Słownik:Język onski

Słownik języka onskiego
Nazwa:	Język onski
Nazwa własna:	Rai hąnazai eihaur
Informacje
Twórca:	CivilixXXX
Rok:	2020
Sposoby zapisu:	W świecie Gammy - brak De facto - alfabet łaciński
Klasyfikacja:	języki gamajskie
Liczba słów:	ok. 70
Lista conlangów

Przeczytaj też artykuł o tym języku.

Słownik języka onskiego to słownik, który zawiera słowa używane w języku onskim.

Korzystanie ze słownika

Budowa hasła

Każde hasło jest zbudowane w sposów następujący:
1. Słowo w języku onskim, pogrubione;
2. Wymowa w MAFie, w ukośnikach;
3. Temat odmiany i wymiana szcelinówek dźwięcznych z głoskami nosowymi (jej obecność jest oznaczana literą m) w nawiasach kwadratowych;
4. Tłumaczenie polskie;
5. Etymologia w nawiasie;

Słownik

Członkowie rodziny

• ðarai /ðaɾaj/ [a] - matka (z pgm. *dharaħ)
• ğaidatahei /ɣajdataʔej/ [i] - dziadek (ğaida- + tahei)
• ğaidaðarai /ɣajdaðaɾaj/ [a] - babcia (ğaida- + ðarai)
• kayes /kajɛs/ [a] - ciotka (kai + -es)
• kailai /kajlaj/ [a] - siostra (z pgm. *kaylaħ)
• nibour /nibowɾ/ [u] - wnuk (z pgm. *nipuur)
• nibouros /nibowɾɔs/ [u] - wnuczka (nibour + -os)
• oyu /ojuw/ [u] - syn (z pgm. *iiyuzu)
• oyuwos /ojuwɔs/ [u] - córka (oyu + -os)
• tahei /taʔej/ [i] - ojciec (z pgm. *taghii)
• taiğar /tajɣaɾ/ [a] - brat (z pgm. *tiiqar)
• kai /kaj/ [a] - wuj (z pgm. *kahya)

Ludzie

• ahęti /aʔew̃ti/ [i] - niewolnik (z pgm. aghaunti)
• ahoðoğį /aʔɔðɔɣiw̃/ [i] - współplemieniec (z pgm. aghaduqin)
• aizour /ajzowɾ/ [u] - klan (z pgm. *aysuur)
• au /aw/ [a] - pasterz (z pgm. *auf)
• auvaur /awvawɾ/ [a] - głowa klanu ("au" + -aur)
• baiğar /bajɣaɾ/ [a] - bohater, postać legendarna (z pgm. *basħaar)
• eireyil /ejɾejil/ [i] - lud, naród (z pgm. *iizrayil)
• keiğoir /kejɣojɾ/ [u] - rolnik (z pgm. *kiigiiru)
• lauhal /lawʔal/ [a] - mężczyzna (z pgm. *laughal)
• lįn /ʎiw̃n/ [i] - kobieta (z pgm. *limmi)
• marrauna /marawna/ [a] - mąż (z pgm. *marrauna)
• poud /powd/ [u] - dziecko, bardzo młody człowiek (z pgm. *pautu)
• sedelį /sɛdɛʎiw̃/ [i] - daleki krewny, osoba bliska nie będąca członkiem rodziny (z pgm. *sitaaliin)
• wail /wajɫ/ [a] - dziwka, pogardliwie kobieta (z pgm. *wayla)
• waleing /walejŋ/ [im] - człowiek, osoba (z pgm. *waliig)
• ğehl /ɣɛ.ʔɫ/ [a] - kapłan, szaman (z pgm. *hitlaa)

Części ciała

• auhl /aw.ʔɫ/ [a] - brzuch (z pgm. *hautla)
• ozową /ɔzowaw̃/ [a] - głowa (z pgm. *asuwan)
• ðuh /ðuʔ/ [u] - prącie (z pgm. *dhugh)
• ğewai /ɣewaj/ [a] - serce (z pgm. *qiwaħ)
• ğerut /ɣɛɾut/ [u] - ciało (z pkb. *harıtı)
• kaim /kajm/ [a] - srom (z pgm *kiima)
• nged /ŋɛd/ [i] - noga (z pkb. *ñede)
• sogeirį /sɔgejɾiw̃/ [i] - staw (z pgm. *sukayrim)
• teirį /tejɾiw̃/ [i] - stopa (z pgm. *tayrim)

Zwierzęta

• ðahl /ða.ʔl/ [a] - mamut (z pgm. *dhatluu, nieregularnie skrócone)
• zerser /zɛɾsɛɾ/ [u] - wilk (z pkb. *z̧arşarı)

Rośliny

• kakau /kakaw/ [u] - modrzew (pochodzenie nieznane)
• ğalti /ɣaɫtij/ [i] - brzoza
• leideun /lejdewn/ [i] - drzewo liściaste
• perrų /pɛruw̃/ [u] - drzewo iglaste (z pgm. *pirrun)
• seyam /sejam/ [a] - trawa
• skari /skaɾij/ [a] - świerk (pochodzenie nieznane)
• toneğ /tɔnɛɣ/ [i] - sosna (pochodzenie nieznane)

Przedmioty życia codziennego

• hauðar /ʔawðaɾ/ [a] - chleb (z pgm. *ghuuphar)
• tabatai /tabataj/ [a] - konopie, marihuana (pochodzenie nieznane)
• torkot /tɔɾkɔt/ [u] - but (z pkb. *tortok)
• yebruk /jebɾuk/ [u] - miska (z pkb. yabrık)

Broń i wojskowość

• ğardas /ɣaɾdas/ [a] - włócznia, dzida (z pkb. *xardaş)
• ğoðun /ɣɔðun/ [u] - jeździec (z pgm. *qadunu)
• nowar /nɔwaɾ/ [a] - oddział wojowników (z pgm. *nuzaar)
• nowarąn /nɔwaɾaw̃n/ [a] - wojownik (nowar + -ąn)

Miejsca i geografia

• kav /kav/ [a] - dom, miejsce zamieszkania (z pgm. *kaaba)
• soptai /sɔptaj/ [a] - namiot, jurta, chata (z pkb. *çiptay)
• þarai /θaɾaj/ [a] - miejsce (z pgm. *pharaph/pharas)

Pojęcia abstrakcyjne

• ahl /a.ʔl/ [a] - pozwolenie (rzeczownik odczasownikowy od "ahlą")
• ğaiðar /ɣajðaɾ/ - tryumf, zwycięstwo (z pgm. *haydar)
• raum /ɾaum/ - śmierć (z pgm. *radhmaa)

Czynności

• ahlą /aʔlaw̃/ [a] - pozwalać (z pgm. *atlaa)
• auvaurą /awvawɾaw̃/ [a] - przewodzić klanem (czasownik utworzony od "auvaur")
• awą /awaw̃/ [a] - pilnować owiec (czasownik utworzony od "au")
• dourǫ /douɾow̃/ [u] - słuchać (z pgm. duur)
• eihę /ejʔew̃/ [i] - mówić (z pgm. *iigh)
• ğautą /ˈɣawtaw̃/ [a] - mieć (z pgm. *ħauhtas)

Czasowniki stanu

• ąną /aw̃naw̃/ [a] - boleć (z pgm. *amm)
• ður /ðuɾ/ [u] - słuchać (czasownik klasy II od "dour", ostatecznie z pgm. *adur)
• ğą /ɣaw̃/ [a] - cierpieć (czasownik klasy II od "ąną")

Zaimki

• ðei /ðej/ [i] - zaimek formalny 2.os.l.poj (z pgm. *dhii)
• hau /ʔaw/ [a nieregularny] - ja (z pgm. *ghau)
• lei /ɫej/ [i nieregularny] - ty (z pgm. lii)

Afiksy

• -at /at/ [a] - jeden z sufiksów tworzących imiona męskie (z pkb. -Et)
• -aur /awɾ/ [a] - sufiks tworzący czynność (per analogiam do "eihę - eihaur")
• -ąn /aw̃n/ [a] - sufiks tworzący rzeczownik osobowy (zredukowana forma "hąn", z pgm. *ghamma)
• -es / -is / -os /ɛs is ɔs/ - sufiks feminizujący (z pkb. *-IIç)
• -sar /-saɾ/ [a] - sufiks tworzący nazwy miejsc (skrócona forma "þarai", z pgm. *pharaph/pharas)

Liczebniki

• ğour /ɣowɾ/ - jeden (z pgm. *hazru)
• þor /θɔɾ/ - dwa (z pgm. *pharu)
• ðęn /ðew̃n/ - trzy (z pgm. *dhinnu)
• azau /azaw/ - cztery (z pgm. *aasau)
• krhai /kr.ʔaj/ - pięć (z pgm. *kargha; rozwój silnie nieregularny)
• nrhai /nr.ʔaj/ - sześć (z pgm. *niirra; rozwój silnie nieregularny, analogiczny do "krhai")
• sauh /sauʔ/ - siedem (z pgm. *saugh)
• wair /wajɾ/ - osiem (z pgm. *wayr)
• ball /baʎ/ - dziewięć (z pgm. *baalla)
• avah /avaʔ/ - dziesięć (z pgm. *abaagh)