Język istocki: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
Linia 18: | Linia 18: | ||
===Alfabet=== | ===Alfabet=== | ||
Alfabet istocki to oparty na [[alfabet łaciński|alfabecie łacińskim]], system zapisu dostosowany do języka istockiego, zaproponowany przez [[Jon Gus|Jona Gusa]]. Alfabet składa się z 29 liter. Oprócz bazowych, występują litery ze znakami diakrytycznymi. Litery z karonem: Č, Š, Ž; | Alfabet istocki to oparty na [[alfabet łaciński|alfabecie łacińskim]], system zapisu dostosowany do języka istockiego, zaproponowany przez [[Jon Gus|Jona Gusa]]. Alfabet składa się z 29 liter. Oprócz bazowych, występują litery ze znakami diakrytycznymi. Litery z karonem: Č, Š, Ž; litera z kropką: Ė oraz digrafy: DZ, DŽ. W alfabecie nie występują: Q, W, X. | ||
{| cellspacing="10" style="text-align: center;" | {| cellspacing="10" style="text-align: center;" | ||
|- style="font-size: 1.5em;" | |- style="font-size: 1.5em;" | ||
| a || b || c || č || d || dz || dž || e || | | a || b || c || č || d || dz || dž || e || ė || f || g || h || i || j || k | ||
|- | |- | ||
| [a] || [b] || [t͡s] || [t͡ʃ] || [d] || [d͡z] || [d͡ʒ] || [ɛ] || [e] || [f] || [ɡ] || [ | | [a] || [b] || [t͡s] || [t͡ʃ] || [d] || [d͡z] || [d͡ʒ] || [ɛ] || [e] || [f] || [ɡ] || [h] || [ɪ] || [j] || [k] | ||
|- style="font-size: 1.5em;" | |- style="font-size: 1.5em;" | ||
| l || m || n || o || p || r || s || š || t || u || | | l || m || n || o || p || r || s || š || t || u || y || v || z || ž | ||
|- | |- | ||
| [l] || [m] || [n] || [ɔ] || [p] || [r] || [s] || [ʃ] || [t] || [u] || [ʉ] || [ | | [l] || [m] || [n] || [ɔ] || [p] || [r] || [s] || [ʃ] || [t] || [u] || [ʉ] || [ʋ] || [z] || [ʒ] | ||
|} | |} | ||
=== | ===Sposoby zapisu=== | ||
Ze względu na internacjonalny charakter języka, funkcjonuje kilka sposobów jego zapisu. Poniżej lista systemów zaproponowanych przez członków [[Instytut Języka Istockiego|Instytutu Języka Istockiego]]: | Ze względu na internacjonalny charakter języka, funkcjonuje kilka sposobów jego zapisu. Poniżej lista systemów zaproponowanych przez członków [[Instytut Języka Istockiego|Instytutu Języka Istockiego]]: | ||
*Zapis [[Povel Unger|Ungera]] (częściowo inspirowany zapisem języka polskiego i węgierskiego): cz [t͡ʃ], dz [d͡z], dzs [d͡ʒ], | *Zapis [[Povel Unger|Ungera]] (częściowo inspirowany zapisem języka polskiego i węgierskiego): <b>cz</b> [t͡ʃ], <b>dz</b> [d͡z], <b>dzs</b> [d͡ʒ], <b>e</b> [e], <b>sz</b> [ʃ], <b>zs</b> [ʒ]. Odrzucony ze względu na brak rozróżnienia w zapisie [ɛ] a [e]. | ||
*Zapis [[Alban Kosuva|Kosuvy]] (inspirowany zapisem języka albańskiego): ch ([t͡ʃ], x [d͡z], xh [d͡ʒ], ë [e], sh [ʃ], | *Zapis [[Alban Kosuva|Kosuvy]] (inspirowany zapisem języka albańskiego): <b>ch</b> ([t͡ʃ], <b>x</b> [d͡z], <b>xh</b> [d͡ʒ], <b>ë</b> [e], <b>sh</b> [ʃ], <b>zh</b> [ʒ]; | ||
*Zapis [[Mustafa | *Zapis [[Mustafa Turyk|Turyka]] (częściowo inspirowany zapisem języka tureckiego i rumuńskiego): <b>c</b> [d͡z], <b>ç</b> [t͡ʃ], <b>e</b> [e], <b>ğ</b>(<b>q</b>) [d͡ʒ], <b>j</b> [ʒ], <b>ş</b> [ʃ], <b>ţ</b> [t͡s], <b>u</b> [ʉ], <b>y</b> [j]. Odrzucony ze względu na brak rozróżnienia w zapisie [ɛ] a [e] oraz [u] a [ʉ]; | ||
*Zapis [[Jon Prast|Prasta]] (częściowo inspirowany x-sistemo, przeznaczony do pisania maszynowego): cx [t͡ʃ], dz [d͡z], dx [d͡ʒ], | *Zapis [[Jon Prast|Prasta]] (częściowo inspirowany x-sistemo, przeznaczony do pisania maszynowego): <b>cx</b> [t͡ʃ], <b>dz</b> [d͡z], <b>dx</b> [d͡ʒ], <b>ee</b> [e], <b>sx</b> [ʃ], <b>zx</b> [ʒ]. System ten przyjął się wśród młodzieży oraz użytkowników internetowych portali społecznościowych i komunikatorów. | ||
===Spółgłoski=== | |||
{| class="wikitable" border="1" | |||
! | |||
! colspan=2|wargowe | |||
! colspan=2|zębowe | |||
! colspan=2|dziąsłowe | |||
! colspan=2|podniebienne | |||
! colspan=2|tylnojęzykowe | |||
! colspan=2|krtaniowe | |||
|- align="center" | |||
! nosowe | |||
| colspan=2|{{IPA|m}} || colspan=2|{{IPA|n}} || colspan=2| || colspan=2| || colspan=2| || colspan=2| | |||
|- align="center" | |||
! zwarte | |||
| {{IPA|p}} || {{IPA|b}} || {{IPA|t}}|| {{IPA|d}} || {{IPA|t͡s}} || {{IPA|d͡z}} || |{{IPA|t͡ʃ}} || {{IPA|d͡ʒ}} || {{IPA|k}} || {{IPA|ɡ}} || colspan=2| | |||
|- align="center" | |||
! szczelinowe | |||
| colspan=2|{{IPA|f}} || colspan=2| || {{IPA|s}} || {{IPA|z}} || {{IPA|ʃ}} || {{IPA|ʒ}} || colspan=2| || colspan=2|{{IPA|h}} | |||
|- align="center" | |||
! płynne | |||
| colspan=2|{{IPA|ʋ}} || colspan=2| {{IPA|l}}|| colspan=2|{{IPA|r}} || colspan=2|{{IPA|j}} || colspan=2| || colspan=2| | |||
|} | |||
Uwagi: | |||
*<b>H</b> może być realizowane również jako [x]; | |||
*<b>V</b> może być realizowane jako [v]: <i>vanden</i> [vanden] "woda", <i>vakar</i> [vakar] "wieczór", <i>vard</i> [vard] "słowo"; ale jako [w]: <i>Evropa</i> [ɛwrɔpa], <i>pnevmatika</i> [pnɛwmatɪka]. | |||
===Samogłoski=== | |||
{| class="wikitable" | |||
|- | |||
! | |||
! colspan=2|przednie | |||
! colspan=2|centralne | |||
! colspan=2|tylne | |||
|-align=center | |||
!przymknięte | |||
| colspan=2|{{IPA|ɪ}} || colspan=2|{{IPA|ʉ}} || colspan=2|{{IPA|u}} | |||
|-align=center | |||
!półprzymknięte | |||
| colspan=2|{{IPA|e}} || colspan=2| || colspan=2| | |||
|-align=center | |||
!półotwarte | |||
| colspan=2|{{IPA|ɛ}} || colspan=2| || colspan=2|{{IPA|ɔ}} | |||
|-align=center | |||
!otwarte | |||
| colspan=2|{{IPA|a}} || colspan=2| || colspan=2| | |||
|} | |||
Uwagi: | |||
* <b>O</b> może być realizowane jako [o]. | |||
==Historia== | ==Historia== |
Wersja z 15:51, 21 kwi 2013
język istocki Istoks rekima | |
---|---|
Utworzenie: | Serpentinius - Karol Biegała w 2012 |
Sposoby zapisu: | alfabet łaciński |
Klasyfikacja: | języki sztuczne
|
Przykład | |
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Seden celvēk gims sabadas in arvas vertimoje in provimose. Joni es abdovanati orumu in suzinomi, in joni jam nonestis vēden su kitu seleme brotimos. | |
Lista conlangów |
Język istocki (Istoks rēkima) to język sztuczny, będący próbą języka międzynarodowego dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Charakteryzuje się on silnymi wpływami języka litewskiego na słownictwo i gramatykę.
Alfabet i fonologia
Alfabet
Alfabet istocki to oparty na alfabecie łacińskim, system zapisu dostosowany do języka istockiego, zaproponowany przez Jona Gusa. Alfabet składa się z 29 liter. Oprócz bazowych, występują litery ze znakami diakrytycznymi. Litery z karonem: Č, Š, Ž; litera z kropką: Ė oraz digrafy: DZ, DŽ. W alfabecie nie występują: Q, W, X.
a | b | c | č | d | dz | dž | e | ė | f | g | h | i | j | k |
[a] | [b] | [t͡s] | [t͡ʃ] | [d] | [d͡z] | [d͡ʒ] | [ɛ] | [e] | [f] | [ɡ] | [h] | [ɪ] | [j] | [k] |
l | m | n | o | p | r | s | š | t | u | y | v | z | ž | |
[l] | [m] | [n] | [ɔ] | [p] | [r] | [s] | [ʃ] | [t] | [u] | [ʉ] | [ʋ] | [z] | [ʒ] |
Sposoby zapisu
Ze względu na internacjonalny charakter języka, funkcjonuje kilka sposobów jego zapisu. Poniżej lista systemów zaproponowanych przez członków Instytutu Języka Istockiego:
- Zapis Ungera (częściowo inspirowany zapisem języka polskiego i węgierskiego): cz [t͡ʃ], dz [d͡z], dzs [d͡ʒ], e [e], sz [ʃ], zs [ʒ]. Odrzucony ze względu na brak rozróżnienia w zapisie [ɛ] a [e].
- Zapis Kosuvy (inspirowany zapisem języka albańskiego): ch ([t͡ʃ], x [d͡z], xh [d͡ʒ], ë [e], sh [ʃ], zh [ʒ];
- Zapis Turyka (częściowo inspirowany zapisem języka tureckiego i rumuńskiego): c [d͡z], ç [t͡ʃ], e [e], ğ(q) [d͡ʒ], j [ʒ], ş [ʃ], ţ [t͡s], u [ʉ], y [j]. Odrzucony ze względu na brak rozróżnienia w zapisie [ɛ] a [e] oraz [u] a [ʉ];
- Zapis Prasta (częściowo inspirowany x-sistemo, przeznaczony do pisania maszynowego): cx [t͡ʃ], dz [d͡z], dx [d͡ʒ], ee [e], sx [ʃ], zx [ʒ]. System ten przyjął się wśród młodzieży oraz użytkowników internetowych portali społecznościowych i komunikatorów.
Spółgłoski
wargowe | zębowe | dziąsłowe | podniebienne | tylnojęzykowe | krtaniowe | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
nosowe | m | n | ||||||||||
zwarte | p | b | t | d | t͡s | d͡z | t͡ʃ | d͡ʒ | k | ɡ | ||
szczelinowe | f | s | z | ʃ | ʒ | h | ||||||
płynne | ʋ | l | r | j |
Uwagi:
- H może być realizowane również jako [x];
- V może być realizowane jako [v]: vanden [vanden] "woda", vakar [vakar] "wieczór", vard [vard] "słowo"; ale jako [w]: Evropa [ɛwrɔpa], pnevmatika [pnɛwmatɪka].
Samogłoski
przednie | centralne | tylne | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
przymknięte | ɪ | ʉ | u | |||
półprzymknięte | e | |||||
półotwarte | ɛ | ɔ | ||||
otwarte | a |
Uwagi:
- O może być realizowane jako [o].