Spółgłoska nosowa

Spółgłoska nosowa to taka, której cechą artykulacyjną jest zwarcie w jamie ustnej przy jednoczesnym otwarciu toru nosowego. Gdy tor nosowy nie zostaje otwarty, powstaje spółgłoska ustna. Język polski dysponuje trzema fonemami nosowymi: /m/, /n̪/ i /ɲ/, alofon tej drugiej, [ŋ], występuje czasami w zbitkach typu "ng" (jak w gangster czy bank). Dokładny mechanizm zachowania się organu mowy jest w rzeczywistości bardziej skomplikowany, sam język angielski znajduje przeróżne warianty; w tym znana z wojennych przekazów radiowych mowa "przez nos" amerykańskich mówców oraz niektóre dialekty z północy Wielkiej Brytanii, opisywane przez naukowców określeniami typu "sprawiają wrażenie mowy z zatkanym nosem".

Wyróżniane przez międzynarodowy alfabet fonetyczny spółgłoski nosowe to:

• /m/ (dwuwargowa)
• /ɱ/ (zębowo-wargowa, pojawia się w szybkiej oraz dokładniejszej wymowie słowa tramwaj)
• /n̪/ (językowo-zębowa)
• /n/ (językowo-dziąsłowa lub językowo-zadziąsłowa)
• /ɳ/ (retrofleksyjna)
• /ɲ/ (dziąsłowo-podniebienna lub podniebienna)
• /ŋ/ (miękkopodniebienna "welarna")
• /ɴ/ (języczkowa)