Tekst źródłowy strony Kauradowie

{{Cpaństwo
|czasy litera = R1
|czasy kolor otoczki litery = #cc0000
|czasy kolor tła tekstu = #cc0000
|czasy kolor tekstu = white
|tło tekstu = black
|poziom tekst kolor = white
|czasy kolor otoczki cyfry = #990000
|czasy kolor tła tekstu cyfry = #990000
|poziom rozwoju kolor tekstu = white
|poziom rozwoju cyfra = 2
|poziom tekst = ''Państwo conworldu [[Kyon|<font color="white"><b><u>KYON</u></b></font>]]''.
|rok = ROK 8973
|flaga = [[Plik:KauradFlaga.png|250px]]<br/><small>Flaga Kauradów</small>
|herb = [[Plik:KauradChorągiew.png|100px]]<br/><small>Chorągiew kauradzka</small>
|transliteracja nazwy państwa = Ludzie Otwartego Stepu
|nazwa własna państwa = <font size="5" face="Quivira">Qhaçr Sııcğ Mežjd</font>
|lokalizacja = [[Plik:Kauradowie2.png|450px]]<br/><small>Terytorium pod kontrolą kauradzkiego chana Cérgıı-Sapa</small>
|stolica = [[Ğıınwiñ Qhořc]]
|języki urzędowe = ''de iure'' brak<br/> ''de facto'' [[Język kauradzki|kauradzki]]<br>Znaczenie mają także języki [[Język ajdyniriański|ajdyniriański]], [[Język olseski|olseski]] oraz kejreński
|głowa państwa = Chan<br/><small>''Khıcvéth''</small> 
|władca = Cérgıı-Sap
|ustrój = despotyzm plemienny
|kiedy = &nbsp;
|ludność całkowita = 900 000<br/><small>stolica [[Ğıınwiñ Qhořc]]: 7 000</small>
|etnografia =  Kauradowie, Garmaci, Ajdyniriańczycy, Olsowie, Kejreńczycy, Szyszeni, inne
|pojawienie = osiedlenie się Kauradów nad środkowym biegiem rzeki Korany<ref>Zgodnie z ajdyniriańską terminologią zwaną Yitrazhi.</ref> za panowania chana Hanuřupa 
|koniec = rozpad państwa na mniejsze chanaty
|religia państwowa = religia kauradzka
|typ religii = szamanizm, politeizm 
|siła wyższa = panteon kauradzki
|ośrodki kultu = [[Ğıınwiñ Qhořc]]<br/>kamienne kręgi, święte wzgórza i drzewa
|wolność wyznaniowa = znaczna swoboda 
|inne religie = [[Łăpizm|łăpizm]], [[Kejanizm|kejanizm]], religia szyszeńska, religia kejreńska
|eksport do = [[Ajdynir]], [[Olsenia]], [[Szyszenia]], Arleja
|towary eksportowe = konie, bydło i zwierzęta gospodarskie, wełna, skóry, niewolnicy 
|import z = [[Ajdynir]], [[Olsenia]], [[Szyszenia]], Arleja
|towary importowe = rudy metalu, ajdyniriańskie dywany, przedmioty luksusowe, niewolnicy  
|system monetarny = zdecentralizowany<br/>oparty na obcych walutach
|waluta = ''de iure'' brak<br>''de facto'' ajdynirski '''adrash''' i olseski '''pyd'''
|kod waluty = ADR, OLP
|motto = 
}}

'''Qhaçr Sııcğ Mežjd''' ( <font size="5">ᡥᠠ‍ᡮᠾ‍ ᠰ‍‍ᠢ‍ᠢ‍ᠼ‍ᡶ‍ ᠮ‍ᡝᡷᡰᠳ</font> [qʰat͡ɕɾ sɯ:d͡ʑɢ meʑʐd], dosł. "ludzie/dzieci otwartego stepu"), nomadyczny lud [[Kyon|Kyonu]] zwany także '''Kauradami''', lub '''Ekylenoniami'''. Zamieszkuje stepy pomiędzy [[Monarchia Olsów|Monarchią Olseską]], a [[Wielkie Imperium Ajdyniriańskie|Wielkim Imperium Ajdyniriańskim]]. Trudnią się głównie handlem, wykorzystując szlak handlowy między Olsenią, a Ajdynirem, i podróżą tam, a sam. 

Khıcvéth [kʰɯd͡ʑwetʰ] 
=Nazwa=
==Etymologia==

== Nazwy w innych językach ==
{| class=wikitable border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
|-
!język
!nazwa państwa
!pełna nazwa państwa
!nazwa mieszkańca
|-
!colspan=4|języki ziemskie
|-
|polski
|Kauradowie
|Chanat Kauradzki 
|Kaurad
|-
|angielski
|Kaurads
|Kaurad Khanate
|Kaurad
|-
!colspan=4|języki kyońskie
|-
|[[Język ajdyniriański|ajdyniriański]]
|Kaurādôsaya <br> /{{IPA|kauɾa:dɤsa'ja}}/
|Anirvan Kaurādani<br> /{{IPA|aɲi'rvan kau'ɾa:daɲi}}/
|Kaurādôs <br> /{{IPA|kauɾa:'dɤs}}/
|-
|[[Język ayu|ayu]]
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|-
|kawelski
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|-
|kejreński
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|-
|[[Język kropski|kropski]]
|Deḥwigwubuk <br> <big>དེཁ༹ྭིགྭུབུཀ྄</big><br> /{{IPA|dɛ́xygubuk}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|Deḥwigwubu <br> /{{IPA|x}}/
|-
|[[Język nešši|neszyjski]]
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|-
|[[Język olseski|olseski]]
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|-
|[[Język szyszeński|szyszeński]]
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|x <br> /{{IPA|x}}/
|-
|}

=Symbole=
=Historia=
==Początki ekspansji, rządy Hanuřupa i Cérgıı-Sapa==
[[Plik:Cérgıı-Sap.jpg|200px|thumb|left|upleft=2|Portret Cérgıı-Sapa]]
Kauradzi są ludem nomadycznym, którzy na północnym zachodzie graniczą z [[Ajdynir|Ajdynirem]], na południu z [[Olsenia|Olsenią]], na wschodzie z [[Szyszenia|Szyszenią]]. Na zachodzie opierają się o [[Lista miejsc na Kyonie|Góry Kubhlod]], zaś od północnego wschodu z [[Punyszowie|Punyszami]] oraz [[Jalżpowie|Jalżpami]]. Mniej więcej od roku wspólnego 8684 (Ky)<ref>Rok kyoński</ref> wykazują się dużą ruchliwością i coraz to większą ekspansywnością i brutalnością. Władcą, który utrwalił ich siedziby na środkowym brzegu Korany (na zamieszczonej mapie oznaczona numerem 6) był Hanuřup ['hanurup]. Władca ten był zwierzchnim władcą plemion kauradzkich, które raz do roku składały mu hołd i płaciły trybut. Władza była mocno zdecentralizowana i niejednorodna. 
[[Plik:Kauradowie.png|500px|thumb|upright=2|System rzeczny na Wschodzie Kyonu, wraz z zaznaczą środkową częścią Korany
<br/><b>1</b> - Trewé
<br/><b>2</b> - Rógo
<br/><b>3</b> - Snăga
<br/><b>4</b> - Abĕjá
<br/><b>5</b> - Tłúga
<br/><b>6</b> - '''Korana'''
<br/><b>7</b> - Abí
<br/><b>8</b> - Oxa
]]
Sytuację zmienił syn Hanuřupa i  - '''Cérgıı-Sap''' ['d͡ʑeɾgɯ: sap] wielki reformator społeczeństwa kauradzkiego. Doprowadził on do reformy państwa i wojska, które umożliwiły znaczną ekspansję ludu w latach późniejszych.  W czasie przekazywania władzy doszło do rozruchów między plemionami kauradzkimi, które Cérgıı-Sap krwawo spacyfikował. Pod koniec fazy umacniania nowej władzy rozpoczął zakrojone na szeroką skalę reformy. Znacząco scentralizował swoją władzę nad poszczególnymi wspólnotami plemiennymi, między innymi poprzez awansowanie wiernych sobie ludzi. Cérgıı-Sap posiadał umiejętności zjednywania ludzi. Według późniejszych opisów kronikarzy, posiadał przenikliwe spojrzenie, które uniemożliwiało zdradę jego majestatu. Każde najmniejsze wykroczenie przeciwko woli władcy był jednak surowo karane. Najpopularniejszą karą było rozciągnięcie koniami. Stosując metodę krwawego rozprawiania się ze zdrajcami oraz bardzo hojnego wynagradzania zasłużonych szybko doprowadził do wyplenienia opozycji. Kolejnym wielkim osiągnięciem rządów młodego chana<ref>tytuł użyty per analogiam</ref> była gruntowna reforma wojskowa. Dzięki niemu zaczęto dzielić większe oddziały wojskowe na mniejsze grupy operacyjne, a każda z nich posiadała swojego dowódcę – ci zawsze znajdowali się na tyłach i posługiwali się odpowiednimi sygnałami dźwiękowymi. W przeważającej ilości wojsko składało się głównie z jazdy wyposażonej w łuki i broń ręczną. Ponadto Cérgıı-Sap jako pierwszy Kaurad zaczął używać na szeroką skalę maszyn oblężniczych. Dzięki rosnącej sile politycznej oraz militarnej Kauradzi pod wodzą Cérgıı-Sapa stali się potężną siłą w regionie. W przeciągu kilku pierwszy lat Cérgıı-Sap podbił lub uzależnił od siebie okoliczne kauradzkie plemiona, a wkrótce zaatakował pobliskie państwa. Niespełna 48 lat końskich (około 10 lat ziemskich) - 8839 Ky po przejęciu władzy zaatakował lokalnego hegemona [[Olsenia|Monarchię Olseską]]. Mobilność i zwrotność konnicy kauradzkiej zaskoczyła wojska oleskie, które w znacznej mierze posługiwały się piechotą oraz wojskami dosiadającymi tyki.<ref>Wielkie, kilkumetrowe i udomowione ptaki-nieloty wykorzystywane w wojsku i w pracach rolniczych na kyońskim wschodzie, głównie w Olsenii i Rubanii. Kyoński odpowiednik ziemskich wymarłych fororaków.</ref> Szybka kampania doprowadziła do narzucenia obowiązkowego trybutu nadgranicznym regionom olseskim, które w znacznej mierze ponosiły dwa miasta - Kyvata oraz Küekuküeta.<ref>porównaj z https://jezykotw.webd.pl/wiki/Olsenia#Prowincje_danych_kraj.C3.B3w</ref> Do roku kyońskiego 8973 (roku wspólnego) Kauradowie uzależnili od siebie wszystkie bezpośrednio graniczące plemiona na wschód od Monarchii Olseskiej. Bardzo szybko zaczęto także próbować poluzować więzi łączące Olsenię z [[Szyszenia|Szyszenią]]. Cérgıı-Sap nawiązał poprawne stosunki z Szyszenią, co doprowadziło do poluzowania więzi wewnątrz Monarchii Olseskiej. 
[[Plik:Pokój.png|500px|thumb|Wojownicy kauradzcy]]
W następnych kilku latach Kauradzi uzależnili od siebie także terytoria bezpośrednio graniczące z Ajdynirem, co doprowadziło do wybuchu wojny pomiędzy oboma państwami. 

==Najważniejsze wydarzenia==
W nawiasach podano poglądowo miarę ziemską, gdzie lt. oznacza lat ziemskich temu. 
*'''8684 (108 lt.)''' – przeniesienie się większości Kauradów na zachód – w koryto rzeki Korany (6 na mapie).
*'''8764 (78 lt.)''' – narodziny Cérgıı-Sapa, syna Hanuřupa ['hanurup] i Ñowun ['ŋoɰun].
*'''8812 (60 lt.)''' – śmierć Hanuřupa, władzę po śmierci ojca przejmuje Cérgıı-Sap – okres konsolidacji władzy centralnej oraz szeroko zakrojonych reform.
*'''8839 (50 lt.)''' – I większy atak na Monarchię Olseską, w efekcie Kauradowie zajmują nadgraniczne tereny monarchii, a miasta: Kyvata i Küekuküeta (14 na mapie) muszą płacić coroczny trybut. 
*'''8973 – ROK WSPÓLNY'''<ref>2,68 lat ziemskich ~ 1 rok Kyoński</ref>

===Późniejsze wydarzenia===
Do uzgodnienia!<br>
Miasta Olseskie opisane tutaj: https://jezykotw.webd.pl/wiki/Olsenia#Prowincje_danych_kraj.C3.B3w
*'''8986''' (5 lat po roku wspólnym) - wielki atak kauradzko-szyszeński na Monarchię Olseską - Szyszenia zdobywa Łăpjanfa, Xólyno. Kauradzi zajmują Hasídon (bez terenów nadmorskich), Fatís oraz Küeś. Nadmorskie miasta Ágin oraz Sądó tworzą związek miejski oraz zajmują nadmorskie terytoria Hasídonu. Przegrana doprowadza do wzrostu napięcia pomiędzy Olsenią i Rubanią, potęgowane tym bardziej, że atak ze strony szyszeńskiej był szokiem dla wszystkich. 
*'''9014''' (16 lat po roku wspólnym) - śmierć Cérgıı-Sapa - wojna pomiędzy synami, w której wygrywa uzdolniony Kedirap, kieruje atak na Ajdynir (?)
*'''9045''' (27 lat po roku wspólnym) - śmierć władcy Olseskiego, który ma potomków bliźniaków - jeden rządzi na Rubanii, drugi w Olsenii. Dochodzi do ataku kauradzkiego, w którym umiera bliźniak olseski i pod władzę kauradzką trafiają wszystkie terytoria oleskie poza 
terenami na zachód od Vejó, Vĕn oraz miastami morskimi Kozón, Ágin i Sądó. Z obszarów kontynentalnych Olsenii Kauradowie wymuszają płacenie trybutu. Następuje potężne zniszczenie miast olseskich w interiorze, ciężkość cywilizacji Wschodu przechodzi na Ruanię, miasta nadmorskie oraz Surd.
==Przyczyny ekspansji==
Przyczyn tak znacznej ekspansji Kauradów można doszukiwać w kilku czynnikach. Najważniejszym wydaje się lokalna zmiana klimatu, która doprowadziła do znacznego wysuszenia stepów, a okresowo także Korany. Wzrost temperatury doprowadził do spadku ilości traw, a to prowadziło do braku możliwości karmienia koni - najważniejszego środka transportu Kauradów. Prawdopodobnie pierwsza wędrówka na zachód (jeszcze za Hanuřupa) była spowodowana tsunami, które nawiedziło nadbrzeżne terytoria na zachód od Szyszenii. Na ten okres datuje się wybuch podwodnego wulkanu zlokalizowanego w Zatoce Kunieckiej. Kolejnym ważnym powodem była chęć podporządkowania sobie szlaku handlowego pomiędzy Monarchią Olseską, a Ajdynirem. Szlak ten przebiegał głównie po Koranie, a dalej drogami lądowymi. Oprócz dwóch czynników zewnętrznych, także czynniki wewnętrzne samych Kauradów doprowadziły do możliwości znacznego rozwoju terytorialnego. Osobiste ambicje władców (począwszy od Cérgıı-Sapa) zmuszały ich do nieustannych podbojów okolicznych ludów. Wykształcone w czasie reform państwowych, społecznych i wojskowych postawy przyczyniły się także do sposobu traktowania terenów podbitych. Kauradowie dokładnie planowali swoje podboje - na szeroką skalę wykorzystywali wywiad i rozpoznanie terenu. Potrafili się doskonale adaptować do napotkanych czynników kulturowych i środowiskowych. Wykorzystywali osiągnięcia innych cywilizacji (późniejsze machiny oblężnicze, wykorzystanie mocniejszych metali). Utrzymanie tak wielkiego terytorium we władzy jednej dynastii było także możliwe dzięki terrorowi na podbitych terenach. Wrogów mordowali i łupili. Zdobyte miasta nierzadko równano z ziemią, na ich miejsce tworząc nowe, dużo mniejsze placówki.

=Teraźniejszość=
Obecnie zauważa się prądy centralizacyjne wśród Kauradów. Powstało nawet pierwsze miasto (i zarazem siedziba kagana) - [[Ğıınwiñ qhořc]] [ɢɯ:nɰiŋ qʰɔrd͡ʑ].

==Przypisy==
<references/>

{{Państwa Kyonu}}
[[Kategoria:Kyon]][[Kategoria:Państwa_Kyonu]]