Przejdź do zawartości

Irpiński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
← poprzednia edycja
WizualnieWikikod
m Zabezpieczył „Irpiński”: Częste wandalizmy ([edytowanie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze) [przenoszenie=Dozwolone tylko dla administratorów] (na zawsze))
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{j|a posteriori=tak|diachroniczny=tak|artystyczny=tak}}
{{Język
{{Język
|nazwa=irpiański
|nazwa=irpiński
|nazwa własna=xakwata jirpjanwaska
|nazwa własna=ŗakwata wa Jirpin
|twórca=Milyamd
|twórca=Milyamd
|rok=2011
|rok=2011
|cel=restart języka malinowskiego
|cel=rewizja języka malinowskiego
|wersja=3.0 (licząc malinowski)
|wersja=3.0 (licząc malinowski)
|regulowany=Irpiński Ruch Autonomiczny, Malinowska Komisja Regionalna
}}
}}


[[Plik:Irpian.PNG|thumb|Obszar używania języka irpiańskiego. Zaciemniono teren Malinowy.]]
[[Plik:Irpian.PNG|thumb|Obszar używania języka irpińskiego. Zaciemniono teren Malinowy.]]
'''Język irpiański''' (''xakwata Jirpjanwaska'' [{{IPA|ˈʒækʷɶtɐ ˈjiɹpʲænʷɶskɐ}}]) - język używany w [[Malinowa|Malinui]] w fikcyjnym świecie Jawii, dawniej uważany za dialekt [[malinowski|malinowskiego]].
'''Język irpiński''' (''ŗakwata wa Jirpin'') - język używany w [[Malinowa|Malinui]] w fikcyjnym świecie Jawii, dawniej uważany za dialekt [[malinowski|malinowskiego]].
 
==Historia==
* Palatalizacja malinowska (*''č´, c´, dž´, dz´, š´'' > ''ć, dź, ś'' > ''c, q, x'');
* Metateza *''or-, ol-, er-, el-'' do ''ra, la, ŗa, ļa'' na początku wyrazu, ''ara, ala, jaŗa, jaļa'' w środku;
* Zanik nosowości (*''ǫ, ę'' > ''a, ja'');
* Obniżenie wartości samogłosek krótkich, labializacja (*''o, e'' > *''ɜ, ʲɜ'' > *''ʷɜ, ʲʷɜ'' > ''wa, ya'') i inne przemiany samogłosek;
* Wzmocnienie miękkości (''tj, dj, sj, zj, rj, mj'' > ''ts, dz, sh, zh, ŗ, ņ'') i labializacji (''vw, vy'' > ''w, y'').
* Zanik koartykulacji po wargowych: zmiękczenia po ''b, p, v'', zaokrąglenia po ''m, b, p''.


==Fonologia==
==Fonologia==
Linia 15: Linia 25:
|- style="font-size: 90%;"
|- style="font-size: 90%;"
!rowspan=2|Spółgłoski
!rowspan=2|Spółgłoski
!colspan=4|Wargowe
!rowspan=2|Wargowe
!colspan=2|Dziąsłowe
!colspan=2|Dziąsłowe
!colspan=2|Zadziąsłowe
!colspan=2|Zadziąsłowe
Linia 21: Linia 31:
!colspan=2|Tylnojęz.
!colspan=2|Tylnojęz.
|- style="font-size: 80%;"
|- style="font-size: 80%;"
!zwykłe
!lab.
!palat.
!lab.-pal.
!zwykłe
!zwykłe
!lab.
!lab.
Linia 36: Linia 42:
!style="font-size: 90%;"|Nosowe
!style="font-size: 90%;"|Nosowe
|{{IPA|m}}<br/>m
|{{IPA|m}}<br/>m
|{{IPA|mʷ}}<br/>mw
|{{IPA|mʲ}}<br/>mj
|{{IPA|mᶣ}}<br/>my
|{{IPA|n}}<br/>n
|{{IPA|n}}<br/>n
|{{IPA|nʷ}}<br/>nw
|{{IPA|nʷ}}<br/>nw
!
!
!
!
|{{IPA|ɲ}}<br/>nj
|{{IPA|ɲ}}<br/>ņ
|{{IPA|ɲʷ}}<br/>ny
|{{IPA|ɲʷ}}<br/>ņw
!
!
!
!
Linia 50: Linia 53:
!rowspan=2 style="font-size: 90%;"|Zwarte
!rowspan=2 style="font-size: 90%;"|Zwarte
|{{IPA|p}}<br/>p
|{{IPA|p}}<br/>p
|{{IPA|pʷ}}<br/>pw
|{{IPA|pʲ}}<br/>pj
|{{IPA|pᶣ}}<br/>py
|{{IPA|t}}<br/>t
|{{IPA|t}}<br/>t
|{{IPA|tʷ}}<br/>tw
|{{IPA|tʷ}}<br/>tw
!
!
!
!
|{{IPA|c}}<br/>kj
|{{IPA|c}}<br/>c
|{{IPA|cʷ}}<br/>ky
|{{IPA|cʷ}}<br/>cw
|{{IPA|k}}<br/>k
|{{IPA|k}}<br/>k
|{{IPA|kʷ}}<br/>kw
|{{IPA|kʷ}}<br/>kw
|-
|-
|{{IPA|b}}<br/>b
|{{IPA|b}}<br/>b
|{{IPA|bʷ}}<br/>bw
|{{IPA|bʲ}}<br/>bj
|{{IPA|bᶣ}}<br/>by
|{{IPA|d}}<br/>d
|{{IPA|d}}<br/>d
|{{IPA|dʷ}}<br/>dw
|{{IPA|dʷ}}<br/>dw
!
!
!
!
|{{IPA|ɟ}}<br/>gj
|{{IPA|ɟ}}<br/>q
|{{IPA|ɟʷ}}<br/>gy
|{{IPA|ɟʷ}}<br/>qw
|{{IPA|g}}<br/>g
|{{IPA|g}}<br/>g
|{{IPA|gʷ}}<br/>gw
|{{IPA|gʷ}}<br/>gw
Linia 79: Linia 76:
!
!
!
!
!
|{{IPA|tʃ}}<br/>ts
!
|{{IPA|tʃʷ}}<br/>tsw
!
|{{IPA|tʃ}}<br/>tc
|{{IPA|tʃʷ}}<br/>tcw
!
!
!
!
Linia 92: Linia 86:
!
!
!
!
!
|{{IPA|dʒ}}<br/>dz
!
|{{IPA|dʒʷ}}<br/>dzw
!
|{{IPA|dʒ}}<br/>dx
|{{IPA|dʒʷ}}<br/>dxw
!
!
!
!
Linia 104: Linia 95:
!rowspan=2 style="font-size: 90%;"|Szczelinowe
!rowspan=2 style="font-size: 90%;"|Szczelinowe
|rowspan=2|{{IPA|v}}<br/>v
|rowspan=2|{{IPA|v}}<br/>v
!rowspan=2|
|rowspan=2|{{IPA|vʲ}}<br/>vj
!rowspan=2|
|{{IPA|s}}<br/>s
|{{IPA|s}}<br/>s
|{{IPA|sʷ}}<br/>sw
|{{IPA|sʷ}}<br/>sw
|{{IPA|ʃ}}<br/>c
|{{IPA|ʃ}}<br/>sh
|{{IPA|ʃʷ}}<br/>cw
|{{IPA|ʃʷ}}<br/>shw
|rowspan=2|{{IPA|ç}}<br/>hj
|rowspan=2|{{IPA|ç}}<br/>x
|rowspan=2|{{IPA|çʷ}}<br/>hy
|rowspan=2|{{IPA|çʷ}}<br/>xw
|rowspan=2|{{IPA|x}}<br/>h
|rowspan=2|{{IPA|x}}<br/>h
|rowspan=2|{{IPA|xʷ}}<br/>hw
|rowspan=2|{{IPA|xʷ}}<br/>hw
Linia 118: Linia 106:
|{{IPA|z}}<br/>z
|{{IPA|z}}<br/>z
|{{IPA|zʷ}}<br/>zw
|{{IPA|zʷ}}<br/>zw
|{{IPA|ʒ}}<br/>x
|{{IPA|ʒ}}<br/>zh
|{{IPA|ʒʷ}}<br/>xw
|{{IPA|ʒʷ}}<br/>zhw
|-
|-
!style="font-size: 90%;"|Półsamogłoski
!style="font-size: 90%;"|Półsamogłoski
!
!
!
!
!
!
|{{IPA|ɹ}}<br/>r
!
!
!
!
Linia 135: Linia 120:
|{{IPA|w}}<br/>w
|{{IPA|w}}<br/>w
|-
|-
!style="font-size: 90%;"|Boczne
!style="font-size: 90%;"|Drżące
!
|{{IPA|r}}<br/>r
|{{IPA|rʷ}}<br/>rw
!
!
!
|{{IPA|rʲ}}<br/>ŗ
|{{IPA|rᶣ}}<br/>ŗw
!
!
!
!
|-
!style="font-size: 90%;"|Boczne
!
!
|{{IPA|l}}<br/>l
|{{IPA|l}}<br/>l
|{{IPA|ɫ}}<br/>lw
!
!
!
!
|{{IPA|ʎ}}<br/>lj
|{{IPA|ʎʷ}}<br/>ly
!
!
|{{IPA|ʎ}}<br/>ļ
|{{IPA|ʎʷ}}<br/>ļw
|{{IPA|ɫ}}<br/>lw
!
!
|}
|}


W języku irpiańskim występują dwie samogłoski:
[[Plik:Irpianv.png|right]]
W języku irpińskim występują dwa fonemy samogłoskowe:
{|class=wikitable
{|class=wikitable
!Fonem
!Fonem
!Alofony
!Alofony
!Zapis
|-
|-
|/{{IPA|a}}/
|/{{IPA|a}}/
|[{{IPA|æ~ɐ~ɶ}}]
|[{{IPA|ɐ~ɛ, ɔ~œ}}]
|< a, o >
|-
|-
|/{{IPA|ə}}/
|/{{IPA|ə}}/
|[{{IPA|i~ə~ʉ}}]
|[{{IPA|ə~ɪ, ʊ~ʏ}}]
|< i, u >
|}
|}
Po spółgłoskach zaokrąglonych <tt>a i</tt> są zapisywane jako <tt>o u</tt>.


==Liczebniki==
==Liczebniki==
Linia 169: Linia 168:
|-
|-
!1.
!1.
|jin / jinwa
|jin
|pjir
|pir
|-
|-
!2.
!2.
|dva / dvja
|dva
|twar
|tor
|-
|-
!3.
!3.
|txi / txiya
|tŗi
|txwatc
|tŗotc
|-
|-
!4.
!4.
|kyatxi / kyatxwa
|cotŗi
|kyatir
|cotir
|-
|-
!5.
!5.
|pjatc
|pats
|pjatin
|patin
|-
|-
!6.
!6.
|hyactc
|xosts
|hyastin
|xostin
|-
|-
!7.
!7.
|cwamj
|shoņ
|cwamin
|shomin
|-
|-
!8.
!8.
|wasmj
|wosņ
|wasmin
|wosmin
|-
|-
!9.
!9.
|dxwavjatc
|dzovats
|dxwavjatin
|dzovatin
|-
|-
!10.
!10.
|dxwacatc
|dzosts
|dxwacatin
|dzostin
|-
|-
!100.
!100.
|stwa
|sto
|sitwin
|situn
|-
|-
!1000.
!1000.
|ticatc
|tishats
|ticatcin
|tishatsin
|}
|}


[[Kategoria:Języki Miłego]]
[[Kategoria:Języki Miłego]]

Aktualna wersja na dzień 23:33, 5 maj 2021

Typ: a posteriori
Grupa: diachroniczny
Rodzaj: artystyczny
Lista conlangów
irpiński
ŗakwata wa Jirpin
Utworzenie: Milyamd w 2011
Cel utworzenia: rewizja języka malinowskiego
Najnowsza wersja: 3.0 (licząc malinowski)
Status urzędowy
Oficjalna regulacja: Irpiński Ruch Autonomiczny, Malinowska Komisja Regionalna
Lista conlangów


Obszar używania języka irpińskiego. Zaciemniono teren Malinowy.

Język irpiński (ŗakwata wa Jirpin) - język używany w Malinui w fikcyjnym świecie Jawii, dawniej uważany za dialekt malinowskiego.

Historia

  • Palatalizacja malinowska (*č´, c´, dž´, dz´, š´ > ć, dź, ś > c, q, x);
  • Metateza *or-, ol-, er-, el- do ra, la, ŗa, ļa na początku wyrazu, ara, ala, jaŗa, jaļa w środku;
  • Zanik nosowości (*ǫ, ę > a, ja);
  • Obniżenie wartości samogłosek krótkich, labializacja (*o, e > *ɜ, ʲɜ > *ʷɜ, ʲʷɜ > wa, ya) i inne przemiany samogłosek;
  • Wzmocnienie miękkości (tj, dj, sj, zj, rj, mj > ts, dz, sh, zh, ŗ, ņ) i labializacji (vw, vy > w, y).
  • Zanik koartykulacji po wargowych: zmiękczenia po b, p, v, zaokrąglenia po m, b, p.

Fonologia

Spółgłoski Wargowe Dziąsłowe Zadziąsłowe Podniebienne Tylnojęz.
zwykłe lab. zwykłe lab. palat. lab.-pal. zwykłe lab.
Nosowe m
m 		n
n 		nʷ
nw 		ɲ
ņ 		ɲʷ
ņw
Zwarte p
p 		t
t 		tʷ
tw 		c
c 		cʷ
cw 		k
k 		kʷ
kw
b
b 		d
d 		dʷ
dw 		ɟ
q 		ɟʷ
qw 		g
g 		gʷ
gw
Afrykaty tʃ
ts 		tʃʷ
tsw
dʒ
dz 		dʒʷ
dzw
Szczelinowe v
v 		s
s 		sʷ
sw 		ʃ
sh 		ʃʷ
shw 		ç
x 		çʷ
xw 		x
h 		xʷ
hw
z
z 		zʷ
zw 		ʒ
zh 		ʒʷ
zhw
Półsamogłoski j
j 		ɥ
y 		w
w
Drżące r
r 		rʷ
rw 		rʲ
ŗ 		rᶣ
ŗw
Boczne l
l 		ʎ
ļ 		ʎʷ
ļw 		ɫ
lw

W języku irpińskim występują dwa fonemy samogłoskowe:

Fonem Alofony Zapis
/a/ [ɐ~ɛ, ɔ~œ] < a, o >
/ə/ [ə~ɪ, ʊ~ʏ] < i, u >

Po spółgłoskach zaokrąglonych a i są zapisywane jako o u.

Liczebniki

Numer L. główny L. porządkowy
1. jin pir
2. dva tor
3. tŗi tŗotc
4. cotŗi cotir
5. pats patin
6. xosts xostin
7. shoņ shomin
8. wosņ wosmin
9. dzovats dzovatin
10. dzosts dzostin
100. sto situn
1000. tishats tishatsin
Źródło: „https://jezykotw.webd.pl/w/index.php?title=Irpiński&oldid=45090”