṕ/ = {{IPA|pʲ}} = '''pi'''
 +
| align=center | /t/ = {{IPA|t}} = '''t'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /ť/ = {{IPA|tʲ}} = '''ti''', '''ki'''
 +
| align=center |
 +
| align=center | /k/ = {{IPA|k}} = '''k'''
 +
| align=center |
 
|-
 
|-
| /glåvă/ || głowa || psł. *golva || słowo poświadczone
+
| align=center | /b/ = {{IPA|b}} = '''b'''
 +
| align=center | /b́/ = {{IPA|bʲ}} = '''bi'''
 +
| align=center | /d/ = {{IPA|d}} = '''d'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /ď/ = {{IPA|dʲ}} = '''di''', '''gi'''
 +
| align=center |
 +
| align=center | /g/ = {{IPA|ɡ}} = '''g'''
 +
| align=center |
 
|-
 
|-
| /jǫtră/ || wątroba || psł. *jętra || słowo poświadczone
+
!colspan="1" rowspan="2"|Afrykaty
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /c/ = {{IPA|t͡s}} = '''c'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /ć/ = {{IPA|t͡sʲ}} = '''ci'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 
|-
 
|-
| /jǫzĕk/ || język || psł. *językъ || słowo poświadczone
+
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /ʒ/ = {{IPA|d͡z}} = '''dz'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /ʒ́/ = {{IPA|d͡zʲ}} = '''dzi'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 
|-
 
|-
| /kråi/, /kåråi/ || krew || psł. *kry || słowo poświadczone
+
!colspan="1" rowspan="2" |Szczelinowe
 +
| align=center | /f/ = {{IPA|f}} = '''f'''
 +
| align=center |
 +
| align=center | /s/ = {{IPA|s}} = '''s'''
 +
| align=center | /š/ = {{IPA|ʃ}} = '''š'''
 +
| align=center |
 +
| align=center | /ś/ = {{IPA|sʲ}} = '''ś'''
 +
| align=center | /x́/ = {{IPA|xʲ}} = '''chi'''
 +
| align=center | /x/ = {{IPA|x}} = '''ch'''
 +
| align=center | /h/ = {{IPA|h}} = '''h'''
 
|-
 
|-
| /moiskă/ || mięsień || psł. *myšьka || słowo poświadczone
+
| align=center | /v/ = {{IPA|v}} = '''w'''
 +
| align=center | // = {{IPA|vʲ}} = '''wi'''
 +
| align=center | /z/ = {{IPA|z}} = '''z'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /ź/ = {{IPA|zʲ}} = '''zi'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 
|-
 
|-
| /mǫdă/ || męzkie genitalja || psł. *mǫda || słowo poświadczone
+
!colspan="1" rowspan="1" |Nosowe
 +
| align=center | /m/ = {{IPA|m}} = '''m'''
 +
| align=center | /ḿ/ = {{IPA|mʲ}} = '''mi'''
 +
| align=center | /n/ = {{IPA|n}} = '''n'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /ń/ = {{IPA|nʲ}} = '''ni'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 
|-
 
|-
| /müzdin/ || mózg || psł. *moždženь || słowo poświadczone
+
!colspan="1" rowspan="1" |Boczne
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /l/ = {{IPA|l}} = '''l'''
 +
| align=center | /ľ/ = {{IPA|lʲ}} = '''li'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 
|-
 
|-
| /paizdǎ/ || dupa || psł. *pizda || słowo poświadczone
+
!colspan="1" rowspan="1" |Drżące
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /r/ = {{IPA|r}} = '''r'''
 +
| align=center | /ŕ/ = {{IPA|rʲ}} = '''ri'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 
|-
 
|-
| /pąst/ || pięść || psł. *pęstь || słowo poświadczone
+
!colspan="1"|Półsamogłoski
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center | /j/ = {{IPA|j}} = '''j'''
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
| align=center |
 +
|}
 +
Docelowa ortografja ma zapisywać spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne zgodnie z etymologją, czyli np. /defkă/ = '''dewka'''.
 +
 
 +
Rozróżnienie '''di'''/'''gi''' oraz '''ti'''/'''ki''' ma podłoże etymologiczne. Piszemy /ďöră/ = '''giora''', /ďolü/ = '''dialu''', /ťostü/ = '''tiastu''', /ťölü/ = '''kiolu'''.
 +
 
 +
Z uwagi na istniejące oboczności /kj/:/kv/ i podobne, piszemy '''w''' tam, gdzie są one etymologiczne, np. /sjot/ = '''swiat''' - świat, /no svăte/ = '''na swáté''' - na świecie.
 +
 
 +
==Zasady słowotwórstwa==
 +
 
 +
===Przedrostki===
 +
 
 +
===Przyrostki===
 +
* -aidlĕ (<*-idlo): tworzy nazwy narzędzi, odczasownikowy, np. /stovaidlĕ/, /mötüvaidlĕ/, /mücaidlĕ/.
 +
* -aikă (<*-ika): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności, męzkie jak i żeńskie, odczasownikowy, np. /låzaikă/, /bezaikă/, /peraikă/.
 +
* -aistĕ (<*-išče): tworzy nazwy miejsc, odrzeczownikowy, np. /gordaistĕ/, /postvaistĕ/, /sidlaistĕ/.
 +
* -ą (<*-ę): tworzy nazwy osobników młodych, odrzeczownikowy, np. /blaizą/, /büzą/, /rovną/.
 +
* -ăr (<*-ařь): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności, odrzeczownikowy i odczasownikowy, np. /gresnăr/, /lekăr/, /bǫkăr/.
 +
* -enĕ (<*-enъjь): tworzy przymiotniki związane z substancjami, materjałami, odrzeczownikowy, np. /våunenĕ/, /clåvăcenĕ/, /gnüjenĕ/.
 +
* -ĕ (<*ьje): tworzy nazwy rzeczowników zbiorowych, np. /perĕ/, /klåsĕ/, /blånĕ/.
 +
* -kă (<*-ъka): 1) tworzy zdrobnienia, stosowany do rzeczowników rodzaju żeńskiego, np. /bopkă/, /defkă/, /zopkă/. <br> 2) przyrostek tworzący zdrobnienia imion obojga płci, np. /Ånskă/, /Moraikă/.
 +
* -nĕk (<*-nikъ): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności, odrzeczownikowy, np. /crivnĕk/, /gloznĕk/, /grobalnĕk/.
 +
* -'onĕk (<*-janъkъ): tworzy nazwy osobowe odgeograficzne, stosowany do rzeczowników, poświadczono tylko /ďörconĕk/, /ďörconi/.
 +
* -skă (<-ske): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności rodzaju żeńskiego, np. /brüderskă/, /lasterårskă/.
 +
 
 +
==A==
 +
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
| /pinkă/ || żeńskie genitalja || ??? || słowo poświadczone
+
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /plicĕ/ || ramię, bark || psł. *pleťe || słowo poświadczone
+
| /agot/ || chronić, oszczędzać || śdn. hegen, heien || słowo poświadczone w 3Sg agol, agojĕ
 
|-
 
|-
| /polăc/ || palec || psł. *palьcь || słowo poświadczone
+
| /axter/ || tył || śdn. achter || rozkład złożenia axterskă
 
|-
 
|-
| /potkă/ || pochwa || por. niem. Fotze || słowo poświadczone
+
| /axtersťĕ/ || tylny || śdn. achter + psł. *-ьskъjь || słowo poświadczone w r. żeńskim
 
|-
 
|-
| /ṕǫtă/ || pięta || psł. *pęta || słowo poświadczone
+
| /ai/ || u, przy || psł. *u || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /råmą/ || ramię || psł. *ormę || słowo poświadczone
+
| /aibezăt/ || uciec || psł. uběžati || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /råt/ || usta || psł. *rъtъ || słowo poświadczone
+
| /aibĕt/ || zabić, ubić || psł. ubiti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /rebrü/ || żebro || psł. rebro || słowo poświadczone
+
| /aibrükot/ || ukłuć, ubóść || î- + brükot || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pöd/ || serce || psł. *podъ || słowo poświadczone
+
| /aibüst/ || ukłuć, ubóść || psł. ubosti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pǫp/ || pępek || psł. *pǫpъ || słowo poświadczone
+
| /aidovĕt/ || udusić, zadusić || psł. udaviti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ťüst/ || kość || psł. *kostь || słowo poświadczone
+
| /aiďolăt/ || zrobić || psł. udělati || poświadczony imiesłów: aiďălonă
 
|-
 
|-
| /våťü/ || oko || psł. *oko || słowo poświadczone
+
| /aidelĕt/ || oddzielić || psł. uděliti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /vǫs/ || broda || psł. *ǫsъ || słowo poświadczone
+
| /aidrauzĕt/ || pomóc || psł. udružiti || poświadczone w cz. przeszłym: aidrauzål
 
|-
 
|-
| /zǫb/ || ząb || psł. *zǫbъ || słowo poświadczone
+
| /aikǫsĕt/ || ugryźć, ukąsić || psł. *ukǫsiti || poświadczony imiesłów: aikǫsenĕ
|}
 
 
 
==Czas==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
 
|-
 
|-
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
+
| /ailümĕt/ || ułamać || psł. *ulomiti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ceră/ || wczoraj || psł. *vьčera || słowo poświadczone
+
| /ailaucĕt/ || utrafić  || psł. *ulučiti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /dans/ || dzisiaj || psł. *dьnьsь || słowo poświadczone
+
| /aisăct/ || uciąć, usiec, skosić || psł. *useťi || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jautră/ || jutro || psł. *jutrě || słowo poświadczone
+
| /ait/ || iść || psł. *iti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jautrü/ || poranek || psł. *jutro || słowo poświadczone
+
| /aită/ || ojciec || germanizm, por. sfr. heitha || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ľotü/ || lato || psł. *lěto || słowo poświadczone
+
| /albargă/ || oberża, gospoda || śdn. herberge || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /nideľă/ || niedziela; tydzień || psł. *neděľa || słowo poświadczone
+
| /altitåi/ || zawsze || śdn. alletiden || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /vicer/ || wieczór || psł. *večerъ || słowo poświadczone
+
| /amen/ || amen || śdn. amen || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Dni tygodnia==
+
==Å==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /pĕnideľă/ || poniedziałek || psł. *poneděľa? || słowo poświadczone
+
| /åberhaid/ || dzierżawca rządowy || śdn. overheit || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /törĕ/ || wtorek || psł. vъtorъjь || słowo poświadczone
+
| /Åns(ă)/ || Jan || śdn. Hans || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /sredă/ || środa || psł. *serda || słowo poświadczone
+
| /Ånskă/ || Janek || śdn. Hans + psł. *-ъka || słowo poświadczone
 +
|}
 +
 
 +
==Ă==
 +
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
| /perĕndan/ || czwartek || psł. *perunъ dьnь || słowo poświadczone
+
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /nideľă/ || niedziela; tydzień || psł. *neděľa || słowo poświadczone
+
| /ă/ || a, lecz || psł. *a || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Dom==
+
==B==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /dvar/ || drzwi || psł. *dvьrь || słowo poświadczone
+
| /babă/ || babka, babcia || słownictwo dziecięce || słowo poświadczone  
 
|-
 
|-
| /dvarnaićă/ || pokój || psł. *dvьrьnica || słowo poświadczone
+
| /badål/ || kat, oprawca || śdn. bodel || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /komår/ || pokój || śdn. kamer || słowo poświadczone
+
| /badån/ || kadź, zbiornik|| śdn. boden || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /våknü/ || okno || psł. *okъno || słowo poświadczone
+
| /bait/ || bić || psł. *biti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /vortă/ || wrota, brama || psł. *vorta || słowo poświadczone
+
| /balajă/ || miednica || śdn. balleie || słowo poświadczone
|}
+
|-
 
+
| /ban/ || strych || śdn. bon || słowo poświadczone
==Jedzenie i napoje==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
 
|-
 
|-
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
+
| /banťai/ || ławka || śdn. banke || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jednă/, /jeʒdnă/ || jedzenie || psł. *jedьna(ja), *jeďьna(ja) || słowo poświadczone
+
| /barďėr/ || mieszczuch || śdn. borger || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jopťü/ || jabłko || psł. *jablъko || słowo poświadczone
+
| /bålă/ || byk || śdn. bulle || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /mosko/, /moskǎ/ || masło || psł. *mastъka || słowo poświadczone
+
| /båz/ || bez || psł. *bъzъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /moslenă mlåkă/ || maślanka || psł. *moslenoje melko || słowo poświadczone
+
| /baud/ || szyling || śdn. butken || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /moslenĕ/ || maślany || psł. *maslenъjь || słowo poświadczone  
+
| /bauk/ || buk || psł. *bukъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /mǫkă/ || mąka || psł. *mǫka || słowo poświadczone
+
| /borš/ || okoń || por. niem. Barsch || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /mlåkă/ || mleko || psł. *melko || słowo poświadczone
+
| /bek/ || strumień || śdn. beke || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /paivü/ || piwo || psł. *pivo || słowo poświadczone
+
| /belĕt/ || bielić ubrania || psł. *běliti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pican/ || bochenek chleba || psł. *pečьnь || słowo poświadczone
+
| /bet-să/ || bać się || psł. *bojati sę || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /picenĕ/ || pieczony || psł. *pečenъjь || słowo poświadczone
+
| /betrăt/ || ulepszyć || śdn. beteren || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pict/ || piec || psł. *peťi || słowo poświadczone
+
| /bezăt/ || biec, biegać || psł. *běžati || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /süťår/ || cukier || śdn. sucker || zapożyczenie ze śdn., śdn. -er -> wen. -år w zasadzie typowe
+
| /bezaikă/ || goniec, biegacz || psł. *běžika || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /viceră/ || kolacja || psł. *večeřa || słowo poświadczone
+
| /bikăc/ || dzięcioł || śdn bicken + psł. *-ačь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /vorĕt/ || gotować, warzyć || psł. *variti || słowo poświadczone
+
| /blaizą/ || bliźnię (chłopiec) || psł. *bližę || słowo poświadczone w l. podw. /blizątă/
 
|-
 
|-
| /zaitü/ || zboże || psł. *žito || słowo poświadczone
+
| /blaizĕk/ || blizko || psł. *blizъko || słowo poświadczone
|}
 
 
 
==Kolory==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
 
|-
 
|-
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
+
| /blaizaićă/ || bliźnię (dziewczę) || psł. *bližica || słowo poświadczone w l. podw. /blizaićă/
 
|-
 
|-
| /blovĕ/ || niebieski || śdn. blawe || słowo poświadczone
+
| /blaisťĕ/ || blizki || psł. *blizъkъjь || według poświadczonego /blaizĕk/ - blizko
 
|-
 
|-
| /b́olĕ/ || biały || psł. *bělъjь || słowo poświadczone
+
| /blaizĕk/ || znajomy || psł. *blizokъ || poświadczone w l. mn. /blaizücĕ/
 
|-
 
|-
| /carvenĕ/ || czerwony || psł. *čьrvenъjь || słowo poświadczone
+
| /blåxă/ || pchła || psł. *blъxa || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /cornĕ/ || czarny || psł. *čьrnъjь || słowo poświadczone
+
| /blånĕ/ || błonie || psł. *bolnьje || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /farbă/ || kolor || por. niem. Farbe || słowo poświadczone
+
| /blåtü/ || błoto || psł. *bolto || poświadczone w toponimji: Platjei, Plaut
 
|-
 
|-
| /galě/ || żółty || śdn. gêle || dodatkowo zasymilowane poświadczone nieodmienne /gale/
+
| /blij/ || ołów || śdn. bli(g) || poświadczone w dopełniaczu /blijau/
 
|-
 
|-
| /grönĕ/ || zielony || śdn. gröne || słowo poświadczone
+
| /blijüvĕ/ || ołowiany, ołowiowy || śdn. bli(g) + psł. *-ovъjь || złożenie
 
|-
 
|-
| /saivĕ/ || szary || psł. *sivъjь || słowo poświadczone
+
| /blinskăt/ || kołysać || ??? || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /sribarnĕ/ || srebrny, srebrzony || psł. *sьrebrьnъjь || słowo poświadczone
+
| /blovĕ/ || niebieski || śdn. blawe || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /zlåtenĕ/ || złoty, złocony || psł. *zoltenъjь || słowo poświadczone
+
| /bobo/ || baba, stara kobieta || psł. *baba || słowo poświadczone
|}
 
 
 
==Krajobraz==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
 
|-
 
|-
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
+
| /bopkă/ || akuszerka, położna || psł. *babъka || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
 
| /bognaină/ || bagnisko || psł. *bagnina || poświadczone w toponimji: Bonnein
 
| /bognaină/ || bagnisko || psł. *bagnina || poświadczone w toponimji: Bonnein
 
|-
 
|-
 
| /bognĕ/ || bagno || psł. *bagno || poświadczone w toponimji w złożeniu: Bonnein (*bagnina), Bockeneitz (*bagnišče?)
 
| /bognĕ/ || bagno || psł. *bagno || poświadczone w toponimji w złożeniu: Bonnein (*bagnina), Bockeneitz (*bagnišče?)
 +
|-
 +
| /boit/ || być || psł. *byti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /bordåińă/ || siekiera || psł. *bordyňa || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /borʒ́ă/ || brózda || psł. *borzda || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /Borlĕn/? || Berlin || psł. *bъrlinъ? || rekonstrukcja
 +
|-
 +
| /bornă/ || brona || psł. *borna || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /böbĕr/ || bóbr || psł. *bobrъ || poświadczone w toponimji w złożeniu: Bobra (<*bobŕaja), Bobracken (<*bobrovъka)
 +
|-
 +
| /bösĕ/ || bosy || psł. bosъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /bözĕ/ || zły || śdn. böse || dodatkowo zasymilowane poświadczone /böse/
 +
|-
 +
| /bǫbån/ || bęben || psł. *bǫbъnъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /bǫcĕt/ || ryczeć || psł. bǫčiti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /bǫkăr/ || bączek (ptak) || psł. *bǫkařь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brok/ || nieużytek, odłóg || śdn. brake || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brot/ || brat || psł. *bratъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brado/ || pieczeń || śdn. brade || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /braitkă/ || czapka || śdn. breit?? || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /bråvoi/ || brwi || psł. *brъvi || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brącět/ || brzęczeć || psł. *bręčěti || poświadczone w 3Sg: /brącĕ/
 +
|-
 +
| /brącaikă/ || harfa (żydowska?) || psł. *bręčika || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /breză/ || brzoza || psł. *berza || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
 
| /brig/ || brzeg || psł. *bergъ || słowo poświadczone
 
| /brig/ || brzeg || psł. *bergъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
 
| /bröd/ || bród || psł. *brodъ || poświadczone w toponimji: Brode, Bröde, Brodei, Brudberg
 
| /bröd/ || bród || psł. *brodъ || poświadczone w toponimji: Brode, Bröde, Brodei, Brudberg
 +
|-
 +
| /brödă/ || podbródek || psł. *borda || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
 
| /brödăk/ || brodzik || psł. *brodъkъ || poświadczone w toponimji: Brodeck, Brüdack
 
| /brödăk/ || brodzik || psł. *brodъkъ || poświadczone w toponimji: Brodeck, Brüdack
 
|-
 
|-
| /daipo/ || jama, jaskinia || psł. *dupa || poświadczone w toponimji: Düpe, Wolfsdüpe, Suckolnedüpe
+
| /brödavaićă/ || brodawka || psł. *bordavica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brüdegam/ || małżonek, mąż || śdn. brüdegam || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brüdĕr/ || żebrak || śdn. broder || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brüderainkă/ || żebrak || śdn. broder + -ainkă || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brüderskă/ || żebraczka || śdn. broder + -skă || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brügă/ || most || śdn. brügge || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brük/ || użycie || śdn. brük || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brükoză/ || spodnie || śdn. brôkhôse || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brükot/ || używać || śdn. brüken || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /brüt/ || panna młoda || śdn. brüt || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /braud/ || brud || psł. *brudъ || poświadczony w toponimji: Braud, Braude
 +
|-
 +
| /buk/ || piasta || śdn. bûk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /bunťĕ/ || kolorowy, pstrokaty || śdn. bunt || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /bunťă råibo/ || pstrąg || bunťă + råibo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /büb/ || fasola || psł. *bobъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /bückă/ || leń, próżniak || ? || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /büdącă mauxo/ || bąk, giez || psł. *bodǫťaja muxa || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /Büg/ || Bóg || psł. *bogъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /bükvoi/ || książka || śdn. bôk || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ďöră/ || góra || psł. *gora || słowo poświadczone
+
| /bülĕt/ || boleć || psł. *bolěti || poświadczone w 3Sg: /bülĕ/
 
|-
 
|-
| /goj/ || gaj, lasek || psł. *gajь || poświadczone w toponimji: Gei, Gei-wiesen
+
| /büst/ || kłuć, przebijać; żądlić || psł. *bosti || słowo poświadczone  
 
|-
 
|-
| /got/ || gać, grobla, (staw?) || psł. *gatъ~gatь || poświadczone w toponimji: Katei, Jatey-feld, Jatey-wiesen
+
| /büvot/ || budować || śdn. buwen || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /gotĕk/ || mały staw || psł. *gatikъ || poświadczone w toponimji: Kadieck
+
| /Büzăc/|| Bóg || psł. *božьcь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /glǫb/ || głębina || psł. *glǫbь || poświadczone w toponimji: Glimp, Glumm, Glamp-Sei
+
| /Büzacăk/ || Bóg || psł. *božьčьkъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jizer/ || jezioro || psł. *jezerъ? || poświadczone w toponimji: Iser-kamp, Jesere, Gesehre, Josöhrn
+
| /büză motai/ || Matka Boża || psł. *božьja mati || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jizerăk/? || jeziorko || psł. *jezerъkъ || poświadczone w toponimji: Jirseik (zam. Jiserk)
+
| /büzą/ || obraz święty || psł. *božę || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jor/ || dolina || psł. *jarъ || poświadczone w toponimji w złożeniu: Jirjost (*jarogvozdь)
+
| /Büzĕ/ || Boży || psł. Božьjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ľǫdü/ || pole, ziemia rolna || psł. *lędo || słowo poświadczone
+
| /Büzĕ Våtrük/ || Syn Boży || psł. Božьjь Otrokъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pǫt/ || droga || psł. *pǫtь || słowo poświadczone
+
| /büźǫtťü || obrazek święty || psł. *božętъko || słowo poświadczone
 +
|}
 +
 
 +
==B́==
 +
{| class="wikitable" width="100%"
 +
|-
 +
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /vas/ || wieś || psł. *vьsь || słowo poświadczone
+
| /b́olĕ/ || biały || psł. *bělъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ziḿă/ || ziemia || psł. *zemьja || słowo poświadczone
+
| /b́olărus/ || Białorusin || b́olĕ + rus || por. biał. беларус, cz. Bělorus
 
|}
 
|}
  
==Liczebniki==
+
==C==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /jadån/ || jeden || psł. *jedьnъ || słowo poświadczone
+
| /cabår/ || ceber || psł. *čьbъrъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /caipål/ || cebula || szlez-holszt zippel || słowo poświaczone
 +
|-
 +
| /caist/ || liczyć || psł. *čisti || poświadczone w 3Sg: catĕ i imiesłów: catenĕ
 +
|-
 +
| /caistĕ/ || czysty || psł. *čistъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /caiste/ || czysto || psł. *čistě || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /caistĕt/ || czyścić || psł. *čistiti || poświadczone w 3Sg: caistĕ
 +
|-
 +
| /caistü/ || czysto || psł. *čistě || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /carťai/ || kościół, także cmentarz przykościelny || psł. *cьrky || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /carkvaićă/ || kaplica || psł. *cьrkъvica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /carmăk/ || żółtko jaja || psł. *čьrmakъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /carnaićă/ || jeżyna || psł. *čьrnica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /carv/ || robak? || psł. *čьrvь || poświadczone tylko w złożeniu, por. /god/ i /godĕk/
 +
|-
 +
| /carv lezącĕ/ || ślimak || psł. *čьrvь lězęťьjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /carvenĕ/ || czerwony || psł. *čьrvenъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /cauʒĕ/ || cudzy, obcy, nieprzyjaciel || psł. *ťuďь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /caut/ || czuć || psł. *čuti || poświadczone w 1Sg: cajă (-ją?) i w 2Sg: cajĕs (-jis?)
 +
|-
 +
| /cåun/ || czółno, łódka || psł. *čьlnъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /cåunăk/ || czółenko tkackie || psł. *čьlnъkъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /cex/ || Czech || cz. Čech || zapożyczenie z czeskiego
 +
|-
 +
| /celĕ/ || pszczeli || psł. *bьčelьjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /celă/ || pszczoła || psł. *bьčela || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /celü/ || policzek || psł. *čelo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /cepăk/ || kij, kijak || psł. *cěpakъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /cepoi/ || cep || psł. *cěpy || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /ceră/ || wczoraj || psł. *vьčera || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /cesăt/ || czesać || psł. *česati || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jidainĕ/ || jedyny || psł. *jedinъjь || słowo poświadczone
+
| /cev/ || cewka tkacka || psł. *cěvъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /dåvo/ || dwa || psł. *dъva || słowo poświadczone
+
| // || czy, lub || psł. *či || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /dåvoj/ || dwoje || psł. *dъvojь || słowo poświadczone
+
| /cikanaićă/ || kózka? || niem. Zike + -naićă || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /drauďĕ/ || drugi || psł. *drugъjь || słowo poświadczone
+
| /ciľaust/ || szczęka dolna || psł. *čeľustь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /tåri/ || trzy || psł. *tri || słowo poświadczone
+
| /cirkoc/ || świerszcz || onomatopeja + psł. *-ačь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /tåroj/ || troje || psł. *trojь || słowo poświadczone
+
| /cirkot/ || ćwierkać? || onomatopeja, patrz pol. ćwierkać || rozkład złożenia cirkoc
 
|-
 
|-
 
| /citĕr/ || cztery || psł. *četyre || słowo poświadczone
 
| /citĕr/ || cztery || psł. *četyre || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /citĕrdiśǫt/ || czterdzieści || psł. *četyre desętъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /citĕrnoctĕ/ || czternaście || psł. *četyre na desęte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /citĕrnocti || czternaście || psł. *četyre na desęte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /citĕrnădist/ || czternaście || psł. *četyre na desęte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /citĕrnordĕ/ || czworokątny || psł. *četyre + śdn. nôrd || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
 
| /citvărü/ || czworo || psł. *četvoro || słowo poświadczone
 
| /citvărü/ || czworo || psł. *četvoro || słowo poświadczone
Linia 243: Linia 544:
 
| /ciťortĕ/ || czwarty || psł. *četvьrtъjь || słowo poświadczone
 
| /ciťortĕ/ || czwarty || psł. *četvьrtъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pąt/ || pięć || psł. *pętь || słowo poświadczone
+
| /clåvăcenĕ/ || człowieczy, ludzki || psł. *čelvěčenъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /clåvăk/ || człowiek || psł. *čelvěk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /cod/ || dym; sadza; kopeć || psł. *čadъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /codĕt/ || kurzyć, dymić || psł. *čadъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /cornĕ/ || czarny || psł. *čьrnъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /coso/ || miska, czasza || psł. *čaša || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /crevü/ || trzewo || psł. červo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /criv/ || but, trzewik || psł. *červь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /crivnĕk/ || szewc || criv + -nĕk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /cü/ || co || psł. *čьso || słowo poświadczone
 +
|}
 +
 
 +
==Ć==
 +
{| class="wikitable" width="100%"
 +
|-
 +
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 +
|-
 +
| /ćol/ || na zdrowie! || psł. *cělъ || słowo poświadczone
 +
|}
 +
 
 +
==D==
 +
{| class="wikitable" width="100%"
 +
|-
 +
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /pątărü/ || pięcioro || psł. *pętero || słowo poświadczone
+
| dalekie /doleťĕ/? || daleki || psł. *dalekъjь || według poświadczonego /dolĕk/ - daleko
 
|-
 
|-
| /ṕǫtĕ/ || piąty || psł. *pętъjь || słowo poświadczone
+
| dát /dot/ || śmierć || śdn. dôt || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /divąt/ || dziewięć || psł. *devętь || słowo poświadczone
+
| dȧgiėl /daďėl/ || tygiel || śdn. degel || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /divątărü/ || dziewięcioro || psł. *devętero || słowo poświadczone
+
| dȧglitie /dagliťĕ/ || powszedni || śdn. daglik || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /div́ǫtĕ/ || dziewiąty || psł. *devętъjь || słowo poświadczone
+
| dȧliá /daľo/ || długość || psł. *dьľa || poświadczone w ASg: dalą
 
|-
 
|-
| /disąt/ || dziesięć || psł. *desętь || słowo poświadczone
+
| dȧlna /dalnă/ || osnowa || psł. *dьľьna? -oje? || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /disątărü/ || dziesięcioro || psł. *desętero || słowo poświadczone
+
| dȧn /dan/ || dzień || psł. *dьnь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /diśǫtĕ/ || dziesiąty || psł. *desętъjь || słowo poświadczone
+
| dȧnac /danăc/ || dzień || psł. *dьnьcь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jadånădistĕ/, /janădist/, /janünăcti || jedenaście || psł. *jedьnъ (jedьno) na desęte || słowo poświadczone
+
| dȧncká /dancko/ || dzięki || śdn. dank + -ăk || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /trainăcti/, /trainădist/, /trainoctĕ/ || trzynaście || psł. *tri na desęte || słowo poświadczone
+
| dȧnesne /danesnĕ/ || codzienny, dzienny || psł. *dьnešьnъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /citĕrnocti/, /citĕrnădist/, /citĕrnoctĕ/ || czternaście || psł. *četyre na desęte || słowo poświadczone
+
| dȧns /dans/ || dzisiaj || psł. *dьnьsь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pątnădist/ || piętnaście || psł. *pętь na desęte || słowo poświadczone
+
| dȧnsejse /danseisĕ/ || dzisiejszy || psł. *dьnь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /divątnăcti/, /divątnădist/ || dziewiętnaście || psł. *devętь na desęte || słowo poświadczone
+
| dȧra /dară/ || dziura || psł. *dira || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /disątnocti/ || dwadzieścia || psł. *desętь na desęte || słowo poświadczone
+
| dȧrgnǫt /dargnǫt/ || dzierga, wyczesywać (len) || psł. *dьrgnǫti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /citĕrdiśǫt/ || czterdzieści || psł. *četyre desętъ || słowo poświadczone
+
| dȧršår /daršår/ || młóckarz || śdn. derscher || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dåné /dåne/ || wewnątrz, w środku || psł. *dъně || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dånu /dånü/ || dno || psł. *dъno || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dånû /dånau/ || do wewnątrz, do środka || psł. *dъnu || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dåwá /dåvo/ || dwa || psł. *dъva || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dåwáj /dåvoj/ || dwoje || psł. *dъvojь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dåzd /dåzd/ || deszcz || psł. *dъždžь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| degne /degnĕ/ || odpowiedni, warty || lüneb. dägen || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| degá /dego/ || szpada || śdn. dege || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dék /dek/ || dach || śdn. dâk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| delet /delĕt/ || dzielić || psł. *děliti || poświadczone w 3Sg: delĕ
 +
|-
 +
| demutichie /demütix́ĕ/ || pokorny, uległy || śdn. dêmödich || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| den /den/ || Duńczyk || śdn. Dêne || zapożyczenie ze śdn.
 +
|-
 +
| denkát /denkot/ || myśleć || śdn. denken || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| deta /detă/ || dziecko || psł. *dětę || słowo poświadczone, obocznie detą
 +
|-
 +
| detîne /detainĕ/ || dziecinny || psł. *dětinъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dewa /devă/ || dziewczyna; służąca || psł. *děva || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dewka /defkă/ || dziewczyna; córka || psł. *děvъka || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dif /dif/ || złodziej || śdn. dief || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dik /dik/ || staw || śdn. dîk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dikie /diťĕ/ || gruby || lüneb. dick || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| din /din/ || także, też || śdn. den || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dingat /dingăt/ || wynajmować || śdn. dingen || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dirzet /dirzĕt/ || trzymać, powztrzymywać || psł. *dьržiti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| disąt /disąt/ || dziesięć || psł. *desętь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| disątáru /disątărü/ || dziesięcioro || psł. *desętero || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| disątdiśǫt /disątdiśǫt/ || sto || psł. *desętь desętъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| disąt pątstigie /disąt pątstiďĕ/ || tysiąc || psł. *desętь + *pętь + stig || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| disiǫte /diśǫtĕ/ || dziesiąty || psł. *desętъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| diwąt /divąt/ || dziewięć || psł. *devętь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| diwątáru /divątărü/ || dziewięcioro || psł. *devętero || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| diwątnácti /divątnăcti/, diwątnádist /divątnădist/ || dziewiętnaście || psł. *devętь na desęte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| disątnacti /disątnocti/ || dwadzieścia || psł. *desętь na desęte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| diwątdisiǫt /divądiśǫt/ || dziewięćdziesiąt || psł. *devętь desętъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| diwiǫte /div́ǫtĕ/ || dziewiąty || psł. *devętъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dîpá /daipo/ || jama, jaskinia || psł. *dupa || poświadczone w toponimji: Düpe, Wolfsdüpe, Suckolnedüpe
 +
|-
 +
| dîpaste /daipostĕ/ || głupi, naiwny || psł. *dupastъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dîpawe /daipovĕ/ || głupi, naiwny || psł. *dupavъjь || słowo poświadczone, ale por. daipostĕ
 +
|-
 +
| dîská /daisko/ || stół || śdn. disk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dîwak /daivăk/ || jeleń || psł. *divakъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dîwe /daivĕ/ || dziki || psł. *divъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dlån /dlån/ || dłoń || psł. *dolnь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dǫpnîcia /dǫpnaićă/, dǫpa /dǫpă/, dǫpá /dǫpo/ || chrzest || śdn. dôpe + psł. *-ьnica || słowo zaświadczone
 +
|-
 +
| dǫt /dǫt/ || dąć, dmuchać || psł. *dǫti || poświadczone w 3Sg: dåmĕ
 +
|-
 +
| drét /dret/ || drzeć || psł. *derti || poświadczone w 3Sg: derĕ
 +
|-
 +
| drûgie /drauďĕ/ || drugi || psł. *drugъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| drûz Bug /drauz Büg/ || szczęść Boże, dopomóż Boże || psł. *druži bogъ || zwrot poświadczony
 +
|-
 +
| dubre /dübrĕ/ || dobry || psł. *dobrъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dubre dȧn /dübrĕ dan/ || dzień dobry || psł. dobrъjь dьnь || zwrot poświadczony
 +
|-
 +
| dubre vicér /dübrĕ vicer/ || dobry wieczór || psł. *dobrъjь večerъ || zwrot poświadczony
 +
|-
 +
| dûsa /dausă/ || dusza || psł. *duša || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dûsne /dausnĕ/ || zaduszny || psł. *dušьnъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| důg /dåug/ || dług || psł. *dъlgъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| důgie /dåuďĕ/ || długi || psł. *dъlgъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| důgiéråt /dåuďĕråt/ || długodziób || psł. *dъlg-o-rъtъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| důgiu /dåuďü/ || długo || psł. *dъlgo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dwȧr /dvar/ || drzwi || psł. *dvьrь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| dwȧrnîcia /dvarnaićă/ || pokój || psł. *dvьrьnica || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pątdiśǫt/ || pięćdziesiąt || psł. *pętь desętъ || słowo poświadczone
+
| dwîgát /dvaigot/ || dźwigać, podnosić || psł. *dvigati || iteratyw do poświadczonego dvaignǫt
 
|-
 
|-
| /divątdiśǫt/ || dziewięćdziesiąt || psł. *devętь desętъ || słowo poświadczone
+
| dwîgnǫt /dvaignǫt/ || dźwignąć, podnieść || psł. *dvignǫti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /disątdiśǫt/ || sto || psł. *desętь desętъ || słowo poświadczone
+
| dŷchat /dåixăt/ || chuchać || psł. *dyxati || poświadczone w 3Sg: dåixă
 
|-
 
|-
| /pątstiďĕ/ || sto || psł. *pętь + stig || słowo poświadczone
+
| dŷm /dåim/ || dym || psł. *dymъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /disąt pątstiďĕ/ || tysiąc || psł. *desętь + *pętь + stig || słowo poświadczone
+
| dŷmat /dåimăt/ || dmuchać || psł. *dymati || poświadczone w 3Sg: dåimă
 
|}
 
|}
  
==Miasta==
+
==E==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
|/Bårlĕn/? || Berlin || psł. *bъrlinъ? ||
+
| ele /elĕ/ || cały czas, zawsze || śdn. hêl || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Ďörskă/ || Bergen || psł. *gorьska(ja) || słowo poświadczone
+
| eluwe /elüvĕ/ || cały || śdn. hêl + -üvĕ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Gordüv/? || Gartow || psł. *gordovъ? || rekonstrukcja
+
| emerika /emerikă/ || królewstwo niebieskie || śdn. hemmelrîke || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Glaini/? || Lüneburg || psł. *glinьje || poświadczony miejscownik /vå Gľainĕ/
+
| enep /enĕp/ || konopia || śdn. hennep || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Korvaićă/? || Karwitz || psł. korvica? || rekonstrukcja
+
| engiėl /enďėl/ || anioł || śdn. engel || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Kľǫskă/ || Clentz || psł. *klęsъka || słowo poświadczone
+
| engiwår /enďivår/ || imbir || śdn. engewer || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| || Küsten || psł. *kostinъ? ||
+
| erá /ero/ || cześć, honor || śdn. êre || poświadczone w bierniku /erǫ/
 
|-
 
|-
| || Lemgow || ||
+
| erlikie /erliťĕ/ || uczciwy || śdn. êrlik || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Lauküv/? || Luckau || psł. *lukovъ? || rekonstrukcja
+
| erste /erstĕ/ || pierwszy || śdn. erste || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| || Lübbow || psł. *ľubovъ? ||
+
| ewål /evål/ || hebel || dn. hewel || słowo poświadczone
 +
|}
 +
 
 +
==F==
 +
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
|  || Lüchow ||  ||
+
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /Vǫďöŕǫtă/ || Seehausen || psł. *ǫgoręta || słowo poświadczone
+
| fȧrbia /farb́ă/ || kolor || por. niem. Farbe || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| || Schnega || ||
+
| flîtá /flaito/ || flet || śdn. floite || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| || Schwerin || psł. *zvěrinъ? ||
+
| flîtac /flaităc/ || piegża || flaito + -ac || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| || Waddeweitz || ||
+
| flîtát /flaitot/ || grać na flecie || flaito + -ot || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Våstrüv/ || Wüstrow || psł. *ostrovъ || słowo poświadczone
+
| Francoz /froncöz/? || Francuz || dn. Franzoos || zapożyczenie z dolno-niemieckiego
 
|-
 
|-
| || Dannenberg || ||
+
| Fris /fris/ || Fryzyjczyk || śdn. Vrêsch || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Miesiące==
+
==G==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /pątťüste-mond/ || czerwiec || pątťüste + śdn. mând || słowo poświadczone
+
| gabel /gobel/? || widelec || śdn gåb(e)l || słowo poświadczone, ale niepewne
 +
|-
 +
| gád /god/ || wąż || psł. *gadъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gade /godĕ/ || gadzi, węży || psł. *gadьjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gadek /godĕk/ || robak || psł. *gadikъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gáj /goj/ || gaj, lasek || psł. *gajь || poświadczone w toponimji: Gei, Gei-wiesen
 +
|-
 +
| galǫz /golǫz/ || gałąź || psł. *galǫzь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gárd /gord/ I || stajnia, obora || psł. *gordь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gárd /gord/ II || zamek, gród; sąd || psł. *gordъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gardîste /gordaistĕ/ || grodzisko, plac grodowy || psł. *gordišče || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Garduw /Gordüv/? || Gartow || psł. *gordovъ? || rekonstrukcja
 +
|-
 +
| gárch /gorx/ || groch; wyka || psł. *gorxъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| garnak /gornăk/ || garnek (na mleko) || psł. *gъrnъkъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| garnet /gornĕt/ || mówić, gadać || psł. *gorniti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| garsle /gorslĕ/ || garść || psł. *gъrstlьje || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gaset /gosĕt/ || gasić || psł. *gasiti || poświadczone w 3Sg: gosĕ
 +
|-
 +
| gát /got/ || gać, grobla, (staw?) || psł. *gatъ~gatь || poświadczone w toponimji: Katei, Jatey-feld, Jatey-wiesen
 +
|-
 +
| gatek /gotĕk/ || mały staw || psł. *gatikъ || poświadczone w toponimji: Kadieck
 +
|-
 +
| gȧklår /gaklår/ || kuglarz || gôkeler || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gȧlá /galo/ || strój odświętny, urzędowy || por. niem. Gala || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gȧle /galě/ || żółty || śdn. gêle || dodatkowo zasymilowane poświadczone nieodmienne /gale/
 +
|-
 +
| gȧlgvŷ /galgvoi/ || szubienica; wieszak || śdn. galge || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gȧnat /ganăt/ || być życzliwym || śdn. gannen || poświadczone 1Sg: ganăm, 2Sg: ganăs
 +
|-
 +
| gȧnc /ganc/ || cały || niem. ganz || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gȧng /gang/ || przejście, korytarz || śdn. gank || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gåzîwe /gåzaivĕ/ || prędki, szybki || psł. *gъzivъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /zaimă-mond/ || listopad || psł. *zima + śdn. mând || słowo poświadczone
+
| gåzet /gåzĕt/ || gzić się, wzciekać się (o bydle) || psł. *gъzъ + -iti || poświadczone w 3Sg: gåzĕ
 +
|-
 +
| gegén /gegen/ || przeciwko || śdn. gegen || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glåwa /glåvă/ || głowa || psł. *golva || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Glîne /Glainĕ/? || Lüneburg || psł. *glinьje || poświadczony miejscownik /vå Gľainĕ/
 +
|-
 +
| giolǫb /ďölǫb/ || gołąb || psł. golǫbь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| giolǫbak /ďölǫbăk/ || gołąbek || psł. golǫbъkъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| giora /ďöră/ || góra || psł. *gora || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| giorka /ďörkă/ || górka, pagórek || psł. *gorъka || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Giorska /Ďörskă/ || Bergen || psł. *gorьska(ja) || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gladkie /glotťĕ/ || gładki; ładny || psł. *gladъkъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glazá /glozo/ || szkło; szklanka || śdn. glas || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glaznek /gloznĕk/ || szklarz || glozo + -nĕk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glåd /glåd/ || głód || psł. *goldъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glådet /glådĕt/ || głodować, biedować || psł. *golděti || poświadczone w 3Sg: glådĕ i gerundium glådenĕ
 +
|-
 +
| glåduwat /glådüvăt/ || głodować, biedować || psł. *goldovati || poświadczone gerundium: glådüvenĕ, ale patrz glådĕt
 +
|-
 +
| glåduwate /glådüvotĕ/ || głodny || psł. *goldovatъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glåduwne /glådüvnĕ/ || biedny || psł. *goldovьnъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glåduwnote /glådüvnotĕ/ || biedny || psł. *goldovьnatъjь || słowo poświadczone, ale patrz glådüvnĕ
 +
|-
 +
| glåwa /glåwă/ || głowa || psł. *golva || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glåwénene /glåwĕnenă/ || dotyczący główki lnu || psł. *golvenenъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glåwîna /glåwaină/ || główka lnu || psł. *golvina || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glåwka /glåfkă/ || główka lnu || psł. *golvъka || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glåwne /glåwnĕ/ || głowowy, główny || psł. *golvьnъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gliǫdat /gľǫdăt/ || śnić || psł. *ględati || poświadczono w 3Sg: gľǫdăl
 +
|-
 +
| glîná /glaino/ || glina || psł. *glina || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glînene /glainenĕ/ || gliniany || psł. *glinenъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glîpe /glaipĕ/ || młody || psł. *glupъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glîsta /glaistă/ || glista, robak || psł. *glista || słowo poświadczone, być może glaist
 +
|-
 +
| glǫb /glǫb/ || głębina || psł. *glǫbь || poświadczone w toponimji: Glimp, Glumm, Glamp-Sei
 +
|-
 +
| glǫbek /glǫbĕk/ || głęboko || psł. *glǫboko || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glǫbukie /glǫbüťĕ/ || głęboki || psł. *glǫbokъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gluene /glüenĕ/ || żarzący się || por. płn.-wzch.-brand. glönich || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glu̇pse /glupsĕ/ || zdradliwy, podstępny || śdn. glupesch || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| glûchie /glaux́ĕ/ || głuchy || psł. *gluxъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gnát /gnot/ || gnać || psł. *gъnati || poświadczone w 3Sg: gnol, zinĕ
 +
|-
 +
| gnåle /gnålĕ/ || zgniły || psł. *gnilъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gnést /gnest/ || gnieść || psł. *gnesti || poświadczone w 3Sg: gnitĕ
 +
|-
 +
| gnéw /gnev/ || gruczoł? || psł. *gněv || poświadczone w l. mn.: gnevoi
 +
|-
 +
| gnezdît sa /gnezdait-să/ || gnieździć się || psł. *gnězditi sę || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gnîdá /gnaido/ || gnida || psł. *gňida || poświadczono w l. mn.: gnaidåi/-ĕ
 +
|-
 +
| gnît /gnait/ || gnić || psł. *gniti || poświadczono pochodne gnålĕ (zgniły)
 +
|-
 +
| gnuj /gnüj/ || gnój || psł. *gnojь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gnujene /gnüjenĕ/ || gnojowy || psł. *gnojenъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gniazde /gńozdĕ/ || gniazdo || psł. *gnězdo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gǫs /gǫs/ || gęś || psł. *gǫsь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gǫse /gǫsĕ/ || gęsi || psł. *gǫsьjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gǫsiar /gǫśăr/ || gąsior || psł. *gǫsьjařь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gǫska /gǫskă/ || biały chleb, bułka || psł. *gǫsъka || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gǫste /gǫstĕ/ || gęsty || psł. *gǫstъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gráb /grob/ || grab || psł. *grabъ || poświadczone w ASg: groboi
 +
|-
 +
| grabȧlnek /grobalnĕk/ || świder ciesielski (do grabi) || psł. *grabьlьnikъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grablé /groble/ || grabie || psł. *grabľě || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| greblu /greblü/ || ożóg, pogrzebacz || psł. *greblo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grád /grod/ || grad || psł. *gradъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gratewár /grotevor/ || dziadek || dn. grôte-vâer || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gratka /grotkă/ || babka, matka ojca || śdn. grôteke || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gratiát /groťot/ || chwalić || śdn. groten || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grawá /grovo/ || rów || śdn. grave || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grawena /grovenă/ || starzec, siwy mężczyzna || śdn. grawe + -enă || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grȧmat /gramăt/ || grzmieć || psł. *grьměti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gréch /grex/ || grzech || psł. *grěxъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grensa /grensă/ || granica || śdn. grense, z pol. granica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gresît sa /gresait-să/ || grzeszyć || psł. *grěšiti + să || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gresnar /gresnăr/? || grzesznik || psł. *grešьnařь || poświadczone w DPl: gresnărüm
 +
|-
 +
| gresnek /gresnĕk/ || grzesznik || psł. *grěšьnikъ || poświadczone w l. mn.: gresnaiťĕ
 +
|-
 +
| grėbiåt /grėb́åt/ || grzbiet, plecy || psł. *xrьbьtъ, nieregularnie || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gribin /gribin/ || grzebień || psł. *grebenь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gribinátîcia /gribinătaićă/ || kręgosłup || psł. *grebenatica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| griját /grijot/ || grzać || psł. grějati || poświadczone w rozkaźniku 2Sg: grij să
 +
|-
 +
| griǫda /gŕǫdă/ I || belka || psł. *gręda || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| griǫda /gŕǫdă/ II || grzęda || psł. *gręda || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grîba /graibă/ || drobne pieniądze, grosze || psł. *grubyjě || słowo poświadczone, ale niepewne
 +
|-
 +
| grîp /graip/ || kupa, stos || być może śdn. grîpe || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grodling /grödling/ || kiełb || dn. grödeling || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grone /grönĕ/ || zielony || śdn. gröne || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grulikie /grüliťĕ/ || okrutny, okropny || śdn. grülik || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gruzne /grüznĕ/ || brzydki, szpetny || psł. *grozьnъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grûk /grauk/ || grusza || psł. *gruša skontaminowana z *buk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| grûsŷ /grausåi/ || grusza || psł. *gruš-y || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| guld /güld/ || złoto; gulden (pieniądz) || śdn. güld || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| guldån /güldån/ || gulden (pieniądz) || śdn. gülden || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| guldione /gülďonĕ/ || pozłacany || śdn. güld + -'onĕ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gu̇rkî /gurťai/ || ogurek || śdn. gurke || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gu̇t || dobrze || niem. gut || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gwiazda /gjozdă/ || gwiazda || psł. *gvězda || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| gwiazdka /gjoz(d)kă/ || gwiazdka || psł. *gvězdъka || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Narodowości==
+
==Ch==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /b́olărus/ || Białorusin || b́olĕ + rus || por. biał. беларус, cz. Bělorus
+
| chȧrwat /xarvăt/ || Chorwat || sch. hrvat || zaadaptowane zapożyczenie
 +
|-
 +
| chléw /xlev/ || chlew || psł. *xlěvъ || słowo poświadczone
 +
|}
 +
 
 +
==J==
 +
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
| /cex/ || Czech || cz. Čech || zapożyczenie z czeskiego
+
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /den/ || Duńczyk || śdn. Dêne || zapożyczenie ze średnio-dolno-niemieckiego
+
| jabkju /jopťü/ || jabłko || psł. *jablъko || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /froncöz/? || Francuz || dn. Franzoos || zapożyczenie z dolno-niemieckiego
+
| jar /jor/ || dolina || psł. *jarъ || poświadczone w toponimji w złożeniu: Jirjost (*jarogvozdь)
 
|-
 
|-
| /fris/ || Fryzyjczyk || śdn. Vrêsch || słowo poświadczone
+
| jȧdån /jadån/ || jeden || psł. *jedьnъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /xarvăt/ || Chorwat || sch. hrvat || zaadaptowane zapożyczenie
+
| jȧdånádiste /jadånădistĕ/, /janădist/, /janünăcti || jedenaście || psł. *jedьnъ (jedьno) na desęte || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /slüv́onĕk/ || Słowianin || psł. *slověnъkъ || z /slüvensťĕ/ - słowiański, wzorem ďörconĕk:ďörconi
+
| jedna /jednă/, jedzna /jeʒdnă/ || jedzenie || psł. *jedьna(ja), *jeďьna(ja) || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pülăk/ || Polak || püli + -ăk || odbitka, złożenie pole + -ak
+
| jidîne /jidainĕ/ || jedyny || psł. *jedinъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /rus/ || Rosjanin || ros. россъ || por. cz./sch. Rus, biał. беларус
+
| jizér /jizer/ || jezioro || psł. *jezerъ? || poświadczone w toponimji: Iser-kamp, Jesere, Gesehre, Josöhrn
 
|-
 
|-
| /sarb/? || Łużyczanin, także Serb? || psł. *sьrbъ || odbitka łuż. Sorb
+
| jizerak /jizerăk/? || jeziorko || psł. *jezerъkъ || poświadczone w toponimji: Jirseik (zam. Jiserk)
 
|-
 
|-
| /śos/ || Niemiec || śdn. Sasse || z /śosťĕ/ - niemiecki
+
| jǫtra /jǫtră/ || wątroba || psł. *jętra || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /tork/ || Turek || śdn. Torke || słowo poświadczone
+
| jǫzek /jǫzĕk/ || język || psł. *językъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /vend/ || Wend, Połabianin || niem. Wend? || z /vensťĕ/ - połabski, wendzki
+
| jûtra /jautră/ || jutro || psł. *jutrě || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /zaid/ || Żyd || psł. *židъ || słowo poświadczone
+
| jûtru /jautrü/ || poranek || psł. *jutro || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Narzędzia==
+
==K==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /nüz/ || nóż || psł. *nožь || słowo poświadczone
+
| kabált /kobolt/ || krasnoludek, chochlik, kobold || śdn. kobolt || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kád /kod/ || skrzynka międlicy || psł. *kadь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kák, kak /kok, kăk/ || jak || psł. *kako || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kaká /koko/ || pręgierz || śdn. kâk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kakát /kokot/ || kakać, robić kupę || psł. *kakati || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kál /kol/ || kapusta || śdn. kôl || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kám /kom/ || dokąd || psł. *kamo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kamát /komot/ || przychodzić || śdn. komen || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kamår /komår/ || pokój || śdn. kamer || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kapjá /koṕo/ || kropla || psł. *kapľa || poświadczone w ASg i NPl: kopą, kope
 +
|-
 +
| kapka /kopkă/ || kropelka || psł. *kapъka || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kárk || noga (u zwierzęcia)? || psł. *korkъ || rozkład złożenia korťĕtüc
 +
|-
 +
| karkiétuc /korťĕtüc/ || kret || psł. *korkъ + -točь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kartá /korto/ || kartka; karta || śdn. kârte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kartka /kortkă/ || kartka, karteczka || śdn. kârte + kă || zdrobnienie
 +
|-
 +
| kartål /kortål/ || koszula || szlez-holszt. kortel || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kartkie /kortťě/ || krótki || psł. kortъkъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| karwá /korvo/ || krowa || psł. *korva || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| karwe /korvĕ/ || krowi || psł. *korvьjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Karwîcia /Korvaićă/? || Karwitz || psł. korvica? || rekonstrukcja
 +
|-
 +
| kas /kos/ || zakwas? || psł. *kvasъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kasac /kosăc/ || drożdże || psł. *kvasьcь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kå /kå/ || ku || psł. *kъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kål /kål/ || kieł || psł. *kъlъ || niepewne poświadczenie w l. mn.: klåi, niejasny brak -å-
 +
|-
 +
| kåtu /kåtü/ || kto || psł. *kъto || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Kliǫska /Kľǫskă/? || Clentz || psł. *klęsъka || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| k(å)rŷ, /k(å)råi/ || krew || psł. *kry || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kîpac /ťaipăc/ || kupiec || psł. *kupьcь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kiolu /ťölü/ || koło || psł. *kolo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kiosa /ťösă/ || kosa || psł. *kosa || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kioza /ťöză/ || koza || psł. *koza || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kiun /ťün/ || koń || psł. *koňь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kiunek /ťünĕk/ || koń || psł. *koňikъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kiust /ťüst/ || kość || psł. *kostь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kiusten /küstĕn/ || Küsten || psł. *kostinъ? || rekonstrukcja
 +
|-
 +
| kiupål /ťüpål/ || motyka || psł. *kopъlь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klagá /klogo/ || skarga || śdn. klage || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klare /klorĕ/ || czysty; wódka || śdn. klare || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klást /klost/ || kłaść || psł. *klasti || poświadczone w 3Sg: klodĕ
 +
|-
 +
| klȧnîka /klanaikă/ || ten, który przeklina || psł. *klьnika || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klȧc /klac/ || kij, drążek, laska || śwn. kloz || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klȧpa /klapă/ || most zwodzony || por. niem. Klappe || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klȧwår /klavår/ || kawaler || śdn. klover || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klȧwrek /klavrĕk/ || chłopak, chłopiec || śdn. klover + -ĕk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klåda /klådă/ || beczka || psł. *kolda || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klåkiol /klåťöl/ || dzwon; zegar || psł. *kolkolъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klåkiolak /klåťölăk/ || dzwonek || psł. *kolkolъkъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klåkionak /klåťönăk/ || dzwonek (kwiat) || psł. *kolkolъkъ, nieregularnie -n- || słowo poświadczone w l. mn: klåťönťĕ
 +
|-
 +
| klånîcia /klånaićǎ/ || kłonica (u wozu) || psł. *kolnica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klås /klås/ || kłos || psł. *kolsъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klåse /klåsĕ/ || kłosie || psł. *kolsьje || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kląt /kląt/ || kląć, przeklinać || psł. *klęti || poświadczone w 3Sg: klanĕ
 +
|-
 +
| klen /klen/ || klon || psł. *klenъ || rozkład przymiotnika klenüvĕ
 +
|-
 +
| klenuwe /klenüvĕ/ || klonowy || psł. *klenovъjь || słowo poświadczone, ale w znaczeniu "bukowy", zapewne błąd
 +
|-
 +
| klicka /klickă/ || czapeczka || niem. Klitz + -kă || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klika /klikă/ || członek męzki || ? || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klit /klit/ || nieduży garnek || śdn. klît || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kliûc /kľauc/ || klucz || psł. *kľučь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| kliûd /kľaud/ || myśl, rada || psł. *kľudъ? || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klîbá /klaibo/ || głowica na dachu || śdn. klûwe || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klǫb /klǫb/ || biodro || psł. *klǫbъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klǫbak /klǫbăk/ || kłębek || psł. *klǫbъkъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klubek /klübĕk/ || kapelusz || psł. *klobukъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klubûcnek /klübaucnĕk/ || kapelusznik || klübĕk + -nĕk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klubûcnia /klübaucńă/ || wytwórnia kapeluszy || klübĕk + -ńă || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| klutá /klüto/ || bryłka, grudka || śdn. klüte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| knop /knöp/ || guzik || śdn. knôp || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /plaug/ || pług || psł. *plugъ || słowo poświadczone
+
| krîdle /kraidlĕ/ || skrzydło || psł. *kridlo || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ťölü/ || koło || psł. *kolo || słowo poświadczone
+
| krŷ /kråi/ || krew || psł. *kry || słowo poświadczone, obocznie wtórne kåråi
 
|-
 
|-
| /ťösă/ || kosa || psł. *kosa || słowo poświadczone
+
| kůcá /kåuco/ || głownia (płonąca) || psł. *kъlča || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ťüpål || motyka || psł. *kopъlь || słowo poświadczone
+
| kwiát /kjot/ || kwiat || psł. *květъ || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Pogoda==
+
==L==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /dåzd/ || deszcz || psł. *dъždžь || słowo poświadczone
+
| ladá /lodo/ || skrzynia; trumna; kałamarz || śdn. lade || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| ladka /lotkă/ || skrzynka, szufladka || lodo + -kă || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| ladát /lodot/ || ładować || śdn. laden || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lame /lomĕ/ || kulawy, chromy || śdn. lam || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lastawîcia /lostovaićă/ || jaskółka || psł. *lastavica || słowo poświadczone, obocznie lostĕvaićă
 +
|-
 +
| latwa /lotvă/ || łata (dachowa) || śdn. latte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lawá /lovo/ I || ława || psł. *lava || poświadczone w toponimji: Lafei, Lowey, Lawei (l. mn.)
 +
|-
 +
| lawá /lovo/ II || wiara || śdn. glâwe || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lawka /lofkă/, lawîća /lovaićă/ || ławka || psł. *lavъka, *lavica || poświadczone w toponimji: Lappke, Loweitz, Lowitz
 +
|-
 +
| lazet /lozĕt/ || łazić, włazić || psł. *laziti || poświadczone w 3Sg: lozĕ
 +
|-
 +
| lazîka /lozaikă/ || ropucha || psł. *lazika || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lȧdek /ladĕk/ || członek || śdn. let + -ĕk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lȧgiėr /laďėr/ || obóz || śdn. leger || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lȧchiėn /lax́ėn/ || konewka, beczułka || śdn. lechen || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lȧját /lajot/ || pożyczyć || śdn. leihen || poświadczone w 3Sg: lajol i imiesłów: lajonă
 +
|-
 +
| lȧmpá /lampo/ || lampa || śdn. lampe || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lȧp /lap/ || gałgan, łachman, szmata || śdn. lapp || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lȧs /las/ || łosoś || śdn. las || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lȧsterår /lasterår/ || oszczerca, potwarca || śdn. lasterer || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lȧsterårska /lasterårskă/ || oszczerczyni, potwarczyni || lasterår + -skă || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lȧzát /lazot/ || czytać || śdn. lesen  || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Låbu /Låbü/ || Łaba || psł. *olbo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lågát /lågot/ || kłamać, łgać || psł. *lъgati || poświadczone w 2Sg: låzĕs i w 3Sg: låzĕ
 +
|-
 +
| låzîc /låzaic/ || łyżka || psł. *lъžicь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| låzîka /låzaikă/ || kłamca, łgarz || psł. *lъžika || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| ląc /ląc/ || klęk, czepigi || psł. *lęčь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lągnǫt /lągnǫt/ || kładnąć się? || psł. *legnǫti || poświadczone w 3Sg: lągnĕ
 +
|-
 +
| lecet /lecĕt/ || leczyć || psł. *lěčiti || poświadczone w 3Sg: lecĕ, leci-jĕg
 +
|-
 +
| le /lĕ/ || tylko, chyba, no; -że || psł. *li || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| léd /led/ || lód || psł. *ledъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lekánîcia /lekănaićă/ || jastrząb, kania || ?? + -aićă || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lekar /lekăr/ || lekarz || psł. *lěkařь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lemąz /lemąz/ || krokiew, kozioł (na dachu) || psł. *lěmęzь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lepse /lepsĕ/ || lepszy || psł. *lěpьšьjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lesne /lesnĕ/ || leśny || psł. *lěsьnъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lesna jablun /lesnă joblün/ || jabłoń leśna, leśniówka || lesnă + joblün || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lesne wréch /lesnĕ vrex/ || orzech laskowy (owoc) || lesnĕ + vrex || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lestîcia /lestaićă/ || leszczyna || psł. *leščica || słowo poświadczone, ale patrz lestĕvaićă
 +
|-
 +
| lestéwîcia /lestĕvaićă/ || leszczyna || psł. *leščevica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lestîna /lestaină/ || leszczyna || psł. *leščina || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lewe /levĕ/ || lewy || psł. *lěvъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lidiá /liďo/ || cierpienie || śdn. leide || poświadczone w ASg: lidą
 +
|-
 +
| lidiát /liďot/ || cierpieć || śdn. leiden || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lifka /lifkă/ || kaftanik, gorset || śdn. lîfke || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lichån /lixån/ || ciało, zwłoki, trup || śdn. lîcham || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liját /lijot/? || lać || psł. *lěti? || poświadczone w 3Sg: lėjĕ, imiesłowie: laită i gerundiu: lėjonĕ
 +
|-
 +
| likát /likot/ || równać, zrównać, wyrównywać || śdn. liken || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| likåm /likåm/ || równie, równo || śdn. lîk w narzędniku || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lipia /liṕă/ || warga || śdn. lippe || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| litet /litĕt/ || lecieć || psł. *letěti || poświadczone w 3Sg: litĕ
 +
|-
 +
| lizet /lizĕt/ || leżeć || psł. *ležeti || poświadczone w 3Sg: lizĕ
 +
|-
 +
| lizt /list/? || pełzać, leźć; włazić || psł. *lězti || poświadczone w 3Sg: lezĕ
 +
|-
 +
| lîb /laib/ || miara zboża || psł. *lubъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîcerne /laicernĕ/ || lejcowy, zaprzęgowy || laićăr + -nĕ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîciar /laićăr/ || lejce || leid-sêl || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîpá /laipo/ || lipa || psł. *lipa || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîpåk /laipåk/ || dudek (ptak) || psł. *lupъkъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîpîka /laipaikă/ || oprawca, hycel || psł. *lupika || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîpîna /laipaină/ || łupina, kora; łyko || psł. *lupina || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîska /laiskă/ || lisa, liszka, || psł. *lisъka/*lišьka || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîst /laist/ || liść; list || psł. *listъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîste /laistĕ/ || liście, listowie || laist + -ĕ || złożenie, wzorem innych collectiv
 +
|-
 +
| lîstne /laistnĕ/ || listny, liściasty || psł. *listьnъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîstne-mánd /laistnĕ-mond/ || maj || laistnĕ + śdn. mând || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîstnîcia /laistnaićă/ || szałas, dom z gałęzi || psł. *listьnica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lîzát /laizot/ || lizać || psł. *lizati || poświadczone w 3Sg: laizĕ i rozkaźnik: laiz
 +
|-
 +
| lialen /ľolĕn/ || bratni, bratowy|| ľoľă + -ĕn || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lialia /ľoľă/ || tata || prawdopodobnie ze słownictwa dziecięcego || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lias /ľos/ || las; drzewo, drewno || psł. *lěsъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liatát /ľotot/ || latać || psł. *lětati || poświadczone w 3Pl: ľotoją
 +
|-
 +
| liatu /ľotü/ || rok; lato || psł. *lěto || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liån /ľån/ || len || psł. *lьnъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liåtkie /ľåtťĕ/ || legki || psł. *lьgъkъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liåtkiu /ľåtťü/ || legko || psł. *lьgъko || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liåw /ľåv/ || lew || psł. *lьvъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liǫdu /ľǫdü/ || pole, ziemia rolna || psł. *lędo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liîbaj /ľaibăj/ || raczej, lepiej || psł. *ľuběji || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liîbe /ľaibĕ/ || miły, przyjemny || psł. *ľubъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liîbet /ľaibĕt/ || kochać, lubić || psł. *ľubiti || poświadczone w 3Sg: ľaibĕ
 +
|-
 +
| liîbėw /ľaibėv/ || miłość || psł. *ľubъvь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liîbu /ľaibü/ || żartobliwie, dla żartu || psł. *ľubo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| liûdi /ľaudi/ || ludzie || psł. *ľudьje || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lonu /lönü/ || łono, objęcia || psł. *lono || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lozát /lözot/ || wybawić || śdn. losen || poświadczone w rozkaźniku: lözoj
 +
|-
 +
| lǫpŷ /lǫpoi/ || lumpy, szmaty, łachmany || śdn. lumpen || słowo poświadczone, wybrany zasymilowany warjant
 +
|-
 +
| luchtår /lüxtår/ || latarnia, latarka || śdn. luchter || słowo poświadczone, obocznie löchtår
 +
|-
 +
| luder /lüdĕr/ || pijak, nicpoń, obdartus || śdn. luder || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| ludia /lüďă/ || łódź || psł. *oldьja || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| luj /lüj/ || łój || psł. *lojь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lujene /lüjenĕ/ || łojowy || psł. *lojenъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| luk /lük/ || szczęście || psł. *glücke || słowo poświadczone, obocznie glük, ale to może pomyłka
 +
|-
 +
| lumet /lümĕt/ || łamać || psł. *lomiti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lupátîcia /lüpătaićă/ || łopata do pieca, do chleba || psł. *lopatica || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Moraină zaipă/ || tęcza || psł *Marina župa, dosłownie pieluchy Maryi || słowo poświadczone
+
| lupata /lüpotă/ || kość łopatkowa || psł. *lopata || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /morz/ || mróz || psł. *morzъ || słowo poświadczone
+
| lukiėt /lüťėt/ || łokieć || psł. *olkъtь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ḿåglă/ || mgła || psł. *mьgla || słowo poświadczone
+
| lu̇ft /luft/ || powietrze || śdn. luft || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /sneg/ || śnieg || psł. *sněgъ || słowo poświadczone
+
| lûg /laug/ I || łąka, pastwisko || psł. *lugъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /tǫco/ || chmura || psł. tǫča || słowo poświadczone
+
| lûg /laug/ II || ług || śrwn. louge || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /v́otĕr/ || wiatr || psł. *větrъ || słowo poświadczone  
+
| lûk /lauk/ I || czosnek || psł. *lukъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lûk /lauk/ II || łuk || psł. *lukъ || poświadczone ailucĕt (ułuczyć)
 +
|-
 +
| lûna /laună/ || księżyc || psł. *luna || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| lŷsîna /låisaină/ || czoło || psł. *lysina || słowo poświadczone, być może låisaińă
 
|}
 
|}
  
==Rodzina==
+
==M==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /aită/ || ojciec || germanizm, por. sfr. heitha || słowo poświadczone
+
| madek /modĕk/ || dżdżownica || śdn. made, maddik || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| malîna /molainǎ/ || malina || psł. *malina || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Marîna zîpa /moraină zaipă/ || tęcza || psł *Marina župa, dosłownie pieluchy Maryi || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| marz /morz/ || mróz || psł. *morzъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| mastká /mosko/, mastka /moskǎ/ || masło || psł. *mastъka || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| maslena mlåka /moslenă mlåkă/ || maślanka || psł. *moslenoje melko || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| maslene /moslenĕ/ || maślany || psł. *maslenъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| matechia /motex́ă/ || macocha || psł. *matexa || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| matî /motai/ || matka || psł. *mati || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| miågla /ḿåglă/ || mgła || psł. *mьgla || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| mǫka /mǫkă/ || mąka || psł. *mǫka || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /brot/ || brat || psł. *bratъ || słowo poświadczone
+
| mlåka /mlåkă/ || mleko || psł. *melko || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ľoľă/ || tata || prawdopodobnie ze słownictwa dziecięcego || słowo poświadczone
+
| mǫda /mǫdă/ || męzkie genitalja || psł. *mǫda || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /motai/ || matka || psł. *mati || słowo poświadczone
+
| murskie pjås /mürsťĕ ṕås/ || foka || psł. *morьskъjь pьsъ || pjås poświadczone, murskje z miejscownika na márî
 
|-
 
|-
| /motex́ă/ || macocha || psł. *matexa || słowo poświadczone
+
| muzdin /müzdin/ || mózg || psł. *moždženь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ząt/ || zięć || psł. *zętь || słowo poświadczone
+
| mŷs /mois/ || mysz || psł. *myšь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /zenă/ || żona, także kobieta || psł. *žena || słowo poświadczone
+
| mŷska /moiskă/ || mięsień || psł. *myšьka || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Rolnictwo==
+
==N==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /jaiďü/ || jarzmo || psł. *jьgo || słowo poświadczone
+
| netupȧrd /netüpard/ || motyl || psł. *netopyřь, -d nieregularne|| słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /post/ || paść || psł. *pasti || słowo poświadczone
+
| nidelia /nideľă/ || niedziela; tydzień || psł. *neděľa || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| nîzkie /naisťĕ/ || nizki || psł. *nizъkъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| nuz /nüz/ || nóż || psł. *nožь || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
 
+
==P==
==Rośliny==
 
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /bauk/ || buk || psł. *bukъ || słowo poświadczone
+
| parpart /porport/, papart /poport/ || paproć || psł. *paportь>*porportь || poświadczone w toponimji: Parpar, Pampar, Pirporn, Paperneitzen
 +
|-
 +
| past /post/ || paść || psł. *pasti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pastȧrnek /postarnĕk/ || pasterz || psł. *pastyřьnikъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pająk /pojąk/ || pająk || psł. *pajǫkъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| palac /polăc/ || palec || psł. *palьcь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| parsą /porsą/ || prosię || psł. *porsę || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| patka /potkă/ || pochwa || por. niem. Fotze || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pȧpir /papir/ || papier || śdn. papîr || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pąpil /pąpil/ || bak || psł. pępelь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pąst /pąst/ || pięść || psł. *pęstь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pąt /pąt/ || pięć || psł. *pętь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pątáru/pątărü/ || pięcioro || psł. *pętero || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pątnádist /pątnădist/ || piętnaście || psł. *pętь na desęte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pątdisiǫt /pątdiśǫt/ || pięćdziesiąt || psł. *pętь desętъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pątkiuste /pątťüste/ || Zielone Świątki || psł. *pętъ kostě? || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pątkiuste-mand /pątťüste-mond/ || czerwiec || pątťüste + śdn. mând || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pątstigie /pątstiďĕ/ || sto || psł. *pętь + stig || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pekar /pekăr/ || piekarz || psł. *pekařь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pekárnîcia /pekărnaićă/ || piekarnia || psł. *pekarьnica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pénidelia/pĕnideľă/ || poniedziałek || psł. *poneděľa? || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| peréndȧn /perĕndan/ || czwartek || psł. *perunъ dьnь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| perîka /peraikă/ || praczka || psł. *perika || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| picȧn /pican/  || bochenek chleba || psł. *pečьnь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| picene /picenĕ/ || pieczony || psł. *pečenъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pict /pict/ || piec || psł. *peťi || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pinka /pinkă/ || żeńskie genitalja || ??? || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pîwu /paivü/ || piwo || psł. *pivo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| pîzda /paizdǎ/ || dupa || psł. *pizda || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /båz/ || bez || psł. *bъzъ || słowo poświadczone
+
| Piana /Ṕonă/ || Penne, pol. Piana || psł. *pěna || rekonstrukcja
 
|-
 
|-
| /breză || brzoza || psł. *berza || słowo poświadczone
+
| piasak /ṕosăk/ || piasek || psł. *pěsъkъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jadlă/ || jodła || psł. *jedla || słowo poświadczone
+
| piås /ṕås/ || pies || psł. *pьsъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /jaivo/ || iwa || psł. *jьva || poświadczone w toponimji: Geifholz
+
| piǫta /ṕǫtă/ || pięta || psł. *pęta || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /joblün/, /joblüńa/ || jabłoń || psł. *jablonь(-ja) || słowo poświadczone
+
| piǫte /ṕǫtĕ/ || piąty || psł. *pętъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /laipo/ || lipa || psł. *lipa || słowo poświadczone
+
| plice /plicĕ/ || ramię, bark || psł. *pleťe || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ľån/ || len || psł. *lьnъ || słowo poświadczone
+
| plûg /plaug/ || pług || psł. *plugъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /molainǎ/ || malina || psł. *malina || słowo poświadczone
+
| pod /pöd/ || serce || psł. *podъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /porport/, /poport/ || paproć || psł. *paportь>*porportь || poświadczone w toponimji: Parpar, Pampar, Pirporn, Paperneitzen
+
| pǫt /pǫt/ || droga || psł. *pǫtь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /prösü/ || proso || psł. *proso || słowo poświadczone
+
| pǫp /pǫp/ || pępek || psł. *pǫpъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /smårk/ || świerk || psł. smъrkъ? || poświadczone w toponimji: Schmarkien
+
| prosu /prösü/ || proso || psł. *proso || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /vrex/ || orzech || psł. *orěxъ || słowo poświadczone
+
| pulak /pülăk/ || Polak || püli + -ăk || odbitka, złożenie pole + -ak
 
|-
 
|-
| /źornü/ || ziarno || psł. *zьrno || słowo poświadczone
+
| pup /püp/ || ksiądz, duchowny || psł. *popъ || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Rzeki==
+
==R==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /Låbü/ || Łaba || psł. *olbo || słowo poświadczone
+
| rådust /rådüst/ || ślub || psł. *radostь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| råmą /råmą/ || ramię || psł. *ormę || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| råt /råt/ || usta || psł. *rъtъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| rebru /rebrü/ || żebro || psł. rebro || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| ru̇s /rus/ || Rosjanin || ros. россъ || por. cz./sch. Rus, biał. беларус
 
|-
 
|-
| /Ṕono?/, /Ṕonă?/ || Penne, Piana || psł. *pěna || rekonstrukcja
+
| rŷbá /raibo/ || ryba || psł. *ryba || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Substancje==
+
==S==
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /papir/ || papier || śdn. papîr || słowo poświadczone
+
| sȧrb /sarb/? || Łużyczanin, także Serb? || psł. *sьrbъ || odbitka łuż. Sorb
 +
|-
 +
| sias /śos/ || Niemiec || śdn. Sasse || z /śosťĕ/ - niemiecki
 +
|-
 +
| sîdlu /saidlü/ || szydło || psł. *šidlo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| sîve /saivĕ/ || szary || psł. *sivъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| sluwianek /slüv́onĕk/ || Słowianin || psł. *slověnъkъ || z /slüvensťĕ/ - słowiański, wzorem ďörconĕk:ďörconi
 +
|-
 +
| smårk /smårk/ || świerk || psł. smъrkъ? || poświadczone w toponimji: Schmarkien
 +
|-
 +
| snég /sneg/ || śnieg || psł. *sněgъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| srebru /srebrü/ || srebro || psł. *sьrebro || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| sreda /sredă/ || środa || psł. *serda || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| sribȧrne /sribarnĕ/ || srebrny, srebrzony || psł. *sьrebrьnъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| sták /stok/ || kij || śdn. stock || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| stará /storo/ || ostatnia kwadra księżyca || psł. *stara || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| stare /storĕ/ || stary || psł. *starъjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| starek /storĕk/ || zakwas, zaczyn || psł. *starikъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| starust /storüst/ || startość || storĕ + -üst || złożenie
 +
|-
 +
| starusta /storüstă/ || sołtys || psł. *starosta || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| stát /stot/ || stać || psł. *stati || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| stawet /stovĕt/ || postawić; podstawić || psł. *staviti || poświadczone w 3Sg: stovĕ
 +
|-
 +
| stawîdle /stovaidlĕ/ || ogrodzone pastwisko; kopka lnu || psł. *stavidlo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| stilet /stilĕt/ || słać (łóżko) || psł. *stьlati, steľǫ || poświadczone w 3Sg: stilĕ; bezokolicznik wyrównany do tematu cz. teraź.
 +
|-
 +
| stiną /stiną/ || szczenię || psł. *ščenę || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| storét sa /störet să/ || podpierać się || śdn. stüren || poświadczone w 3Sg: störi-să
 +
|-
 +
| stǫpet /stǫpĕt/ || stąpnąć, wejść || psł. *stǫpiti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| stǫpá /stǫpo/ || stępa || psł. *stǫpa || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| strȧfá /strafo/ || kara, mandat || śdn. strâfe || słowo poświadczone w ASg: strafǫ, ~ą
 +
|-
 +
| strȧfát /strafot/ || karać || śdn. strâfen || słowo poświadczone w 3Sg: strafojĕ
 +
|-
 +
| strȧk /strak/ || osełka || śdn. strâk || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| strelet /strelĕt/ || strzelić || psł. *strěliti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| striala /stŕolă/ || strzała || psł. *strěla || derywat od strelĕt
 +
|-
 +
| strîct /straict/ || strzyc || psł. *striťi || poświadczone w 3Sg: straizĕ
 +
|-
 +
| strîp /straip/ || strup || psł. *strupъ || rozkład poświadczonego straipovă
 +
|-
 +
| strîpave /straipovĕ/ || strupowaty || psł. *strupavъjь || słowo poświadczone w r. ż. straipovă
 
|-
 
|-
| /ṕosăk/ || piasek || psł. *pěsъkъ || słowo poświadczone
+
| strîzwŷ /straizvoi/ || nożyce || psł. *strižьvy || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /srebrü/ || srebro || psł. *sьrebro || słowo poświadczone
+
| sukol /süköl/ || sokół || psł. sokolъ || poświadczone w toponimji w złożeniu: Sückolofen (<*sokolovъ), Suckolnedüpe (<*sokolьnaja dupa)
 
|-
 
|-
| /vådă/ || woda || psł. *voda || słowo poświadczone
+
| sur-mand /sür-mond/ || marzec || śdn. sor + śdn. mând || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /våsk/ || wosk || psł. *voskъ || słowo poświadczone
+
| sukiår /süťår/ || cukier || śdn. sucker || zapożyczenie ze śdn., śdn. -er -> wen. -år w zasadzie typowe
 
|-
 
|-
| /vǫďėl/ || węgiel || psł. *ǫglь || słowo poświadczone
+
| swiǫte /sjǫtĕ/ || święty || psł. *svętъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ziľozü/ || żelazo || psł. *želězo || słowo poświadczone
+
| Swiǫte Ånska /Sjǫtĕ Ånskă/ || dzień św. Jana || psł. *svętъjь, Ånskă ze śdn. || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Swiǫte Tåri Kiėnądzî /Sjǫtĕ Tåri Ťėnąʒai/ || Trzech Króli || psł. *svętyji trьje kъnęʒi || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /zlåtă/ || złoto || psł. *zolto || słowo poświadczone
+
| swiǫtu /sjǫtü/ || święto || psł. *svęto || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Święta i uroczystości==
+
==T==
{| class="wikitable" width="100%"  
+
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /dǫpnaićă/, /dǫpă/, /dǫpo/ || chrzest || śdn. dôpe + psł. *-ьnica || słowo zaświadczone
+
| ták /tok/ || tak, w taki sposób || psł. *tako || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tám /tom/ || tam || psł. *tamo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tárn /torn/ || wieża; więzienie || śdn. torn || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tárk /tork/ || Turek || śdn. Torke || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tarkuwe /torťüvĕ/ || tureckie || tork + -üvĕ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tågie /tåďĕ/ || więc, zatem || psł. *tъgdy || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tåkac /tåkăc/ || tkacz || psł. *tъkačь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tåkat /tåkăt/ || tkać || psł. *tъkati || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tål /tål/ || kark || psł. *tylъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tåna /tånă/ || tona || por. niem. Tonne || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pątťüste/ || Zielone Świątki || psł. *pętъ kostě? || słowo poświadczone
+
| tåri /tåri/ || trzy || psł. *tri || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /sjǫtĕ/ || święty || psł. *svętъ || słowo poświadczone
+
| tåraj /tåroj/ || troje || psł. *trojь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Sjǫtĕ Ånskă/ || dzień św. Jana || psł. *svęt, Ånskă ze śdn. || słowo poświadczone
+
| teple /teplĕ/ || ciepły || psł. *teplъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Sjǫtĕ Tåri Ťėnąʒai/ || Trzech Króli || psł. *svętyji trьje kъnęʒi || słowo poświadczone
+
| tét /tet/ || chcieć || psł. *xъtěti || poświadczone liczne formy: cą, cis, cimĕ, citĕ, tex, texǫ,
 
|-
 
|-
| /sjǫtü/ || święto || psł. *svęto || słowo poświadczone
+
| trebe /trebĕ/ || Boże Narodzenie || psł. *terby || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /rådüst/ || ślub || psł. *radostь || słowo poświadczone
+
| trepŷ /trepoi/ || schody || śdn treppe || słowo poświadczone
|}
+
|-
 
+
| tribne /tribnĕ/ || bożonarodzeniowy || psł. *terbьnъjь || słowo poświadczone
==Wiara==
+
|-
{| class="wikitable" width="100%"
+
| tribne-mánd /tribnĕ-mond/ || grudzień || tribnĕ + śdn. mând || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| trite /tritĕ/ || trzeci || psł. *tretьjь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| trînácti /trainăcti/, trînádist /trainădist/, trînacte /trainoctĕ/ || trzynaście || psł. *tri na desęte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| tore /törĕ/ || wtorek || psł. vъtorъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
+
| tǫcá /tǫco/ || chmura || psł. tǫča || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Büg/, /Büzăc/, /Büzacăk/ || Bóg || psł. *bogъ, božьcь, božьčьkъ || słowo poświadczone
+
| tǫcnu /tǫcnü/ || pochmurno || psł. *tǫčьno || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /büză motai/ || Matka Boża || psł. *božьja mati || słowo poświadczone
+
| tůct /tåuct/ || tłuc || psł. tьlťi || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /büzą/ || obraz święty || psł. *božę || słowo poświadczone
+
| tůk /tåuk/ || tłuszcz || psł. *tukъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /Büzĕ/ || Boży || psł. Božьjь || słowo poświadczone
+
| tůknǫt /tåknǫt/ || uderzyć || psł. *tьlknǫti || poświadczone w 3Sg: tåuknĕ
 
|-
 
|-
| /Büzĕ Våtrük/ || Syn Boży || psł. Božьjь Otrokъ || słowo poświadczone
+
| tůste /tåstĕ/ || gruby; gęsty (o chmurze) || psł. *tъlstъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /büźǫtťü || obrazek święty || psł. *božętъko || słowo poświadczone
+
| twiarde /tjordĕ/ || twardy || psł. *tvьrdъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /carťai/ || kościół, także cmentarz przykościelny || psł. *cьrky || słowo poświadczone
+
| /tåi/ || ty || psł. *ty || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /püp/ || ksiądz, duchowny || psł. *popъ || słowo poświadczone
+
| tŷkat /tåikăt/ || sadzić || psł. *tykati || poświadczone w 3Sg: tåicĕ
 
|}
 
|}
  
 +
==U̇==
 +
{| class="wikitable" width="100%"
 +
|-
 +
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 +
|-
 +
| u̇n /un/ || i; a || śdn. un || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| u̇ndega /undegă/ || przywara, nałóg || śdn. undege || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| u̇nnunte /unnütĕ/ || zbyteczny || śdn. unnutte || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| u̇tkȧpu̇nte /utkapuntĕ/ || wykastrowany || śdn. ûtkapûnt || dodatkowo zasymilowane poświadczone /utkapunt/
 +
|}
  
==Zawody==
+
==W==
 
{| class="wikitable" width="100%"  
 
{| class="wikitable" width="100%"  
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /pekăr/ || piekarz || psł. *pekařь || słowo poświadczone
+
| warta /vortă/ || wrota, brama || psł. *vorta || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| waret /vorĕt/ || gotować, warzyć || psł. *variti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wȧdika /vadikă/ || serwatka || śdn. waddike || dodatkowo zasymilowane poświadczone /vadike/
 +
|-
 +
| wȧchtuwat /vaxtüvăt/ || czuwać, czyhać || śdn. wachten || poświadczone w 3Sg /vaxtojĕ
 +
|-
 +
| wȧs /vas/ || wieś || psł. *vьsь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåda /vådă/ || woda || psł. *voda || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåkju /våťü/ || oko || psł. *oko || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåkninek /våkninĕk/ || szklarz || psł. *okъnenikъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåknu /våknü/ || okno || psł. *okъno || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wål /vål/ || wół || psł. *volъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wås /vås/ || wesz || psł. *vъšь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåsa /våsă/ || osa || psł. *osa || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåsak /våsăk/ || osa || psł. *osъkъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåsk /våsk/ || wosk || psł. *voskъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Wåstruw /Våstrüv/ || Wüstrow || psł. *ostrovъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåwåda /våvådă/ || książę || psł. *vojevoda || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåwet /våvĕt/ || owinąć, zawinąć || psł. *vъviti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåwidća /våvićă/ || księżna || psł. *vojevodьca || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåwlåct /våvlåct/ || nawlec || psł. *vъvelťi || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåwûzdet /våvauzdĕt/ || okiełznać || psł. *vъ(v)uzditi || poświadczone gerundium /våvauzdenĕ/
 +
|-
 +
| wåz /våz/ || wóz, fura || psł. *vozъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåzbet /våzbĕt/ || przybić || psł. *vъzbiti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pekărnaićă/ || piekarnia || psł. *pekarьnica || słowo poświadczone
+
| wåzbust /våzbüst/ || przekłuć, otworzyć || psł. *vъzbosti || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /peraikă/ || praczka || psł. *perika || słowo poświadczone
+
| wåzdǫt /våzdǫt/ || rozdmuchać, nadmuchać || psł. *vъzdǫti || poświadczone w 3Sg: /våzdåmĕ/
 
|-
 
|-
| /postarnĕk/ || pasterz || psł. *pastyřьnikъ || słowo poświadczone
+
| wåzdene /våzdenĕ/ || ubranie || psł. *vъzdenьje || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /püp/ || ksiądz, duchowny || psł. *popъ || słowo poświadczone
+
| wåzdét sa /våzdet să/ || ubrać się || psł. *vъzděti sę || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ťaipăc/ || kupiec || psł. *kupьcь || słowo poświadczone
+
| wåzdewát sa /våzdevot să/ || ubierać się || psł. *vъzděvati sę || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /våkninĕk/ || szklarz || psł. *okъnenikъ || słowo poświadczone
+
| wåzdráz /våzdroz/ || głos, śpiew; melodia || psł. *vъz(d)razъ || słowo poświadczone
|}
+
|-
 
+
| wåzdrizȧl /våzdrizal/ || pas, pasek; rzemień || psł. *vъzdьržьlь || słowo poświadczone
==Zwierzęta==
+
|-
{| class="wikitable" width="100%"
+
| wåzdwîgnǫt /våzdvaignǫt/ || podnieść || psł. *vъzdvignǫti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåzlet /våzlĕt/ || nalać, polać || psł. *vъzliti || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wåzbûdet /våzbaudĕt/ || obudzić || psł. *vъzbuditi || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| Wend /vend/ || Wend, Połabianin || niem. Wend? || z /vensťĕ/ - połabski, wendzki
 +
|-
 +
| wicér /vicer/ || wieczór || psł. *večerъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wicera /viceră/ || kolacja || psł. *večeřa || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wicia /vićă/ || owca || psł. *ovьca || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wîdét /vaidet/ || widzieć || psł. *viděti || poświadczone w 2Sg /vaiʒĕs/
 +
|-
 +
| wîdlŷ /vaidlåi/ || widły || psł. *vidly || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| wîchår /vaixår/ || wicher || psł. *vixrъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
+
| wîka /vaikă/ || miasto || śdn. wîk || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /blåxă/ || pchła || psł. *blъxa || słowo poświadczone
+
| wînîća /vainaićă/ || winnica || psł. *vinьnica || słowo poświadczone  
 
|-
 
|-
| /carv/ || robak? || psł. *čьrvь || poświadczone tylko w złożeniu, por. /god/ i /godĕk/
+
| wîne /vainĕ/ || winien || psł. *vinьnъjь || słowo poświadczone  
 
|-
 
|-
| /carv lezącĕ/ || wąż || psł. *čьrvь lězęťьjь || słowo poświadczone
+
| wîne /vainĕ/ || wino || psł. *vino || poświadczone w partytywie /vaină/
 
|-
 
|-
| /daivăk/ || jeleń || psł. *divakъ || słowo poświadczone
+
| wîne-mand /vainĕ-mond/ || październik || psł. *vino + śdn. mônd || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ďölǫb/ || gołąb || psł. golǫbь || słowo poświadczone
+
| wînek /vainĕk/ || winowajca, dłużnik || psł. *vinьnikъ || słowo poświadczone  
 
|-
 
|-
| /ďölǫbăk/ || gołąbek || psł. golǫbъkъ || słowo poświadczone
+
| wîsenia /vaiseńă/, wîsîńa /vaisaińă/ || wiśnia (drzewo) || psł. *višeňa, višiňa || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /god/ || wąż || psł. *gadъ || słowo poświadczone
+
| wîsét /vaiset/ || wisieć || psł. *visěti || poświadczone w 3Sg: /vaisĕ/
 
|-
 
|-
| /godĕk/ || robak || psł. *gadikъ || słowo poświadczone
+
| wîsná /vaisno/ || wiśnia (owoc) || psł. *višьňa || poświadczone w NPl: /vaisnåi/
 
|-
 
|-
| /jilen/ || jeleń || psł. jelenь || poświadczone w toponimji: Jilehn, Jilang
+
| wiater /v́otĕr/ || wiatr || psł. *větrъ || słowo poświadczone  
 
|-
 
|-
| /jostrąb/ || jastrząb || psł. *jastrębъ || poświadczone w toponimji: Jostreben
+
| wǫgiėl /vǫďėl/ || węgiel || psł. *ǫglь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /joster/ || jaszczurka; smok || psł. jaščerъ || poświadczone w toponimji: Jesters, Jestersche, Gistren
+
| wǫgior /vǫďör/ || węgorz || psł. ǫgořь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ľåv/ || lew || psł. *lьvъ || słowo poświadczone
+
| Wǫgioriǫta /Vǫďöŕǫtă/ || Seehausen || psł. *ǫgoręta || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /mois/ || mysz || psł. *myšь || słowo poświadczone
+
| wǫs /vǫs/ || broda || psł. *ǫsъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /modĕk/ || dżdżownica || śdn. made, maddik || słowo poświadczone
+
| wǫzkie /vǫsťě/ || wązki || psł. *ǫzъkъjь || poświadczone w toponimji: Wunski
 
|-
 
|-
| /netüpard/ || motyl || psł. *netopyřь, -d nieregularne|| słowo poświadczone
+
| wréch /vrex/ || orzech || psł. *orěxъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /korvo/ || krowa || psł. *korva || słowo poświadczone
+
| wůcka /vauckă/ || wilk || psł. *vьlkъ + -ka || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pąpil/ || bak || psł. pępelь || słowo poświadczone
+
| wůná /vauno/ || wełna || psł. *vьlna || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /pojąk/ || pająk || psł. *pajǫkъ || słowo poświadczone
+
| wůnene /vaunenĕ/ || wełniany || psł. *vьlněnъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /porsą/ || prosię || psł. *porsę || słowo poświadczone
+
| wŷsukie /voisüťĕ/ || wysoki || psł. *vysokъjь || słowo poświadczone
 +
|}
 +
 
 +
==Z==
 +
{| class="wikitable" width="100%"
 
|-
 
|-
| /ṕås/ || pies || psł. *pьsъ || słowo poświadczone
+
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /raibo/ || ryba || psł. *ryba || słowo poświadczone
+
| /zaibår/ || żubr || psł. *zǫbrъ, odnosowione || poświadczone w toponimji w złożeniu: Suberitz-feld (<*zubrica)
 
|-
 
|-
| /stiną/ || szczenię || psł. *ščenę || słowo poświadczone
+
| /zaid/ || Żyd || psł. *židъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /süköl/ || sokół || psł. sokolъ || poświadczone w toponimji w złożeniu: Sückolofen (<*sokolovъ), Suckolnedüpe (<*sokolьnaja dupa)
+
| /zaimă-mond/ || listopad || psł. *zima + śdn. mând || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ťöză/ || koza || psł. *koza || słowo poświadczone
+
| /zaitü/ || zboże || psł. *žito || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ťün/ || koń || psł. *koňь || słowo poświadczone
+
| /zauk/ || żuk || psł. *žukъ || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /ťünĕk/ || koń || psł. *koňikъ || słowo poświadczone
+
| /zauknǫt/ || żółknąć || psł. *žьlknǫti || poświadczone w 3Sg: zauknĕ
 
|-
 
|-
| /vål/ || wół || psł. *volъ || słowo poświadczone
+
| /zåvăt/ || wołać, przywoływać || psł. *zъvati || poświadczone w 3Sg: züvĕ
 
|-
 
|-
| /vås/ || wesz || psł. *vъšь || słowo poświadczone
+
| /ząt/ || zięć || psł. *zętь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /våsă/, /våsăk/ || osa || psł. *osa, *osъkъ || słowo poświadczone
+
| /zenă/ || żona, także kobieta || psł. *žena || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /vićă/ || owca || psł. *ovьca || słowo poświadczone
+
| /ziľozü/ || żelazo || psł. *želězo || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /vǫďör/ || węgorz || psł. ǫgořь || słowo poświadczone
+
| /ziḿă/ || ziemia || psł. *zemьja || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zlåtă/ || złoto || psł. *zolto || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zlåtenĕ/ || złoty, złocony || psł. *zoltenъjь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
 
| /zobo/ || żaba || psł. *žaba || słowo poświadczone
 
| /zobo/ || żaba || psł. *žaba || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zopkă/ || żaba drzewna, rzekotka || psł. *žabъka || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
 
| /zojąc/ || zając || psł. zajęcь || słowo poświadczone
 
| /zojąc/ || zając || psł. zajęcь || słowo poświadczone
 
|-
 
|-
| /zopkă/ || żaba drzewna, rzekotka || psł. *žabъka || słowo poświadczone
+
| /zojącăk/ || zajączek || psł. zajęčьkъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zoko/ || rzecz || śdn. sâke || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zot/ || nasienie || śdn. sât || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zǫb/ || ząb || psł. *zǫbъ || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zǫdlü/ || żądło || psł. *žędlo || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zribǎ/ || źrebię || psł. *žerbę || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zribǎc/ || młody (roczny) koń || psł. *žerbьcь || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zribaićǎ/ || młoda (roczna) klacz || psł. *žerbica || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zünĕt/ || dzwonić || psł. *zvoniti || poświadczone w 3Sg: zünĕ
 
|-
 
|-
 
| /züzaucka/ || kukułka || psł. *zozučьka || słowo poświadczone
 
| /züzaucka/ || kukułka || psł. *zozučьka || słowo poświadczone
 +
|-
 +
| /zvanĕt/ || dźwięczeć, dzwonić || psł. zvьniti || poświadczone w 3Sg: zvanĕ
 +
|-
 +
| /zvån/ || dźwięk || psł. *zvonъ || słowo poświadczone (Schleicher)
 +
|-
 +
| /zvenü/ || dzwono || psł. *zveno || słowo poświadczone
 
|}
 
|}
  
==Zwroty==
+
==Ź==
 
{| class="wikitable" width="100%"  
 
{| class="wikitable" width="100%"  
 
|-
 
|-
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
! połabski !! polski !! etymologja !! uzasadnienie
 
|-
 
|-
| /drauz Büg/ || szczęść Boże, dopomóż Boże || psł. *druži bogъ || zwrot poświadczony
+
| /źornü/ || ziarno || psł. *zьrno || słowo poświadczone
|-
 
| /dübrĕ dan/ || dzień dobry || psł. dobrъjь dьnь || zwrot poświadczony
 
|-
 
| /dübrĕ vicer/ || dobry wieczór || psł. *dobrъjь večerъ || zwrot poświadczony
 
 
|}
 
|}

Aktualna wersja na dzień 02:12, 13 lip 2020

Słownik tematyczny języka nowopołabskiego

O słowniku

Słownik ma na celu zebranie dobrze zaświadczonych słów połabskich (wendzkich, wendyjskich), a także wykreowanie nowych bazując na toponimji, możliwych zapożyczeniach z dolnoniemieckiego, slawizmów w dolnoniemieckim, kalek połabsko-niemieckich, a czasem sugerując się słownictwem w językach łużyckich i słowińskim, rzadziej także w czeskim i polskim.

Za literacki został wzięty djalekt, w którym wystąpiło pełne mazurzenie, psł. *ьl/ъl dało /åu/ a nie /u/ oraz psł. *u dało (za wyjątkiem pozycji przed wargowymi i przyrostków) /au/, a nie /ai/.

Wymowa i ortografja

W "/.../" podano zapis według transkrypcji Polańskiego, po środku według Międzynarodowego Alfabetu Fonetycznego, a następnie z prawej zapis według proponowanej przeze mnie ortografji.

Samogłoski pełne
/i/ = i   = i /ü/ =  y  = u /u/ =  u  =
/ė/ =  e  = ė
/e/ =  ɛ  = e, é /ö/ =  œ  = o /o/ =  ɔ  = a, á
/a/ =  a  = ȧ /å/ =  ɒ  = å


Samogłoski zredukowane
/ĕ/ =  ə  = é, e
/ă/ =  ɐ  = á, a

Znaki é oraz á oznaczają samogłoskę pełną, jeśli są one w ostatniej sylabie słowa oraz zredukowaną, jeśli są one w innej niż ostatnia sylaba.

Dyftongi
/ai/ =   ai   = î /åi/ =   ɒi   = ŷ /oi/ =   oi   = ŷ /au/ =   au   = û /åu/ =   ɒu   = ů

Dyftong /oi/ jest alofonem /åi/ po spółgłoskach wargowych.

Samogłoski nosowe
/ą/ =   ã   = ą /ǫ/ =   ɔ̃   = ǫ


Spółgłoski
Wargowe Dziąsłowe Zadziąsłowe Palatalne Postpalatalne Miękko-
podniebienne
Krtaniowe
Zwarte /p/ = p = p /ṕ/ = = pi /t/ = t = t /ť/ = = ti, ki /k/ = k = k
/b/ = b = b /b́/ = = bi /d/ = d = d /ď/ = = di, gi /g/ = ɡ = g
Afrykaty /c/ = t͡s = c /ć/ = t͡sʲ = ci
/ʒ/ = d͡z = dz /ʒ́/ = d͡zʲ = dzi
Szczelinowe /f/ = f = f /s/ = s = s /š/ = ʃ = š /ś/ = = ś /x́/ = = chi /x/ = x = ch /h/ = h = h
/v/ = v = w /v́/ = = wi /z/ = z = z /ź/ = = zi
Nosowe /m/ = m = m /ḿ/ = = mi /n/ = n = n /ń/ = = ni
Boczne /l/ = l = l /ľ/ = = li
Drżące /r/ = r = r /ŕ/ = = ri
Półsamogłoski /j/ = j = j

Docelowa ortografja ma zapisywać spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne zgodnie z etymologją, czyli np. /defkă/ = dewka.

Rozróżnienie di/gi oraz ti/ki ma podłoże etymologiczne. Piszemy /ďöră/ = giora, /ďolü/ = dialu, /ťostü/ = tiastu, /ťölü/ = kiolu.

Z uwagi na istniejące oboczności /kj/:/kv/ i podobne, piszemy w tam, gdzie są one etymologiczne, np. /sjot/ = swiat - świat, /no svăte/ = na swáté - na świecie.

Zasady słowotwórstwa

Przedrostki

Przyrostki

  • -aidlĕ (<*-idlo): tworzy nazwy narzędzi, odczasownikowy, np. /stovaidlĕ/, /mötüvaidlĕ/, /mücaidlĕ/.
  • -aikă (<*-ika): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności, męzkie jak i żeńskie, odczasownikowy, np. /låzaikă/, /bezaikă/, /peraikă/.
  • -aistĕ (<*-išče): tworzy nazwy miejsc, odrzeczownikowy, np. /gordaistĕ/, /postvaistĕ/, /sidlaistĕ/.
  • -ą (<*-ę): tworzy nazwy osobników młodych, odrzeczownikowy, np. /blaizą/, /büzą/, /rovną/.
  • -ăr (<*-ařь): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności, odrzeczownikowy i odczasownikowy, np. /gresnăr/, /lekăr/, /bǫkăr/.
  • -enĕ (<*-enъjь): tworzy przymiotniki związane z substancjami, materjałami, odrzeczownikowy, np. /våunenĕ/, /clåvăcenĕ/, /gnüjenĕ/.
  • -ĕ (<*ьje): tworzy nazwy rzeczowników zbiorowych, np. /perĕ/, /klåsĕ/, /blånĕ/.
  • -kă (<*-ъka): 1) tworzy zdrobnienia, stosowany do rzeczowników rodzaju żeńskiego, np. /bopkă/, /defkă/, /zopkă/.
    2) przyrostek tworzący zdrobnienia imion obojga płci, np. /Ånskă/, /Moraikă/.
  • -nĕk (<*-nikъ): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności, odrzeczownikowy, np. /crivnĕk/, /gloznĕk/, /grobalnĕk/.
  • -'onĕk (<*-janъkъ): tworzy nazwy osobowe odgeograficzne, stosowany do rzeczowników, poświadczono tylko /ďörconĕk/, /ďörconi/.
  • -skă (<-ske): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności rodzaju żeńskiego, np. /brüderskă/, /lasterårskă/.

A

połabski polski etymologja uzasadnienie
/agot/ chronić, oszczędzać śdn. hegen, heien słowo poświadczone w 3Sg agol, agojĕ
/axter/ tył śdn. achter rozkład złożenia axterskă
/axtersťĕ/ tylny śdn. achter + psł. *-ьskъjь słowo poświadczone w r. żeńskim
/ai/ u, przy psł. *u słowo poświadczone
/aibezăt/ uciec psł. uběžati słowo poświadczone
/aibĕt/ zabić, ubić psł. ubiti słowo poświadczone
/aibrükot/ ukłuć, ubóść î- + brükot słowo poświadczone
/aibüst/ ukłuć, ubóść psł. ubosti słowo poświadczone
/aidovĕt/ udusić, zadusić psł. udaviti słowo poświadczone
/aiďolăt/ zrobić psł. udělati poświadczony imiesłów: aiďălonă
/aidelĕt/ oddzielić psł. uděliti słowo poświadczone
/aidrauzĕt/ pomóc psł. udružiti poświadczone w cz. przeszłym: aidrauzål
/aikǫsĕt/ ugryźć, ukąsić psł. *ukǫsiti poświadczony imiesłów: aikǫsenĕ
/ailümĕt/ ułamać psł. *ulomiti słowo poświadczone
/ailaucĕt/ utrafić psł. *ulučiti słowo poświadczone
/aisăct/ uciąć, usiec, skosić psł. *useťi słowo poświadczone
/ait/ iść psł. *iti słowo poświadczone
/aită/ ojciec germanizm, por. sfr. heitha słowo poświadczone
/albargă/ oberża, gospoda śdn. herberge słowo poświadczone
/altitåi/ zawsze śdn. alletiden słowo poświadczone
/amen/ amen śdn. amen słowo poświadczone

Å

połabski polski etymologja uzasadnienie
/åberhaid/ dzierżawca rządowy śdn. overheit słowo poświadczone
/Åns(ă)/ Jan śdn. Hans słowo poświadczone
/Ånskă/ Janek śdn. Hans + psł. *-ъka słowo poświadczone

Ă

połabski polski etymologja uzasadnienie
/ă/ a, lecz psł. *a słowo poświadczone

B

połabski polski etymologja uzasadnienie
/babă/ babka, babcia słownictwo dziecięce słowo poświadczone
/badål/ kat, oprawca śdn. bodel słowo poświadczone
/badån/ kadź, zbiornik śdn. boden słowo poświadczone
/bait/ bić psł. *biti słowo poświadczone
/balajă/ miednica śdn. balleie słowo poświadczone
/ban/ strych śdn. bon słowo poświadczone
/banťai/ ławka śdn. banke słowo poświadczone
/barďėr/ mieszczuch śdn. borger słowo poświadczone
/bålă/ byk śdn. bulle słowo poświadczone
/båz/ bez psł. *bъzъ słowo poświadczone
/baud/ szyling śdn. butken słowo poświadczone
/bauk/ buk psł. *bukъ słowo poświadczone
/borš/ okoń por. niem. Barsch słowo poświadczone
/bek/ strumień śdn. beke słowo poświadczone
/belĕt/ bielić ubrania psł. *běliti słowo poświadczone
/bet-să/ bać się psł. *bojati sę słowo poświadczone
/betrăt/ ulepszyć śdn. beteren słowo poświadczone
/bezăt/ biec, biegać psł. *běžati słowo poświadczone
/bezaikă/ goniec, biegacz psł. *běžika słowo poświadczone
/bikăc/ dzięcioł śdn bicken + psł. *-ačь słowo poświadczone
/blaizą/ bliźnię (chłopiec) psł. *bližę słowo poświadczone w l. podw. /blizątă/
/blaizĕk/ blizko psł. *blizъko słowo poświadczone
/blaizaićă/ bliźnię (dziewczę) psł. *bližica słowo poświadczone w l. podw. /blizaićă/
/blaisťĕ/ blizki psł. *blizъkъjь według poświadczonego /blaizĕk/ - blizko
/blaizĕk/ znajomy psł. *blizokъ poświadczone w l. mn. /blaizücĕ/
/blåxă/ pchła psł. *blъxa słowo poświadczone
/blånĕ/ błonie psł. *bolnьje słowo poświadczone
/blåtü/ błoto psł. *bolto poświadczone w toponimji: Platjei, Plaut
/blij/ ołów śdn. bli(g) poświadczone w dopełniaczu /blijau/
/blijüvĕ/ ołowiany, ołowiowy śdn. bli(g) + psł. *-ovъjь złożenie
/blinskăt/ kołysać ??? słowo poświadczone
/blovĕ/ niebieski śdn. blawe słowo poświadczone
/bobo/ baba, stara kobieta psł. *baba słowo poświadczone
/bopkă/ akuszerka, położna psł. *babъka słowo poświadczone
/bognaină/ bagnisko psł. *bagnina poświadczone w toponimji: Bonnein
/bognĕ/ bagno psł. *bagno poświadczone w toponimji w złożeniu: Bonnein (*bagnina), Bockeneitz (*bagnišče?)
/boit/ być psł. *byti słowo poświadczone
/bordåińă/ siekiera psł. *bordyňa słowo poświadczone
/borʒ́ă/ brózda psł. *borzda słowo poświadczone
/Borlĕn/? Berlin psł. *bъrlinъ? rekonstrukcja
/bornă/ brona psł. *borna słowo poświadczone
/böbĕr/ bóbr psł. *bobrъ poświadczone w toponimji w złożeniu: Bobra (<*bobŕaja), Bobracken (<*bobrovъka)
/bösĕ/ bosy psł. bosъjь słowo poświadczone
/bözĕ/ zły śdn. böse dodatkowo zasymilowane poświadczone /böse/
/bǫbån/ bęben psł. *bǫbъnъ słowo poświadczone
/bǫcĕt/ ryczeć psł. bǫčiti słowo poświadczone
/bǫkăr/ bączek (ptak) psł. *bǫkařь słowo poświadczone
/brok/ nieużytek, odłóg śdn. brake słowo poświadczone
/brot/ brat psł. *bratъ słowo poświadczone
/brado/ pieczeń śdn. brade słowo poświadczone
/braitkă/ czapka śdn. breit?? słowo poświadczone
/bråvoi/ brwi psł. *brъvi słowo poświadczone
/brącět/ brzęczeć psł. *bręčěti poświadczone w 3Sg: /brącĕ/
/brącaikă/ harfa (żydowska?) psł. *bręčika słowo poświadczone
/breză/ brzoza psł. *berza słowo poświadczone
/brig/ brzeg psł. *bergъ słowo poświadczone
/bröd/ bród psł. *brodъ poświadczone w toponimji: Brode, Bröde, Brodei, Brudberg
/brödă/ podbródek psł. *borda słowo poświadczone
/brödăk/ brodzik psł. *brodъkъ poświadczone w toponimji: Brodeck, Brüdack
/brödavaićă/ brodawka psł. *bordavica słowo poświadczone
/brüdegam/ małżonek, mąż śdn. brüdegam słowo poświadczone
/brüdĕr/ żebrak śdn. broder słowo poświadczone
/brüderainkă/ żebrak śdn. broder + -ainkă słowo poświadczone
/brüderskă/ żebraczka śdn. broder + -skă słowo poświadczone
/brügă/ most śdn. brügge słowo poświadczone
/brük/ użycie śdn. brük słowo poświadczone
/brükoză/ spodnie śdn. brôkhôse słowo poświadczone
/brükot/ używać śdn. brüken słowo poświadczone
/brüt/ panna młoda śdn. brüt słowo poświadczone
/braud/ brud psł. *brudъ poświadczony w toponimji: Braud, Braude
/buk/ piasta śdn. bûk słowo poświadczone
/bunťĕ/ kolorowy, pstrokaty śdn. bunt słowo poświadczone
/bunťă råibo/ pstrąg bunťă + råibo słowo poświadczone
/büb/ fasola psł. *bobъ słowo poświadczone
/bückă/ leń, próżniak ? słowo poświadczone
/büdącă mauxo/ bąk, giez psł. *bodǫťaja muxa słowo poświadczone
/Büg/ Bóg psł. *bogъ słowo poświadczone
/bükvoi/ książka śdn. bôk słowo poświadczone
/bülĕt/ boleć psł. *bolěti poświadczone w 3Sg: /bülĕ/
/büst/ kłuć, przebijać; żądlić psł. *bosti słowo poświadczone
/büvot/ budować śdn. buwen słowo poświadczone
/Büzăc/ Bóg psł. *božьcь słowo poświadczone
/Büzacăk/ Bóg psł. *božьčьkъ słowo poświadczone
/büză motai/ Matka Boża psł. *božьja mati słowo poświadczone
/büzą/ obraz święty psł. *božę słowo poświadczone
/Büzĕ/ Boży psł. Božьjь słowo poświadczone
/Büzĕ Våtrük/ Syn Boży psł. Božьjь Otrokъ słowo poświadczone
/büźǫtťü obrazek święty psł. *božętъko słowo poświadczone

połabski polski etymologja uzasadnienie
/b́olĕ/ biały psł. *bělъjь słowo poświadczone
/b́olărus/ Białorusin b́olĕ + rus por. biał. беларус, cz. Bělorus

C

połabski polski etymologja uzasadnienie
/cabår/ ceber psł. *čьbъrъ słowo poświadczone
/caipål/ cebula szlez-holszt zippel słowo poświaczone
/caist/ liczyć psł. *čisti poświadczone w 3Sg: catĕ i imiesłów: catenĕ
/caistĕ/ czysty psł. *čistъjь słowo poświadczone
/caiste/ czysto psł. *čistě słowo poświadczone
/caistĕt/ czyścić psł. *čistiti poświadczone w 3Sg: caistĕ
/caistü/ czysto psł. *čistě słowo poświadczone
/carťai/ kościół, także cmentarz przykościelny psł. *cьrky słowo poświadczone
/carkvaićă/ kaplica psł. *cьrkъvica słowo poświadczone
/carmăk/ żółtko jaja psł. *čьrmakъ słowo poświadczone
/carnaićă/ jeżyna psł. *čьrnica słowo poświadczone
/carv/ robak? psł. *čьrvь poświadczone tylko w złożeniu, por. /god/ i /godĕk/
/carv lezącĕ/ ślimak psł. *čьrvь lězęťьjь słowo poświadczone
/carvenĕ/ czerwony psł. *čьrvenъjь słowo poświadczone
/cauʒĕ/ cudzy, obcy, nieprzyjaciel psł. *ťuďь słowo poświadczone
/caut/ czuć psł. *čuti poświadczone w 1Sg: cajă (-ją?) i w 2Sg: cajĕs (-jis?)
/cåun/ czółno, łódka psł. *čьlnъ słowo poświadczone
/cåunăk/ czółenko tkackie psł. *čьlnъkъ słowo poświadczone
/cex/ Czech cz. Čech zapożyczenie z czeskiego
/celĕ/ pszczeli psł. *bьčelьjь słowo poświadczone
/celă/ pszczoła psł. *bьčela słowo poświadczone
/celü/ policzek psł. *čelo słowo poświadczone
/cepăk/ kij, kijak psł. *cěpakъ słowo poświadczone
/cepoi/ cep psł. *cěpy słowo poświadczone
/ceră/ wczoraj psł. *vьčera słowo poświadczone
/cesăt/ czesać psł. *česati słowo poświadczone
/cev/ cewka tkacka psł. *cěvъ słowo poświadczone
/cĕ/ czy, lub psł. *či słowo poświadczone
/cikanaićă/ kózka? niem. Zike + -naićă słowo poświadczone
/ciľaust/ szczęka dolna psł. *čeľustь słowo poświadczone
/cirkoc/ świerszcz onomatopeja + psł. *-ačь słowo poświadczone
/cirkot/ ćwierkać? onomatopeja, patrz pol. ćwierkać rozkład złożenia cirkoc
/citĕr/ cztery psł. *četyre słowo poświadczone
/citĕrdiśǫt/ czterdzieści psł. *četyre desętъ słowo poświadczone
/citĕrnoctĕ/ czternaście psł. *četyre na desęte słowo poświadczone
/citĕrnocti czternaście psł. *četyre na desęte słowo poświadczone
/citĕrnădist/ czternaście psł. *četyre na desęte słowo poświadczone
/citĕrnordĕ/ czworokątny psł. *četyre + śdn. nôrd słowo poświadczone
/citvărü/ czworo psł. *četvoro słowo poświadczone
/ciťortĕ/ czwarty psł. *četvьrtъjь słowo poświadczone
/clåvăcenĕ/ człowieczy, ludzki psł. *čelvěčenъjь słowo poświadczone
/clåvăk/ człowiek psł. *čelvěk słowo poświadczone
/cod/ dym; sadza; kopeć psł. *čadъ słowo poświadczone
/codĕt/ kurzyć, dymić psł. *čadъ słowo poświadczone
/cornĕ/ czarny psł. *čьrnъjь słowo poświadczone
/coso/ miska, czasza psł. *čaša słowo poświadczone
/crevü/ trzewo psł. červo słowo poświadczone
/criv/ but, trzewik psł. *červь słowo poświadczone
/crivnĕk/ szewc criv + -nĕk słowo poświadczone
/cü/ co psł. *čьso słowo poświadczone

Ć

połabski polski etymologja uzasadnienie
/ćol/ na zdrowie! psł. *cělъ słowo poświadczone

D

połabski polski etymologja uzasadnienie
dalekie /doleťĕ/? daleki psł. *dalekъjь według poświadczonego /dolĕk/ - daleko
dát /dot/ śmierć śdn. dôt słowo poświadczone
dȧgiėl /daďėl/ tygiel śdn. degel słowo poświadczone
dȧglitie /dagliťĕ/ powszedni śdn. daglik słowo poświadczone
dȧliá /daľo/ długość psł. *dьľa poświadczone w ASg: dalą
dȧlna /dalnă/ osnowa psł. *dьľьna? -oje? słowo poświadczone
dȧn /dan/ dzień psł. *dьnь słowo poświadczone
dȧnac /danăc/ dzień psł. *dьnьcь słowo poświadczone
dȧncká /dancko/ dzięki śdn. dank + -ăk słowo poświadczone
dȧnesne /danesnĕ/ codzienny, dzienny psł. *dьnešьnъjь słowo poświadczone
dȧns /dans/ dzisiaj psł. *dьnьsь słowo poświadczone
dȧnsejse /danseisĕ/ dzisiejszy psł. *dьnь słowo poświadczone
dȧra /dară/ dziura psł. *dira słowo poświadczone
dȧrgnǫt /dargnǫt/ dzierga, wyczesywać (len) psł. *dьrgnǫti słowo poświadczone
dȧršår /daršår/ młóckarz śdn. derscher słowo poświadczone
dåné /dåne/ wewnątrz, w środku psł. *dъně słowo poświadczone
dånu /dånü/ dno psł. *dъno słowo poświadczone
dånû /dånau/ do wewnątrz, do środka psł. *dъnu słowo poświadczone
dåwá /dåvo/ dwa psł. *dъva słowo poświadczone
dåwáj /dåvoj/ dwoje psł. *dъvojь słowo poświadczone
dåzd /dåzd/ deszcz psł. *dъždžь słowo poświadczone
degne /degnĕ/ odpowiedni, warty lüneb. dägen słowo poświadczone
degá /dego/ szpada śdn. dege słowo poświadczone
dék /dek/ dach śdn. dâk słowo poświadczone
delet /delĕt/ dzielić psł. *děliti poświadczone w 3Sg: delĕ
demutichie /demütix́ĕ/ pokorny, uległy śdn. dêmödich słowo poświadczone
den /den/ Duńczyk śdn. Dêne zapożyczenie ze śdn.
denkát /denkot/ myśleć śdn. denken słowo poświadczone
deta /detă/ dziecko psł. *dětę słowo poświadczone, obocznie detą
detîne /detainĕ/ dziecinny psł. *dětinъjь słowo poświadczone
dewa /devă/ dziewczyna; służąca psł. *děva słowo poświadczone
dewka /defkă/ dziewczyna; córka psł. *děvъka słowo poświadczone
dif /dif/ złodziej śdn. dief słowo poświadczone
dik /dik/ staw śdn. dîk słowo poświadczone
dikie /diťĕ/ gruby lüneb. dick słowo poświadczone
din /din/ także, też śdn. den słowo poświadczone
dingat /dingăt/ wynajmować śdn. dingen słowo poświadczone
dirzet /dirzĕt/ trzymać, powztrzymywać psł. *dьržiti słowo poświadczone
disąt /disąt/ dziesięć psł. *desętь słowo poświadczone
disątáru /disątărü/ dziesięcioro psł. *desętero słowo poświadczone
disątdiśǫt /disątdiśǫt/ sto psł. *desętь desętъ słowo poświadczone
disąt pątstigie /disąt pątstiďĕ/ tysiąc psł. *desętь + *pętь + stig słowo poświadczone
disiǫte /diśǫtĕ/ dziesiąty psł. *desętъjь słowo poświadczone
diwąt /divąt/ dziewięć psł. *devętь słowo poświadczone
diwątáru /divątărü/ dziewięcioro psł. *devętero słowo poświadczone
diwątnácti /divątnăcti/, diwątnádist /divątnădist/ dziewiętnaście psł. *devętь na desęte słowo poświadczone
disątnacti /disątnocti/ dwadzieścia psł. *desętь na desęte słowo poświadczone
diwątdisiǫt /divądiśǫt/ dziewięćdziesiąt psł. *devętь desętъ słowo poświadczone
diwiǫte /div́ǫtĕ/ dziewiąty psł. *devętъjь słowo poświadczone
dîpá /daipo/ jama, jaskinia psł. *dupa poświadczone w toponimji: Düpe, Wolfsdüpe, Suckolnedüpe
dîpaste /daipostĕ/ głupi, naiwny psł. *dupastъjь słowo poświadczone
dîpawe /daipovĕ/ głupi, naiwny psł. *dupavъjь słowo poświadczone, ale por. daipostĕ
dîská /daisko/ stół śdn. disk słowo poświadczone
dîwak /daivăk/ jeleń psł. *divakъ słowo poświadczone
dîwe /daivĕ/ dziki psł. *divъjь słowo poświadczone
dlån /dlån/ dłoń psł. *dolnь słowo poświadczone
dǫpnîcia /dǫpnaićă/, dǫpa /dǫpă/, dǫpá /dǫpo/ chrzest śdn. dôpe + psł. *-ьnica słowo zaświadczone
dǫt /dǫt/ dąć, dmuchać psł. *dǫti poświadczone w 3Sg: dåmĕ
drét /dret/ drzeć psł. *derti poświadczone w 3Sg: derĕ
drûgie /drauďĕ/ drugi psł. *drugъjь słowo poświadczone
drûz Bug /drauz Büg/ szczęść Boże, dopomóż Boże psł. *druži bogъ zwrot poświadczony
dubre /dübrĕ/ dobry psł. *dobrъjь słowo poświadczone
dubre dȧn /dübrĕ dan/ dzień dobry psł. dobrъjь dьnь zwrot poświadczony
dubre vicér /dübrĕ vicer/ dobry wieczór psł. *dobrъjь večerъ zwrot poświadczony
dûsa /dausă/ dusza psł. *duša słowo poświadczone
dûsne /dausnĕ/ zaduszny psł. *dušьnъjь słowo poświadczone
důg /dåug/ dług psł. *dъlgъ słowo poświadczone
důgie /dåuďĕ/ długi psł. *dъlgъjь słowo poświadczone
důgiéråt /dåuďĕråt/ długodziób psł. *dъlg-o-rъtъ słowo poświadczone
důgiu /dåuďü/ długo psł. *dъlgo słowo poświadczone
dwȧr /dvar/ drzwi psł. *dvьrь słowo poświadczone
dwȧrnîcia /dvarnaićă/ pokój psł. *dvьrьnica słowo poświadczone
dwîgát /dvaigot/ dźwigać, podnosić psł. *dvigati iteratyw do poświadczonego dvaignǫt
dwîgnǫt /dvaignǫt/ dźwignąć, podnieść psł. *dvignǫti słowo poświadczone
dŷchat /dåixăt/ chuchać psł. *dyxati poświadczone w 3Sg: dåixă
dŷm /dåim/ dym psł. *dymъ słowo poświadczone
dŷmat /dåimăt/ dmuchać psł. *dymati poświadczone w 3Sg: dåimă

E

połabski polski etymologja uzasadnienie
ele /elĕ/ cały czas, zawsze śdn. hêl słowo poświadczone
eluwe /elüvĕ/ cały śdn. hêl + -üvĕ słowo poświadczone
emerika /emerikă/ królewstwo niebieskie śdn. hemmelrîke słowo poświadczone
enep /enĕp/ konopia śdn. hennep słowo poświadczone
engiėl /enďėl/ anioł śdn. engel słowo poświadczone
engiwår /enďivår/ imbir śdn. engewer słowo poświadczone
erá /ero/ cześć, honor śdn. êre poświadczone w bierniku /erǫ/
erlikie /erliťĕ/ uczciwy śdn. êrlik słowo poświadczone
erste /erstĕ/ pierwszy śdn. erste słowo poświadczone
ewål /evål/ hebel dn. hewel słowo poświadczone

F

połabski polski etymologja uzasadnienie
fȧrbia /farb́ă/ kolor por. niem. Farbe słowo poświadczone
flîtá /flaito/ flet śdn. floite słowo poświadczone
flîtac /flaităc/ piegża flaito + -ac słowo poświadczone
flîtát /flaitot/ grać na flecie flaito + -ot słowo poświadczone
Francoz /froncöz/? Francuz dn. Franzoos zapożyczenie z dolno-niemieckiego
Fris /fris/ Fryzyjczyk śdn. Vrêsch słowo poświadczone

G

połabski polski etymologja uzasadnienie
gabel /gobel/? widelec śdn gåb(e)l słowo poświadczone, ale niepewne
gád /god/ wąż psł. *gadъ słowo poświadczone
gade /godĕ/ gadzi, węży psł. *gadьjь słowo poświadczone
gadek /godĕk/ robak psł. *gadikъ słowo poświadczone
gáj /goj/ gaj, lasek psł. *gajь poświadczone w toponimji: Gei, Gei-wiesen
galǫz /golǫz/ gałąź psł. *galǫzь słowo poświadczone
gárd /gord/ I stajnia, obora psł. *gordь słowo poświadczone
gárd /gord/ II zamek, gród; sąd psł. *gordъ słowo poświadczone
gardîste /gordaistĕ/ grodzisko, plac grodowy psł. *gordišče słowo poświadczone
Garduw /Gordüv/? Gartow psł. *gordovъ? rekonstrukcja
gárch /gorx/ groch; wyka psł. *gorxъ słowo poświadczone
garnak /gornăk/ garnek (na mleko) psł. *gъrnъkъ słowo poświadczone
garnet /gornĕt/ mówić, gadać psł. *gorniti słowo poświadczone
garsle /gorslĕ/ garść psł. *gъrstlьje słowo poświadczone
gaset /gosĕt/ gasić psł. *gasiti poświadczone w 3Sg: gosĕ
gát /got/ gać, grobla, (staw?) psł. *gatъ~gatь poświadczone w toponimji: Katei, Jatey-feld, Jatey-wiesen
gatek /gotĕk/ mały staw psł. *gatikъ poświadczone w toponimji: Kadieck
gȧklår /gaklår/ kuglarz gôkeler słowo poświadczone
gȧlá /galo/ strój odświętny, urzędowy por. niem. Gala słowo poświadczone
gȧle /galě/ żółty śdn. gêle dodatkowo zasymilowane poświadczone nieodmienne /gale/
gȧlgvŷ /galgvoi/ szubienica; wieszak śdn. galge słowo poświadczone
gȧnat /ganăt/ być życzliwym śdn. gannen poświadczone 1Sg: ganăm, 2Sg: ganăs
gȧnc /ganc/ cały niem. ganz słowo poświadczone
gȧng /gang/ przejście, korytarz śdn. gank słowo poświadczone
gåzîwe /gåzaivĕ/ prędki, szybki psł. *gъzivъjь słowo poświadczone
gåzet /gåzĕt/ gzić się, wzciekać się (o bydle) psł. *gъzъ + -iti poświadczone w 3Sg: gåzĕ
gegén /gegen/ przeciwko śdn. gegen słowo poświadczone
glåwa /glåvă/ głowa psł. *golva słowo poświadczone
Glîne /Glainĕ/? Lüneburg psł. *glinьje poświadczony miejscownik /vå Gľainĕ/
giolǫb /ďölǫb/ gołąb psł. golǫbь słowo poświadczone
giolǫbak /ďölǫbăk/ gołąbek psł. golǫbъkъ słowo poświadczone
giora /ďöră/ góra psł. *gora słowo poświadczone
giorka /ďörkă/ górka, pagórek psł. *gorъka słowo poświadczone
Giorska /Ďörskă/ Bergen psł. *gorьska(ja) słowo poświadczone
gladkie /glotťĕ/ gładki; ładny psł. *gladъkъjь słowo poświadczone
glazá /glozo/ szkło; szklanka śdn. glas słowo poświadczone
glaznek /gloznĕk/ szklarz glozo + -nĕk słowo poświadczone
glåd /glåd/ głód psł. *goldъ słowo poświadczone
glådet /glådĕt/ głodować, biedować psł. *golděti poświadczone w 3Sg: glådĕ i gerundium glådenĕ
glåduwat /glådüvăt/ głodować, biedować psł. *goldovati poświadczone gerundium: glådüvenĕ, ale patrz glådĕt
glåduwate /glådüvotĕ/ głodny psł. *goldovatъjь słowo poświadczone
glåduwne /glådüvnĕ/ biedny psł. *goldovьnъjь słowo poświadczone
glåduwnote /glådüvnotĕ/ biedny psł. *goldovьnatъjь słowo poświadczone, ale patrz glådüvnĕ
glåwa /glåwă/ głowa psł. *golva słowo poświadczone
glåwénene /glåwĕnenă/ dotyczący główki lnu psł. *golvenenъjь słowo poświadczone
glåwîna /glåwaină/ główka lnu psł. *golvina słowo poświadczone
glåwka /glåfkă/ główka lnu psł. *golvъka słowo poświadczone
glåwne /glåwnĕ/ głowowy, główny psł. *golvьnъjь słowo poświadczone
gliǫdat /gľǫdăt/ śnić psł. *ględati poświadczono w 3Sg: gľǫdăl
glîná /glaino/ glina psł. *glina słowo poświadczone
glînene /glainenĕ/ gliniany psł. *glinenъjь słowo poświadczone
glîpe /glaipĕ/ młody psł. *glupъjь słowo poświadczone
glîsta /glaistă/ glista, robak psł. *glista słowo poświadczone, być może glaist
glǫb /glǫb/ głębina psł. *glǫbь poświadczone w toponimji: Glimp, Glumm, Glamp-Sei
glǫbek /glǫbĕk/ głęboko psł. *glǫboko słowo poświadczone
glǫbukie /glǫbüťĕ/ głęboki psł. *glǫbokъjь słowo poświadczone
gluene /glüenĕ/ żarzący się por. płn.-wzch.-brand. glönich słowo poświadczone
glu̇pse /glupsĕ/ zdradliwy, podstępny śdn. glupesch słowo poświadczone
glûchie /glaux́ĕ/ głuchy psł. *gluxъjь słowo poświadczone
gnát /gnot/ gnać psł. *gъnati poświadczone w 3Sg: gnol, zinĕ
gnåle /gnålĕ/ zgniły psł. *gnilъjь słowo poświadczone
gnést /gnest/ gnieść psł. *gnesti poświadczone w 3Sg: gnitĕ
gnéw /gnev/ gruczoł? psł. *gněv poświadczone w l. mn.: gnevoi
gnezdît sa /gnezdait-să/ gnieździć się psł. *gnězditi sę słowo poświadczone
gnîdá /gnaido/ gnida psł. *gňida poświadczono w l. mn.: gnaidåi/-ĕ
gnît /gnait/ gnić psł. *gniti poświadczono pochodne gnålĕ (zgniły)
gnuj /gnüj/ gnój psł. *gnojь słowo poświadczone
gnujene /gnüjenĕ/ gnojowy psł. *gnojenъjь słowo poświadczone
gniazde /gńozdĕ/ gniazdo psł. *gnězdo słowo poświadczone
gǫs /gǫs/ gęś psł. *gǫsь słowo poświadczone
gǫse /gǫsĕ/ gęsi psł. *gǫsьjь słowo poświadczone
gǫsiar /gǫśăr/ gąsior psł. *gǫsьjařь słowo poświadczone
gǫska /gǫskă/ biały chleb, bułka psł. *gǫsъka słowo poświadczone
gǫste /gǫstĕ/ gęsty psł. *gǫstъjь słowo poświadczone
gráb /grob/ grab psł. *grabъ poświadczone w ASg: groboi
grabȧlnek /grobalnĕk/ świder ciesielski (do grabi) psł. *grabьlьnikъ słowo poświadczone
grablé /groble/ grabie psł. *grabľě słowo poświadczone
greblu /greblü/ ożóg, pogrzebacz psł. *greblo słowo poświadczone
grád /grod/ grad psł. *gradъ słowo poświadczone
gratewár /grotevor/ dziadek dn. grôte-vâer słowo poświadczone
gratka /grotkă/ babka, matka ojca śdn. grôteke słowo poświadczone
gratiát /groťot/ chwalić śdn. groten słowo poświadczone
grawá /grovo/ rów śdn. grave słowo poświadczone
grawena /grovenă/ starzec, siwy mężczyzna śdn. grawe + -enă słowo poświadczone
grȧmat /gramăt/ grzmieć psł. *grьměti słowo poświadczone
gréch /grex/ grzech psł. *grěxъ słowo poświadczone
grensa /grensă/ granica śdn. grense, z pol. granica słowo poświadczone
gresît sa /gresait-să/ grzeszyć psł. *grěšiti + să słowo poświadczone
gresnar /gresnăr/? grzesznik psł. *grešьnařь poświadczone w DPl: gresnărüm
gresnek /gresnĕk/ grzesznik psł. *grěšьnikъ poświadczone w l. mn.: gresnaiťĕ
grėbiåt /grėb́åt/ grzbiet, plecy psł. *xrьbьtъ, nieregularnie słowo poświadczone
gribin /gribin/ grzebień psł. *grebenь słowo poświadczone
gribinátîcia /gribinătaićă/ kręgosłup psł. *grebenatica słowo poświadczone
griját /grijot/ grzać psł. grějati poświadczone w rozkaźniku 2Sg: grij să
griǫda /gŕǫdă/ I belka psł. *gręda słowo poświadczone
griǫda /gŕǫdă/ II grzęda psł. *gręda słowo poświadczone
grîba /graibă/ drobne pieniądze, grosze psł. *grubyjě słowo poświadczone, ale niepewne
grîp /graip/ kupa, stos być może śdn. grîpe słowo poświadczone
grodling /grödling/ kiełb dn. grödeling słowo poświadczone
grone /grönĕ/ zielony śdn. gröne słowo poświadczone
grulikie /grüliťĕ/ okrutny, okropny śdn. grülik słowo poświadczone
gruzne /grüznĕ/ brzydki, szpetny psł. *grozьnъjь słowo poświadczone
grûk /grauk/ grusza psł. *gruša skontaminowana z *buk słowo poświadczone
grûsŷ /grausåi/ grusza psł. *gruš-y słowo poświadczone
guld /güld/ złoto; gulden (pieniądz) śdn. güld słowo poświadczone
guldån /güldån/ gulden (pieniądz) śdn. gülden słowo poświadczone
guldione /gülďonĕ/ pozłacany śdn. güld + -'onĕ słowo poświadczone
gu̇rkî /gurťai/ ogurek śdn. gurke słowo poświadczone
gu̇t dobrze niem. gut słowo poświadczone
gwiazda /gjozdă/ gwiazda psł. *gvězda słowo poświadczone
gwiazdka /gjoz(d)kă/ gwiazdka psł. *gvězdъka słowo poświadczone

Ch

połabski polski etymologja uzasadnienie
chȧrwat /xarvăt/ Chorwat sch. hrvat zaadaptowane zapożyczenie
chléw /xlev/ chlew psł. *xlěvъ słowo poświadczone

J

połabski polski etymologja uzasadnienie
jabkju /jopťü/ jabłko psł. *jablъko słowo poświadczone
jar /jor/ dolina psł. *jarъ poświadczone w toponimji w złożeniu: Jirjost (*jarogvozdь)
jȧdån /jadån/ jeden psł. *jedьnъ słowo poświadczone
jȧdånádiste /jadånădistĕ/, /janădist/, /janünăcti jedenaście psł. *jedьnъ (jedьno) na desęte słowo poświadczone
jedna /jednă/, jedzna /jeʒdnă/ jedzenie psł. *jedьna(ja), *jeďьna(ja) słowo poświadczone
jidîne /jidainĕ/ jedyny psł. *jedinъjь słowo poświadczone
jizér /jizer/ jezioro psł. *jezerъ? poświadczone w toponimji: Iser-kamp, Jesere, Gesehre, Josöhrn
jizerak /jizerăk/? jeziorko psł. *jezerъkъ poświadczone w toponimji: Jirseik (zam. Jiserk)
jǫtra /jǫtră/ wątroba psł. *jętra słowo poświadczone
jǫzek /jǫzĕk/ język psł. *językъ słowo poświadczone
jûtra /jautră/ jutro psł. *jutrě słowo poświadczone
jûtru /jautrü/ poranek psł. *jutro słowo poświadczone

K

połabski polski etymologja uzasadnienie
kabált /kobolt/ krasnoludek, chochlik, kobold śdn. kobolt słowo poświadczone
kád /kod/ skrzynka międlicy psł. *kadь słowo poświadczone
kák, kak /kok, kăk/ jak psł. *kako słowo poświadczone
kaká /koko/ pręgierz śdn. kâk słowo poświadczone
kakát /kokot/ kakać, robić kupę psł. *kakati słowo poświadczone
kál /kol/ kapusta śdn. kôl słowo poświadczone
kám /kom/ dokąd psł. *kamo słowo poświadczone
kamát /komot/ przychodzić śdn. komen słowo poświadczone
kamår /komår/ pokój śdn. kamer słowo poświadczone
kapjá /koṕo/ kropla psł. *kapľa poświadczone w ASg i NPl: kopą, kope
kapka /kopkă/ kropelka psł. *kapъka słowo poświadczone
kárk noga (u zwierzęcia)? psł. *korkъ rozkład złożenia korťĕtüc
karkiétuc /korťĕtüc/ kret psł. *korkъ + -točь słowo poświadczone
kartá /korto/ kartka; karta śdn. kârte słowo poświadczone
kartka /kortkă/ kartka, karteczka śdn. kârte + kă zdrobnienie
kartål /kortål/ koszula szlez-holszt. kortel słowo poświadczone
kartkie /kortťě/ krótki psł. kortъkъjь słowo poświadczone
karwá /korvo/ krowa psł. *korva słowo poświadczone
karwe /korvĕ/ krowi psł. *korvьjь słowo poświadczone
Karwîcia /Korvaićă/? Karwitz psł. korvica? rekonstrukcja
kas /kos/ zakwas? psł. *kvasъ słowo poświadczone
kasac /kosăc/ drożdże psł. *kvasьcь słowo poświadczone
kå /kå/ ku psł. *kъ słowo poświadczone
kål /kål/ kieł psł. *kъlъ niepewne poświadczenie w l. mn.: klåi, niejasny brak -å-
kåtu /kåtü/ kto psł. *kъto słowo poświadczone
Kliǫska /Kľǫskă/? Clentz psł. *klęsъka słowo poświadczone
k(å)rŷ, /k(å)råi/ krew psł. *kry słowo poświadczone
kîpac /ťaipăc/ kupiec psł. *kupьcь słowo poświadczone
kiolu /ťölü/ koło psł. *kolo słowo poświadczone
kiosa /ťösă/ kosa psł. *kosa słowo poświadczone
kioza /ťöză/ koza psł. *koza słowo poświadczone
kiun /ťün/ koń psł. *koňь słowo poświadczone
kiunek /ťünĕk/ koń psł. *koňikъ słowo poświadczone
kiust /ťüst/ kość psł. *kostь słowo poświadczone
kiusten /küstĕn/ Küsten psł. *kostinъ? rekonstrukcja
kiupål /ťüpål/ motyka psł. *kopъlь słowo poświadczone
klagá /klogo/ skarga śdn. klage słowo poświadczone
klare /klorĕ/ czysty; wódka śdn. klare słowo poświadczone
klást /klost/ kłaść psł. *klasti poświadczone w 3Sg: klodĕ
klȧnîka /klanaikă/ ten, który przeklina psł. *klьnika słowo poświadczone
klȧc /klac/ kij, drążek, laska śwn. kloz słowo poświadczone
klȧpa /klapă/ most zwodzony por. niem. Klappe słowo poświadczone
klȧwår /klavår/ kawaler śdn. klover słowo poświadczone
klȧwrek /klavrĕk/ chłopak, chłopiec śdn. klover + -ĕk słowo poświadczone
klåda /klådă/ beczka psł. *kolda słowo poświadczone
klåkiol /klåťöl/ dzwon; zegar psł. *kolkolъ słowo poświadczone
klåkiolak /klåťölăk/ dzwonek psł. *kolkolъkъ słowo poświadczone
klåkionak /klåťönăk/ dzwonek (kwiat) psł. *kolkolъkъ, nieregularnie -n- słowo poświadczone w l. mn: klåťönťĕ
klånîcia /klånaićǎ/ kłonica (u wozu) psł. *kolnica słowo poświadczone
klås /klås/ kłos psł. *kolsъ słowo poświadczone
klåse /klåsĕ/ kłosie psł. *kolsьje słowo poświadczone
kląt /kląt/ kląć, przeklinać psł. *klęti poświadczone w 3Sg: klanĕ
klen /klen/ klon psł. *klenъ rozkład przymiotnika klenüvĕ
klenuwe /klenüvĕ/ klonowy psł. *klenovъjь słowo poświadczone, ale w znaczeniu "bukowy", zapewne błąd
klicka /klickă/ czapeczka niem. Klitz + -kă słowo poświadczone
klika /klikă/ członek męzki ? słowo poświadczone
klit /klit/ nieduży garnek śdn. klît słowo poświadczone
kliûc /kľauc/ klucz psł. *kľučь słowo poświadczone
kliûd /kľaud/ myśl, rada psł. *kľudъ? słowo poświadczone
klîbá /klaibo/ głowica na dachu śdn. klûwe słowo poświadczone
klǫb /klǫb/ biodro psł. *klǫbъ słowo poświadczone
klǫbak /klǫbăk/ kłębek psł. *klǫbъkъ słowo poświadczone
klubek /klübĕk/ kapelusz psł. *klobukъ słowo poświadczone
klubûcnek /klübaucnĕk/ kapelusznik klübĕk + -nĕk słowo poświadczone
klubûcnia /klübaucńă/ wytwórnia kapeluszy klübĕk + -ńă słowo poświadczone
klutá /klüto/ bryłka, grudka śdn. klüte słowo poświadczone
knop /knöp/ guzik śdn. knôp słowo poświadczone
krîdle /kraidlĕ/ skrzydło psł. *kridlo słowo poświadczone
krŷ /kråi/ krew psł. *kry słowo poświadczone, obocznie wtórne kåråi
kůcá /kåuco/ głownia (płonąca) psł. *kъlča słowo poświadczone
kwiát /kjot/ kwiat psł. *květъ słowo poświadczone

L

połabski polski etymologja uzasadnienie
ladá /lodo/ skrzynia; trumna; kałamarz śdn. lade słowo poświadczone
ladka /lotkă/ skrzynka, szufladka lodo + -kă słowo poświadczone
ladát /lodot/ ładować śdn. laden słowo poświadczone
lame /lomĕ/ kulawy, chromy śdn. lam słowo poświadczone
lastawîcia /lostovaićă/ jaskółka psł. *lastavica słowo poświadczone, obocznie lostĕvaićă
latwa /lotvă/ łata (dachowa) śdn. latte słowo poświadczone
lawá /lovo/ I ława psł. *lava poświadczone w toponimji: Lafei, Lowey, Lawei (l. mn.)
lawá /lovo/ II wiara śdn. glâwe słowo poświadczone
lawka /lofkă/, lawîća /lovaićă/ ławka psł. *lavъka, *lavica poświadczone w toponimji: Lappke, Loweitz, Lowitz
lazet /lozĕt/ łazić, włazić psł. *laziti poświadczone w 3Sg: lozĕ
lazîka /lozaikă/ ropucha psł. *lazika słowo poświadczone
lȧdek /ladĕk/ członek śdn. let + -ĕk słowo poświadczone
lȧgiėr /laďėr/ obóz śdn. leger słowo poświadczone
lȧchiėn /lax́ėn/ konewka, beczułka śdn. lechen słowo poświadczone
lȧját /lajot/ pożyczyć śdn. leihen poświadczone w 3Sg: lajol i imiesłów: lajonă
lȧmpá /lampo/ lampa śdn. lampe słowo poświadczone
lȧp /lap/ gałgan, łachman, szmata śdn. lapp słowo poświadczone
lȧs /las/ łosoś śdn. las słowo poświadczone
lȧsterår /lasterår/ oszczerca, potwarca śdn. lasterer słowo poświadczone
lȧsterårska /lasterårskă/ oszczerczyni, potwarczyni lasterår + -skă słowo poświadczone
lȧzát /lazot/ czytać śdn. lesen słowo poświadczone
Låbu /Låbü/ Łaba psł. *olbo słowo poświadczone
lågát /lågot/ kłamać, łgać psł. *lъgati poświadczone w 2Sg: låzĕs i w 3Sg: låzĕ
låzîc /låzaic/ łyżka psł. *lъžicь słowo poświadczone
låzîka /låzaikă/ kłamca, łgarz psł. *lъžika słowo poświadczone
ląc /ląc/ klęk, czepigi psł. *lęčь słowo poświadczone
lągnǫt /lągnǫt/ kładnąć się? psł. *legnǫti poświadczone w 3Sg: lągnĕ
lecet /lecĕt/ leczyć psł. *lěčiti poświadczone w 3Sg: lecĕ, leci-jĕg
le /lĕ/ tylko, chyba, no; -że psł. *li słowo poświadczone
léd /led/ lód psł. *ledъ słowo poświadczone
lekánîcia /lekănaićă/ jastrząb, kania ?? + -aićă słowo poświadczone
lekar /lekăr/ lekarz psł. *lěkařь słowo poświadczone
lemąz /lemąz/ krokiew, kozioł (na dachu) psł. *lěmęzь słowo poświadczone
lepse /lepsĕ/ lepszy psł. *lěpьšьjь słowo poświadczone
lesne /lesnĕ/ leśny psł. *lěsьnъjь słowo poświadczone
lesna jablun /lesnă joblün/ jabłoń leśna, leśniówka lesnă + joblün słowo poświadczone
lesne wréch /lesnĕ vrex/ orzech laskowy (owoc) lesnĕ + vrex słowo poświadczone
lestîcia /lestaićă/ leszczyna psł. *leščica słowo poświadczone, ale patrz lestĕvaićă
lestéwîcia /lestĕvaićă/ leszczyna psł. *leščevica słowo poświadczone
lestîna /lestaină/ leszczyna psł. *leščina słowo poświadczone
lewe /levĕ/ lewy psł. *lěvъjь słowo poświadczone
lidiá /liďo/ cierpienie śdn. leide poświadczone w ASg: lidą
lidiát /liďot/ cierpieć śdn. leiden słowo poświadczone
lifka /lifkă/ kaftanik, gorset śdn. lîfke słowo poświadczone
lichån /lixån/ ciało, zwłoki, trup śdn. lîcham słowo poświadczone
liját /lijot/? lać psł. *lěti? poświadczone w 3Sg: lėjĕ, imiesłowie: laită i gerundiu: lėjonĕ
likát /likot/ równać, zrównać, wyrównywać śdn. liken słowo poświadczone
likåm /likåm/ równie, równo śdn. lîk w narzędniku słowo poświadczone
lipia /liṕă/ warga śdn. lippe słowo poświadczone
litet /litĕt/ lecieć psł. *letěti poświadczone w 3Sg: litĕ
lizet /lizĕt/ leżeć psł. *ležeti poświadczone w 3Sg: lizĕ
lizt /list/? pełzać, leźć; włazić psł. *lězti poświadczone w 3Sg: lezĕ
lîb /laib/ miara zboża psł. *lubъ słowo poświadczone
lîcerne /laicernĕ/ lejcowy, zaprzęgowy laićăr + -nĕ słowo poświadczone
lîciar /laićăr/ lejce leid-sêl słowo poświadczone
lîpá /laipo/ lipa psł. *lipa słowo poświadczone
lîpåk /laipåk/ dudek (ptak) psł. *lupъkъ słowo poświadczone
lîpîka /laipaikă/ oprawca, hycel psł. *lupika słowo poświadczone
lîpîna /laipaină/ łupina, kora; łyko psł. *lupina słowo poświadczone
lîska /laiskă/ lisa, liszka, psł. *lisъka/*lišьka słowo poświadczone
lîst /laist/ liść; list psł. *listъ słowo poświadczone
lîste /laistĕ/ liście, listowie laist + -ĕ złożenie, wzorem innych collectiv
lîstne /laistnĕ/ listny, liściasty psł. *listьnъjь słowo poświadczone
lîstne-mánd /laistnĕ-mond/ maj laistnĕ + śdn. mând słowo poświadczone
lîstnîcia /laistnaićă/ szałas, dom z gałęzi psł. *listьnica słowo poświadczone
lîzát /laizot/ lizać psł. *lizati poświadczone w 3Sg: laizĕ i rozkaźnik: laiz
lialen /ľolĕn/ bratni, bratowy ľoľă + -ĕn słowo poświadczone
lialia /ľoľă/ tata prawdopodobnie ze słownictwa dziecięcego słowo poświadczone
lias /ľos/ las; drzewo, drewno psł. *lěsъ słowo poświadczone
liatát /ľotot/ latać psł. *lětati poświadczone w 3Pl: ľotoją
liatu /ľotü/ rok; lato psł. *lěto słowo poświadczone
liån /ľån/ len psł. *lьnъ słowo poświadczone
liåtkie /ľåtťĕ/ legki psł. *lьgъkъjь słowo poświadczone
liåtkiu /ľåtťü/ legko psł. *lьgъko słowo poświadczone
liåw /ľåv/ lew psł. *lьvъ słowo poświadczone
liǫdu /ľǫdü/ pole, ziemia rolna psł. *lędo słowo poświadczone
liîbaj /ľaibăj/ raczej, lepiej psł. *ľuběji słowo poświadczone
liîbe /ľaibĕ/ miły, przyjemny psł. *ľubъjь słowo poświadczone
liîbet /ľaibĕt/ kochać, lubić psł. *ľubiti poświadczone w 3Sg: ľaibĕ
liîbėw /ľaibėv/ miłość psł. *ľubъvь słowo poświadczone
liîbu /ľaibü/ żartobliwie, dla żartu psł. *ľubo słowo poświadczone
liûdi /ľaudi/ ludzie psł. *ľudьje słowo poświadczone
lonu /lönü/ łono, objęcia psł. *lono słowo poświadczone
lozát /lözot/ wybawić śdn. losen poświadczone w rozkaźniku: lözoj
lǫpŷ /lǫpoi/ lumpy, szmaty, łachmany śdn. lumpen słowo poświadczone, wybrany zasymilowany warjant
luchtår /lüxtår/ latarnia, latarka śdn. luchter słowo poświadczone, obocznie löchtår
luder /lüdĕr/ pijak, nicpoń, obdartus śdn. luder słowo poświadczone
ludia /lüďă/ łódź psł. *oldьja słowo poświadczone
luj /lüj/ łój psł. *lojь słowo poświadczone
lujene /lüjenĕ/ łojowy psł. *lojenъjь słowo poświadczone
luk /lük/ szczęście psł. *glücke słowo poświadczone, obocznie glük, ale to może pomyłka
lumet /lümĕt/ łamać psł. *lomiti słowo poświadczone
lupátîcia /lüpătaićă/ łopata do pieca, do chleba psł. *lopatica słowo poświadczone
lupata /lüpotă/ kość łopatkowa psł. *lopata słowo poświadczone
lukiėt /lüťėt/ łokieć psł. *olkъtь słowo poświadczone
lu̇ft /luft/ powietrze śdn. luft słowo poświadczone
lûg /laug/ I łąka, pastwisko psł. *lugъ słowo poświadczone
lûg /laug/ II ług śrwn. louge słowo poświadczone
lûk /lauk/ I czosnek psł. *lukъ słowo poświadczone
lûk /lauk/ II łuk psł. *lukъ poświadczone ailucĕt (ułuczyć)
lûna /laună/ księżyc psł. *luna słowo poświadczone
lŷsîna /låisaină/ czoło psł. *lysina słowo poświadczone, być może låisaińă

M

połabski polski etymologja uzasadnienie
madek /modĕk/ dżdżownica śdn. made, maddik słowo poświadczone
malîna /molainǎ/ malina psł. *malina słowo poświadczone
Marîna zîpa /moraină zaipă/ tęcza psł *Marina župa, dosłownie pieluchy Maryi słowo poświadczone
marz /morz/ mróz psł. *morzъ słowo poświadczone
mastká /mosko/, mastka /moskǎ/ masło psł. *mastъka słowo poświadczone
maslena mlåka /moslenă mlåkă/ maślanka psł. *moslenoje melko słowo poświadczone
maslene /moslenĕ/ maślany psł. *maslenъjь słowo poświadczone
matechia /motex́ă/ macocha psł. *matexa słowo poświadczone
matî /motai/ matka psł. *mati słowo poświadczone
miågla /ḿåglă/ mgła psł. *mьgla słowo poświadczone
mǫka /mǫkă/ mąka psł. *mǫka słowo poświadczone
mlåka /mlåkă/ mleko psł. *melko słowo poświadczone
mǫda /mǫdă/ męzkie genitalja psł. *mǫda słowo poświadczone
murskie pjås /mürsťĕ ṕås/ foka psł. *morьskъjь pьsъ pjås poświadczone, murskje z miejscownika na márî
muzdin /müzdin/ mózg psł. *moždženь słowo poświadczone
mŷs /mois/ mysz psł. *myšь słowo poświadczone
mŷska /moiskă/ mięsień psł. *myšьka słowo poświadczone

N

połabski polski etymologja uzasadnienie
netupȧrd /netüpard/ motyl psł. *netopyřь, -d nieregularne słowo poświadczone
nidelia /nideľă/ niedziela; tydzień psł. *neděľa słowo poświadczone
nîzkie /naisťĕ/ nizki psł. *nizъkъjь słowo poświadczone
nuz /nüz/ nóż psł. *nožь słowo poświadczone

P

połabski polski etymologja uzasadnienie
parpart /porport/, papart /poport/ paproć psł. *paportь>*porportь poświadczone w toponimji: Parpar, Pampar, Pirporn, Paperneitzen
past /post/ paść psł. *pasti słowo poświadczone
pastȧrnek /postarnĕk/ pasterz psł. *pastyřьnikъ słowo poświadczone
pająk /pojąk/ pająk psł. *pajǫkъ słowo poświadczone
palac /polăc/ palec psł. *palьcь słowo poświadczone
parsą /porsą/ prosię psł. *porsę słowo poświadczone
patka /potkă/ pochwa por. niem. Fotze słowo poświadczone
pȧpir /papir/ papier śdn. papîr słowo poświadczone
pąpil /pąpil/ bak psł. pępelь słowo poświadczone
pąst /pąst/ pięść psł. *pęstь słowo poświadczone
pąt /pąt/ pięć psł. *pętь słowo poświadczone
pątáru/pątărü/ pięcioro psł. *pętero słowo poświadczone
pątnádist /pątnădist/ piętnaście psł. *pętь na desęte słowo poświadczone
pątdisiǫt /pątdiśǫt/ pięćdziesiąt psł. *pętь desętъ słowo poświadczone
pątkiuste /pątťüste/ Zielone Świątki psł. *pętъ kostě? słowo poświadczone
pątkiuste-mand /pątťüste-mond/ czerwiec pątťüste + śdn. mând słowo poświadczone
pątstigie /pątstiďĕ/ sto psł. *pętь + stig słowo poświadczone
pekar /pekăr/ piekarz psł. *pekařь słowo poświadczone
pekárnîcia /pekărnaićă/ piekarnia psł. *pekarьnica słowo poświadczone
pénidelia/pĕnideľă/ poniedziałek psł. *poneděľa? słowo poświadczone
peréndȧn /perĕndan/ czwartek psł. *perunъ dьnь słowo poświadczone
perîka /peraikă/ praczka psł. *perika słowo poświadczone
picȧn /pican/ bochenek chleba psł. *pečьnь słowo poświadczone
picene /picenĕ/ pieczony psł. *pečenъjь słowo poświadczone
pict /pict/ piec psł. *peťi słowo poświadczone
pinka /pinkă/ żeńskie genitalja ??? słowo poświadczone
pîwu /paivü/ piwo psł. *pivo słowo poświadczone
pîzda /paizdǎ/ dupa psł. *pizda słowo poświadczone
Piana /Ṕonă/ Penne, pol. Piana psł. *pěna rekonstrukcja
piasak /ṕosăk/ piasek psł. *pěsъkъ słowo poświadczone
piås /ṕås/ pies psł. *pьsъ słowo poświadczone
piǫta /ṕǫtă/ pięta psł. *pęta słowo poświadczone
piǫte /ṕǫtĕ/ piąty psł. *pętъjь słowo poświadczone
plice /plicĕ/ ramię, bark psł. *pleťe słowo poświadczone
plûg /plaug/ pług psł. *plugъ słowo poświadczone
pod /pöd/ serce psł. *podъ słowo poświadczone
pǫt /pǫt/ droga psł. *pǫtь słowo poświadczone
pǫp /pǫp/ pępek psł. *pǫpъ słowo poświadczone
prosu /prösü/ proso psł. *proso słowo poświadczone
pulak /pülăk/ Polak püli + -ăk odbitka, złożenie pole + -ak
pup /püp/ ksiądz, duchowny psł. *popъ słowo poświadczone

R

połabski polski etymologja uzasadnienie
rådust /rådüst/ ślub psł. *radostь słowo poświadczone
råmą /råmą/ ramię psł. *ormę słowo poświadczone
råt /råt/ usta psł. *rъtъ słowo poświadczone
rebru /rebrü/ żebro psł. rebro słowo poświadczone
ru̇s /rus/ Rosjanin ros. россъ por. cz./sch. Rus, biał. беларус
rŷbá /raibo/ ryba psł. *ryba słowo poświadczone

S

połabski polski etymologja uzasadnienie
sȧrb /sarb/? Łużyczanin, także Serb? psł. *sьrbъ odbitka łuż. Sorb
sias /śos/ Niemiec śdn. Sasse z /śosťĕ/ - niemiecki
sîdlu /saidlü/ szydło psł. *šidlo słowo poświadczone
sîve /saivĕ/ szary psł. *sivъjь słowo poświadczone
sluwianek /slüv́onĕk/ Słowianin psł. *slověnъkъ z /slüvensťĕ/ - słowiański, wzorem ďörconĕk:ďörconi
smårk /smårk/ świerk psł. smъrkъ? poświadczone w toponimji: Schmarkien
snég /sneg/ śnieg psł. *sněgъ słowo poświadczone
srebru /srebrü/ srebro psł. *sьrebro słowo poświadczone
sreda /sredă/ środa psł. *serda słowo poświadczone
sribȧrne /sribarnĕ/ srebrny, srebrzony psł. *sьrebrьnъjь słowo poświadczone
sták /stok/ kij śdn. stock słowo poświadczone
stará /storo/ ostatnia kwadra księżyca psł. *stara słowo poświadczone
stare /storĕ/ stary psł. *starъjь słowo poświadczone
starek /storĕk/ zakwas, zaczyn psł. *starikъ słowo poświadczone
starust /storüst/ startość storĕ + -üst złożenie
starusta /storüstă/ sołtys psł. *starosta słowo poświadczone
stát /stot/ stać psł. *stati słowo poświadczone
stawet /stovĕt/ postawić; podstawić psł. *staviti poświadczone w 3Sg: stovĕ
stawîdle /stovaidlĕ/ ogrodzone pastwisko; kopka lnu psł. *stavidlo słowo poświadczone
stilet /stilĕt/ słać (łóżko) psł. *stьlati, steľǫ poświadczone w 3Sg: stilĕ; bezokolicznik wyrównany do tematu cz. teraź.
stiną /stiną/ szczenię psł. *ščenę słowo poświadczone
storét sa /störet să/ podpierać się śdn. stüren poświadczone w 3Sg: störi-să
stǫpet /stǫpĕt/ stąpnąć, wejść psł. *stǫpiti słowo poświadczone
stǫpá /stǫpo/ stępa psł. *stǫpa słowo poświadczone
strȧfá /strafo/ kara, mandat śdn. strâfe słowo poświadczone w ASg: strafǫ, ~ą
strȧfát /strafot/ karać śdn. strâfen słowo poświadczone w 3Sg: strafojĕ
strȧk /strak/ osełka śdn. strâk słowo poświadczone
strelet /strelĕt/ strzelić psł. *strěliti słowo poświadczone
striala /stŕolă/ strzała psł. *strěla derywat od strelĕt
strîct /straict/ strzyc psł. *striťi poświadczone w 3Sg: straizĕ
strîp /straip/ strup psł. *strupъ rozkład poświadczonego straipovă
strîpave /straipovĕ/ strupowaty psł. *strupavъjь słowo poświadczone w r. ż. straipovă
strîzwŷ /straizvoi/ nożyce psł. *strižьvy słowo poświadczone
sukol /süköl/ sokół psł. sokolъ poświadczone w toponimji w złożeniu: Sückolofen (<*sokolovъ), Suckolnedüpe (<*sokolьnaja dupa)
sur-mand /sür-mond/ marzec śdn. sor + śdn. mând słowo poświadczone
sukiår /süťår/ cukier śdn. sucker zapożyczenie ze śdn., śdn. -er -> wen. -år w zasadzie typowe
swiǫte /sjǫtĕ/ święty psł. *svętъ słowo poświadczone
Swiǫte Ånska /Sjǫtĕ Ånskă/ dzień św. Jana psł. *svętъjь, Ånskă ze śdn. słowo poświadczone
Swiǫte Tåri Kiėnądzî /Sjǫtĕ Tåri Ťėnąʒai/ Trzech Króli psł. *svętyji trьje kъnęʒi słowo poświadczone
swiǫtu /sjǫtü/ święto psł. *svęto słowo poświadczone

T

połabski polski etymologja uzasadnienie
ták /tok/ tak, w taki sposób psł. *tako słowo poświadczone
tám /tom/ tam psł. *tamo słowo poświadczone
tárn /torn/ wieża; więzienie śdn. torn słowo poświadczone
tárk /tork/ Turek śdn. Torke słowo poświadczone
tarkuwe /torťüvĕ/ tureckie tork + -üvĕ słowo poświadczone
tågie /tåďĕ/ więc, zatem psł. *tъgdy słowo poświadczone
tåkac /tåkăc/ tkacz psł. *tъkačь słowo poświadczone
tåkat /tåkăt/ tkać psł. *tъkati słowo poświadczone
tål /tål/ kark psł. *tylъ słowo poświadczone
tåna /tånă/ tona por. niem. Tonne słowo poświadczone
tåri /tåri/ trzy psł. *tri słowo poświadczone
tåraj /tåroj/ troje psł. *trojь słowo poświadczone
teple /teplĕ/ ciepły psł. *teplъjь słowo poświadczone
tét /tet/ chcieć psł. *xъtěti poświadczone liczne formy: cą, cis, cimĕ, citĕ, tex, texǫ,
trebe /trebĕ/ Boże Narodzenie psł. *terby słowo poświadczone
trepŷ /trepoi/ schody śdn treppe słowo poświadczone
tribne /tribnĕ/ bożonarodzeniowy psł. *terbьnъjь słowo poświadczone
tribne-mánd /tribnĕ-mond/ grudzień tribnĕ + śdn. mând słowo poświadczone
trite /tritĕ/ trzeci psł. *tretьjь słowo poświadczone
trînácti /trainăcti/, trînádist /trainădist/, trînacte /trainoctĕ/ trzynaście psł. *tri na desęte słowo poświadczone
tore /törĕ/ wtorek psł. vъtorъjь słowo poświadczone
tǫcá /tǫco/ chmura psł. tǫča słowo poświadczone
tǫcnu /tǫcnü/ pochmurno psł. *tǫčьno słowo poświadczone
tůct /tåuct/ tłuc psł. tьlťi słowo poświadczone
tůk /tåuk/ tłuszcz psł. *tukъ słowo poświadczone
tůknǫt /tåknǫt/ uderzyć psł. *tьlknǫti poświadczone w 3Sg: tåuknĕ
tůste /tåstĕ/ gruby; gęsty (o chmurze) psł. *tъlstъjь słowo poświadczone
twiarde /tjordĕ/ twardy psł. *tvьrdъjь słowo poświadczone
tŷ /tåi/ ty psł. *ty słowo poświadczone
tŷkat /tåikăt/ sadzić psł. *tykati poświadczone w 3Sg: tåicĕ

połabski polski etymologja uzasadnienie
u̇n /un/ i; a śdn. un słowo poświadczone
u̇ndega /undegă/ przywara, nałóg śdn. undege słowo poświadczone
u̇nnunte /unnütĕ/ zbyteczny śdn. unnutte słowo poświadczone
u̇tkȧpu̇nte /utkapuntĕ/ wykastrowany śdn. ûtkapûnt dodatkowo zasymilowane poświadczone /utkapunt/

W

połabski polski etymologja uzasadnienie
warta /vortă/ wrota, brama psł. *vorta słowo poświadczone
waret /vorĕt/ gotować, warzyć psł. *variti słowo poświadczone
wȧdika /vadikă/ serwatka śdn. waddike dodatkowo zasymilowane poświadczone /vadike/
wȧchtuwat /vaxtüvăt/ czuwać, czyhać śdn. wachten poświadczone w 3Sg /vaxtojĕ
wȧs /vas/ wieś psł. *vьsь słowo poświadczone
wåda /vådă/ woda psł. *voda słowo poświadczone
wåkju /våťü/ oko psł. *oko słowo poświadczone
wåkninek /våkninĕk/ szklarz psł. *okъnenikъ słowo poświadczone
wåknu /våknü/ okno psł. *okъno słowo poświadczone
wål /vål/ wół psł. *volъ słowo poświadczone
wås /vås/ wesz psł. *vъšь słowo poświadczone
wåsa /våsă/ osa psł. *osa słowo poświadczone
wåsak /våsăk/ osa psł. *osъkъ słowo poświadczone
wåsk /våsk/ wosk psł. *voskъ słowo poświadczone
Wåstruw /Våstrüv/ Wüstrow psł. *ostrovъ słowo poświadczone
wåwåda /våvådă/ książę psł. *vojevoda słowo poświadczone
wåwet /våvĕt/ owinąć, zawinąć psł. *vъviti słowo poświadczone
wåwidća /våvićă/ księżna psł. *vojevodьca słowo poświadczone
wåwlåct /våvlåct/ nawlec psł. *vъvelťi słowo poświadczone
wåwûzdet /våvauzdĕt/ okiełznać psł. *vъ(v)uzditi poświadczone gerundium /våvauzdenĕ/
wåz /våz/ wóz, fura psł. *vozъ słowo poświadczone
wåzbet /våzbĕt/ przybić psł. *vъzbiti słowo poświadczone
wåzbust /våzbüst/ przekłuć, otworzyć psł. *vъzbosti słowo poświadczone
wåzdǫt /våzdǫt/ rozdmuchać, nadmuchać psł. *vъzdǫti poświadczone w 3Sg: /våzdåmĕ/
wåzdene /våzdenĕ/ ubranie psł. *vъzdenьje słowo poświadczone
wåzdét sa /våzdet să/ ubrać się psł. *vъzděti sę słowo poświadczone
wåzdewát sa /våzdevot să/ ubierać się psł. *vъzděvati sę słowo poświadczone
wåzdráz /våzdroz/ głos, śpiew; melodia psł. *vъz(d)razъ słowo poświadczone
wåzdrizȧl /våzdrizal/ pas, pasek; rzemień psł. *vъzdьržьlь słowo poświadczone
wåzdwîgnǫt /våzdvaignǫt/ podnieść psł. *vъzdvignǫti słowo poświadczone
wåzlet /våzlĕt/ nalać, polać psł. *vъzliti słowo poświadczone
wåzbûdet /våzbaudĕt/ obudzić psł. *vъzbuditi słowo poświadczone
Wend /vend/ Wend, Połabianin niem. Wend? z /vensťĕ/ - połabski, wendzki
wicér /vicer/ wieczór psł. *večerъ słowo poświadczone
wicera /viceră/ kolacja psł. *večeřa słowo poświadczone
wicia /vićă/ owca psł. *ovьca słowo poświadczone
wîdét /vaidet/ widzieć psł. *viděti poświadczone w 2Sg /vaiʒĕs/
wîdlŷ /vaidlåi/ widły psł. *vidly słowo poświadczone
wîchår /vaixår/ wicher psł. *vixrъ słowo poświadczone
wîka /vaikă/ miasto śdn. wîk słowo poświadczone
wînîća /vainaićă/ winnica psł. *vinьnica słowo poświadczone
wîne /vainĕ/ winien psł. *vinьnъjь słowo poświadczone
wîne /vainĕ/ wino psł. *vino poświadczone w partytywie /vaină/
wîne-mand /vainĕ-mond/ październik psł. *vino + śdn. mônd słowo poświadczone
wînek /vainĕk/ winowajca, dłużnik psł. *vinьnikъ słowo poświadczone
wîsenia /vaiseńă/, wîsîńa /vaisaińă/ wiśnia (drzewo) psł. *višeňa, višiňa słowo poświadczone
wîsét /vaiset/ wisieć psł. *visěti poświadczone w 3Sg: /vaisĕ/
wîsná /vaisno/ wiśnia (owoc) psł. *višьňa poświadczone w NPl: /vaisnåi/
wiater /v́otĕr/ wiatr psł. *větrъ słowo poświadczone
wǫgiėl /vǫďėl/ węgiel psł. *ǫglь słowo poświadczone
wǫgior /vǫďör/ węgorz psł. ǫgořь słowo poświadczone
Wǫgioriǫta /Vǫďöŕǫtă/ Seehausen psł. *ǫgoręta słowo poświadczone
wǫs /vǫs/ broda psł. *ǫsъ słowo poświadczone
wǫzkie /vǫsťě/ wązki psł. *ǫzъkъjь poświadczone w toponimji: Wunski
wréch /vrex/ orzech psł. *orěxъ słowo poświadczone
wůcka /vauckă/ wilk psł. *vьlkъ + -ka słowo poświadczone
wůná /vauno/ wełna psł. *vьlna słowo poświadczone
wůnene /vaunenĕ/ wełniany psł. *vьlněnъjь słowo poświadczone
wŷsukie /voisüťĕ/ wysoki psł. *vysokъjь słowo poświadczone

Z

połabski polski etymologja uzasadnienie
/zaibår/ żubr psł. *zǫbrъ, odnosowione poświadczone w toponimji w złożeniu: Suberitz-feld (<*zubrica)
/zaid/ Żyd psł. *židъ słowo poświadczone
/zaimă-mond/ listopad psł. *zima + śdn. mând słowo poświadczone
/zaitü/ zboże psł. *žito słowo poświadczone
/zauk/ żuk psł. *žukъ słowo poświadczone
/zauknǫt/ żółknąć psł. *žьlknǫti poświadczone w 3Sg: zauknĕ
/zåvăt/ wołać, przywoływać psł. *zъvati poświadczone w 3Sg: züvĕ
/ząt/ zięć psł. *zętь słowo poświadczone
/zenă/ żona, także kobieta psł. *žena słowo poświadczone
/ziľozü/ żelazo psł. *želězo słowo poświadczone
/ziḿă/ ziemia psł. *zemьja słowo poświadczone
/zlåtă/ złoto psł. *zolto słowo poświadczone
/zlåtenĕ/ złoty, złocony psł. *zoltenъjь słowo poświadczone
/zobo/ żaba psł. *žaba słowo poświadczone
/zopkă/ żaba drzewna, rzekotka psł. *žabъka słowo poświadczone
/zojąc/ zając psł. zajęcь słowo poświadczone
/zojącăk/ zajączek psł. zajęčьkъ słowo poświadczone
/zoko/ rzecz śdn. sâke słowo poświadczone
/zot/ nasienie śdn. sât słowo poświadczone
/zǫb/ ząb psł. *zǫbъ słowo poświadczone
/zǫdlü/ żądło psł. *žędlo słowo poświadczone
/zribǎ/ źrebię psł. *žerbę słowo poświadczone
/zribǎc/ młody (roczny) koń psł. *žerbьcь słowo poświadczone
/zribaićǎ/ młoda (roczna) klacz psł. *žerbica słowo poświadczone
/zünĕt/ dzwonić psł. *zvoniti poświadczone w 3Sg: zünĕ
/züzaucka/ kukułka psł. *zozučьka słowo poświadczone
/zvanĕt/ dźwięczeć, dzwonić psł. zvьniti poświadczone w 3Sg: zvanĕ
/zvån/ dźwięk psł. *zvonъ słowo poświadczone (Schleicher)
/zvenü/ dzwono psł. *zveno słowo poświadczone

Ź

połabski polski etymologja uzasadnienie
/źornü/ ziarno psł. *zьrno słowo poświadczone