Tekst źródłowy strony Język proto-pinu

'''Język proto-pinu''' - wspólny prajęzyk wszystkich Pinusów, używany na terenie [[Pinu]]. Jest przodkiem wielu [[Języki pinu|języków pinu]], a także samego języka [[Język pinu|pinu]].

= Dźwięki =

== Samogłoski ==
*i i: u u: (i ī u ū)
*ɛ ɛ: ɔ ɔ: (e ē o ō)
*a a: (a ā)

== Spółgłoski ==
*m n (m n)
*p t k (p t k)
*s h (s h)
*w r l j (r l y)

== Akcent ==
Akcent jest stały i zawsze pada na pierwszą sylabę.

= Gramatyka =
Język jest językiem lewogłowowym (przydawka stoi przed określanym słowem), występuje szyk zdania SVO. Podmiot zdania nieprzechodniego ma doklejony sufiks -ne. Zaprzeczenie tworzy się poprzez dodanie sufiksu -le po czasowniku. Występują poimki. 

= Zmiany fonetyczne =
== Do proto-zachodniego ==

=== Do pinu ===

=== Do ayyu ===

=== Do lono ===

== Do proto-wschodniego ==
*s, t, k _{y, i} > š, č, č
*y (w nagłosie) > dž
*č, dž > c, dz
*wypadnięcie nieakcentowanego e/o
*t > ∅ (przed s)
*nagłosowe p, t, k > f, s, h
*a, ā > e, ē / _{h, š}
*u i > o e (w wygłosie)
*skrócenie długich samogłosek w wygłosie
*Cw > C
*(C)VːCC > (C)VCC (pierwsza sylaba)
*pp, tt, kk > p', t', k'
*pt, kt, tp, tk, kp, tp > ft, χt, sp, tʔ, kʷ, tʷ
*ly, ny, my, ry > y, n, n, ž 
*pʼ, t', k' > ps, c, q
*kʷ > xʷ
*tʷ > cʷ
*xʷ → ɣʷ → ħ (V_V)
*tl, dl, cl, dzl > ɬ, ɮ, tɬ, dɮ
*Vtɬ, Vdɮ > V:ɬ, V:ɮ
*r > l (przed o, u)
*ō, ū > ū
*u, o > u
* → ɡ / #_VCH

ɣ(w) → ɡ / #_Vx

kʼ(w) → k / #dlV_

w → ∅ / _C

ʔ → ʕ / #K_r# 
p → f

θˤ kˤ → ðˤ q

ɡ → ɡʲ → dʒ

s → {ʃ,h} / in “anaphora and certain derivational prefixes. . .[t]his is common to many other Semitic languages as well”

ʃ → s

ɬ → ʃ

ɬˤ → dɬˤ → dˤ

m → n / “in certain contexts, notably in the nunation”

V{j,w}V → aː / some sequences 
θ θˤ ð ɬ ɬˤ → ʃ ʃˤ z s sˤ

x ɣ kˤ → ħ ʕ q

Some mergers involving j and w
Frequent h-dropping

Stressed-vowel correspondences:

— aː → oː / ! _#

— i iː u uː → eə iːə oə uːə / _R

— iː → eː / _#

— a → aː / _$

— a → {a,ɛ} (not common)

— i u → e a / _R{$,#} (in verbs)

— i u → e o / _C{$,#} (in verbs)

— i → eː oː / else

— aw → aːw

— aj → eː / _$

— aj → ɛː / _#

Unstressed-vowel correspondences:

— {o,u}(ː) → iː / _$%oː

— oː → uː

— a → ∅ / _#

— a → _$%%(…)”

— a → ə / _R if ə in an adjacent syllable

— a → ə / R_ if ə in an adjacent syllable

— i → ə / _R if a frontal allophone of ə in an adjacent syllable

— i → ə / R_ if a frontal allophone of ə in an adjacent syllable

— u → ə / _R if a backed allophone of ə in an adjacent syllable

— u → ə / R_ if a backed allophone of ə in an adjacent syllable

— i → a / _R

— i → a / R_

— a i → aː eː / _%”

— u → ɔ / _C{$,#}

— u → ∅ / ! _Cː

— aj aw → eː oː

p b t d k ɡ → b v θ ð x ɣ / non-intial singletons

ʕ → ∅ / _{$,#}

j → ∅ / E_ (not clear whether only short E or long also)

at → aː / _# (in feminine noun endings) 

=== Do kimpu ===
n → l / #_Vb

n → l / #_(V){s,ʃ,h}V{m,b}#

n → l / #_V{m,b}{s,ʃ,h}

n → l / #_Vk

n → l / mV_C

n → l / CV_m

r → l / #(C)_c(C)# ?

r → l / #o_# 
=== Do yāmi ===

== Do proto-centralnego ==

=== Do hūm ===

=== Do yo ===

=== Do mīhu ===

=== Do lumyā ===

=== Do tā ===

= Podstawowy słowniczek =
Podstawowy słowniczek polsko-proto-pinuski:
*ja - yam 
*ty - pu
*on - sīm 
*to - nāne 
*kto - nun yī 
*co - nun ku
*nie - lē 
*jeden - yoka
*dwa - yāti 
*mężczyzna - tulu 
*matka - meyi
*ojciec - rōyo
*drzewo - hūnre
*krew - sāru 
*jajko, jajo - kohe 
*głowa - punta
*ucho - sāro
*oko - tommu 
*nos - pōnyu 
*ząb - sōmya 
*język - yēmhu
*noga - yuhe 
*ręka - humo 
*serce - nimpu 
*być - yo 
*mieć - mem 
*robić - non 
*pić - tin 
*jeść - rīn 
*widzieć - minpe 
*słyszeć - lēnse
*wiedzieć, znać - ninte 
*umierać, umrzeć - pūmse
*zabijać, zabić - rīmyu 
*iść, chodzić - lūnki 
*leżeć - rōnke 
*siedzieć - sinpu 
*stać - pumni
*dawać, dać - kīmna
*mówić - rānsu 
*słońce - mu 
*księżyc - ninya 
*woda - sunyo 
*deszcz - ayo
*noc - rontu 
*dzień - yusa 
*nowy - pata 
*przy, u, na - tā 
*w - hīn 
*z - lēn 
*i - sō 
*imię - lēmpi

[[Kategoria:Użytkownik:Henryk Pruthenia]][[Kategoria:Canis]][[Kategoria:Kyon]][[Kategoria:Języki Kyonu]]