Język pranueryjski: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
|||
(Nie pokazano 5 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{język | {{język | ||
| kolor = #e83f33 | | kolor = #e83f33 | ||
Linia 22: | Linia 21: | ||
}} | }} | ||
{{słownik}} | {{słownik}} | ||
'''Język pranueryjski''' (nue. Kuerwá xietá [ | |||
[[Kategoria:Języki sztuczne]] | |||
[[Kategoria:Cywilolandia]] | |||
'''Język pranueryjski''' (nue. Kuerwá xietá [ˈkuɘ̯r.ʍæ ˈxiɘ̯.tæ]), we (...) znany jako (...) — najstarszy poświadczony wspólny przodek [[Języki nueryjskie|języków nueryjskich]], w dużej mierze rekonstruowany. Wykształcił się on z południowego dialektu [[Język pracywilolandzki|języka pracywilolandzkiego]], blisko spokrewniony jest z [[Języki trunielskie|językami trunielskimi]]. | |||
==Fonologia== | ==Fonologia== | ||
===Samogłoski=== | ===Samogłoski=== | ||
Linia 73: | Linia 76: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! | !Otwarte | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 81: | Linia 84: | ||
|{{IPA|ɑː}} ('''ā''') | |{{IPA|ɑː}} ('''ā''') | ||
|} | |} | ||
====Dyftongi==== | |||
<hr> | |||
W języku pranueryjskim... | |||
===Spółgłoski=== | ===Spółgłoski=== | ||
<hr> | <hr> | ||
W języku pranueryjskim występują 33 spółgłoski. | |||
{| class="wikitable" style=text-align:center | |||
! colspan="2" | | |||
!Wargowe | |||
!Zębowe | |||
!Dziąsłowe | |||
!Podnieb. | |||
!Welarne | |||
!Uwularne | |||
!Gardłowe | |||
|- align="center" | |||
! colspan="2" | Nosowe | |||
|{{IPA|m}} ('''m''') | |||
| colspan=2 align=center | {{IPA|n}} ('''n''') | |||
|{{IPA|ɲ}} ('''ň''') | |||
| | |||
| | |||
| | |||
|- align="center" | |||
! rowspan="4" |Zwarte | |||
!<small>bezdźwięczne</small> | |||
|{{IPA|p}} ('''p''') | |||
| colspan=2 align=center | {{IPA|t}} ('''t''') | |||
| | |||
|{{IPA|k}} ('''k''') | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
!<small>przydechowe</small> | |||
| | |||
| colspan=2 align=center | {{IPA|tʰ}} ('''th''') | |||
| | |||
|{{IPA|kʰ}} ('''kh''') | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
!<small>dźwięczne</small> | |||
|{{IPA|b}} ('''b''') | |||
| colspan=2 align=center | {{IPA|d}} ('''d''') | |||
| | |||
|{{IPA|ɡ}} ('''g''') | |||
|{{IPA|ɢ}} ('''gh''') | |||
|{{IPA|ʕ}} ('''ƿ''') | |||
|- | |||
!<small>przydechowe</small> | |||
| | |||
| colspan=2 align=center | {{IPA|dʱ}} ('''dh''') | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
|- align="center" | |||
! rowspan="2" | Szczelinowe | |||
!<small>bezdźwięczne</small> | |||
|{{IPA|f}} ('''f''') | |||
|{{IPA|θ}} ('''þ''') | |||
|{{IPA|s}} ('''s''') | |||
| | |||
|{{IPA|x}} ('''x''') | |||
| | |||
|{{IPA|ħ}} ('''h''') | |||
|- | |||
!<small>dźwięczne</small> | |||
|{{IPA|v}} ('''v''') | |||
|{{IPA|ð}} ('''ð''') | |||
|{{IPA|z}} ('''z''') | |||
| | |||
|{{IPA|ɣ}} ('''ch''') | |||
| | |||
| | |||
|- align="center" | |||
! rowspan="2" | Afrykaty | |||
!<small>bezdźwięczne</small> | |||
| | |||
| colspan=2 align=center | {{IPA|t͡ʃ}} ('''č''') | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
!<small>dźwięczne</small> | |||
| | |||
| colspan=2 align=center | {{IPA|d͡ʒ}} ('''ǧ''') | |||
| | |||
|{{IPA|ŋ͡m}} ('''mh''') | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
! rowspan="2" | Półotwarte | |||
!<small>bezdźwięczne</small> | |||
| | |||
| | |||
| | |||
|{{IPA|j̊}} ('''j''') | |||
|{{IPA|ʍ}} ('''w''') | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
!<small>dźwięczne</small> | |||
|{{IPA|ʋ}} ('''v́''') | |||
| | |||
| | |||
|{{IPA|j}} ('''y''') | |||
|{{IPA|w}} ('''u''') | |||
| | |||
| | |||
|- align="center" | |||
! colspan="2" | Drżące | |||
| | |||
| colspan=2 align=center | {{IPA|r}} ('''r''') | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
|- align="center" | |||
! colspan="2" | Boczne | |||
| | |||
| colspan=2 align=center | {{IPA|l}} ('''l''') | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
|} | |||
==Zmiany językowe== | ==Zmiany językowe== | ||
===Redukcja długich=== | ===Redukcja długich=== | ||
<hr> | <hr> | ||
Linia 90: | Linia 225: | ||
Na przykładzie słowa "czarny": | Na przykładzie słowa "czarny": | ||
* *cruuliik /cruːˈliːk/ > *jerūlik /ˈj̊ɘruːlik/; | * *cruuliik /cruːˈliːk/ > *jerūlik /ˈj̊ɘruːlik/; | ||
===Chakanie=== | |||
<hr> | |||
W języku pranueryjskim nagłosowe zwarcie przeszło w /x/. | |||
*ʔV > xV | |||
Na przykładzie słowa "niebo": | |||
* *uqeŋ /ˈʔu.qeŋ/ > *xukéņ /ˈxu.kɤw̃/; | |||
Oraz słowa "wyspa": | |||
* *akʷet /ˈʔa.kʷet/ > *xáxéd /ˈxæ.xɤd/; | |||
===Przegłos wschodni=== | |||
<hr> | |||
W języku pranueryjskim doszło do przegłosu samogłoski /e/. | |||
===Monoftongizacja=== | |||
<hr> | |||
W języku pranueryjskim monoftongizacja przebiegła następująco: | |||
*/au̯/ > /ɤ/; | |||
*/ai̯/ > /ɘ/; | |||
Na przykładzie słowa "tam": | |||
* *zauŋʷe /ˈzau̯.ŋʷe/ > *zémhe /ˈzɤ.ŋ͡mɘ/; | |||
Oraz słowa "oni": | |||
* *ɣʷaiŋ /ˈɣʷai̯ŋ/ > *wīueņ /ˈʍiːwəw̃/; | |||
==Gramatyka== | ==Gramatyka== | ||
===Czasowniki=== | ===Czasowniki=== | ||
<hr> | <hr> |
Aktualna wersja na dzień 16:08, 5 kwi 2021
Język pranueryjski Kuerwá xietá | |
---|---|
Sposoby zapisu: | W świecie: Pismo pranueryjskie De facto: Alfabet łaciński |
Faktycznie | |
Utworzenie: | F1req w 2021 |
Najnowsza wersja: | 1 |
W Cywilolandia | |
Używany w : | nigdzie, wymarły |
Klasyfikacja: | Języki cywilolandzkie
|
Przykład | |
??? ??? | |
Lista conlangów |
![]() |
Zobacz też słownik tego języka. |
Język pranueryjski (nue. Kuerwá xietá [ˈkuɘ̯r.ʍæ ˈxiɘ̯.tæ]), we (...) znany jako (...) — najstarszy poświadczony wspólny przodek języków nueryjskich, w dużej mierze rekonstruowany. Wykształcił się on z południowego dialektu języka pracywilolandzkiego, blisko spokrewniony jest z językami trunielskimi.
Fonologia
Samogłoski
W języku pranueryjskim występuje 6 samogłosek krótkich oraz 7 długich.
Przednie | Centralne | Tylne | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Krótkie | Długie | Krótkie | Długie | Krótkie | Długie | |
Przymknięte | i (i) | iː (ī) | u (u) | uː (ū) | ||
Półprzymknięte | ɘ (e) | ɘː (ē) | ɤ (é) | ɤː (ê) | ||
Półotwarte | ʌː (ā) | |||||
Prawie otwarte | æ (á) | æː (â) | ||||
Otwarte | ɑ (a) | ɑː (ā) |
Dyftongi
W języku pranueryjskim...
Spółgłoski
W języku pranueryjskim występują 33 spółgłoski.
Wargowe | Zębowe | Dziąsłowe | Podnieb. | Welarne | Uwularne | Gardłowe | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m (m) | n (n) | ɲ (ň) | |||||
Zwarte | bezdźwięczne | p (p) | t (t) | k (k) | ||||
przydechowe | tʰ (th) | kʰ (kh) | ||||||
dźwięczne | b (b) | d (d) | ɡ (g) | ɢ (gh) | ʕ (ƿ) | |||
przydechowe | dʱ (dh) | |||||||
Szczelinowe | bezdźwięczne | f (f) | θ (þ) | s (s) | x (x) | ħ (h) | ||
dźwięczne | v (v) | ð (ð) | z (z) | ɣ (ch) | ||||
Afrykaty | bezdźwięczne | t͡ʃ (č) | ||||||
dźwięczne | d͡ʒ (ǧ) | ŋ͡m (mh) | ||||||
Półotwarte | bezdźwięczne | j̊ (j) | ʍ (w) | |||||
dźwięczne | ʋ (v́) | j (y) | w (u) | |||||
Drżące | r (r) | |||||||
Boczne | l (l) |
Zmiany językowe
Redukcja długich
W języku pranueryjskim doszło do redukcji samogłosek długich. Jeśli w sylabie po samogłosce długiej występuje kolejna, to się skraca.
- Vː...Vː > Vː...V
Na przykładzie słowa "czarny":
- *cruuliik /cruːˈliːk/ > *jerūlik /ˈj̊ɘruːlik/;
Chakanie
W języku pranueryjskim nagłosowe zwarcie przeszło w /x/.
- ʔV > xV
Na przykładzie słowa "niebo":
- *uqeŋ /ˈʔu.qeŋ/ > *xukéņ /ˈxu.kɤw̃/;
Oraz słowa "wyspa":
- *akʷet /ˈʔa.kʷet/ > *xáxéd /ˈxæ.xɤd/;
Przegłos wschodni
W języku pranueryjskim doszło do przegłosu samogłoski /e/.
Monoftongizacja
W języku pranueryjskim monoftongizacja przebiegła następująco:
- /au̯/ > /ɤ/;
- /ai̯/ > /ɘ/;
Na przykładzie słowa "tam":
- *zauŋʷe /ˈzau̯.ŋʷe/ > *zémhe /ˈzɤ.ŋ͡mɘ/;
Oraz słowa "oni":
- *ɣʷaiŋ /ˈɣʷai̯ŋ/ > *wīueņ /ˈʍiːwəw̃/;