Język snuć

Snuć Snuť Mśtislavova
Utworzenie:	Mateusz Kopa w 2010
Sposoby zapisu:	alfabet łaciński
Klasyfikacja:	języki indoeuropejskie języki quasi-słowiańskie snuć
Przykład
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Vsï čeladiþi ordäts vloni a ørvni v dostojnośt‘sai a parvsai. Omi sāt odostani um‘em a svaêśt‘em, tâ êst omi’omu têrba dêlati odnosnô ini čeladiþøv v dux’sai bartnośt‘ego.
Lista conlangów

Snuć (snuť mśtislavova ) conlang powstający od lipca 2010 na potrzeby własne autora. Z założenia ma być to conalng o nieskomplikowanej gramatyce, inspirowanej językami słowiańskimi, raczej pisany, niż mówiony. Jego głównym zadaniem jest bycie niezrozumiałym dla zwykłego użytkownika polszczyzny, który nie zna podstawowych zasad rządzących tym językiem.

Alfabet i fonologia

Alfabet snuci składa się z 41 liter:

• Aa- [a]
• Ââ- [aj]
• Āā- [a:]
• Ää- [a:j]
• Bb- [b]
• Cc- [ʦ]
• Čč- [ʧ]
• Ćć- [ʨ]
• Dd- [d̪]
• Ee- [ɛ]
• Êê- [ɛj]
• Ēē- [ɛ:]
• Ëë- [ɛ:j]
• Ww- [v]/[f]
• Hh- [ɦ]/[x]
• Xx- [k]
• Ii- [i]
• Ïï- [ɨ]/[ji]
• Îî- [ij]
• J- [j]
• Kk- [k]
• Þþ- [θ]
• Ll- [l]
• Mm- [m]
• Nn- [n̪]
• Oo- [ɔ]
• Ôô- [ɔj]
• Øø- [ɛ]
• Pp- [p]
• Rr- [r]
• Ss- [s̻]
• Šš- [ʃ]
• Śś- [ç]
• Tt- [t̪]
• Ťť- [tʲ]
• Uu- [u]
• Ûû- [uj]
• Vv- [v]
• Zz- [z̻]
• Žž- [ʒ]
• Żż-[ʣ]

Wybrane procesy fonetyczne

• ó [u]→ ø [ɛ]
• k [k](w ostatniej sylabie)→ þ [θ]
• [ja], [ia]→ â [aj]
• (pozostałe samogłoski jotowane analogicznie)
• g [ɡ]→ h [ɦ]/[x]
• ch/h [x]→ x [k]
• Palatalizacji przed [i] ulega tylko [t̪].

Gramatyka

Rzeczownik

W snuci rzeczowniki odmieniają się przez liczby i przypadki. Wyróżnia się również trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki.

Odmiana

Odmiana przez przypadki polega na dodawniu odpowiednich końcówek do rzeczownika.

	r. męski		r. żeński		r. nijaki
	l. poj.	l. mn.	l. poj.	l. mn.	l. poj.	l. mn.
nom.	-0	-i	-a/â	-i/î	-o/ô/e/ê	-a/â
gen.	-‘eho	-øv	-ï	-øv	-eho	-øv
dat.	-‘omu	-om	-ê	-om	-omu	-om
acc.	-‘oho	-øv	-ē	-øv	-o/ô/e/ê	-a/â
inst.	-‘em	-ami	-ā	-ami	-em	-ami
loc.	-‘sai	-ax	-ē	-ax	-sai	-ax

Przymiotnik

Przymiotniki odmieniają się przez liczbę i rodzaj.

	l. poj.	l. mn.
r. męski	-ï	-i
r. żeński	-a/â
r. nijaki	-e/ê

Stopień wyższy tworzy się przez dodanie przedrostka bard- albo viš- do przymiotnika. Stopień najwyższy tworzony jest przez dodanie przedrostka nâ- do przymiotnika.

Przysłówek

Przysłówki tworzone są przez podstawienie końcówki przymiotnika końcówką -ô i są nieodmienne.

Czasownik

Czasownik chcarakteryzuje się końcówką -ti lub -tis (czasowniki zwrotne)

Odmiana regularna w czasie teraźniejszym

Czasowniki odmieniające się regularnie odmienia się poprzez podstawienie za -ti następujących końcówek:

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	-m	-(e)mï/-(e)me
druga osoba	-š	-(e)te
trzecia osoba	-t	-āt

+dodatkowo s, jeśli czasownik jest zwrotny.

Czasowniki nieregularne

Jedym z dwóch czasowników nieregularnych jest bïti- być. Jego odmiana wygląda następująco:

• Czas teraźniejszy

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	êsm	êsmï/êsme
druga osoba	êsi	êste
trzecia osoba	êst	sāt

• Czas przeszły

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	bïl/bïla/bïlo	bïli
druga osoba	bïl/bïla/bïlo	bïli
trzecia osoba	bïl/bïla/bïlo	bïli

• Czas przyszły

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	bādm	bādemï/bādeme
druga osoba	bādš	bādete
trzecia osoba	bādt	bādāt

Czasowniki posiłkowe

W snuci występują dwa czasowniki posiłkowe: bïti-być oraz ćeti-chcieć, lecz o ile bïti jest nieregularne przez wszystkie czasy, tak ćeti jest nieregularny tylko w czasie teraźniejszym, a w przyszłym nie występuje wcale.

• Czas teraźniejszy

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	ćā	ćemï/ćeme
druga osoba	ćeš	ćete
trzecia osoba	ćet	ćāt

• czas przeszły (odmiana regularna)

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	ćel(a/o) êsm	ćeli êsmï/êsme
druga osoba	ćel(a/o) êsi	ćeli êste
trzecia osoba	ćel(a/o) êst	ćeli sāt

Czasy

Snuć rozróżnia trzy czasy: przeszły, teraźniejszy i przyszły. Odmiana w czasie teraźniejszym została już omówiona.

Przeszły

Od czasownika odcina się końcówkę -ti, a w jej miejsce wstawia się

	l. poj.	l. mn.
r. męski	-l	-li
r. żeński	-la
r. nijaki	-lo

Oraz dodaje odmieniony czasownik posiłkowy bïti.

• Przykładowa odmiana dla r.m.: idti- iść

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	idl êsm	idli êsmï/êsme
druga osoba	idl êsi	idli êste
trzecia osoba	idl êst	idli sāt

Przyszły

Wyróżniamy dwa rodzaje czasu przyszłego. Nie różnią się zastosowaniem, lecz tylko budową.

Typ 1

spati-spać

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	bādm spati	bādemï/bādeme spati
druga osoba	bādš spati	bādete spati
trzecia osoba	bādt spati	bādāt spati

Typ 2

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	ćā spal(a/o)	ćemï/ćeme spali
druga osoba	ćeš spal(a/o)	ćete spali
trzecia osoba	ćet spal(a/o)	ćāt spali

Tryby

• Tryb przypuszczający buduje się w sposób następujący: podmiot + bï + czasownik w czasie przeszłym, np.: Âz bï dêlal êsm t- Ja bym to zrobił.
• I Tryp rozkazujący tworzy się poprzez zmianę końcówki bezokolicznika na -tï, np.: Tï dêlatï!- Rób!
• II Tryb rozkazujący buduje się przez wstawienie partykuły xâ przed odmieniony czasownik, np.: Xâ dêlate- Róbcie
• II Tryb rozkazujący można zbudować tylko dla 2.os. l. poj. i wszystkich osób liczby mnogiej. Przykłady:

-Czasownik kończący się na samogłoskę:

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	-	dêlajmï/dêlajme
druga osoba	dêlaî	dêlajte
trzecia osoba	-	dêlajāt

-Czasownik kończący się na spółgłoskę:

	l. poj.	l. mn.
pierwsza osoba	-	idmï/idme
druga osoba	idî	idte
trzecia osoba	-	idjāt

W 1 i 2 os. l. mn. zostaje usunięte "e", które było w odmianie czasownika (idemï/ideme i idete)

Gerundium

Rzeczownik odczasownikowy tworzy się poprzez zmianę końcówki czasownika -ti na -ť [np.: snuti(mówić)→ snuť(mówienie)]

Zaimki

Zaimki osobowe:

• Âz- ja
• Tï- ty
• Om- on
• Oma- ona
• Omo- ono

• Mï- my
• Me- my (bez osoby, do której mówię)
• Vï- wy
• Omi- oni
• Ome- one
• Oma- one (r.n.)

-Zaimki osobowe odmienia się tak, jak rzeczownik rodzaju męskiego w liczbie pojedyńczej.

Zaimki dzierżawcze:

	l. poj.			l. mn.
	r.m.	r.ż.	r.n.
liczba pojedyncza
1.	møj	moâ	moê	moî
2.	tvøj	tvoâ	tvoê	tvoî
3.	êho
	jê
	êho
liczba mnoga
1.	naš/neš	naša/neša	naše/neše	naši/neši
2.	vaš	vaša	vaše	vaši
3.	ix