Tangia (złoty wiek): Różnice pomiędzy wersjami
(→Cesarz) |
|||
Linia 1389: | Linia 1389: | ||
===Cesarz=== | ===Cesarz=== | ||
+ | {{Termin|[[Plik:Tangian cuneiform Word Teilan Emperor Bis.png|35px]] Τηλαν|[[Język ayu]]|Cesarz| /'tejɫan/}} | ||
+ | Cesarz tangijski, czyli Tejlan, stoi na czele całego ładu społecznego i całego imperium. Posiada on formalnie władzę pośrednią poprzez kaoritanu, których wyznacza i odwołuje, którzy jemu raportują. Przy czym ponieważ w neofeudalnej Tangii obowiązuje zasada "wasal mojego wasala nie jest moim wasalem", teoretycznie nie może on wydawać rozkazów tanu czy huontanu czy innym. Tu jednak należy zapamiętać o dwóch zasadach: | ||
+ | * ''Cała'' władza pochodzi od cesarza. Oznacza to, że w sytuacji bezkrólewia kaoritanu mogą rządzić maksymalnie dwa lata i muszą się porozumieć co do cesarza, bo inaczej sami stracą władzę i drabina społeczna się rozsypie. W praktyce rzadko do tego dochodziło, ponieważ cesarz najczęściej był dziedziczny, nie elekcyjny, miał harem, i miał zająć się płodzeniem potomstwa. Z tego i tylko z tego powodu też zdecydowanie częściej preferowano mężczyzn niż kobiety - kobieta, pomimo że posiadała też swój harem, to sama nie była w stanie wydać tyle potomstwa co harem kobiet. Natomiast nieformalnie przyjmowano, że potomek kobiety-cesarza był bardziej wartościowy i miał niejako "nadcesarski" prestiż. | ||
+ | * Cesarz posiadał część świty i część ziem, którymi zarządzał sam. To są ludzie i terytoria władcy i podlegają jemu, nie kaoritanu czy komukolwiek innemu. | ||
+ | Cesarz pierwotnie zasiadał w [[Luta ni Fari]], gdzie jest poświęcony mu wielki kompleks pałacowy. Zdarzało się, że przemieszczał się do [[Pałac Temeteu|pałacu Temeteu w Rejtice]] lub do [[Naratai]], niemniej ostatecznie kompleks pałacowy przeniesiono w 9600 EK do [[Kun Atla]]. | ||
+ | |||
===Arystokracja=== | ===Arystokracja=== | ||
===Magnateria=== | ===Magnateria=== |
Wersja z 08:35, 28 lut 2021
ⲦⲀⲨ·ⲦⲀⲚⲄⲨⲀⲚⲀ ⲦⲎⲖⲀⲚⲖⲈⲢⲀ |
Czytasz artykuł z serii Imperium Tangijskie. | Język ayu (pisma) · Gospodarka · Historia · Karaizm · Buae · Cesarz Tangii · Kaoritanu · Tangijczycy · Wojskowość Tangii (Takatoa · Aranu) · ET |
Starożytność: prehistoria « Cywilizacja Marajska (1900-2600 « 2600-2900 « 2900-3300), państwa: Pongre · Lausza · Szok Su · Rangersze « Wieki Ciemne « Średniowiecze: « okres Kaori: [NA][TO][LU][NO][OU][RE][KN][MA][TK][AK][HI][TI] « WWKK « Nowożytność: « 6911-8843 « Rewolucja Kauczukowa « WS1 8843-8845 « Plan 30-letni « WS2 8877-8891 « 8891-8973 « 9000-9600 « 9600-9564 « WS3 9654-9662 « 9662-9750 « 9750-9867 « Impakt 9867 « ZWN 9867-9900 « WoN 9901-9999 (A) Nowoczesność: Akioka (1"00-1"59) « WNK 1"59-1"64 « Okupacja (1"59 - 1'319) « FTI (10.6k) « FTI (11k) |
| ||||
Imperium Wielkiej Tangii | ||||
---|---|---|---|---|
ΤΑΥ·ΤΑΝΓΥΑΝΑ·ΤΗΛΑΝΛΕΡΑ | ||||
LATA 9654 - 9750 | ||||
Flaga Tangii |
Imperialny Emblemat Tangii | |||
{{{jedna flaga}}} | ||||
Mapa administracyjna Tangii Tangia na świecie | ||||
Polityka | ||||
Stolica | Kun Atla | |||
Cesarz | Yul-Yoa Aku Olo'o (Γιυλ-γιοα Ακυ Ολο'ο) | |||
Ustrój | monarchia absolutna | |||
Porządek prawny | prawo kazusowe | |||
Ustawa zasadnicza | {{{ustawa zasadnicza}}} | |||
Zbiory praw | {{{zbiory praw}}} | |||
Język urzędowy: | ayu, buański (Buania) | |||
Początek | umowa tang.-secht. z Magnis z 14 Ra'anau 9662 | |||
Koniec państwa | niepokoje społeczne 9751 EK | |||
Demografia | ||||
Ludność (rok 9750 EK) |
74 544 874 - 36 526 988 Kaori - 19 381 667 Buania - 7 752 667 Pinu - 4 472 692 Wyspy Zach. - 1 863 622 Atirai - 446 897 Ma'uri - 373 Dom. Antarkt. - 2 981 795 Ter. demark. Dz. Ziem - 1 118 173 Samodz. Takatoa | |||
Narodowości | Tangijczycy (19 narodów, w tym Buańczycy i Atyrajczycy), Pinusi, Sechtońcycy, narody dewijskie, Szurowie, Neszowie, Murowie | |||
Języki używane: | ayu, buański, inne | |||
Średnia dł. życia | 60 lat | |||
Wiara | ||||
Religia państwowa | karaizm (~70%) | |||
Religia dominująca | {{{religia dominująca}}} | |||
Typ religii | system filozoficzno-religijny | |||
Siła wyższa lub panteon | karai (energia wody) | |||
Najważniejsze ośrodki kultu | Świątynia Naratajska, Talanga, Pięć Mędrców Inne: Świątynia pięciu aspektów w Taka'o (KNA), drewniana świątynia w Tirameng (KLU), Wielka Świątynia w Tau Rao (KKN) | |||
Poziom wolności wyznania | znacznie ograniczona | |||
Inne religie | Buae (YO), szamanizm tangijski (KMA, KTK), rdzenne animistyczne, pinuskie, atyrajskie, kērosutoccu | |||
Geografia i natura | ||||
Położenie na świecie | Kanisja: wyspa Kaori, Pinu, wyspy zachodnie, Buania Dewia: Atirai Sfeniscja: Ma'uri, nowoces. | |||
Powierzchnia | 3 620 604 km² - 1 014 748 km² wyspa Kaori - 900 087 km² Buania - 1 058 701 km² Pinu - 109 tys. km² wyspa Atirai - 38,9 tys. km² wyspa Ma'uri - 7,6 tys. km² wyspa nowocesarska | |||
Stefy klimatyczne | wybrzeża, lasy deszczowe, lasy umiarkowane, wysokie góry, pustynie | |||
Gospodarka | ||||
Kraje eksportu | Secht, Szur, Państwo Neszów, Ajdynir | |||
Towary eksportowe | szkło, papier, mapy, perły i biżuteria perłowa, okręty, kauczuk, heban tangijski, ruda żelaza, miedzi | |||
Kraje importu | Secht, Szur, Państwo Neszów, Ajdynir | |||
Towary importowe | żywność, drewno okrętowe i budowlane (mahoń, cedr), pasza, komponenty metalowe, złoto | |||
System monetarny | oparty na parytecie złota (1 AOT = bulion 7,78g złota) | |||
Waluta | aotai | |||
Kod waluty | AOT | |||
"ΛΥΤΑ ΝΙ ΦΑΡΙ - ΜΑ'Α ΧΑΤΥΑ ΧΑΡΙ" | ||||
Ewolucja | ||||
|
Tangia (ay. "Τανγυα" Tangua, bu. "Tañu", mhn. "Τανὲμά" Tanèmá), oficjalnie Cesarstwo Wielkiej Tangii (klinowo: ; ay. "Ταυ Τανγυανα Τηλανλερα" Tau Tanguana Teilanlera, bu. "Tañusy", mhn. "μα Τήλάν-μὰλι Τήλεά υ Τάο Τανὲμά" ma Teélán-màli Teéleá iu Táo Tanèmá) - państwo znajdujące się w większości w Kyonie zachodnim oraz na wyspach wszechoceanu i Sfeniscji, o powierzchni 3 620 604 km², sąsiadujące z Sechtem na wschodzie, Państwem Neszów i Dewią na północy, Szurem na południu oraz Murią i Ajdynirem na zachodzie. Składa się z dużej wyspy Kaori, wysp zachodnich Akeira i Hiranea, półwyspu Pinu, terytorium demarkacyjnego Dzikich Ziem Kanisji, południowodewijskiej wyspy Atirai, wyspy Ma'uri oraz sfeniscjańskiej wyspy nowocesarskiej oraz znacznej liczby małych wysp wszechoceanu. Stolicą państwa jest Kun Atla. Głową państwa jest cesarz, a rządzący pod Koroną Kaori, władcami poszczególnych regionów są kaoritanu. Religią państwową jest karaizm, obowiązująca na wszystkich terytoriach oprócz pustyń Marao i Takangari, gdzie dopuszczany jest także szamanizm tangijski, oraz Buania, gdzie wyznawana jest religia Buae. Symbolem państwa jest księżyc Lykaon na tle krzyża buańskiego, w Buanii flaga jest pomarańczowa, na pozostałych terytoriach granatowoniebieska. W 9700 EK populacja wynosiła 74 544 874, a średnia wieku 60 lat.
Opisywane tu lata 9654 - 9750 EK były złotym wiekiem w dziejach Tangii. Technologicznie imperium tangijskie odpowiadało poziomowi ziemskiego imperium brytyjskiego w późnym XVIII i wczesnym XIX wieku, przy czym w pewnych aspektach wyprzedzając rozwój technologii na Ziemi (taśmy przesyłowe, guma i obicia kół, optyka katadioptryczna, mikroskop), a w innych spóźniając się (brak osiągnięć humanitarnych takich jak konstytucja czy prawa człowieka, brak rewolucji przemysłowej). Imperium tangijskie było mocarstwem gospodarczym i militarnym, szczególnie sławiąc się największą i najbardziej nowoczesną marynarką wojenną na ówczesnym świecie. Jako jedno z pierwszych większych mocarstw szeroko wykorzystywało broń palną z zamkiem skałkowym u armii lądowej na dużą skalę, z dobrze dopasowanymi do niej taktykami. Gospodarczo, Tangia utraciła swoje znaczenie jako historycznego monopolisty na produkcję tropikalnego kauczuku, gdzie recepturę produkcji wtórnie odkryto bądź wykradziono i powtórzono w Sechcie, ale stała się lokalną potęgą tekstylną, eksportu przypraw, elementów okrętowych, a także transportu kruszcu i kamieni szlachetnych od potęg tych złóż z antarktycznych regionów świata. Imperium konsekwentnie prowadziło politykę importu dóbr surowych (materiałów, surowców) i eksportu towarów już przetworzonych (ubrań, naczyń, dekoracji, broni), wymagających specjalistycznej wiedzy rzemieślniczej. Była także potęgą w usługach, wpierw dzięki wprowadzeniu i unowocześnieniu sechtońskiej myśli finansowej, a później wskutek naturalnego rozwoju sektora usługowego przy bardzo pomyślnej koniunkturze makroekonomicznej. Tania siła robocza, zasilana nieludzko wykorzystywanymi niewolnikami, głównie o pochodzeniu pinuskim, sprawiła, że Tangia lat 9654 - 9750 posiadała potężny surplus eksportu nad importem.
Sukces imperium tangijskiego w złotym wieku pod kątem politycznym był efektem trzech ważnych czynników:
- pokojowego i owocnego wstąpienia Buanii do Unii Tangijskiej;
- skutecznych reform państwa: scalono politycznie i ideologicznie prowincje kaoryjskie, w tym na drodze rewolucji religijnej usunięto ich własne, lokalne systemy monarsze i demokratyczne, zastępując je wydajnym systemem imperialnym z cesarzem na czele i podległymi jemu kaoritanu, oraz dzięki zunifikowaniu systemu monetarnego na przestrzeni prawie całego imperium, a także dzięki metodycznym przemianom kulturowym skutkującym powstaniem kultu cesarza i wykształcenia się wydatnej warstwy arystokratycznej i zarazem kultury posłuszeństwa i dyscypliny w warstwach średniej i niższej, i zwiększeniu wykorzystania niewolnictwa w celach odniesienia korzyści finansowych;
- dobrym traktowaniem Buanii i bardzo pomyślnym na dłuższą metę wynikiem Trzeciej Wojny o Saakę lat 9654 - 9662, która doprowadziła do upadku ekonomiczną i cywilizacyjną dominację Sechtu w regionie.
Uważa się, że złoty wiek Tangii zakończył się po 9750 roku, kiedy system imperialno-feudalny w połączeniu z dobrze już rozwiniętym kapitalizmem epoki nowożytnej, z nieprawidłowym zarządzaniem krajem przez kosztowną i arogancką klasę arystokratyczną, potężną magnaterię bez praw szlacheckich, z nieludzkim wykorzystywaniem tangijskich niewolników oraz klasy robotniczej, i fal nieurodzaju, doprowadził kraj do utraty stabilności. Gwoździem do trumny imperium był upadek meteorytu na Kun Atla w 9867 EK i następnie Tangijska Wojna Domowa lat 9900-9905 EK, która ostatecznie położyła kres imperium i dzięki której powstała Republika Tangii.
Tangię jako projekt prowadzi Canis. Jest jednym z pierwszych państw projektu Kyon. Jest najbardziej rozwiniętym projektem tego autora, nie tylko z uwagi na ilość tekstu i dbałość o szczegóły, ale także na matematyczne podejście do demografii i gospodarki, z zależnością statystyk od siebie. Demografia jest rozbijana "od góry do dołu" na coraz drobniejsze grupy społeczne, do których dopisywane jest wynagrodzenie. Na podstawie tych działań udaje się ustalić wiele szczegółów, które do tej pory przy takich projektach były tylko mglistymi domysłami. Za prowincję Buania odpowiada Kazimierz.
Uwaga: Niniejszy artykuł traktuje o czasach wybiegających daleko w przyszłość od roku 8973 EK. Należy traktować go jako apokryf, a treść jako spekulację. |
Nazwa kraju
Słowo "Tangia" (język ayu) czy "Tanema" (język mahan) są niejasnego pochodzenia. W czasach unitarnych spekulowano związek ze słowem "τανγα" tanga oznaczającym "mistrzostwo" albo "władzę" (por. "τανυ" tanu - władca), ale nawet w tych czasach powszechnie akceptowano pogląd, że jest to znacznie późniejsza interpretacja. Słowo "Tangia" pojawia się pierwszy raz podczas okresu Kaori w ośmiu tekstach lutafaryjskich, gdzie tym określeniem nazywano "ciepłe kraje mórz". Prawdopodobnie przez najstarszą część historii słowo "Tangia" oznaczało po prostu "świat", a potem wyspę Kaori. Po przyłączeniu Buanii do unii tangijskiej, wyspę Tangię nazwano wyspą Kaori, a słowem "Tangia" określano polityczny ustrój podległy cesarzowi.
Kraj nazywano też innymi określeniami:
- "Ταυαν υ λουρη" tawan i lourei - kraina szkła,
- "Τηλεα υ ομα'ε" teilea i oma'e - państwo kuszy,
- "Ρανγνα ταυαν" rangna tawan - świetlisty kraj.
Buańczycy nazywają kraj "Tañusy" /taŋusɯ/, gdzie człon "-sy" dotyczy państwa. W Sechcie nazywa się go w nscht. ܬܐܵܢܘ݅ Tānū. Ajdynir nazywa Tangię "Tāzhvanir" /ta:ʐvaˈɲir/.
Nazwy w różnych językach
Poniższa tabela przedstawia nazwy Tangii w różnych językach.
język | nazwa państwa | pełna nazwa państwa | nazwa mieszkańca |
---|---|---|---|
języki ziemskie | |||
Polski | Tangia | Cesarstwo Wielkiej Tangii | Tangijczyk |
English | Tangia | Empire of Great Tangia | Tangian |
języki kyońskie | |||
Ajdyniriański | Tāzhvanir [ta:ʐvaˈɲir] |
||
Ayu | Τανγυα Tangua ['taŋ(g)wa] |
Ταυ Τανγυανα Τηλανλερα Tau Tanguana Teilanlera /tœː 'taŋgwana 'tejɫanɫeɾa/ |
Τανγυαραι Tanguarai /tœː 'taŋgwaɾai/ |
Buański | Tañu /taŋu/ |
Tañusy /taŋusɯ/ |
Tañuiro /taŋuiro/ |
Mahan | Τανὲμά [tane˨ma˦] |
Τήλάν-μὰλι Τήλεά υ Τάο Τανὲμά /ma teː˦la˦n ma˨li teː˦lea˦ ɥy ta˦ɔ tane˨ma˦/ |
Ραί υ Τανὲμά /rai˦ ɥy tane˨ma˦/ |
Murski | Tangāa ['tʰʌŋʊə] |
||
Nowosechtoński | ܬܐܵܢܘ݅ Tānū, ܬܸܢܘ݆ Tenu [taːnuː], [te'nu] |
ܬܵܢܐܲܒܳ ܡ݇ܪܤ Tānav Mərs, ܬܲܢܐܲܒܳ ܡ݇ܪܤ Tanav Mərs [taːnav mr̩s], [tanav mr̩s] |
|
Nuaryjski | Τάνυα Tanua |
Τειλανξύς Τάνυα Teilanksus Tanua |
Ινατανυαξύς Νύ Inatanuaksus Nu |
Yuke | Tannuahero /tanːʷa'hɛɾɔ/ |
Ani Teilanatonxus Tannuahero /a'ni 'tejlanadə̃͡ɰ̃ksus 'tanːʷaˌhɛɾɔ/ |
Tannuanekan /'tanːʷanɛˌgan/ |
Symbole narodowe
Symbole narodowe tangijskie to imperialna flaga kaoryjska, imperialna flaga buańska, flaga takatoa oraz emblemat cesarski. Poszczególne prowincje posiadają swoje symbole narodowe wyrażone hieroglifami klinowymi. Do insygniów państwowych należy także Korona Kaori. Podstawowymi symbolami całego państwa są hieroglify klinowe "Tangia" oraz hieroglif "Teilan" (cesarz):
Hieroglif "Τανγυα" Tangua - Tangia | Hieroglif "Τηλαν" Teilan - cesarz |
Romboidalny symbol klinowy Tangii z przecięciem w środku miał symbolizować jedność wyspy Kaori, reprezentując istotny historycznie związek jego części wschodniej i zachodniej. Później nabrał w ogóle znaczenia "unia", "związek". W Sechcie symbol jest nazywany obelżywie "kozie oko".
Flaga
Imperialna flaga Tangii występuje w dwóch wariantach kolorystycznych:
Flaga imperialna, wariant kaoryjski | Flaga imperialna, wariant buański |
Charakterystyczny, pomarańczowy wariant buański jest używany wyłącznie przez Buańczyków. Pozostała część imperium wykorzystuje granatowy kolor.
W centrum flagi znajduje się Lykaon, księżyc, symbol narodowy Tangijczyków. Jest używany jako symbol jedności narodów tangijskich i symbol misji karajskiej, której celem jest rozprzestrzenienie religii wody na cały świat. Związek wody z naturalnym satelitą jest silny na Ziemi, ale jeszcze silniejszy na Kyonie, ponieważ Lykaon krąży o wiele bliżej swojej planety niż Księżyc.
Za księżycem znajduje się krzyż buański symbolizujący znaczną więź Tangijczyków z Buanią. W wariancie buańskim jest widoczny z charakterystycznymi okręgami występującymi w parach, na fladze kaoryjskiej te okręgi są blade i ledwie widoczne. Po lewej stronie znajduje się symbol klinowy wyspy Atirai. Po prawej stronie znajduje się symbol klinowy terytorium Pinu.
Pozostałe
Z fizycznych (namacalnych) symboli Tangii możemy wyszczególnić poniższe:
- Kusza - choć w 9700 EK dominuje już broń palna, to kusza jest wciąż używana jako narodowy symbol łowców tangijskich
- Szkło i wszelka optyka - Tangia wykonuje soczewki i lunety, peryskopy, teleskopy, a także powszechnie wykorzystywane są ozdoby i narzędzia szklane.
- Orka (ay. "Τανγυανα αραταο") jest symbolem całej morskiej Tangii.
- Glyptodon - symbol Tangii lądowej.
- Lasy i zarośla - zdecydowana większość terytoriów imperium ma ciepły, wilgotny klimat i bujną roślinność. Dotyczy to przede wszystkim terytorium Pinu.
- Ohuż (bu. "Keha") jest symbolem Buanii. O sproszkowaną substancję o świetnych właściwościach smakowych, konserwujących, ale też psychodelicznych, toczono wojny.
Zaćmienie słońca nad Tangią. Noc jest częstym motywem kultury tangijskiej.
Slogany
- ✦ “ΛΥΤΑ·ΝΙ·ΦΑΡΙ-ΜΑ'Α·ΧΑΤΥΑ·ΧΑΡΙ” /'ɫʉta ni 'faɾi 'maʔa 'ɦatwa 'ɦaɾi/ język ayu ⌑ "Luta ni Fari, wpisz mnie do kronik!"
Tangijskie władze stosują kilka sloganów. Są one ponumerowane. W roku 9700 był to "Καραι χο'υμ λοα νατλα φορονο" Karai ho'um loa natla forono /'kaɾai 'ɦoʔʉm 'ɫoa 'natɫa 'foɾono/, co oznacza "Noc karajska nad całym światem". W roku 9750 był to "Φαι τηλανλερα - τατλανευι τηλανλερα" fai teilanlera - tatlaneui teilanlera /'fai 'tejɫanɫeɾa 'tatɫanœʉ̯i 'tejɫanɫeɾa/, czyli "silne cesarstwo - piękne cesarstwo".
Oprócz sloganów przypisywanych konkretnemu cesarzowi, stosowane są ogólne slogany. Wiele z nich ma długą historię.
- "Λυτα νι Φαρι - μα'α χατυα χαρι" Luta ni Fari - ma'a hatua hari /'ɫʉta ni 'faɾi 'maʔa 'ɦatwa 'ɦaɾi/. Najstarszy slogan, pochodzący z początków okresu Kaori. Jego słów nie da się dopasować do języka ayu, prawdopodobnie było to obcojęzyczne, być może przedtangijskie wyrażenie, które zostało przystosowane do ubogiej fonetyki ayu i przekształcone przez wieki. Hasło interpretuje się jako starożytny okrzyk bojowy "Luta ni Fari - wpisz mnie do kronik". Używany też jako okrzyk bojowy.
- "Ιχη φινεο υ'ιτα" Ihei fineo u'ita /'iɦej 'fineo 'wʉʔita/ - "tylko pierwszy zaszczyt". Pierwsze hasło okresu unitarnego, przyjęte w 6911 EK (0 ET) wraz z ustanowienie cesarstwa.
- "Χο'υμ! Χο'υμ! Τανγυα χο'υμ!" Ho'um! Ho'um! Tangua ho'um! /'ɦoʔʉm 'ɦoʔʉm 'taŋgwa 'ɦoʔʉm/ - "noc! noc! tangijska noc!" Okrzyk bojowy przyjęty do 9509 EK podczas karajskiej rewolucji sekty yul-yoa. Oznacza rozwój ideologii karajskiej w taki sposób, aby była wyznawana przez cały świat, tak, że zawsze nad jakimiś karaistami świeci noc z gwiazdami[1].
"Λυτα νι Φαρι - μα'α χατυα χαρι", to rytmiczny okrzyk bojowy z czasów okresu Kaori.
Znaczenie słów "Luta ni Fari, wpisz mnie do kronik!" zdaje się być dopisane znacznie później, a język oryginalnych słów pozostaje nieznany.
Historia
- Główny artykuł: Historia Tangii
Historia Tangii to historia sporej części regionu Kanisji, tak wyspy Kaori, jak i pozostałych regionów, z których część jest tak oddalona od Kaori, że do czasów nowożytnych historia biegła zupełnie odrębnym tokiem i należy ją rozpatrywać osobno. Jednak według znanej historii to właśnie na Kaori wybudowano najstarsze po sąsiednim Sechcie cywilizacje w regionie i to tam używano pisma, zatem choć dzieje ludzi w obszarze Buanii czy Pinu są starsze, to spisana historia i wynikające z niej szczegóły są najdłuższe na Kaori, zatem o dziejach tej wyspy wiadomo najwięcej. Historia Kaori i później samej Tangii, wraz z innymi obszarami, dzieli się na następujące okresy:
- Neolit;
- Cywilizacja Marajska;
- Tangijskie Wieki Ciemne, podczas których Tangijczycy przybyli na Kaori;
- Okres Królestw Tangijskich, tzw. Kaoryjski, który był rozbiciem dzielnicowym z politycznymi zmaganiami o Koronę Kaori;
- Okres Unitarny wczesny, oznaczający okres współpracy regionów z wieloma bogatymi tradycjami demokratycznymi;
- Okres Unitarny późny, kiedy system demokratyczny istniał formalnie, ale władza już od dawna skupiała się w rękach marszałka rady państwa, tzw. cesarza tangijskiego, lub organizacji religijnej Yul-Yoa;
- Okres Imperialny, kiedy wszelkie instytucje demokratyczne były rozmontowane, którego dotyczy niniejszy artykuł.
Od | Do | Okres | Epoka | Więzi administr. | Religia | System polityczny | System ekonomiczny | Komentarz |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Neolit | Homo sapiens, odmiany oceanicznej, przez tysiące lat migruje do Szuru, Buanii i następnie zasiedla Pinu. | |||||||
1500 EK | 2500 EK | Marajska | Cywilizacja Marajska (wczesna) |
Państwa-miasta | Religia Marajska | Polis z centrum w świątyniach | Agrarny z handlem barterowym | Ludność marajska przybywa na Kaori z półwyspu sechtońskiego, przynosząc m.in. pismo hieroglificzne. |
2501 EK | 3000 EK | Cywilizacja Marajska (złoty wiek) |
Imperium Marajskie | Religia Marajska | Zhołdowane polis dominowane przez jedną z frakcji | Agrarny z handlem barterowym, pierścienie srebrne jako waluta | Ludność marajska tworzy własną cywilizację, bogatą w pałace, toczy wewnętrzne i zewnętrzne wojny, zakłada biblioteki bogate w tabliczki klinowe | |
3001 EK | 3300EK | Cywilizacja Marajska (późna) |
Imperium Marajskie | Religia Marajska | Zhołdowane polis dominowane przez jedną z frakcji, niestabilne | Agrarny z handlem barterowym, pierścienie srebrne jako waluta | Cywilizacja marajska zaczyna zapadać się pod wpływem napływu ludności z kontynentu i własnym ciężarem, w połączeniu z katastrofami naturalnymi | |
3301 EK | 5516 EK | Tangijskie Wieki Ciemne | regres do systemu plemiennego | Religia Marajska, szamanizm tangijski | Brak państwowości, zanik sztuk pisania, liczny bandytyzm | Agrarny z handlem barterowym, zbieractwo-łowiectwo | Napływ ludności typowo tangijskiej w 3404 EK. Podczas tego okresu na wyspie znalazła się Korona Kaori. | |
5517 EK | 6910 EK | Kaoryjski | Okres Królestw Tangijskich | Żadne, wiele królestw | Szamanizm tangijski | Feudalny, z władcami rządzącymi swoimi prowincjami | Agrarny z handlem barterowym, monety miedziane, srebne i złote, wiele walut | Założenie Luta ni Fari w 5517 EK, inspiracja inskrypcjami marajskimi zapoczątkowała piśmiennictwo tangijskie, liczne walki o Koronę Kaori, chaos w regionie |
6911 EK | 8875 EK | Unitarny | Unia Tangijska (wczesna) |
Unia ekonomiczna, poza tym rozdzielność | Szamanizm tangijski, karaizm | Feudalny, monarchie w jednych prowincjach, demokracja szlachecka w innych, Rada Państwa z Cesarzem (marszałkiem rady) na czele | Feudalny, agrarny, oparty o własność ziemską panów (tanu) i chłopstwo pracujące na nich | |
8876 EK | 9200 EK | Unia Tangijska (średnia) |
Unia ekonomiczna, poza tym rozdzielność | Karaizm | Monarchie w jednych prowincjach, demokracja szlachecka w innych, Rada Państwa z Cesarzem (marszałkiem rady) na czele | Pierwsze oznaki lekkiego kapitalizmu, merkantylizm, zelżenie pańszczyzny, nakłady na zwiększenie wydajności, odkrycia oceaniczne, handel | Wstąpienie Buanii do Unii Tangijskiej. Kolonizacja Atirai. | |
9201 EK | 9550 EK | Unia Tangijska (późna) |
Scentralizowanie prowincji na gruncie religijnym, upadek znaczenia Rady Państwa, wzrost znaczenia cesarza | Karaizm | Monarchie w jednych prowincjach, demokracja szlachecka w innych, Cesarz samodzielnie rządzący Radą Państwa | Wzrost znaczenia niewolnictwa, kolonizacje zagraniczne, znaczne inwestycje w Buanię, poprawa dobrobytu, ale spadek swobód obywatelskich | ||
9551 EK | 9699 EK | Imperialny | Imperium Tangijskie (wczesne) |
Obalenie monarchii i sabotaż systemów demokratycznych w Tangii, potężna konsolidacja kraju, rozrost propagandy, eksploracje oceaniczne | Karaizm | Neofeudalna z potężnym rozwarstwieniem społecznym i wydatną warstwą arystokratyczną, zmiany kulturowe, polityczne, administracyjne, pierwsi kaoritanu | Inwestycje w okręty i handel, merkantylizm, jednolita polityka monetarna | |
9700 EK | 9750 EK | Imperium Tangijskie (złoty wiek) Niniejszy artykuł |
Pełne scalenie administracyjne | Karaizm | Neofeudalny z cesarzem, arystokracją, mieszczaństwem i chłopstwem, z potężnym rozwarstwieniem społecznym i wydatną warstwą arystokratyczną. | Mieszany feudalno-kapitalistyczny z kompaniami handlowymi o własnym kapitale, kwantyfikacja wartości ziemi i pracy, w późniejszym czasie w tym chłopskiej, olbrzymi skok znaczenia niewolnictwa w gospodarce. | ||
9751 EK | 9904 EK | Imperium Tangijskie (późne) |
Pełne scalenie administracyjne | Karaizm | Neofeudalny z cesarzem, arystokracją, mieszczaństwem i chłopstwem. | Kolizja magnatów kapitalistycznych z ubożejącą, ale politycznie ważną warstwą arystokratyczną. | Liczne powstania niewolników, niepokoje społeczne. Impakt Kunatlyjski i Tangijska Wojna Domowa całkowicie kończą dzieje imperium. |
Powstanie cywilizacji
Cywilizacja powstaje tam, gdzie istnieją warunki geoklimatyczne, które dają szansę społeczeństwu istnieć, pod warunkiem wykształcenia przez niego umiejętności gromadzenia surplusu, a także tam, gdzie klimat jest wystarczająco spójny na większej przestrzeni, żeby zaistniała możliwość rozszerzenia zasięgu geograficznego tej samej rośliny i tych samych zwierząt wykorzystywanych do produkcji żywności, która utrzyma populację. Na Ziemi, cztery pory roku z zimą na czele w Europie oraz dwa sezony z porą suchą w Azji dały Europejczykom i Azjatom potrzebę gromadzenia na zimę/porę suchą surplusu produkowanego w korzystnych porach roku. Ponadto, w Australii jednostajny klimat powodował, że nie było potrzeby gromadzenia surplusu i zarazem rozwoju państwowości, a Afryka oprócz niekorzystnego klimatu pustyń i dżungli jest większa od Aleksandrii po Kapsztad niż od Senegalu po Etiopię, więc ta sama roślina rosnąca w Zimbabwe nie była w stanie rosnąć dużo bardziej na północ czy południe. Tymczasem, przykładowo pszenicę można było uprawiać od Lizbony po Szanghaj. Należy pamiętać, że gromadzenie surplusu w Europie i Azji dało potrzebę magazynowania, a zatem spichlerzy, które musiały być bronione przez żołnierzy, którzy nie produkowali żywności, ale mieli do niej dostęp. Powstające nierówności społeczne wymagały istnienia usystematyzowanej religii, a ta bez połączenia z państwowością byłaby zbyt niestabilna i ulotna, aby utrzymać państwo, stąd powstało i państwo. Ponadto, bliski fizyczny kontakt bydła, psów, zwierząt, grzybów, i wielu roślin, którego nie było w małych i odizolowanych od siebie społeczeństwach plemiennych, dał mieszankę biologiczną, przez którą powstały i ewoluowały drobnoustroje i wraz z nimi choroby, które pierwotnie pochłonęły wiele istnień, ale przez co populacje neolityczne wykształciły w sobie z czasem pewną odporność biologiczną. To głównie dlatego przede wszystkim Europejczycy i Azjaci, choć nie tylko oni, rozwinęli zaawansowane cywilizacje, i tak odpowiada się na pytanie dlaczego to nie Aborygeni podbijali Londyn, tylko odwrotnie - przy czym choć więcej ofiar pochłonęły zawleczone choroby niż kule strzelb, to ludy pierwotne musiały mierzyć się z jednym i z drugim[2].
W przypadki tropikalnych terenów Tangii widzimy jednostajny klimat na wybrzeżach oraz jednostajny klimat górski i wysokogórski oraz pustynny w centrum, ale klimat wyspy Kaori powodował, że wyspa średnio co dwa lata znajdowała się pod wpływem to wiatru zachodniego, to wschodniego. Z uwagi na wspomniane wysokie góry i duży rozmiar wyspy, powodowało to, że na przemian to wschodnia, to zachodnia część wyspy zarastała bujną roślinnością, która dawała żywność człowiekowi i zwierzętom. To dawało warunki odpowiednie do stworzenia potrzeby gromadzenia i obrony surplusu, a ponadto do zawiązywania mechanizmów państwowych i do handlu. To właśnie odróżnia Pinu od Kaori. Płaski, nadmorski półwysep Pinu, porośnięty dżunglami nieustannie dającymi owoce i warzywa w małej ilości, wspierał model plemienny społeczeństw, podczas gdy wyspa Kaori wspierała model wysoce cywilizacyjny, rozpoczynając od cywilizacji marajskiej.
Cywilizacja Marajska
- Główny artykuł: Cywilizacja Marajska (wczesna)
- Główny artykuł: Cywilizacja Marajska (złoty wiek)
- Główny artykuł: Cywilizacja Marajska (późna)
Cywilizacja Marajska istniała na wyspie Kaori orientacyjnie w latach 1500 EK - 3300 EK. Przed 1500 EK, wyspa Kaori była okazjonalnie zamieszkiwana przez ludy zbieracko-łowieckie, ale dopiero od 1500 EK zaczynają się pojawiać oznaki cywilizacyjne, przede wszystkim w postaci pisma. Ludność marajska przyszła na wyspę z półwyspu sechtońskiego i to z niego przyniosła pismo klinowe, hieroglificzne.
Kultura obfitowała w piętrowe pałace i zdobione naczynia gliniane, poza tym generalnie pasowała do innych kultur epoki miedzi i potem brązu w obszarze Kanisji. Szczyt epoki przypadał na lata około 2501 EK - 3000 EK.
Upadek cywilizacji marajskiej nastąpił w około 3300 EK, ale nie był punktowy i zajął prawie 400 lat. Był spowodowany prawdopodobnie kombinacją wielu czynników naraz, od najazdów obcych ludów (prawdopodobnie przybyłych z półwyspu Pinu przodków Tangijczyków), przez klęski naturalne (susze, głód), po zapaść systemu handlowego w całym regionie.
Tangijskie Wieki Ciemne
- Główny artykuł: Tangijskie Wieki Ciemne
Tangijskie Wieki Ciemne oddzielają czasy marajskie od czasów kaoryjskich i trwały orientacyjnie od 3301 EK do 5516 EK. W tym czasie, sztuka pisma zanikła całkowicie, stąd nazwa "wieki ciemne". W tych czasach ludność marajska gwałtownie zmniejszyła swoją populację, zastąpili ją Tangijczycy, ludność przybyła z półwyspu Pinu o antropologicznie oceanicznej odmianie. W tym czasie również prawdopodobnie Korona Kaori przewędrowała nieznanym sposobem i z nieznanego powodu z głęboko starożytnej Nuarii przez Szur, Buanię i Pinu aż na Kaori.
Okres Królestw Tangijskich
- Główny artykuł: Okres Królestw Tangijskich
Okres Królestw Tangijskich rozpoczyna się od powstania Królestwa Lutafaryjskiego w 5517 EK (-1394 ET), a kończy wraz ze wspomnianym założeniem cesarstwa w 6911 EK (0 ET). W tym czasie powstały państwa, które do czasów imperialnych były wyraźnie odrębnymi jednostkami administracyjnymi. Wszystkie te państwa były w początkowym okresie zarządzane przez króli, później część z nich była monarchiami elekcyjnymi z funkcjonującymi parlamentami.
W tym okresie państwa wchodzące w skład rozbicia dzielnicowego toczyły ze sobą wojny o Koronę Kaori. Frakcje walczące w konfliktach odbierały sobie prawo do rządzenia pod koroną, co miało im dać władzę nad całym państwem, jednak skrajnie rzadko miało to miejsce, zazwyczaj otwierało to kolejny epizod wiecznych wojen. Wraz z postępem technologicznym i organizacyjnym doszło do poważnej wojny zwanej Wielką Wojną o Koronę Kaori, która doprowadziła do tak znacznych zniszczeń i wyludnienia, że przeklęto Koronę i zawiązano współpracę na poziomie gospodarczym w 6911 roku, otwierając okres Unitarny.
Okres Unitarny
- Główny artykuł: Tangia (6911 EK)
Okres unitarny rozpoczął się w 6911 EK, kiedy wybudowano fortecę w Tau Atla, a w niej grafitową komnatę, gdzie złożono ku przestrodze wieków Koronę Kaori. Zawiązano jednocześnie unię gospodarczą wschodu wyspy z zachodem i założono Radę Państwa na czele z cesarzem ("τηλαν" teilan), dla którego w Luta ni Fari wybudowano ogromny pałac, i którego utrzymywano z podatków wszystkich prowincji wraz z całą świtą. Cesarz posiadał funkcję marszałka rady/spikera izby i pozostali członkowie rady nie byli mu podlegli, był dziedziczny, reprezentował wszystkie kraje naraz, dbał o porządek obrad, i posiadał jeden głos. Okres unitarny definiowało zachowanie takiego właśnie stanu rzeczy, szczególnie we wczesnym i średnim etapie.
Rewolucja Kauczukowa
- Główny artykuł: Rewolucja Kauczukowa
W roku 7200 EK rozpowszechniono uprawy kauczukowca, endemicznego dla Akeiry, a w roku 7340 EK odkryto proces wulkanizacji naturalnego kauczuku. Otrzymaną w ten sposób gumę wykorzystywano do obicia obuwia żołnierzy, kół, taśm przesyłowych, uszczelek kontenerowych i zderzaków, do bielizny, produkcji kaloszy i gumek zaciskowych. Tajemnicę tego procesu natychmiast zabezpieczono tajemnicą rządową. Guma tangijska nie była eksportowana, natomiast eksportowano z Tangii gotowe, wyprodukowane produkty, na które był ogromny popyt. To zapewniło Tangii ogromny przychód, regulowany jednak przez Secht, który był bramą do bogatych potęg centrum i wschodu Kyonu, takich jak Ajdynir, Państwo Truskie, Siedmiomieście, Muria czy Olsenia. Tajemnicę produkcji gumy skutecznie utrzymano aż do 9681 EK, przez 2341 lat kyońskich, czyli 873 lat ziemskich, ponad połowę mniej, niż na Ziemi utrzymano tajemnicę produkcji jedwabiu. Eksport tych produktów był największym sukcesem komercyjnym w historii Tangii, scalił prowincje tangijskie, szczególnie przeciwko Sechtowi, wykorzystującemu swoją pozycję.
Pierwsza Wojna o Saakę
- Główny artykuł: Pierwsza Wojna o Saakę
Tangijskie prowincje porozumiały się w sprawie konieczności przerwania kontroli Sechtu nad eksportem gumy na wschód. Co prawda jakakolwiek wojna kompletnie zamknęłaby możliwości eksportu, ale z powodu cła marże na tak pożądanym produkcie zaczynały i tak ograniczać jego wartość. W 8843 zarząd Sechtu otrzymał wypowiedzenie wojny, które zignorowano - Tangijczycy uchodzili wtedy za wywyższających się dzikusów, za jakich uważano na przykład Pinusów. Tangijczycy odebrali to jako obelgę.
W 8843 siły tangijskie zaatakowały Secht w miejscowościach Afair (Tangijczyków po 3 dniach zepchnięto z powrotem do morza z minimalnymi stratami sechtońskimi), Magnis (tysiąc Tangijczyków napotkało piętnaście tysięcy Sechtończyków i po zabiciu 150, porozumiało się z wrogiem i wykonało odwrót) i Saaką, gdzie jednak starły się armie równej wielkości, a walczący tam Tangijczycy byli silniejszego sortu. Zamieszanie w szeregach Sechtu wprowadziło sprawne wykorzystywanie zatrutych strzał przez Tangijczyków, i Sechtończycy wycofali się za mury.
Tangia była na niższym poziomie od Sechtu pod każdym możliwym względem, militarnym, infrastrukturalnym, ekonomicznym, populacyjnym, moralnym, strategicznym, technologicznym czy rekonesansu. W 8845 dowódca hetyński Hazad Tabad dar Masmadōr oraz arad Konfederacji Sechtu Kazim Ya-Szalef zaatakowali Tangijczyków, zabili 1500, resztę wzięli do niewoli, z cesarzem Hari Koe na czele. Statki tangijskie pod Sechtem została zatopione co do jednego, a okręty sechtońskie ruszył na Orumilo, Reitikę i Kun Atla i zatopiły 60% floty nie stoczywszy bitwy z nikim. Secht nie żądał niczego od Tangijczyków - nie wzięto ich poważnie.
Plan trzydziestoletni
- Główny artykuł: Tangijski Plan Trzydziestoletni
Z perspektywy historii, Hari Koe rozegrał swoją sytuację najlepiej jak mógł: po powrocie z niewoli sechtońskiej udowodnił tangijskim przywódcom, jak głębokie błędy popełniono i że nie ma żadnych szans na odwet zanim Tangia faktycznie nie wyjdzie z poziomu "dzikusów" za jakich brał ich Secht do poziomu cywilizacji. Argumenty cesarza były potężne, bo Hari Koe upozorował przyjaźń z aradem Sechtu Kazimem Ya-Szalefem, który lubił chwalić się dzikim plemionom jak bardzo lepsze jest jego państwo, i błyskawicznie uczył się rozwiązań cywilizacyjnych. Sechtończycy, których straty w wojnie były minimalne, a którzy nie chcieli pozbawiać się cennego dostawcy, uznali to za inwestycję, i uczyli cesarza.
Trzydziestoletni plan budowy cywilizacji Tangii cesarza Hari Koe trwał od końca wojny w 8845 EK do 8875 EK. W tym czasie zbudowano setki kilometrów dróg, flotę handlową i wojenną, wzmocniono handel z Pinu, plemionami buańskimi i Szurem, wprowadzono księgowość sechtońską opartą o przychody i rozchody, bank centralny, walutę aotai, usprawniono rynek kredytu, poprawiono produktywność rolnictwa, poprawiono uzbrojenie, wprowadzono wywiad wojskowy i zaczęto szpiegowanie Sechtu, wprowadzono rozwiniętą hierarchię wojskową i dyscyplinę żołnierską oraz departament propagandy państwowej z użyciem ulicznych nawoływaczy i mówców głoszących hasła pankaoryjskie, progresywne i narodowościowe.
Kazim Ya-Szalef do samej śmierci w 8871 roku nie podejrzewał nastrojów Sechtońskich. Jego następca Lərev Farsan dar 'urn nie był tak naiwny i wyrzucił Tangijczyków ze struktur znaczenia szczególnego, zniósł ulgi podatkowe. Tangijscy podżegacze podburzyli część społeczeństwa sechtońskiego do ataków na karawany i sklepy tangijskie, ich seria w 8875 EK przerosła oczekiwania tangijskie, stosunki tangijsko-sechtońskie stały się mocno napięte. Arad Sechtu Lərev Farsan dar 'urn po spaleniu wielkiego magazynu w Ha Agav domyślił się, że Hari Koe pociąga za sznurki w jego społeczeństwie, i przedstawił plan przeciwdziałania liderom swoich krain, ale został przez nich wyśmiany, ponieważ pamiętali oni Tangijczyków jako nieinteligentne, dzikie plemiona, niezdolne do naruszenia takiej siły jak Secht - nawet po tym jak ewakuowano Tangijczyków z Sechtu i zerwano stosunki dyplomatyczne.
Druga Wojna o Saakę
- Główny artykuł: Druga Wojna o Saakę
Tangia z 8877 była już zupełnie innym państwem niż w 8843. Atak tangijczyków rozpoczął się w nocy 14 fo'onau 8877 EK zmasowanym atakiem na magańskie porty w Surrāt, Haden, Saace, Hasin, hetyńskie miasta Ha Agav, Haq Kabot, 'er, oraz porty Afair i Bašar w kraju urańskim. Charakterystycznie dla tej wojny, w wielu z nich użyto gazów bojowych, szczególnie raelgaru i arsenu. Atak na hetyńską stolicę Ha Agav był szczególnie olbrzymi, zużyto prawie 10 tys. kanistrów z trującą substancję, a pogoda sprzyjała atakowi, co zabiło kilkadziesiąt tysięcy cywilnych osób, w tym kobiet i dzieci. Skutki i sens ataku były szokiem dla samej Tangii i doprowadził do poważnych zaburzeń w dyscyplinie floty, ale na przeprosiny było już za późno, obie strony wiedziały, że stoją w obliczu wojny totalnej.
W 8879 roku flota sechtońska rozgromiła resztki floty tangijskiej i uderzyła na Kun Atla, Reitikę i Orumilo. W bitwie o Orumilo użyto dużej ilości substancji zapalających, co rozpętało burzę ogniową, unicestwiło 80% miasta i zabiło prawie sto tysięcy ludzi. Sechtończycy i Tangijczycy równo opisali potworności z Ha Agav i Orumilo, powoli opuszczając wzajemne animozje i obwiniając bogów wojny o zmącenie umysłów ludzi, w których zaczęto się zastanawiać nad wpływem rozwoju technologii i jego użycia przez człowieka przeciwko drugiemu człowiekowi. Po wojnie, to wywołało charakterystyczny etap humanizmu w historii zachodniego Kyonu.
Natarcie sił zachodniotangijskich (Naratajczyków, Tongamijczyków, Lutafaryjczyków i Nomeurajczyków), zmobilizowanych zagładą Orumilo, unicestwiło resztki floty przeciwnika i Tangijczycy skierowali się na Secht, który po kilku bitwach został okupowany. Ponownie oblężono Saakę, tym razem porządnie. W 8883 roku skarbce obu krajów były opustoszałe, a gospodarki w ruinie. Saakę oblegano siedem lat (2,6 roku ziemskiego) i w roku 8888 wojska tangijskie katapultowały za mury miasta zwłoki osób zmarłych na dżumę i ich przedmioty. Wywołana tym epidemia pochłonęła w 8888 - 8890 EK w sumie 57 000 osób, zanim ją wygaszono, ale miasto się nie poddało.
W 8890 roku społeczeństwa obu krajów uznały, że wojna była tak bezsensowna i z tak wielkimi stratami, że w Tangii cesarz Hari Koe został aresztowany i pozbawiony tronu, a w Sechcie Lərev Farsan dar 'urn został dekapitowany w przewrocie. Oba narody szukały już sposobu na porozumienie się, a obie armie miały dość walki w okopach. Uzgodniono winnych, przyczyny wojny, i skorzystano z Pinusów do zabezpieczania handlu między oboma stronami do czasu wygaszenia animozji.
Tangia unitarna okresu średniego
- Główny artykuł: Tangia (8973 EK)
Ponieważ odbudowanie pełnych kontaktów handlowych z Sechtem od razu po tak krwawej wojnie było niemożliwe, Tangia zwróciła się do innych państw celem zdywersyfikowania rynków. Rozwinęły się kontakty z Pinu i szczególnie intensywnie komunikowano się z Buanią, gdzie budowano manufaktury i osiedla, handlowano drewnem i ohużem, tytoniem, cukrem, kuszami, pancerzami, wyrobami szklanymi (np. okularami), obuwiem gumowym, wyciągi linowe. Buańczycy wzbogacili tangijską sztukę teatralną, kulinarną i filozofię.
Tangia założyła flotę państwową, nazwaną Takatoa, i opracowała galeon, inspirowana innowacjami neszyjskimi. Prześcignęła w 9353 państwo Neszów w kolonizacji Atirai, gdzie wojska aranu starły się z dewijskiego pochodzenia tubylcami. W 8973 EK, roku wspólnym Kyonu, polityka Tangii była stadium pośrednim pomiędzy niezależną unią gospodarczą z 6911 EK, a okresem imperialnym.
Tangia unitarna okresu późnego
- Główny artykuł: Tangia (9509 EK)
Do roku 9495 EK karajska sekta "Gwiezdna Droga", Yul-Yoa, scalała społeczeństwo tangijskie ponad regionalnymi podziałami. Dołączyła do niej Kalia, cesarzowa, która następnie dokonała w 9495 EK przewrotu nad Radą Państwa, czyniąc jej członków swoimi marionetkami. Oficjalnie Rada jeszcze istniała, ale doradzała cesarzowej, zupełnie tracąc prawo weta.
Tymczasem Buania, nie mogąc porozumieć się wewnętrznie między swoimi plemionami, i tocząc ze sobą wojny, wreszcie od 9266 EK stopniowo zaczynała integrować się z Tangijczykami. Ostatecznie, do roku 9509 EK Buania była pełnoprawnym członkiem Unii Tangijskiej, wielu Buańczyków przyjęło karaizm, a jej wódz formalnie miał stanowisko przy Radzie.
Okres imperialny
Przejście od okresu unitarnego do imperialnego było płynne. W późnym okresie unitarnym, np. 9509 EK, Rada Państwa i tak straciła prawo weta, ale jeszcze istniała, doradzając cesarzowi. Maksymalnie do 9640 EK doszło do znacznie dalszych, głębokich przemian politycznych. Przede wszystkim zasabotowano systemy demokratyczne, tj. republiki Tongami, Lutafaryjską i Nomeurajską. We wszystkich trzech uznano, że cesarska partia Yul-Yoa jest jedyną dopuszczalną i z czasem odwołano wybory. W kilku dalszych prowincjach doszło do przewrotów procesarskich przeciwko lokalnym monarchiom. Z początku w dwóch dawnych republikach i jednej dawnej monarchii w miejsce prezydentów czy króli powołano tzw. kaoritanu, czyli władców, którzy podlegali tylko pod cesarza, ale formalnie rządzili pod słynną Koroną Kaori, którą wydobyto z grafitowej komnaty, i pod którą zaczęli na powrót rządzić cesarzowie. Jeden system polityczny po drugim upadał i powoływano nowych kaoritanu. System też wyjątkowo dobrze przyjął się w Buanii, gdzie uznano go za usprawnienie dotychczasowej buańsko-tangijskiej administracji.
Trzecia Wojna o Saakę
- Główny artykuł: Trzecia Wojna o Saakę
Kres imperium
Okres imperialny nawiązywał mocno do okresu kaoryjskiego i był antagonizmem okresu unitarnego. Tradycje demokratyczne zostały zarzucone. Doszło do przemian kulturowych, gdzie propaganda państwowa promowała posłuszeństwo u obywateli. Z czasem, nazwiska rodowe nabrały autorytetu. W środkowym etapie, zwanym złotym wiekiem Tangii, zarządzanie jeszcze było na tyle wydajne, że w kraju zapanował pokój, dobrobyt, a Tangia wyprzedziła inne państwa w poziomie cywilizacyjnym. Ten czas trwał około pięćdziesięciu lat: od ok. 9700 EK do 9750 EK. Ten system nie mógł istnieć długo, ponieważ kraju zapanował neofeudalizm, będący mieszanką systemu feudalnego przemieszanego z potężniejącymi praktykami kapitalistycznymi. To właśnie one sprowadziły na kraj szereg kryzysów, do tego wstrząsnęły nim powstania coraz to mocniej uciskanych niewolników oraz klęski naturalne. Ostatecznie, w stolicę kraju uderzył duży meteoryt, który zaburzył żniwa na całym świecie i wprowadził chaos w Tangii, kończący się wojną domową, która położyła kres Imperium.
Polityka Tangii złotego wieku
Polityka cesarstwa tangijskiego w jej Złotym Wieku jest skomplikowana. Z uwagi na historię państwa, należące do niego tereny należy rozdzielić na tereny tangijskie (Kaorytów), buańskie, tereny podbite, kolonie zamorskie (np. Ma'uri), działania terytorialne Takatoa, i wyspę Atirai. W każdym z tych regionów zasięg władzy cesarskiej jest nieco inny i samo prawo jest inne, zatem w znaczeniu administracyjno-legislacyjnym Tangia pozostała federacją.
Jednocześnie należy odróżnić Imperium z lat 9654-9750 EK, które opisuje niniejszy artykuł, od tego z 9751-9866 EK, które opisuje odpowiedni artykuł. Tangia lat 9654-9750 EK miała najsilniejszy wizerunek monarchistyczno-arystokratyczny, z niemal boskim kultem cesarza (ay. "τηλαν" teilan) i podległych mu kaoritanu (ay. "καοριτανυ" kaoritanu) i świetnie rozwiniętą arystokracją, która początkowo zarządzała handlarzami i zezwalała niezależnym kompaniom handlowym na działania kolonialne, przede wszystkim na terytorium Pinu, Atirai i którym pozwoliła na zarządzanie nawet istotnymi międzynarodowymi trasami handlowymi (Tangia-Secht, Tangia-Dewia, Tangia-Ajdynir, Tangia-Szur, Tangia-Nuaria). W tym okresie kraj zatem wycofał się z merkantylnego zarządzania na pół-merkantylne, pół-feudalne. W późniejszych latach, 9751-9866 EK, niezależni handlarze przekształcili się w magnatów bez wstępu do pałaców, bez sztandaru, bez tytułów szlacheckich, ale zdobyli taką potęgę (faktyczną, ekonomiczno-społeczną potęgę), że nabywali faktyczną władzę polityczną pomimo braku tytułów szlacheckich i dzięki rynkowi kredytu, który udzielali arystokracji, zupełnie zakłócili istniejący ład społeczny. Niedoświadczony kapitalizm doprowadził też wtedy do kilku kryzysów gospodarczych, co w połączeniu z gospodarką kolonialno-wyzyskową opartą w coraz większej mierze o nieludzkie wykorzystywanie niewolników, uderzenie meteorytu w Kunatla w 9867 EK, z coraz silniejszymi ruchami socjalistycznym i komunistycznym wśród warstw chłopskiej i robotniczej, i fatalnymi plonami doprowadziło ostatecznie do wojny domowej i powstania republiki.
Istotnym faktem odróżniającym Imperium Tangijskie od wcześniejszych okresów (np. 8973 EK czy 9509 EK) było też zejście religii (karaizmu) na drugi plan. Odłam juljoański (ay. "γιυλ-γιοα καράιγιομι " yul-yoa karaiyomi, dosł. "religia karai gwiezdnej rzeki") stabilnie opanował cały kraj i, co ważniejsze, przeniknął wszystkie struktury polityczne. I choć Buania posiadała bardzo wysoką autonomię i specjalny status, pozwalający jej wyznawać własną religię rodzimą (Buae), to karaizm wyznawało tam 40%, w tym wiele elit społecznych. Ponadto karaizm był kompatybilny z wieloma wierzeniami Buae, ponadto karaizm był ze swojej specyficznej definicji stworzony dla wyspiarskich organizmów politycznych, nie obszarów kontynentalnych, więc i sama religia uległa przemianie. Ostatecznie doprowadziło to do odmian karaizmu zwanych "buańskim karaizmem" i "pinuskim karaizmem", które były uznane oficjalnie w Imperium epoki 9866 EK, ale w tu opisywanym okresie 9654-9750 jeszcze nie zawsze i nie wszędzie. Faktem jest, że w 9654-9750 religia była już oczywistym narzędziem państwa tangijskiego w rękach cesarza.
Struktury władzy
Na najwyższym poziomie władzy znajduje się suweren, którym jest cesarz Tangii. Cesarz jest dziedziczny, domyślnie, albo wybierany przez urzędujących kaoritanu przy wsparciu rady nadzwyczajnej. Zasiada on na tronie w Luta ni Fari albo w Kun Atla (późniejszy okres) pod legendarną Koroną Kaori, z której wyjęto piętnaście klejnotów. Rozkazy cesarskie są wdrażane poprzez przekazanie ich przedstawicielom cesarza najwyższej możliwej rangi, nazywanym kaoritanu, którzy noszą pierścień z jednym z klejnotów Kaori lub z jego repliką. Kaoritanu jest mianowany przez cesarza osobiście i występuje tylko jeden na region. Cesarz posiada władzę odwołania kaoritanu, czasowego lub trwałego pozbawienia go władzy, albo skazania go na śmierć. W większości dominiów panuje zasada "wasal mojego wasala nie jest moim wasalem", co oznacza, że cesarz nie może wydawać poleceń np. tanu, i musi przekazać kaoritanu stosowne polecenie wydania rozkazu, i dopiero to zobowiązuje do czegokolwiek kaoritanu. Ta zasada była jednak niepisana i w praktyce usłyszenie rozkazu od stanowiska wyższego bardzo rzadko powodowało sprzeciw.
Dominium (tonno'o) jest rządzone przez cesarza i jego kaoritanu. Dominia dzielą się na prowincje (mau), na czele każdej prowincji stoi kaoritanu. Prowincje dzielą się na hrabstwa (huon), rządzone przez hrabich (huontanu). Hrabstwa dalej dzielą się na dystrykty (mei'i), rządzone przez zarządców (mouri). Strukturę władzy na najwyższym poziomie w latach 9654 - 9750 odzwierciedla poniższy spis, przedstawiający spis władców tangijskich, cesarza i jego kaoritanu, na rok 9750 EK.
- Dominium Kaori (Καορι Τοννο'ο):
- Kaoritanu prowincji Naratai: lord Nato'era Maku (Νατο'ερα Μακυ, Ναραταινα Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Tongami: lord Katu Atori (Κατυ Ατορι, Τονγαμινε Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Luta ni Fari: lord Hatei Utlamari (Χανη Υτλαμαρι, Καοριτανυ υ Λυτα νι Φαρι)
- Kaoritanu prowincji Nomeurai: lord Kao Kapori (Καο Καπορι, Νομευραινε Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Marao: lord Tane'ane Apori (Τανε'ανε Απορι, Μαραονα Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Orumilo i Rejtika: lady Kalia Warine (Καλια Υαρινε, Καοριτανυ υ Ορυμιλο νι Ρητικα)
- Kaoritanu prowincji Takangari: lord Takakori Harani (Τακακορι Χαρανι, Τακανγαρινε Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Kun Atla: lord Matu Matei (Ματυ Ματη, Κυν Ατλανα Καοριτανυ)
- Dominium Buania (Busy, Πυ-Γιο Τοννο'ο):
- Kaoritanu prowincji Saboem: lord nieznany
- Kaoritanu prowincji Kehaem: lord nieznany
- Kaoritanu prowincji Uriikem: lord nieznany
- Kaoritanu prowincji Ahoem: lord nieznany
- Kaoritanu prowincji Unem: lord nieznany
- Kaoritanu prowincji Pobeem: lord nieznany
- Kaoritanu prowincji Feutsyem: lord nieznany
- Kaoritanu prowincji Ykenbegá: lord nieznany
- Kaoritanu prowincji Ñyem: lord nieznany
- Kaoritanu prowincji Laisyem: lord nieznany
- Dominium Pinu (Πινυ Τοννο'ο):
- Kaoritanu prowincji Atla Apori: lord Kanu Kaluli (Κανυ Καλυλι, Ατλα Απορινε Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji : lord Kakari Mari (Κακαρι Μαρι, Ταυ Φυνυνα Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Pinu Lau: lord Ron Kut Keri (Ρον Κυτ Κερι, Πινυ Λαυνα Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Kaputu Au: lady Ao Karoni (Αο Καρονι, Καπυτυ Αυνα Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Opila Muli: lord (Χαρα Μαραι, Οπιλα Μυλινε Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Yo'ati Muli: lady Sakoma Neluli (Σακομα Νελυλι, Γιο'ατι Μυλινε Καοριτανυ)
- Kaoritanu prowincji Komipuli: lady Kalasi Kuli (Καλασι Κυλι, Κομιπυλινε Καοριτανυ)
- Dominium Wysp Zachodnich (Οκιτα Νημιλυν Τοννο'ο):
- Dominium Atirai (Ατιραι Τοννο'ο):
- Kaoritanu prowincji Atirai: lord Konnari Ma'ohea (Κονναρι Μα'οχεα, Ατιραι Καοριτανυ)
- Dominium Ma'uri (Μα'υρι Τοννο'ο):
- Kaoritanu prowincji Ma'uri: lord Tane'ane Nui-Kao (Τανε'ανε Νϋι-Καο, Μα'υρι Καοριτανυ)
- Dominium Antarktyczne (Μενγιοα Τοννο'ο):
- Kaoritanu prowincji Wyspa Nowocesarska: lord Larimena Karifoe (Λαριμενα Καριφοε, Τηλαν Αχαρι Καοριτανυ)
- Dominium Demarkacyjne Dzikich Ziem (Κεπορο υ Ιλο Κυνα Τοννο'ο):
- Samodzierżawstwo Takatoa (Υρα Τακατοα):
Cesarz Tangii
- Główny artykuł: Cesarz Tangii
Cesarz Tangii (ideogram klinowy: , ay. "Τηλαν" Teilan /'teĭɫan/, mhn. "Τήλαν" Téilan /tej˦lan/) - tytuł monarszy władcy Tangii. Zakres władzy cesarza ideologicznie jest absolutny, ale zgodnie z regułą "wasal mojego wasala nie jest moim wasalem" (ay. "Κανμαλονα κανμα ραόν κανμαλο" kanmalona kanma raon kanmalo) bezpośrednie polecenia wydaje wyłącznie kaoritanu. Cesarz jednak ma instrumenty politycznego nacisku na kaoritanu: może ich do woli odwoływać i mianować. Oprócz tego, z uwagi na kult jednostki cesarza w tej epoce, sprzeciwienie się cesarzowi miało bardzo niebezpieczne skutki polityczne dla kaoritanu. Wierzono, że taki system jest najlepszy, ponieważ cesarz zachowywał kontrolę nad ogółem kraju, ale nie wdawał się w szczegóły, nad którymi nie byłby w stanie zapanować z uwagi na wielkość imperium. Z tego powodu od cesarzy oczekiwano, że ich polecenia będą wydawane tam, gdzie jest to konieczne. Podpisane rozkazy cesarskie, zwane mutai ("μυται") miały moc prawną.
Pierwotnie instytucja cesarza była eksperymentem politycznym mającym za zadanie utworzenie członka rady państw Tangii, którego podstawowym celem byłoby bycie bezspornym i bezstronnym, elementem spajającym cały kraj, utrzymanym z podatków wszystkich państw podległych oraz prowincji, i odpowiedzialnym zarówno za porządek obrad poprzez sztucznie wymagany szacunek wobec jego osoby, jak i za proponowanie inicjatyw pod głosowanie. Praktyka ta wychodziła różnie i najczęściej cesarz był marionetką albo pewnych prowincji, albo całej rady. W nowszych czasach powiązania religijne z fanatykami karaistycznymi nadały cesarzowi realną władzę, która zniosła radę jako najwyższą instancję, jako niewydajną, i ustanowiła cesarza jedynym, najwyższym władcą tak w aspekcie ustawodawczym i wykonawczym, jak i sądowym i religijnym. Cesarz zasiadał na początku epoki (9640 EK) w Luta ni Fari, tradycyjnej stolicy wyspy. Potem zasiadał w ogromnym kompleksie pałacowym w Kun Atla, wydając zazwyczaj rozkazy zasiadając pod wielokrotnie restaurowaną Koroną Kaori.
Kaoritanu
- Główny artykuł: Kaoritanu
Kaoritanu (ay. "Καοριτανυ") sprawowali nad poszczególnymi regionami kraju takimi jak Naratai czy Tongami. Zastąpili oni królów i prezydentów republik oraz wodzów regionów plemiennych. Początkowo było 10 kaoritanu, rządzących wyspami Kaori, Atirai i Hiranea. W 9750 roku każdy region posiadał swojego kaoritanu, było ich aż 32 plus zarządca marynarki wojennej.
Kaoritanu byli mianowani i odwoływani przez cesarza i przyjmowali od niego rozkazy. W przypadku braku rozkazów, rządzili samodzielnie. Zdarzało się, że władcy mniej istotnych regionów nie otrzymywali rozkazów od cesarza wcale (np. Pinu Lau).
Takatoa
- Główny artykuł: Takatoa
Takatoa jest marynarką państwową Tangii. W latach największej ekspansji oceanicznej, Takatoa z formalnego punktu widzenia posiadała własny kodeks działania i musiała funkcjonować w dużej mierze jak oddzielna formacja administracyjna z cesarzem tangijskim jako seniorem. Ponieważ odległości geograficzne pomiędzy poszczególnymi częściami imperium były olbrzymie, terytoria, którym nie nadano własnych praw administracyjnych były zarządzane oddzielnie przez Takatoa i na podstawie praw ustanowionych przez admiralicję. Współzależność okrętów od administracji lądowej powodowała, że hierarchia polityczna generalnie była zachowywana. Takatoa w 9700 i 9750 roku zajmowała się administracją całych tysięcy mniejszych wysp Wszechoceanu oraz różnych czasowych lub permanentnych kolonii kontynentalnych ustanawianych w różnych częściach globu. To nie administracja cesarska lub najbliższego dominium miała dbać o te kolonie, ale Takatoa w zależności od ekonomicznej opłacalności kolonii lub celów politycznych.
Istniało prawo pierwszeństwa dekretu cesarskiego. W związku z nim, terytorium, któremu nadano własne prawa administracyjne ze skutkiem natychmiastowym i bez prawa do sprzeciwu przechodziło z władzy Takatoa na władzę ustanowionych dekretem organów, wpierw wchodząc w okres przejściowy, a następnie całkowicie. Nie zawsze jednak było to egzekwowane, ponieważ nie zawsze kolonie - a niektóre z nich były oddalone od innych ziem o całe tysiące kilometrów żeglugi - miały szansę dowiedzieć się o nadaniu im praw. Z tego względu głównie prawa nadawano tym obszarom, które, po pierwsze, były dostatecznie rozwinięte, a po drugie, gdzie nie dało się ukryć faktu zaistnienia dekretu, na przykład poprzez intensywne kursowanie wielu okrętów na ten teren.
Polityka zagraniczna
Tangijska polityka zagraniczna jest nastawiona na wyzysk w krajach, które można podbić, i handel w krajach, których podbić się nie da lub się nie opłaca. Podbito Pinu i Dzikie Ziemie i wchłonięto tysiące wysp od Atirai po wyspę Nowocesarską - rdzenną ludność zazwyczaj wywieziono siłą na okrętach i rozproszono po imperium, masowo wcielając w szeregi niewolników, szczególnie rdzenną ludność pinuską i atyrajską. Kilkadziesiąt czy odnośnie niektóry miejsc nawet kilkaset lat po tych działaniach podbite tereny nabrały charakteru całkowicie tangijskiego. Inaczej jest z Buanią, która zachowała bardzo wysoką autonomię, jednocześnie masowo czerpiąc z rozwiązań tangijskich i stopniowo mieszając się z Tangijczykami.
Polityka prawdziwie zagraniczna jest prowadzona przede wszystkim z Sechtem, Państwem Neszów, Szurem, ale w Złotym Wieku zasięg kontaktu bezpośredniego został rozszerzony i objął olseńską Nuarię, a także Murię i Ajdynir. Te bliższe relacje są handlowe, ale napięte i na zasadzie rywalizacji z przymuszoną współpracą. Tangijska doktryna Złotego Wieku zakłada pokaz potęgi, ale imperium nie dążyło do starcia. Relacje z dalszymi państwami takimi jak Muria, Nuaria czy Ajdynir są przyjaźniejsze i stricte nastawione na handel. Relacje z innymi państwami są głównie pośrednie i dotyczą uprzejmej wymiany korespondencji.
Geografia, klimat i podział administracyjny
Wyższy podział administracyjny posiada poniższą strukturę. Poniższa lista je przedstawia wraz z przyjętym tłumaczeniem:
- τοννο'ο tonno'o /'tonnoʔo/ - dominium, rządzone przez cesarza za pośrednictwem kaoritanu,
- μαυ mau /mœː/ - region, rządzony przez kaoritanu /'kaoɾitanʉ/ (wielkich lordów) i podległych im tanu /'tanʉ/ (lordów),
- χυον huon /ɦuon/ - hrabstwo (τανυκυνα tanukuna /'tanʉkʉna/, tzw. "ziemia pańska") rządzone przez huontanu /'ɦuontanu/ (hrabich),
- μη'ι mei'i /'mejʔi/ - dystrykt, rządzony przez mouri /'mœʉ̯ɾi/ (zarządzców).
Zatem podział administracyjny najwyższego szczebla (dominiów) jest widoczny na mapie poniżej, z zaznaczeniem, że jest to mapa na rok 9750 EK:
Dominium Kaori
Dominium Kaori (ay. Καορι /'kœːɾi/) znajduje się na wyspie Kaori, dużej wyspie na zachód od kontynentu. Posiada znaczne terytorium (drugie pod względem powierzchni po Pinu) oraz największą populację z całego cesarstwa. Jest centrum politycznym, militarnym i handlowym. Stolicą jest miasto Kun Atla.
Geograficznie i klimatycznie jest to teren mocno zróżnicowany. Wyspa ma pochodzenie tektoniczne i znajduje się na zderzeniu kilku płyt kontynentalnych. W jej centrum znajduje się sześć potężnych łańcuchów górskich o przewyższeniach przekraczających 10 tys. metrów nad poziomem morza. Te łańcuchy górskie, jak również wiele łańcuchów mniejszej wysokości, rozdzielają wyspę i tworzą wyraźne pustkowie pośrodku. Z tego względu na Kaori stosuje się czasami podział wysokościowy:
- Lanakuna (ΛΑΝΑΚΥΝΑ /'ɫanakʉna/) to strefa nizin. Obejmuje obszary od poziomu morza i 1020 hPa do wysokości ciśnienia 794 hPa, to jest do około 2000 metrów.
- Lanameira (ΛΑΝΑΜΗΡΑ /'ɫanamejɾa/) to strefa wyżyn i gór mniejszych. Są to wszystkie obszary górskie zdolne do normalnego, stałego zamieszkania, wraz z prowadzeniem życia, włączając w to takie elementy życia jak przebieg ciąży, przechodzenie chorób czy dorastanie dzieci. Jest to obszar od 2000 metrów do 6000 metrów. Kończy się tam, gdzie ciśnienie atmosferyczne spada poniżej 50%, tj. 471 hPa.
- Tang-lana (ΤΑΝΓΛΑΝΑ /'taŋ(g)ɫana/) to strefa wysokościowa rozciągająca się od 6000 metrów do 8000 metrów. To obszar gór, w którym wytrenowane osoby są w stanie przebywać przez dłuższy czas, ale gdzie prowadzenie normalnego życia jest już wykluczone. To obszary do 355 hPa ciśnienia atmosferycznego.
- Tautang-lana (ΤΑΥΤΑΝΓ-ΛΑΝΑ /'tœːtaŋ(g)ɫana/) to strefa śmierci. Rozciąga się od 8000 metrów do 10000 metrów lub do spadku ciśnienia 264 hPa. W tym obszarze osoby wybitnie wytrenowane są w stanie spędzić kilka-kilkanaście godzin. Te wysokości są przekroczeniem granicy powyżej której człowiek nie jest w stanie się już zaadaptować, rany przestają się goić, a człowiek bardzo powoli zaczyna umierać. Dłuższy postój w tej części spowoduje śmierć.
- Aralang-lana (ΑΡΑΛΑΝΓ-ΛΑΝΑ /'aɾaɫaŋ(g)ɫana/) to strefa przyspieszonej śmierci. Oznacza wszystkie stratosferyczne terytoria górskie powyżej 10 000 metrów nad poziomem morza lub poniżej 264 hPa. Przebywanie na tych wysokościach wymaga pełnego kombinezonu pod przynajmniej częściowym ciśnieniem. W przeciwnym wypadku dochodzi do utraty przytomności w ciągu 60 sekund i zgonu w ciągu 30 minut.
Grafika w rozdz. 6144 x 4260 px
Historycznie, Kaori przede wszystkim dzieliła się na wschód i zachód. Z uwagi na klimat tej części Kyonu, średnio co około dwa lata (ale z możliwością wychyleń od 1 do 10 lat) to wschód, to zachód był na zmianę żyzny lub pustynniał. Kiedy jedna część kraju była wilgotna, a ziemia wydawała plony, to druga pustynniała. To dostrzeżenie właśnie tego faktu doprowadziło po wielu latach wewnętrznych konfliktów do zawiązania Unii Tangijskiej w 6911 roku.
Podział administracyjny
W 9640 roku Tangia finalnie rozwiązała stanowiska monarsze i demokratyczne. Zarządcami poszczególnych regionów zostali kaoritanu. W 9688 roku wydzielono administracyjnie Wyspy Zachodnie do osobnego dominium, a wyspa Kaori była oddzielnym dominium. Zatem, w 9700 roku, na wyspie Kaori było osiem prowincji i ośmiu kaoritanu.
Dominium | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Mapa | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
DOMINIUM KAORI |
Καορι Τοννο'ο Kaori Tonno'o |
Kun Atla Κυν Ατλα |
36 526 988 | 829 379 km² | ||||
Zdjęcie | Jednostka | Nazwa/klin | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Klimat/teren | Kod | Położenie |
Region Naratai |
Μαυ Ναραται mau Naratai |
Naratai Ναραται |
8 985 639 | 123 834 km² | lasy deszczowe, bagna, trawy, wybrzeża | KNA | ||
Region Tongami |
Μαυ Τονγαμι mau Tongami |
Tounarao Τουναραο |
5 040 724 | 92 493 km² | lasy deszczowe, równiny, stepy, wyżyny, wysokie góry, wybrzeża | KTO | ||
Region Luta ni Fari |
Μαυ Λυτα νι Φαρι mau Luta ni Fari |
Luta ni Fari Λυτα νι Φαρι |
3 272 818 | 45 482 km² | lasy deszczowe, sawanna, góry, step | KLU | ||
Region Nomeurai |
Μαυ Νομευραι mau Nomeurai |
Hatlangao Χατλανγαο |
2 228 146 | 45 864 km² | lasy deszczowe, sawanna, góry, step | KNO | ||
Region Marao |
Μαυ Μαραο mau Marao |
Tungu i Marao Τυνγυ υ Μαραο |
336 048 | 92 875 km² | stepy, pustynia, równiny, wyżyny, wysokie góry, wybrzeża | KMA | ||
Region Orumilo i Reitika |
Μαυ Ορυμιλο νι Ρητικα mau Orumilo ni Reitika |
Orumilo, Reitika Ορυμιλο, Ρητικα |
7 013 182 | 78 734 km² | sawanna, równiny, lasy deszczowe, góry, wybrzeża | KOR | ||
Region Takangari |
Μαυ Τακανγαρι mau Takangari |
Tungu i Takangari Τυνγυ υ Τακανγαρι |
737 845 | 186 897 km² | pustynia, lasy deszczowe, lasy, stepy, wyżyny, wysokie góry | KTK | ||
Region Kun Atla |
Μαυ Κυν Ατλα mau Kun Atla |
Kun Atla Κυν Ατλα |
8 912 585 | 163 200 km² | wybrzeża, lasy, lasy leszczowe, równiny, stepy, góry | KKN |
Ukształtowanie terenu
- Główny artykuł: Mapa wyspy Kaori
Fauna
Flora
Dominium Buania
- ✦ “Busy” /busɯ/ język buański ⌑ Buania
Buania to duża kraina kontynentalna na zachodzie Kyonu znajdująca się na południe od Pinu, ale na północ od Szuru. Posiada łagodny klimat ze znaczną liczbą rzek i bujną roślinność. Posiada bardziej urodzajne gleby niż pozostałe krainy i ciepły, łagodny klimat. Bogata w ohuż. Prowincje w Buanii nazywane są "em", jest ich dziesięć, zatem i występuje dziesięciu kaoritanu.
Dominium | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Mapa | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
DOMINIUM BUANIA |
Busy Πινυ Τοννο'ο Pinu Tonno'o |
Saboat Saboat / Σαποατι |
19 381 667 | 900 115 km² | ||||
Zdjęcie | Jednostka | Nazwa/klin | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Klimat/teren | Kod | Położenie |
Region Saboacki |
Saboem |
Saboat | 6 977 400 | 135 013 km² | wybrzeża, lasy, równiny, pola, pagórki | BSB | ||
Region Kehacki |
Kehaem |
Kehaseat | 4 651 600 | 101 312 km² | wybrzeża, dżungla, lasy deszczowe, bagna | BKS | ||
Region Urycki |
Uriikem |
Feketaba | 3 488 700 | 88 929 km² | wybrzeża, wzgórza, góry, jeziora, bagna, las liściasty, las iglasty | BUM | ||
Region Ahoacki |
Ahoem |
Ahoat | 290 725 | 64 471 km² | wybrzeża, bagna, dżungle | BAT | ||
Region Unacki |
Unem |
Migába | 872 175 | 95 409 km² | wybrzeża, jeziora, bagna, góry, wzgórza | BUN | ||
Region Pobecki |
Pobeem |
Rýul | 678 358 | 46 888 km² | wybrzeża, dżungla, lasy liściaste, jeziora | BPM | ||
Region Feucki |
Feutsyem |
Feutsyat | 775 267 | 107 110 km² | wybrzeża, bagna, dżungle, lasy liściaste, lasy iglaste | BFC | ||
Region Ykenbecki |
Ykenbegá |
Begárýat | 387 633 | 104 410 km² | góry, bardzo wysokie góry, wzgórza, kotliny, lasy iglaste, pustynia | BYB | ||
Region Niecki |
Ñyem |
Ñybeul | 290 725 | 96 707 km² | góry, wzgórza, dżungle, jeziora, bagna, rwące rzeki | BNM | ||
Region Laisujecki |
Laisyem |
Isrobeul | 969 083 | 59 866 km² | wybrzeża, lasy iglaste, lasy cedrowe | BLS |
Dominium Pinu
Dominium Pinu znajduje się w Kanisji, jest dużym półwyspem bezpośrednio na południe od wyspy Kaori. Posiada granicę lądową z Buanią i Terytorium Demarkacyjnym Dzikich Ziem. Największa prowincja Imperium, ale o najmniejszej gęstości zaludnienia. Do Trzeciej Wojny o Saakę w latach 9654-9662 EK stanowiła niepodległe państwo o nazwie Pinu, w wojnie większość ludności autochtonicznej albo została wywieziona z półwyspu w charakterze niewolników, albo zginęła (wskutek działań wojennych, zbiorowych mordów, od chorób). Obecnie autochtoni stanowią 9% populacji, głównie wymieszanej z Tangijczykami i Buańczykami i akceptujących ich zwyczaje i religie, dodatkowe 2% wciąż żyje w dżunglach prowadząc tradycyjny tryb życia. Półwysep jest relatywnie płaski, z łagodnym wzniesieniem w jego centrum, i jest niemal w całości porośnięty gęstymi lasami deszczowymi. Posiada najłagodniejszy klimat ze wszystkich terytoriów i umiarkowanie żyzne gleby. Stolicą jest Atla Apori, młode miasto założone przez Tangijczyków w 9655 EK.
Dominium | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Mapa | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
DOMINIUM PINU |
Πινυ Τοννο'ο Pinu Tonno'o |
Atla Apori Ατλα Απορι |
7 752 667 | 1 058 701 km² | ||||
Zdjęcie | Jednostka | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Klimat/teren | Kod | Położenie |
Region Atla Apori |
Μαυ Ατλα Απορι mau Atla Apori |
Atla Apori Ατλα Απορι |
4 031 387 | 102 614 km² | wybrzeża, dżungle, wodospady, rwiste rzeki | PAA | ||
Region Tau Funu |
Μαυ Ταυ Φυνυ mau Tau Funu |
Kulai Κυλαι |
775 267 | 463 207 km² | wybrzeża, dżungle, wzgórza, wodospady, rwiste rzeki, bagna | PTF | ||
Region Pinu Lau |
Μαυ Πινυ Λαυ mau Pinu Lau |
Oañiat bu. Oañiat / ay. Οανιατι |
155 053 | 93 960 km² | bardzo gęste dżungle, rwiste rzeki, wodospady, bagna | PPL | ||
Region Kaputu Au |
Μαυ Καπυτυ Αυ mau Kaputu Au |
Nyaluli Mauk Νιαλυλι Μαυκι |
1 046 610 | 124 044 km² | wybrzeża, dżungle, wzgórza, wodospady, rwiste rzeki, bagna | PKA | ||
Region Opila Muli |
Μαυ Οπιλα Μυλι mau Opila Muli |
Opilapu Οπιλαπυ |
426 397 | 90 251 km² | wybrzeża, bagna, dżungle, rwiste rzeki | POM | ||
Region Yo'ati Muli |
Μαυ Γιοατι Μυλι mau Yo'ati Muli |
Feutaoiat bu. Feutaoiat, ay. Φευταογιατι |
503 923 | 107 148 km² | bagna, gęste dżungle, wybrzeża, urwiska | PYM | ||
Region Komipuli |
Μαυ Κομιπυλι mau Komipuli |
Komi Κομι |
814 030 | 77 476 km² | wybrzeża, dżungle, wzgórza | PKP |
Dominium Wysp Zachodnich
- ✦ “Τοννο'ο·Οκιτα·Νημιλυν”/'tonnoʔo ʔi 'ʔokita 'nejmiɫʉn/ język ayu ⌑ Dominium Wysp Zachodnich
Wyspy Zachodnie odnoszą się do dwóch wysp bezpośrednio na zachód od wyspy Kaori. Są to większa Akeira na północy ze stolicą w porcie Uruna i mniejsza wyspa Hiranea na południu ze stolicą w mieście Yatlomea. Obie wyspy mają istotne znaczenie handlowe, są ważnym punktem tranzytowym w handlu towarami tak dalej na zachód do Atirai i dalej z Murią i Ajdynirem, jak i z Neszami na północy. Ponadto, mają znaczenie produkcyjne, ponieważ wytwarza się tam cukier. Historycznie, Akeira jest wyspą, z której pochodzi kauczukowiec. Wyspy mają też bardziej urodzajne ziemie i produkują więcej żywności niż zużywają, dzięki czemu sprzedają zapasy okrętom. Specjalizują się w imporcie narzędzi stoczniowych i materiałów zamiennych, i naprawiają okręty.
Dominium | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Mapa | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
DOMINIUM WYSP ZACHODNICH |
Τοννο'ο Οκιτα Νημιλυν Tonno'o i Okita Neimilun |
Atla Apori Ατλα Απορι |
4 472 692 | 135 682 km² | ||||
Zdjęcie | Jednostka | Nazwa/klin | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Klimat/teren | Kod | Położenie |
Region Akeira |
Μαυ Ακηρα mau Akeira |
Uruna Υρυνα |
2 683 615 | 97 844 km² | lasy deszczowe, wybrzeża | OAK | ||
Region Hiranea |
Μαυ Χιρανεα mau Hiranea |
Yatlomea Γιατλομεα |
1 789 077 | 37 838 km² | lasy deszczowe, wybrzeża | OHI |
Dominium Atirai
Atirai jest obszarem państwa Tangijskiego o statusie kolonii dojrzałej i należała pierwotnie do tangijskiej grupy wysp odległych, a w złotym wieku Tangii stanowi niepodległe dominium. Ta jednostka administracyjna jest położona na równikowej wyspie o rozmiarach 391 km na 411 km o powierzchni 109 692 km², w olbrzymiej odległości 6 901 km od północnych skrajów Akejry i 8 641 km na wschód od zachodnich wybrzeży wyspy Tangia, znajduje się w regionie Dewii bardziej niż Kanisji, do której dzieli ją odległość "zaledwie" 4 379 km. Jest wyspą wulkaniczną o złożach siarki i złota, egzotycznych przypraw, jest kolonią karną i miejscem badań naukowych, stanowi jako baza tangijska poważny punkt handlowy z Dewią. Wyspą zarządza jeden kaoritanu. Atirai przecina równik.
Zdjęcie | Jednostka | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Klimat/teren | Kod | Położenie |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Region Atirai |
Μαυ Ατιραι mau Atirai |
Alai Ara Αλαι Αρα |
1 863 622 | 109 692 km² | wybrzeża, równiny, wulkany | ATI |
Tangia napadła na wyspę w 9401 EK, pokonała miejscowe statki, a lokalną ludność zabrała w niewolę. Atirai znajduje się w tak ogromnej odległości od Tangii, że posiada autonomię w dosłownie wszystkim, czyniąc ją de facto niepodległym państwem w zaawansowanej unii z Tangią. Ważny punkt na szlakach eksploracyjnych tangijskiej floty handlowej, żegluga w te strony stała się szczególnie intensywna w złotym wieku Tangii z uwagi na szlak wody, nie tylko dalej na zachód w celach handlowych z Murią i Ajdynirem, ale też na północ z Dewijczykami Państwa Neszów.
Dominium Ma'uri
Wyspa Ma'uri znajduje się na oceanie, daleko na zachód i południe. Jest to najbardziej oddalony punkt, gdzie sięga cesarstwo tangijskie. Wyspa została odkryta przypadkiem przez okręt T.K.T. Nuilau w 9562 EK, którego zniosły utrzymujące się wiatry. Wyspę stanowi dawno wygasły wulkan, posiada ona morsko-umiarkowany klimat, który jest w stanie utrzymać zupełnie inną roślinność niż Tangia. Przede wszystkim jednak są na niej znaczne pokłady surowców, w tym złota. Kolonia w formalnym sensie istnieje od 9594 EK. W 9700 - 9750 EK jest zdolna do samodzielnego utrzymania się. Zamieszkują ją głównie Tangijczycy.
Zdjęcie | Jednostka | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Klimat/teren | Kod | Położenie |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Region Ma'uri |
Μαυ Μα'υρι mau Ma'uri |
Ako Lea Ακο Λεα |
446 897 | 38 985 km² | wybrzeża, równiny, lasy umiarkowane, góry | MUI |
Dominium Antarktyczne
- ✦ “Τοννο'ο·υ·Μενγιοα” /'tonnoʔo ʔi 'menjoa/ język ayu ⌑ Dominium Antarktyczne
Tak zwane "Dominium Antarktyczne" to twór administracyjny z 9684 EK. Ekspedycje buańsko-tangijskie poszukujące nowych terenów eksploracyjnych w morzach południowych natrafiły w 9660 EK tylko na jedną większą wyspę, którą pierwotnie nazwano "Αχαρι Ταυριαν-Τα'ο" Ahari Taurian-Ta'o, tj. "nowe obserwatorium Tauriana", po czym zmieniono nazwę na "Τηλαν Αχαρι" Teilan Ahari, tj. "Nowocesarska". Działania cywilizacyjne na wyspie są bardzo utrudnione z powodu potężnych wiatrów antarktycznych i ponieważ sama wyspa składa się prawie w całości z gołych skał i jest agrarnie nieurodzajna. Nie znaleziono tam interesujących surowców naturalnych. Terytorium stworzono jako kolonię karną, obóz pracy o wyjątkowo ciężkim rygorze z więzieniem obliczonym na śmierć skazanych. Wyspa jest miejscem odpoczynku wielu ptaków. Znajdują się tam kolonie pingwinów. Wyspa doświadcza zjawiska dnia i nocy polarnej. Czasami zimą ocean potrafi zamarznąć.
Zdjęcie | Jednostka | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Klimat/teren | Kod | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Region Wyspy Nowocesarskiej |
Μαυ Τηλαν Αχαρι mau Teilan Ahari |
brak stałej załogi | 373 | 7 644 km² | skały, porosty, tundra | NTA |
Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem
- ✦ “Τοννο'ο·υ·Κεπορο·υ·Ιλο·Κυνα” /'tonnoʔo ʔi 'kepoɾo ʔi 'ʔiɫo 'kʉna/ język ayu ⌑ Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem
Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem powstało na bazie traktatu pokojowego z Trzeciej Wojny o Saakę w 14 Ra'anau 9662. Przyczyną wybuchu wojny były napady plemion z terytorium Pinu na Buanię. Terytoria tzw. Dzikich Ziem Kanisji zamieszkują plemiona o jeszcze wyższej agresywności niż pinuskie, co było między innymi przyczyną powstania południowego muru sechtońskiego, tzw. Małego Muru. Zatem i traktat pokojowy, oprócz tangijskiej aneksji Pinu, obejmował podzielenie pozostałego terytorium rozdzielającego Tangię i Secht na pół i, słowami propagandy, "ucywilizowanie" terytorium celem otwarcia bezpośrednich szlaków handlowych, pokojowo lub siłą.
Dominium | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Mapa | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
TERYTORIUM DEMARKACYJNE DZIKICH ZIEM |
Τοννο'ο υ Κεπορο υ Ιλο Κυνα Tonno'o Keporo i Ilo Kuna |
Mengu Oma'e Μενγυ Ομα'ε |
2 981 795 | 342 454 km² | ||||
Zdjęcie | Jednostka | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Klimat/teren | Kod | |
Region Karere |
Μαυ Καρερε mau Karere |
Mengu Oma'e Μενγυ Ομα'ε |
894 538 | 189 955 km² | dżungle, wybrzeża, wulkany, rozpadliny, kaniony, sawanna, pustynia | IK1 | ||
Region Kal Kapora |
Μαυ Καλ Καπορα mau Kal Kapora |
Muan Nui Μυαν Νϋι |
2 087 256 | 152 499 km² | dżungle, wybrzeża, wulkany, rozpadliny, kaniony | IK2 |
Samodzierżawstwo Takatoa
Jednostka samodzierżawstwa Takatoa odnosi się do domyślnego stanu terytoriów morskich, wyspiarskich i oceanicznych zarządzanych przez Takatoa, czyli marynarkę państwową Tangii. Są to wszystkie tereny, którym aparat państwowy Tangii nie nadał praw administracyjnych i nie uznał za jednostkę terytorialną, na bazie swoich praw lub na bazie uznania terytorium zagranicznego (tj. nie są uznawane przez państwo Tangia jako obce państwo). Takatoa zarządza tymi terytoriami według swoich praw i odpowiada bezpośrednio przed cesarzem. Władza Takatoa jest z definicji tymczasowa i może zostać natychmiastowo ograniczona po uznaniu wniosku dowolnej prowincji o rozszerzenie na jej korzyść terytorium, ponieważ o ile nie ma roszczeń innych prowincji ani istotnych konfliktów prawa międzynarodowego, to Takatoa natychmiast traci prawa samodzierżawy i wchodzi w okres przejściowy przekazania władzy, podczas którego zmieniany jest ustrój danego terytorium.
Siedzibą samodzierżawstwa jest miasto Alai Lele położone na mniejszej w pobliżu zatoki naratajskiej na wyspie Kaori.
Zdjęcie | Jednostka | Nazwa | Stolica | Populacja | Powierzchnia | Klimat/teren | Kod |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Samodzierżawstwo Takatoa |
Μαυ Υρα Τακατοα mau Ura Takatoa |
Alai Lele Αλαι Λελε |
1 118 173 | - | wyspy, osady nabrzeżne | TKT |
Flaga Takatoa, czyli marynarki wojennej o kwazi-państwowym ustroju, przedstawia pysk orki tangijskiej widziany od przodu z księżycem Lykaonem w charakterze "trzeciego oka". Wariant buański jest pomarańczowy i posiada krzyż buański.
Flaga Takatoa, wariant kaoryjski | Flaga Takatoa, wariant buański |
Społeczeństwo
Religia
Większość imperium wyznaje karaizm, akwatyczną religię skodyfikowaną przed 6911 EK przez Pięciu Mędrców karajskich. Religia ta jest systemem filozoficzno-religijnym i zasadniczo nie zakłada bóstw, pozostając generalnie kompatybilna z wierzeniami teistycznymi, ale stawia w centrum świata wodę jako centralny pierwiastek życia. Energia życia, zwana karai, bierze swoją moc z wody. Stąd Tangijczycy starają się zamieszkiwać te tereny, gdzie wody jest pod dostatkiem. Buańczycy wyznają swoją wiarę, zwaną Buae. Te dwie religie stanowią większość w cesarstwie. Z pozostałych religii, spotyka się rdzenne religie takie jak szamanizm tangijski, głównie wyznawany na pustyniach (Marao i Takangari), wierzenia rodzime Pinusów i plemion Dzikich Ziem, oraz dewijsko-oceaniczne wierzenia Atyrajczyków.
Religia | Opis | Typ | Założyciel | Główne centrum kultu | Lider |
---|---|---|---|---|---|
Karaizm Yul Yoa | Odłam cesarski, gwiezdny | System filozoficzno-religijny | Pięciu Mędrców, cesarzowa Kalia | Świątynia Naratajska | Narataine TauKuiru |
Karaizm Rang Ku | Odłam świetlny, obserwatoriów | System filozoficzno-religijny | Pięciu Mędrców, cesarz Taurian | Saktuarium Rangfen w Tenfarai 4 Ta'o | Rangfenne TauTanu TauKuiru |
Karaizm Om Yoa | Odłam morski, głównie marynarzy | System filozoficzno-religijny | Pięciu Mędrców, admirał Weleke | Świątynia Patori w Urunie | TauTanu TauKuiru i Alai Lele |
Buae | Religia Buańczyków | ||||
Szamanizm tangijski | Religia prastara Tangijczyków, spirytystyczna | Spirytyzm-animizm | Tradycyjna religia | Świątynia Mirażu w Tungu i Takangari | TauKuiru i Takangari |
Wierzenia pinuskie | Religie rdzenne ludzi Pinu i Dzikich Ziem | Wielobóstwo, spirytyzm | Tradycyjna religia | Zdecentralizowana | Brak |
Wierzenia atyrajskie | Religie rdzenne wyspy Atirai | Wielobóstwo, spirytyzm | Tradycyjna religia | Zdecentralizowana | Brak |
Karaizm
- Główny artykuł: Karaizm
Religią państwową Tangijczyków jest karaizm (ay. καραιγιομι /'karai 'jomi/), obowiązującą wszędzie oprócz Buanii. Karaizm wywodzi się z rdzennej religii kaoryjskiej, stawiając za swój centralny aspekt wodę. Woda jest uznawana za centralne źródło wszelkiego życia, a energia życiowa pobudzona przez wodę, nazywa się "karai" (ay. καραι /'karai/), skąd nazwa religii. System jest filozoficzny i z zasady nie zakłada bóstw, zatem pozostaje do pewnego stopnia kompatybilny z wierzeniami teistycznymi, ale uważa się powszechnie, że należy zachować czystość karaizmu, czyli nie mieszać go z innymi wierzeniami. Karaiści wierzą w to, że wszystko w świecie jest płynne, z różnym tempem, i głoszą, że świat należy rozpatrywać według sześciu aspektów, które opisują świat i zachowanie zmian w nim:
Kolor | Nazwa ayu | Aspekt | Opis |
---|---|---|---|
czerwony | ΠΥΡΟ puro /pʉrɔ/ |
pozytywny wartości dodane |
Wszelkie wartości dodane, przybycie, pojawienie się, narodziny, zysk, otrzymanie choroby, nowe przekleństwo, upał, zalety |
niebieski | ΝΕΥ neu /nɛʉ/ |
negatywny wartości ujemne |
Wszelkie wartości ujemne, odejście, zanik, śmierć, strata, wyleczenie choroby, oczyszczenie z przekleństwa, oczyszczenie, chłód, wady |
żółty | ΦΟ'Ο fo'o /'fɔʔɔ/ |
świadomość wiedza |
Zbiór wiedzy pozwalający na podjęcie dobrej decyzji lub sprawiedliwej oceny |
zielony | ΝΥ nu /nʉ/ |
sposób metoda |
Techniczny sposób, albo plan, albo zestaw czynności, które w zamierzeniu osiągną cel |
biały | ΡΑ'Α ra'a /'raʔa/ |
kontekst tło sprawy i konsekwencje |
Szerokotorowe i długofalowe myślenie oraz analiza łańcucha konsekwencji podjętych akcji |
czarny | ΝΟΡΑ nora /'nɔra/ |
brak niestnienie |
Stan pierwotny myśli abstrakcyjnej, stan sprzed powstania myśli |
Te aspekty podlegają czci same w sobie i nierzadko bywają personifikowane, choć formalnie uważa się to za dziedzinę sztuki, a nie dogmat. Życie Tangijczyka ma być prowadzone poprzez manewrowanie pomiędzy puro a neu, aspektami przybytku i utraty. Należy to robić zachowując fo'o, czyli wiedzę, świadomość, które pozwalają na rozumienie sytuacji. Należy to robić poprzez prawidłowe zadbanie o nu, czyli metodę, sposób, którym przyjmuje się działanie. Ostatecznie, należy tak planować działania, aby nie zignorować ra'a, czyli kontekstu, tła sprawy, aspektu odpowiadającego za długofalowe konsekwencje każdego działania.
Aspekty przedstawia się na diagramie z centralnym kwiatem o pięciu płatkach. Wokoło diagramu, na czubkach płatków, wpisuje się hieroglify mające na celu ukazania tego samego konceptu w pięciu aspektach, czasami szósty dorzuca się u dołu. Takie heksagramy mają słowo fonetycznie wpisane w środek, słowo jest umieszczone w okręgu, umieszcza się przecięcia w NW, NE, SW, SE, N okręgu, i za przecięciami wskazującymi rysuje się hieroglify.
Karaiści głoszą głęboką więź człowieczeństwa z wodą, szczególnie morską, wierzą w pochodzenie człowieka z morza, i wielką misję przyznaną ludziom na świecie. Kosmologia karajska zakłada, że człowiek pochodzi z Wielkiego Wiru na kosmicznym morzu (chodzi o Drogę Mleczną, widziana na jednej stronie nocnego nieba na Kyonie), i że kiedy jako całość spełni swoje zadanie na świecie, będzie mógł tam wrócić.
Ta szczególnie potężna więź człowieka z wodą ma przejawiać się w większej zależności ludzi od wód niż u zwierząt (καποι), do których nie zaliczano istot morskich (φευται). Aby sprostać Misji, ludziom dano umysł, dzięki któremu są oni w stanie dokonywać rzeczy, jakich zwierzęta nie potrafią i nie będą potrafiły: manipulować otoczeniem na szeroką skalę, celem dostawy wody. Stąd o ludziach mówi się lau (λαυ) - serce, ponieważ irygacyjne działania ludzi wpompowują wodę w martwy ląd, przynosząc życie roślinności i następnie zwierzętom i ludziom.
Karaizmowi stawia się świątynie i sanktuaria, gdzie dokonuje się medytacji i filozoficznej analizy podjętych działań, które mają zapewnić człowiekowi szczęście. Na czele świątyń zazwyczaj stoi duchowny zwany kuiru (κυιρυ /'kujru/). Lider kompleksu świątynnego nazywany jest taukuiru, czyli wielkim duchownym. Osoby święte w religii karajskiej noszą tytuł otoayate, czyli "ci, którzy znaleźli siłę".
Karaizm juljoański
Karaizm yul-yoa (z ayu γιυλ-γοα /jyl-joa/ "potok gwiazd") to pierwotnie sekta karajska, a od 9505 EK oficjalny, państwowy odłam karaizmu. Jest radykalnym ruchem, który wzmacnia teorię, że karaiści są zesłani na świat celem niesienia swojej misji, głosi, że wszyscy Tangijczycy mają tę samą misję i tak ostre wewnętrzne podziały, jak stosowane wcześniej (królestwa/republiki czasów unitarnych czy kaoryjskich) są tylko osłabieniem ich misji na powietrzu i przyczynią się do konfliktów wewnętrznych, które zdewastuje ich cel "wyjścia z wody". Tangia ma być silna i podbijać inne ludy, aby te mogły przejść przez Wielki Wir na niebie, i już tamtejsze oryginalne królestwo, niejako "po drugiej stronie", ma postanowić co dalej. Wariant silnie forsowany przez cesarzową Kalię w 9500 EK, łączy religię i państwowość, i bezpośrednio jest odpowiedzialny za koniec federacji tangijskiej i upadek demokracji.
Karaizm rangku
Karaiści Rang Ku (ρανγ κυ /'ɾaŋ kʉ/ "fala światła") uważają, że nie tylko woda jest centralna dla życia, ale powietrze także. Wskazują na związek jednego z drugim w perspektywie karaistycznej, wykazując, że powietrze też jest płynem i podlega prawom wody, i że służy wielu istotom, podkreślając, że nawet ryby, delfiny i wieloryby pobierają powietrze. Stąd uważają oni, że człowiek nie tylko musi być blisko wody, ale też blisko powietrza, dlatego rankuizm jest uważany za religię górali i obserwatoriów.
Karaizm om joa
Karaizm Om Yoa (ομ γιοα /om 'joa/ "głęboka woda") to odłam wiary wyznawany głównie przez marynarzy. Rozszerza wiarę o zjawiska i legendy powstałe przez długotrwałe przebywanie na morzu, bogaty w charakterystyczne tradycje.
Buae
- Główny artykuł: Buae
Szamanizm tangijski
- Główny artykuł: Szamanizm tangijski
Szamanizm tangijski jest niejednolitym zespołem wierzeń o pochodzeniu z okresu królestw tangijskich. Szamanizm stracił na popularności przez religię karaistyczną krótko po okresie działań pięciu mędrców karajskich w 6900, która stopniowo była przyjmowana przez struktury administracyjne kraju, a do roku 9509 EK został zakazany na wszystkich obszarach, choć był tolerowany na terenach Pustyni Marajskiej i Pustyni Takangaryjskiej. W okresie imperialnym z uwagi na fascynację artystów, pisarzy i rzeźbiarzy religią przodków, szamanizm tangijski przeżył do pewnego stopnia renesans w postaci obecności w sztuce, ale pozostał zakazany na wszystkich prowincjach oprócz wymienionych dwóch pustyń, gdzie zezwolono na jego praktykowanie.
Szamanizm tangijski, jak każdy inny, opiera się na praktykach religijnych zakładających kontakt konkretnych osób, zwanych szamanami, ze światem nadprzyrodzonym za pośrednictwem zmienionego stanu świadomości, zwanego transem. W taki sposób szamani są w stanie oddziaływać z duchami, dobrymi i złymi, i za pośrednictwem pewnych praktyk kierować nimi, czy to w ramach praktyk leczniczych (wyganianie złych duchów), zaklinających, czy ofensywnych (rzucanie klątw). Szamani mogą wejść w trans celem interakcji ze światem nadprzyrodzonym, aby odnaleźć odpowiedzi na pytania, doświadczając wizji. Interpretują oni omeny i inne znaczniki świata nadprzyrodzonego w normalnym. Zajmują się też przepowiadaniem przyszłości. Zajmują się pochówkiem zmarłych i kierowaniem ich dusz w zaświaty, leczą bezpłodność, asystują w porodach celem sprowadzenia duszy na świat, i komunikują się z siłami przyrody takimi jak dzikie zwierzęta czy siły natury takie jak słońce, wiatr czy deszcz.
Wierzenia pinuskie
Pinusi wierzą w siły przyrody i w przodków, ale ich wiara jest mocno zróżnicowana pomiędzy poszczególnymi plemionami. Plemiona liczą sobie od kilku do kilkudziesięciu osób i posługują się swoimi językami, żyją w gęstych dżunglach, rzadko wchodząc w interakcje z obcymi. Wiele plemion wyznaje wiarę w nadchodzący koniec czasów, który demoniczny ogień ma przynieść na złe siły rządzące światem. Poza tym, Pinusi posiadają swój panteon bogów i dusz.
Wierzenia atyrajskie
Dane demograficzne
Wszystkie statystyki demograficzne przedstawiane poniżej odnoszą się do roku 9750 EK. Demograficzny podział dominiów (tonno'o) imperium przedstawiono w tabeli poniżej.
Poziom dominium
Dominium | Populacja | Procent |
---|---|---|
Kaori | 36 526 988 | 49,0% |
Buania | 19 381 667 | 26,0% |
Pinu | 7 752 667 | 10,4% |
Wyspy Zachodnie | 4 472 692 | 6,0% |
Ter. Dem. Dzikich Ziem | 2 981 795 | 4,0% |
Samodz. Takatoa | 1 118 173 | 1,5% |
Atirai | 1 863 622 | 2,5% |
Ma'uri | 446 897 | 0,6% |
Antarktyka | 373 | 0,0% |
Poziom mau
Dominium | Prowincja | Nazwa stolicy | Ludność całkowita | Stolica populacja | Miasta | Pozamiejskie |
Kaori | Naratai | Naratai | 8 985 639 | 1 567 994 | 1 202 400 | 6 215 245 |
Kaori | Tongami | Tounarao | 5 040 724 | 677 977 | 449 363 | 3 913 384 |
Kaori | Luta ni Fari | Luta ni Fari | 3 272 818 | 1 029 301 | 328 675 | 1 914 842 |
Kaori | Nomeurai | Hatlangao | 2 228 146 | 546 787 | 261 956 | 1 419 403 |
Kaori | Marao | Tungu i Marao | 336 048 | 52 894 | 22 935 | 260 219 |
Kaori | Orumilo i Reitika | Orumilo | 7 013 182 | 2 044 342 | 682 719 | 4 286 121 |
Kaori | Takangari | Tungu i Takangari | 737 845 | 549 990 | 46 663 | 141 192 |
Kaori | Kun Atla | Kun Atla | 8 912 585 | 2 383 225 | 977 445 | 5 551 915 |
Buania | Saboem | Saboat | 6 977 400 | 1 496 652 | 1 027 092 | 4 453 656 |
Buania | Kehaem | Kehaseat | 4 651 600 | 380 966 | 289 549 | 3 981 085 |
Buania | Uriikem | Feketaba | 3 488 700 | 566 565 | 217 699 | 2 704 436 |
Buania | Ahoem | Ahoat | 290 725 | 36 195 | 13 872 | 240 658 |
Buania | Unem | Migába | 872 175 | 123 413 | 53 349 | 695 413 |
Buania | Pobeem | Rýul | 678 358 | 121 019 | 69 389 | 487 950 |
Buania | Feutsyem | Feutsyat | 775 267 | 129 780 | 60 805 | 584 682 |
Buania | Ykenbegá | Begárýat | 387 633 | 102 529 | 16 964 | 268 141 |
Buania | Ñyem | Ñybeul | 290 725 | 37 155 | 15 316 | 238 255 |
Buania | Laisyem | Isrobeul | 969 083 | 151 662 | 60 571 | 756 851 |
Pinu | Atla Apori | Atla Apori | 4 031 387 | 477 316 | 204 004 | 3 350 067 |
Pinu | Tau Funu | Kulai | 775 267 | 121 329 | 10 071 | 643 867 |
Pinu | Pinu Lau | Oañiat | 155 053 | 27 832 | 1 234 | 125 987 |
Pinu | Kaputu Au | Nyaluli Mauk | 1 046 610 | 173 109 | 23 934 | 849 567 |
Pinu | Opila Muli | Opilapu | 426 397 | 67 285 | 10 666 | 348 446 |
Pinu | Yo'ati Muli | Feutaoiat | 503 923 | 78 310 | 12 854 | 412 760 |
Pinu | Komipuli | Komi | 814 030 | 308 110 | 45 887 | 460 033 |
Dominium Wysp Zachodnich | Akeira | Uruna | 2 683 615 | 1 018 432 | 206 649 | 1 458 534 |
Dominium Wysp Zachodnich | Hiranea | Yatlomea | 1 789 077 | 696 845 | 121 128 | 971 103 |
Dominium Atirai | Atirai | Alai Ara | 1 863 622 | 744 331 | 299 298 | 819 993 |
Dominium Ma'uri | Ma'uri | Ako Lea | 446 897 | 301 834 | 17 509 | 127 554 |
Dominium Antarktyczne | Nowocesarska | Teilan Ahari | 373 | 373 | - | - |
Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem | Karere | Mengu Oma'e | 894 538 | 490 923 | 5 893 | 397 723 |
Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem | Kal Kapora | Muan Nui | 2 087 256 | 866 003 | 23 570 | 1 197 684 |
Samodzierżawstwo Takatoa | Samodzierżawstwo Takatoa | Alai Lele | 1 118 173 | 75 365 | 310 131 | 732 677 |
Poziom urbanizacji
Średni poziom urbanizacji to 9,9%, przy czym:
- Dominium Kaori: 14,80%,
- Dominium Buania: 8,68%,
- Dominium Pinu: 3,72%,
- Dominium Wysp Zachodnich: 11,75%,
- Dominium Atirai: 26,74%,
- Dominium Ma'uri: 12,07%,
- Dominium Antarktyczne: 0%,
- Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem: 1,70%,
- Samodzierżawstwo Takatoa: 29,74%.
Dominium | Prowincja | Nazwa stolicy | Urbanizacja % |
Kaori | Naratai | Naratai | 16,21% |
Kaori | Tongami | Tounarao | 10,30% |
Kaori | Luta ni Fari | Luta ni Fari | 14,65% |
Kaori | Nomeurai | Hatlangao | 15,58% |
Kaori | Marao | Tungu i Marao | 8,10% |
Kaori | Orumilo i Reitika | Orumilo | 13,74% |
Kaori | Takangari | Tungu i Takangari | 24,84% |
Kaori | Kun Atla | Kun Atla | 14,97% |
Buania | Saboem | Saboat | 18,74% |
Buania | Kehaem | Kehaseat | 6,78% |
Buania | Uriikem | Feketaba | 7,45% |
Buania | Ahoem | Ahoat | 5,45% |
Buania | Unem | Migába | 7,13% |
Buania | Pobeem | Rýul | 12,45% |
Buania | Feutsyem | Feutsyat | 9,42% |
Buania | Ykenbegá | Begárýat | 5,95% |
Buania | Ñyem | Ñybeul | 6,04% |
Buania | Laisyem | Isrobeul | 7,41% |
Pinu | Atla Apori | Atla Apori | 5,74% |
Pinu | Tau Funu | Kulai | 1,54% |
Pinu | Pinu Lau | Oañiat | 0,97% |
Pinu | Kaputu Au | Nyaluli Mauk | 2,74% |
Pinu | Opila Muli | Opilapu | 2,97% |
Pinu | Yo'ati Muli | Feutaoiat | 3,02% |
Pinu | Komipuli | Komi | 9,07% |
Dominium Wysp Zachodnich | Akeira | Uruna | 12,41% |
Dominium Wysp Zachodnich | Hiranea | Yatlomea | 11,09% |
Dominium Atirai | Atirai | Alai Ara | 26,74% |
Dominium Ma'uri | Ma'uri | Ako Lea | 12,07% |
Dominium Antarktyczne | Nowocesarska | Teilan Ahari | 0,00% |
Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem | Karere | Mengu Oma'e | 1,46% |
Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem | Kal Kapora | Muan Nui | 1,93% |
Samodzierżawstwo Takatoa | Samodzierżawstwo Takatoa | Alai Lele | 29,74% |
Stratyfikacja społeczna
Mieszkańców Tangii różni od wielu innych narodów ogólnej rasy oceanicznej oraz od swoich przodków sprzed epoki imperialnej silne i gwałtownie postępujące rozwarstwienie społeczne. W tym zakresie należy rozróżnić okres złotego wieku, to jest 9662 - 9750 EK, od okresów przed i po nim.
- W Tangii okresu 9600 - 9662 EK dopiero wprowadzano lub wprowadzono mechanizmy, które stanowiły podstawę do powstania rozwarstwienia społecznego. Przede wszystkim, w imię religii cesarskiej zdemontowano wszystkie instytucje demokratyczne i lokalne monarchie. W tym niepewnym okresie jednak jeszcze nie doszło do zmian mentalności pokoleń na fanatycznie posłuszną cesarzowi.
- Złoty wiek, tj. okres 9662 EK - 9750 EK. W tym momencie wykształciła się potężna warstwa arystokratyczna, która nadawała ziemie lokalnym panom, chyba że ziemia należała bezpośrednio do korony. To lokalni panowie mieli prawo zmuszać chłopów do pracy jak tylko chcieli. W tym okresie pojawiła się też magnateria. W obrębie kilku pokoleń poziom życia przeciętnego człowieka się pozornie poprawił (szczególnie po wojnie), co wraz z wydajną propagandą utworzyło kulturę imperium i posłuszności boskiemu cesarzowi.
- Okres 9750 - 9866 EK to okres, który zaczyna się od przystosowania się arystokracji do dających finansowy sukces (i władzę) działań magnaterii i masowym "uwolnieniem" chłopów od pańszczyzny (de facto wyrzuceniem ich z ziem) i przywiązania do ziemi dzięki kwantyfikacji wartości ziem pod hodowlę zwierząt produkujących wełnę, owiec i wielbłądów, oraz państwowe uprawy pod nowoodkryty handel z bogatą w metale i kamienie szlachetne Nuarią. To dało chłopom wolność bez pomysłu na życie, co zmusiło ich do sprzedawania pracy, i katapultowało nierówności społeczne do poziomów nigdy niespotykanych w Kanisji.
Imperium tangijskie złotego wieku było nadal bardzo różnymi ziemiami i narodami zszytymi osobą cesarza i pewnymi rozwiązaniami cywilizacyjnymi, które były dobre dla pewnych grup społecznych. Generalnie, większe społeczności były cztery:
- Kaoryjczycy - mieszkańcy wyspy Kaori.
- Buańczycy - mieszkańcy dominium buańskiego, którzy znacznie poprawili się w poziomie cywilizacyjnym dzięki dość braterskiej współpracy z Tangijczykami, znacznie zwiększyli swoją populację i możliwości jako jednostka, szczególnie w porównaniu z Szurem i Pinu.
- Pinu - zagrabione siłą. W trzeciej wojnie większość autochtonów wymordowano lub wywieziono do niewoli, przez co tylko garstka plemion zamieszkująca najbardziej nieprzystępne terytoria gęstych dżungli Tau Funu i Pinu Lau nadal się ukrywa.
- Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem - gdzie trwa siłowa kolonizacja tego terytorium, niemniej mało skuteczna z uwagi na przebiegłość i agresję autochtonów oraz skrajnie nieprzyjazny, gęsty teren. Mieszkańcy są ograniczeni do warowni nabrzeżnych i fortów, handlują okrętami wzdłuż wybrzeża bardziej niż po drogach, i żyją w strachu.
Sami mieszkańcy dzielą się na:
- Warstwa cesarska,
- Kaoritanu i arystokracja wyższa,
- Magnateria,
- Panowie ziemscy,
- Rangfeniści,
- Miastowi,
- Mieszkańcy wysp,
- Koloniści,
- Chłopi,
- Wojskowi,
- Marynarze,
- Niewolnicy.
Powyższa lista nie zawsze oddaje prawidłowo wyższość czy niższość konkretnych warstw. Przykładowo, chłopi nierzadko byli w gorszej sytuacji niż niewolnicy, ponieważ mieli takie same de facto prawa, ale do tego musieli płacić podatki, z kolei magnateria już w złotym wieku imperium potrafiła przewyższać wpływami szlachtę.
Najważniejsze jest zrozumienie, że społeczeństwo już było wyraźnie podzielone, i istniał wyraźny podział na lepszych ludzi (ay. πευκο /'pœːʉ̯kɔ/ "osoba lepszego sortu", "szlachetnie urodzony") i gorszych ludzi (ay. οτυνυ /'ʔotʉnʉ/ "człowiek gorszego sortu", "osoba niskiej klasy"). Ten podział często opierał się na podleganiu pod swoich przełożonych i potężnej presji polityczno-społecznej na "porządku" (ay. καο'ο /'kaɔʔɔ/ "ład społeczny") i "znaniu swojego miejsca", wyrażanego rozkazami takimi jak "Ρα-αν τυ κυκυα!" /ɾaːn tʉ 'kʉkʉʷa/, czyli "nie psuj standardu!".
Ten standard "kukua" wobec "kao'o", stawiający ludzi w stosunku do siebie na zasadzie peuko (lepszy) - otunu (gorszy), powodował dwa statusy, w których człowiek mógł się ideologicznie znaleźć:
- Pului (πυλυι /'pʉɫʉj/) - stan świętości społecznej, wynikający z prawidłowego zachowania. Stan ten wiązał się z pewnymi przywilejami dla wszystkich warstw społecznych, od niewolnika po samych kaoritanu.
- Ra-rueti (ρα-ρυετι /ɾa 'ɾweti/) - stan społecznego potępienia, wynikający z nieprawidłowego zachowania. Stan ten miał głębokie społeczne konsekwencje, od niemożliwości uzyskania pomocy i utratę pewnych podstawowych praw ludzkich chroniących przed śmiercią czy torturami, aż po stan głębokiego potępienia w aspekcie religijnym. Zawsze towarzyszył mu poważny ostracyzm. Konsekwencje był mniej poważne dla wyższych klas, ale nawet kaoritanu mogli być wrzuceni w ra-rueti przez cesarza, przez co tracili oni władzę.
Ten podwójny system społeczny był głęboko zakorzeniany w mentalności ludzi i nie występował w poprzedniej epoce, np. 9640 EK. Wywoływał paniczny strach przed utratą łask.
Cesarz
- ✦ “ Τηλαν” /'tejɫan/ Język ayu ⌑ Cesarz
Cesarz tangijski, czyli Tejlan, stoi na czele całego ładu społecznego i całego imperium. Posiada on formalnie władzę pośrednią poprzez kaoritanu, których wyznacza i odwołuje, którzy jemu raportują. Przy czym ponieważ w neofeudalnej Tangii obowiązuje zasada "wasal mojego wasala nie jest moim wasalem", teoretycznie nie może on wydawać rozkazów tanu czy huontanu czy innym. Tu jednak należy zapamiętać o dwóch zasadach:
- Cała władza pochodzi od cesarza. Oznacza to, że w sytuacji bezkrólewia kaoritanu mogą rządzić maksymalnie dwa lata i muszą się porozumieć co do cesarza, bo inaczej sami stracą władzę i drabina społeczna się rozsypie. W praktyce rzadko do tego dochodziło, ponieważ cesarz najczęściej był dziedziczny, nie elekcyjny, miał harem, i miał zająć się płodzeniem potomstwa. Z tego i tylko z tego powodu też zdecydowanie częściej preferowano mężczyzn niż kobiety - kobieta, pomimo że posiadała też swój harem, to sama nie była w stanie wydać tyle potomstwa co harem kobiet. Natomiast nieformalnie przyjmowano, że potomek kobiety-cesarza był bardziej wartościowy i miał niejako "nadcesarski" prestiż.
- Cesarz posiadał część świty i część ziem, którymi zarządzał sam. To są ludzie i terytoria władcy i podlegają jemu, nie kaoritanu czy komukolwiek innemu.
Cesarz pierwotnie zasiadał w Luta ni Fari, gdzie jest poświęcony mu wielki kompleks pałacowy. Zdarzało się, że przemieszczał się do pałacu Temeteu w Rejtice lub do Naratai, niemniej ostatecznie kompleks pałacowy przeniesiono w 9600 EK do Kun Atla.
Arystokracja
Magnateria
Panowie ziemscy
Rangfeniści
Miastowi
Mieszkańcy wysp
Koloniści
Chłopi
Wojskowi
Marynarze
Niewolnictwo
Niewolnictwo w Tangii przez większość historii miało marginalne znacznie. Polityka wojny i wyzysku doprowadziła do ogromnego wzrostu liczby niewolników w czasach nowożytnych, aż do wojny domowej.
Kobiety w Tangii
Lista ludów zamieszkujących imperium
Tangijczycy
Diaspora
Buańczycy
Diaspora
Atyrajczycy
Lingwistyka
Wyspy Kaori, Akeira, Hiranea, Atirai oraz Pinu w zdecydowanej większości posługują się językiem ayu. Obszar Nomeurai i w znacznie mniejszej części Orumilo i Reitika posługują się w pewnej cześci językiem mahan. Terytorium Buanii w zdecydowanej większości posługuje się językiem buańskim i pokrewnymi językami, ale ayu jest znany. Narodowe, dewijskie języki Atirai są niemal na wymarciu, ale rozpoczęto program odbudowy języka atyrajskiego, co podniosło liczbę jego rdzennych użytkowników do około 150 osób i liczbę osób posługujących się nim wtórnie do około 2000 do roku 9750 EK. Plemiona zamieszkujące dżungle Pinu posługują się swoimi językami, ale najczęściej znają też język ayu, tworząc z nim pinuskie kreole. Podobnie z plemionami zamieszkującymi Terytorium Demarkacyjne Dzikich Ziem, niemniej kontakt tych plemion z Tangijczykami jest słaby lub oparty o działania wojenne.
Język ayu
- Główny artykuł: Język ayu
Język ayu pochodzi z centralnej grupy języków kaoryjskich i jest spokrewniony z językiem mahan. Ayu posiada ubogą fonetykę pozbawioną iloczasu czy politonii, ze stałym, inicjalnym akcentem, jest nominatywno-akuzatywny w czasie teraźniejszym i ergatywno-absolutywny w czasie przeszłym, aglutynacyjny, i posiada bogatą odmianę posesywną rzeczowników oraz komitatywną czasowników. Używany jest z pewnymi różnicami dialektalnymi na terenie całej wyspy Kaori, Akeiry, Hiranei, Pinu, Ma'uri i Atirai, jest znany w Buanii, na Dzikich Ziemiach jest używany wzdłuż linii brzegowej oraz linii demarkacyjnej tangijsko-sechtońskiej.
Split [-ŋa] vs [-ŋga]
Split regionalny wymowy [-ŋa] vs [-ŋga] dotyczy realizacji fonemu /ŋ/, kiedy bezpośrednio po nim występuje samogłoska. W językach ayu i mahan słowa zaczynają się zawsze spółgłoską, choćby zwarciem krtaniowym /ʔ/. Split prawdopodobnie rozszerzył się przez wzrost znaczenia miasta Fang Apori. Frazy tego typu, gdzie jedno słowo kończy się na /ŋ/, a drugie zaczyna na /ʔ/, powodują trudną do wymówienia zbitkę /ŋʔ/. Ta uległa uproszczeniu z normatywnego niegdyś Φανγ 'Απορι /faŋ 'ʔapoɾi/ do /faŋ 'gapoɾi/. Z czasem zaczęto też analogicznie wymawiać inne słowa, np. Τονγαμι "Tongami" /'toŋgami/ czy Χατλανγαο "Hatlangao" /'hatɫaŋgao/, nawet, jeżeli po /ŋ/ nie ma /ʔ/. Identyczny proces zaszedł w języku mahan. Wschodnia część wyspy, szczególnie Pustynia Takangaryjska oraz Kun Atla oparły się tej różnicy.
Split [ɦ] vs [h]
Realizacja /h/ różni się regionalnie. Generalnie Naratai, Luta ni Fari, część Marao, cześć pustyń i Kun Atla wymawia /h/ dźwięcznie, jako [ɦ]. Pozostała część kraju wymawia fonem jako [h].
Split [ʉ] vs [u]
Zdecydowana większość kraju wymawia fonem /u/ jako [ʉ]. Jedynie obszar Tongami oraz część terenów pustynnych realizuje go jako [u].
Język mahan
- Główny artykuł: Język mahan
Język mahan (μαἁν [maɦan] "dech" lub χάκ [haːk] "szmer") jest głównie używany na terytorium Nomeurai oraz przez istotne mniejszości w miastach Orumilo i Reitika. Genetycznie bliski językowi ayu, różni się od niego bardziej zaawansowaną, nie tak czysto izolującą gramatyką, dzieli fonetykę i piśmiennictwo, używa innej leksyki.
Mahan jest bardziej konserwatywny, jest izolujący, politoniczny, zezwala na więcej zbitek spółgłoskowych. Podobnie jak ayu, stosuje zarówno układ nominatywno-akuzatywny jak i ergatywno-absolutywny, ale w innych celach, mahan rozróżnia w ten sposób tryb świadka od trybu nieświadka. Charakterystyczne jest silne rozbudowanie morfologiczne aspektowo-emocjonalne. Osiem operatorów gramatycznych sygnalizuje podejście do omawianej rzeczy, od nienawiści przez dystans po radość.
Język mahan jest uznawany za trudniejszy od ayu. W Tangii cieszy się pewnym małym prestiżem. Użytkownicy języka mahan są znani ze sztuk teatralnych i pieśni, których chętnie uczy się młodzież. Mahańczycy również rozwinęli własne sztuki walki zwane karakoa, uczone w całości w języku mahan.
Pismo klinowe
- Główny artykuł: Tangijskie pismo klinowe
Piśmienność wyspy Tangia i następnie kraju rozpoczyna się jeszcze w starożytności. Pogląd na temat Tangijczyków, głoszący, że nie są pierwszym narodem czy cywilizacją wyspy, istniał jeszcze w czasach przedcesarskich. Wiedziano, że na wyspie istniała bardzo silna cywilizacja, potrafiąca między innymi stosować magiczną sztukę pozwalającą utrwalać słowa, co pozwoliło im tak zarządzać zasobami, aby wyżywić znaczną liczbę ludzi. Prawdopodobnie to te informacje przyciągały falami Tangijczyków, pierwotnie zapewne zamieszkujących półwysep Pinu. Nie jest jasne, czy dochodziło do spotkań Tangijczyków ze zdziczałymi potomkami pierwszej cywilizacji zwanej Maraami. Kiedy starożytni Tangijczycy docierali na wyspę, samej cywilizacji już nie było. Maraowie pozostawili po sobie konstrukcje i ruiny, pochłonięte przez dżungle, pustynie i erozyjny klimat Tangii, między innymi wiele stel, tabliczek i innych obiektów z zapisem hieroglificznym (najstarsze) lub klinowym (młodsze), głównie rytych w kościach, kamieniach i glinie. Ten język jeszcze w roku 9509 EK, tysiące lat później, pozostał nieodczytany. Tangijczycy inspirowali się nimi, opracowując własne pismo klinowe, alfabetyczno-sylabiczne, dostosowując je do swojego języka. Cywilizacja marajska ryła kliny w kamieniu, glinie i skórze, prawdopodobnie także w drewnie, co się nie zachowało. Pismo pierwotnie było obrazkowe, mnemoniczne, następnie hieroglificzne, a na końcu pełne ideograficzne pismo klinowe. W roku 9509 EK pismo pozostawało nieodszyfrowane. Liczne tabliczki i stele znajdują się w Tau Atla. Pismo zostanie odszyfrowane dwieście ziemskich lat później dzięki dwujęzycznej steli.
To pismo w obecnej (9509 EK) formie jest stosowane w stanie prawie niezmienionym, choć warstwa najuboższa jest uczona pisma chłopskiego, uproszczonego, głównie w celu zapewnienia świadomości prawa państwowego, a potem cesarskiego, i religii, a warstwa najwyższa, lubująca się w kryptografii, korzystała z hieroglificznego metajęzyka.
Pomimo znacznej siły Tangii jako dostawcy papieru, raczej na papierze zarabiano pieniądze, na jego sprzedaży, niż używano go do pisma. Papier jako nośnik był nietrwały i w bardzo korozyjnej atmosferze tangijskiej łatwo ulegał zniszczeniu razem z atramentem lub podarciu, gnił, obawiano się zamoczenia, spalenia czy utopienia. Papier stosowano przede wszystkim w celach archiwalnych na terenach pustynnych, takich jak forteca w Tau Atla, gdzie wilgoć jest znikoma, i gdzie lekkość i mała objętość papieru stanowi jego wielką zaletę przy składowaniu w znacznych ilościach.
Podstawowym nośnikiem jest glina i materiały glinopodobne. Glify stawiane są stylusem z trzciny o przekroju trójkątnym, oszlifowanym drewienkiem, narzędziem kościanym lub rzadziej metalowym. Trójkątne ostrze przyciskano głęboko do gliny, pozostawiając wgłębienie dające glif krótki. Glif długi uzyskiwano tak samo, jedynie przyciskając dodatkowo ostrą krawędź stylusa. W odróżnieniu od ziemskich klinów sumeryjsko-akadyjskich, tangijczycy stosowali dwa glify, nie trzy. Gliniany materiał wypalano na słońcu lub w piecu. Glinę można było przykleić do ściany, dając stele. W przypadku błędu, zwilżano delikatnie palec i przeciągano po błędnym glifie. Stele kamienne i tym bardziej nośniki z metalu (złota, brązu) nie dawały szans na poprawki, były znacznie cięższe, droższe i niekiedy mniej trwałe (żelazo ulegało oksydacji, złoto było za drogie, o wiele za cięższe i za miękkie). Materiały kamienne i szczególnie gliniane charakteryzowały się znaczną łamliwością, więc musiały być grubsze, przez co były nieodpowiednie dla rozdmuchanej biurokracji tangijskiej. Ostatecznie do prostych zapisów niewymagających szczególnej archiwizacji stosowano proste tabliczki gliniane, od wielkości męskiej dłoni do długości jednego łokcia. Zapisy wymagające archiwizacji przepisywano na pryzmaty, tj. wielościany z gliny lub kamienia o trzech ścianach i obu podstawach w kształcie trójkątów. Aby uniknąć zarysowania klinów o kliny, pryzmaty przekładano miękkim materiałem, najczęściej wełną, i składowano poziomo jeden na drugim. Rzadziej, pryzmaty były na czubku wyposażone w haki, i składowano je w trójkątnych gniazdach w ziemi, i wyciągano nawet czasem drewnianym dźwigiem.
Z czasem stylus coraz częściej zastępowano nożykiem lub sztyletem z uwagi na ich większą dostępność. Odciskane w ten sposób glify różnią się od tych odciskanych trójkątną trzcinką. Zamiast trójkątnego wgłębienia, glif krótki pozostawia półkoliste wgłębienie, którego przedłużenie (ostrze) nie jest możliwe od razu. Glif ostrza stawia się po prostu poprzez przyłożenie ostrza noża podłużnie obok glifu trójkątnego. Jest to trudniejsze. Za stylus czasami robił także drewniany patyczek.
Do powszechnego transportu wykorzystywano przede wszystkim tabliczki drewniane i pergamin. Niektóre wiadomości przepisywano na papier dla oszczędności miejsca i wagi. Czasami nie było czasu na czekanie aż kawaleria przetransportuje wiadomość i na to czy napadną ją bandyci czy nie. W takich sytuacjach czekano na pomyślną pogodę i stosowano rangfen.
O wiele rzadziej stosowano metal i szkło. Stele z metalu były wykonywane z miedzi, brązu, srebra, ołowiu, złota, platyny, rzadko z żelaza czy stali. Tak były uwieczniane teksty najważniejsze z najważniejszych: kroniki państwowe, historie wojen, teksty religijne najwyższej wagi, kluczowe dekrety królewskie. Złoto pomimo swojej kolosalnej ceny i wysokiej gęstości, przejawiającej się w bardzo dużej wadze na centymetr sześcienny materiału, miało trzy zalety: nie rdzewiało ani nie ulegało pasywacji, było bardzo miękkie, zachowywało swój charakterystyczny, luksusowy kolor i poblask. Uboga w złoto Tangia musiała importować znaczne ilości tego kruszca nie tylko dla mennic i biżuterii, ale także dla skrybów świątynnych, pałacowych, naukowych i archiwalnych.
Kiedy pisano na papierze, stosowano dwa pędzle, szeroki i wąski. Szeroki stawiał klin, a wąski ostrze glifów długich.
Pismo powszechne pisano od lewej do prawej, rzadziej bustrofedonem. Kluczowe teksty na większych stelach pismo zygzakiem, falami, dla oszczędności materiału wykorzystując dość trójkątny kształt sylab klinowych, łącząc taką praktykę tak z religijnym związkiem z morzem (pisanie falami), jak i wskazując na trójkąt jako kluczowy kształt tak samych glifów, jak i stylusa używanego do ich stawiania. Część tekstów, szczególnie papierowych, pisano z góry do dołu.
Pismo demotyczne
Pismo demotyczne zostało opracowane za potrzebą szybko upowszechniającego się papieru i pisma odręcznego z pomocą wynalazków takich jak ołówek, pióro ze stalówką czy nawet węgla lub farb i pędzla zamiast tradycyjnego stylusa/długa i pisma klinowego. Problem polegał na tym, że pismo klinowe jest nie tylko trójwymiarowe, a nie dwuwymiarowe jak standardowe pismo (w tym wszystkie rodzaje pisma wykorzystywane współcześnie na Ziemi[4]), ale też jest wektorowe, a nie liniowe. Pismo klinowe posiada grafemiczną głębokość, co nie istnieje przy normalnym piśmie, a poszczególne linie mają system wektorowy, strzałkowy, w kształcie grotów wyznaczających kierunek linii.
W Tangii rozwiązano ten problem poprzez zmniejszenie grafemicznego znaczenia głębokości i oddano wektorowość poprzez dodatkowe kształty. Zazwyczaj jest to prawostronny hak do wszystkich glifów, który sygnalizuje początek linii. Glify drobne (odciśnięcia bez ostrza) reprezentowano przez v-kształtne linie, jak przedstawiono na grafice poniżej.
Pismo klinowe | |
---|---|
Pismo demotyczne |
Ruchy społeczne i lokalne frakcje
Przestępczość i organizacje mafijne
Chronografia
Rok ma 5 miesięcy (ναυ nau) po 15 dni każdy, nazwany na cześć jednego z Pięciu Mędrców, kluczowych dla karaizmu. Miesiące nie zależą od księżyca, jak na Ziemi, zamiast tego, okres piętnastu dni został arbitralnie wyznaczony z powodów religijnych. Każdy z mędrców opowiada o zależności wody i człowieka z pozostałymi przedwiecznymi żywiołami λαυ lau, które rozgraniczono: puro, neu, fo'o, nu, ra'a. Kalendarz został przedstawiony w tabeli poniżej.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Puronau | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Neunau | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fo'onau | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nunau | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ra'anau | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
Pionowe, żółte dni oznaczają punkty astronomiczne:
- Przesilenie letnie w 1 Puronau;
- Równonoc jesienna w 4 Neunau;
- Przesilenie zimowe w 8 Fo'onau;
- Równonoc wiosenna w 12 Nunau.
W miesiącu Ra'anau nie ma żadnych takich zjawisk.
Tangia stosuje datowanie od założenia cesarstwa, tj. początku ery unitarnej w roku 6911 EK, zatem 6911 EK to 0 ET, a 9750 EK to 2839 ET. Rok tangijski jest sprzężony z jednym rokiem w datowaniu wspólnym.
Rytm dnia i nocy - doba
Doba tangijska (dt) składa się z 29 godzin (ht), z których każda godzina trwa 90 minut ziemskich. Godziny, tak się składa, że podzielono na 90 minut, co wyrównuje minutę tangijską z minutą ziemską. Minuta tangijska podzielona jest na 60 sekund, ale sekunda jest podzielona na 30 podsekund, tymczasem na Ziemi stosuje się raczej podział na 100 setnych sekundy.
Nazwa lokalna pory doby | Pora doby | Godzina startowa | Godzina zakończenia | Czas trwania (ht) | Czas trwania (hz) | Średnia temperatura¹ |
---|---|---|---|---|---|---|
Χο'υμ /'ɦoʔʉm/ | Noc | 28:00 | 5:89 | 7 | 10,5 | 22°C |
Γιαο /'jao/ | Poranek | 6:00 | 11:89 | 7 | 10,5 | 18°C |
Ραμι /'ɾami/ | Dzień | 12:00 | 20:89 | 9 | 13,5 | 31°C |
Μαλυ /'maɫʉ/ | Wieczór | 21:00 | 26:89 | 6 | 9 | 31°C |
¹Dla Naratai.
Te pory dnia wyznaczają rytm pracy, snu i aktywności dla Tangijczyków zamieszkujących regiony nadmorskie.
Przeciętny Tangijczyk śpi stosunkowo długo, przez 8 osiem godzin tangijskich (12 ziemskich) w nocy, zazwyczaj w godzinach od północy do 8 rano, a następnie zasypia znowu w godzinach upalnych, w godzinach od 15 w południe do 23 wieczorem, o zachodzie słońca. Następnie czas aktywności przypada na noc, pod warunkiem, że jest dostępna dostateczna ilość światła.
Infrastruktura i komunikacja
Szlaki handlowe
Usługi transportowe
Poczta
Adresy i kody pocztowe
Rangfen - tangijska sieć świetlna
Gospodarka
Polityka monetarna
Produkcja
Rolnictwo i zarządzanie zasobami roślinnymi
Cukier
Tytoń
Ohuż
Łowiectwo, rybołówstwo, hodowla i zbieractwo
Górnictwo i wydobycie złota aluwialnego
Kamienie szlachetne
Przemysł
Młynarstwo
Kuchnia
Zielarstwo
Garbarstwo
Bednarstwo i kołodziejstwo
Produkcja węgla drzewnego
Hutnictwo
Kowalstwo i cała metalurgia
Tartaki i prace drzewne
Katamarany
Budownictwo
Prace szklane
Wytwarzanie ozdób
Szewstwo
Tkactwo
Wytwórstwo barwników
Wytwórstwo utensyliów aptekarskich
Alchemia i prace chemiczne
Produkcja lamp
Przemysł kauczukowy
Wytwórstwo protez
Wytwórstwo zabawek, instrumentów muzycznych oraz artykułów festiwalowych
Wytwórstwo artykułów religijnych i symboliki państwowej
Przemysł zbrojeniowy i produkcja broni myśliwskiej
Usługi oprócz handlu
Usługi finansowe
Usługi religijne
Usługi medyczne
Usługi edukacyjne
Usługi militarne i łowieckie
Handel
Handel wewnętrzny
Eksport i import
Siły zbrojne
Marynarka wojenna
- Główny artykuł: Takatoa
Okręty wojenne
Siły lądowe
- Główny artykuł: Aranu
Wojska artyleryjskie
Twierdze i fortece
Siły specjalne
Obserwatoria
Szpitalnictwo wojskowe
Kultura
Piętnaście Cudów Tangii
Moda
Tytuły
Tradycje i zwyczaje
Święta
Imiona
Sztuka
Literatura
Architektura
Muzyka
Taniec
Kuchnia
Nauka i odkrycia
Osiągnięcia
Tangia jako projekt internetowy
Przypisy
- ↑ Aluzja do hasła "The empire on which the sun never sets." Czytaj więcej: Wikipedia.org, dostęp 30-12-2020.
- ↑ Janis Warufakis, "Talking to my daughter about the economy", 2013.
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=n_LApFnTfP8
- ↑ Z wyj. specjalistycznych systemów takich jak alfabet Braille'a.