Język istocki: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 21:05, 17 cze 2013

język istocki Isтoĸs pıєĸıмa

Utworzenie:	Serpentinius - Karol Biegała w 2012
Sposoby zapisu:	alfabet łaciński
Klasyfikacja:	języki sztuczne języki międzynarodowe (internacjonalne) język istocki
Przykład
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Sєƌєʜ cєʌʙıєĸ гıмs saƃaƌas ıʜ apʙas пa ʙєpтıƃoм ıʜ пpoʙoмs. Joʜı ʌıĸ пapƌoʙaʜı opυмυ ıʜ sυзıʜoмı, ĸoĸıʜ ᴊoʜı ᴊaмıєт ʜυʜєsoтıs ʙıєƌєʜ sυ ĸıтυ ƃpoтєpısтo sєʌмoмє.
Lista conlangów

Język istocki (Isтoĸs pıєĸıмa) to język sztuczny, będący próbą języka międzynarodowego dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Charakteryzuje się on silnymi wpływami języka litewskiego na słownictwo i gramatykę. W mniejszym stopniu inspirowany językami słowiańskimi, łotewskim i rumuńskim. Najmniejszy wpływ na język, lecz istotny, miał język węgierski, albański i turecki.

Alfabet

Alfabet istocki to alfabet oparty na alfabecie łacińskim, greckim oraz cyrylicy. System zapisu dostosowany do języka istockiego. Alfabet składa się z 26 liter wielkich i odpowiadającym im 26 liter małych, oraz dodatkowo dwa digrafy: ƋЗ i ƋƷ występujące kolejno po literze Ƌ.

A a

Ƃ ƃ

B ʙ

Ƌ ƌ

Ƌз ƌз

Ƌʒ ƌʒ

Є є

Ф ф

Г г

X x

I ı

J ᴊ

K ĸ

Ʌ ʌ

a

ƃє

ʙє

ƌє

ƌзє

ƌʒє

є

фı

гa

xa

ı

ᴊo

ĸa

ʌє

М м

H ʜ

O o

П п

P p

S s

C c

Т т

U υ

Y ʏ

З з

Ʒ ʒ

Ш ш

Ч ч

мo

ʜo

o

пı

pє

sє

cє

тє

υ

ʏ

zє

ʒє

шє

чє

Sposoby zapisu

Ze względu na internacjonalny charakter języka, funkcjonowało kilka sposobów jego zapisu. Poniżej lista systemów proponowanych w trakcie tworzenia języka:

Ugeru rasima (zapis inspirowany językiem polskim i węgierskim): cz [t͡ʃ], dz [d͡z], dzs [d͡ʒ], sz [ʃ], zs [ʒ]. Zarzucony ze względu na występowanie trigrafu;
Albanu rasima (zapis inspirowany językiem albańskim): ch ([t͡ʃ], x [d͡z], xh [d͡ʒ], sh [ʃ], zh [ʒ]. System często stosowany w przestrzeni internetowej, wypierany przez zapis prosty;
Turku rasima (zapis inspirowany językiem tureckim i rumuńskim): c [d͡z], ç [t͡ʃ], ğ(q) [d͡ʒ], j [ʒ], ş [ʃ], ţ [t͡s], u [ʉ], y [j]. Odrzucony ze względu na brak rozróżnienia w zapisie [u] a [ʉ] jak również zbyt bogatą diakrytykę;
Prasta rasima (zapis inspirowany x-sistemo, przeznaczony do pisania maszynowego): cx [t͡ʃ], dz [d͡z], dx [d͡ʒ], sx [ʃ], zx [ʒ]. System zaprojektowany do użytkowania w przestrzeni internetowej. W obrębie portali społecznościowych, komunikatorów i blogów.

Łacinka dla istockiego

A a

B b

C c

Č č

D d

Dz dz

Dž dž

E e

F f

G g

H h

I i

J j

K k

A a

Ƃ ƃ

C c

Ч ч

Ƌ ƌ

Ƌз ƌз

Ƌʒ ƌʒ

Є є

Ф ф

Г г

X x

I ı

J ᴊ

K ĸ

L l

M m

N n

O o

P p

R r

S s

Š š

T t

U u

Y y

V v

Z z

Ž ž

Ʌ ʌ

М м

H ʜ

O o

П п

P p

S s

Ш ш

Т т

U υ

Y ʏ

B ʙ

З з

Ʒ ʒ

Cyrylica dla istockiego

А а

Б б

В в

Г г

Д д

Е е

Ж ж

З з

Ѕ ѕ

І і

J j

К к

Л л

М м

A a

Ƃ ƃ

B ʙ

Г г

Ƌ ƌ

Є є

Ʒ ʒ

З з

Ƌз ƌз

I ı

J ᴊ

K ĸ

Ʌ ʌ

М м

Н н

О о

П п

Р р

С с

Т т

У у

И и

Ф ф

Х х

Ц ц

Ч ч

Џ џ

Ш ш

H ʜ

O o

П п

P p

S s

Т т

U υ

Y ʏ

Ф ф

X x

C c

Ч ч

Ƌʒ ƌʒ

Ш ш

Fonologia

Spółgłoski

	wargowe		zębowe		dziąsłowe		podniebienne		tylnojęzykowe		krtaniowe
nosowe	m (м)		n (ʜ)
zwarte	p (п)	b (ƃ)	t (т)	d (ƌ)	t͡s (c)	d͡z (ƌз)	t͡ʃ (ч)	d͡ʒ (ƌʒ)	k (ĸ)	ɡ (г)
szczelinowe	v (ʙ)	f (ф)			s (s)	z (з)	ʃ (ш)	ʒ (ʒ)	x (x)		h (x)
płynne	w (υ)		l (ʌ)		r (p)		j (ᴊ\|ı)

Uwagi:

X opcjonalna wymowa [x];
U wymawiane również jako [w] np.: Єυpoпa [ɛwrɔpa], пʜєυмaтıĸa [pnɛwmatɪka];
I wymawiane również jako [j] np.: мıєsтa [mjesta] "miasto", pıєĸıмa [rjekɪma] "język, mowa".

Samogłoski

	przednie	centralne	tylne
przymknięte	ɪ (ı)	ʉ (ʏ)	u (υ)
półprzymknięte	e (є)
półotwarte	ɛ (є)		ɔ (o)
otwarte	a (a)

Uwagi:

Є w pozycji po I wymawiane jako [e].

Historia

To zagadnienie wymaga rozbudowania!

@@ Linia 3: / Linia 3: @@
 |kolor=lawngreen
 |nazwa=język istocki
-|nazwa własna=Istoks riekima
+|nazwa własna=Isтoĸs pıєĸıмa
 |twórca=[[User:Serpentinius|Serpentinius - Karol Biegała]]
 |rok=2012
@@ Linia 10: / Linia 10: @@
 :języki międzynarodowe (internacjonalne)
 ::'''język istocki'''
-|tekst=Seden celviek gims sabadas in arvas pa vertibom in provoms. Joni lik pardovani orumu in suzinomi, kokin joni jamiet nunesotis vieden su kitu broteristo selmome.
+|tekst=Sєƌєʜ cєʌʙıєĸ гıмs saƃaƌas ıʜ apʙas пa ʙєpтıƃoм ıʜ пpoʙoмs. Joʜı ʌıĸ пapƌoʙaʜı opυмυ ıʜ sυзıʜoмı, ĸoĸıʜ ᴊoʜı ᴊaмıєт ʜυʜєsoтıs ʙıєƌєʜ sυ ĸıтυ ƃpoтєpısтo sєʌмoмє.
 }}
-'''Język istocki''' (''Istoks riekima'') to język sztuczny, będący próbą języka międzynarodowego dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Charakteryzuje się on silnymi wpływami języka litewskiego na słownictwo i gramatykę. W mniejszym stopniu inspirowany [http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyki_s%C5%82owia%C5%84skie językami słowiańskimi], [http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_%C5%82otewski łotewskim] i [http://pl.wikipedia.org/wiki/Rumu%C5%84ski rumuńskim]. Najmniejszy wpływ na język, lecz istotny, miał [http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C4%99gierski język węgierski], [http://pl.wikipedia.org/wiki/Alba%C5%84ski albański] i [http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_turecki turecki].
+'''Język istocki''' (''Isтoĸs pıєĸıмa'') to język sztuczny, będący próbą języka międzynarodowego dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Charakteryzuje się on silnymi wpływami języka litewskiego na słownictwo i gramatykę. W mniejszym stopniu inspirowany [http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyki_s%C5%82owia%C5%84skie językami słowiańskimi], [http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_%C5%82otewski łotewskim] i [http://pl.wikipedia.org/wiki/Rumu%C5%84ski rumuńskim]. Najmniejszy wpływ na język, lecz istotny, miał [http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C4%99gierski język węgierski], [http://pl.wikipedia.org/wiki/Alba%C5%84ski albański] i [http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_turecki turecki].
 ==Alfabet==
-Alfabet istocki to oparty na [http://pl.wikipedia.org/wiki/Alfabet_%C5%82aci%C5%84ski alfabecie łacińskim], system zapisu dostosowany do języka istockiego. Alfabet składa się z 28 liter wielkich i odpowiadającym im 28 liter małych. Oprócz bazowych, występują litery ze znakami diakrytycznymi. Litery z karonem: <b>Č</b>, <b>Š</b>, <b>Ž</b> oraz digrafy: <b>DZ</b>, <b>DŽ</b>. W alfabecie nie występują: <b>Q</b>, <b>W</b>, <b>X</b>.
+Alfabet istocki to alfabet oparty na alfabecie łacińskim, greckim oraz cyrylicy. System zapisu dostosowany do języka istockiego. Alfabet składa się z 26 liter wielkich i odpowiadającym im 26 liter małych, oraz dodatkowo dwa digrafy: <b>ƋЗ</b> i <b>ƋƷ</b> występujące kolejno po literze <b>Ƌ</b>.
 {| cellspacing="10" style="text-align: center;"
 |- style="font-size: 1.5em;"
-|  A a  ||  B b  ||  C c  ||  Č č  ||  D d  ||  Dz dz  ||  Dž dž  ||  E e  ||  F f  ||  G g  ||  H h ||  I i  ||  J j  ||  K k
+|  A a  ||  Ƃ ƃ  ||  B ʙ  ||  Ƌ ƌ  ||  Ƌз ƌз  ||  Ƌʒ ƌʒ  ||  Є є  ||  Ф ф  ||  Г г  ||  X x ||  I ı  ||  J ᴊ  ||  K ĸ  ||  Ʌ ʌ
 |-
-|  a  ||  be  ||  ce  ||  če  || de ||  dze || dže || e ||  fi || ga || ha || i || jo || ka
+|  a  ||  ƃє  ||  ʙє  ||  ƌє  ||  ƌзє  ||  ƌʒє  || є ||  фı  ||  гa  ||  xa  ||  ı  ||  ᴊo  ||  ĸa  || ʌє
 |- style="font-size: 1.5em;"
-|  L l  || M m  || N  n  ||  O o  ||  P p  ||  R r  ||  S s  ||  Š š ||  T t  ||  U u  ||  Y y  ||  V v  ||  Z z  ||  Ž ž
+|  М м  || H ʜ  ||  O o  ||  П п  ||  P p  ||  S s  ||  C c  ||  Т т  ||  U υ  ||  Y ʏ  ||  З з  ||  Ʒ ʒ ||  Ш ш  || Ч ч
 |-
-| le  || mo || no || o || pi || re || se || še || te || u || y || ve || ze || že
+|  мo  ||  ʜo  ||  o  || пı  ||  pє  || sє ||  cє  || тє  ||  υ  ||  ʏ  ||  zє  || ʒє ||  шє  || чє
 |}
@@ Linia 38: / Linia 38: @@
 * <b>Turku rasima</b> (zapis inspirowany językiem tureckim i rumuńskim): <b>c</b> [d͡z], <b>ç</b> [t͡ʃ], <b>ğ</b>(<b>q</b>) [d͡ʒ], <b>j</b> [ʒ], <b>ş</b> [ʃ], <b>ţ</b> [t͡s], <b>u</b> [ʉ], <b>y</b> [j]. Odrzucony ze względu na brak rozróżnienia w zapisie [u] a [ʉ] jak również zbyt bogatą diakrytykę;
 * <b>Prasta rasima</b> (zapis inspirowany x-sistemo, przeznaczony do pisania maszynowego): <b>cx</b> [t͡ʃ], <b>dz</b> [d͡z], <b>dx</b> [d͡ʒ], <b>sx</b> [ʃ], <b>zx</b> [ʒ]. System zaprojektowany do użytkowania w przestrzeni internetowej. W obrębie portali społecznościowych, komunikatorów i blogów.
+===Łacinka dla istockiego===
+{| cellspacing="10" style="text-align: center;"
+|- style="font-size: 1.5em;"
+|  A a  ||  B b  ||  C c  ||  Č č  ||  D d  ||  Dz dz  ||  Dž dž  ||  E e  ||  F f  ||  G g  ||  H h ||  I i  ||  J j  ||  K k
+|-
+|  A a  ||  Ƃ ƃ  ||  C c  ||  Ч ч  ||  Ƌ ƌ  ||  Ƌз ƌз  ||  Ƌʒ ƌʒ  ||  Є є  ||  Ф ф  ||  Г г  ||  X x ||  I ı  ||  J ᴊ  ||  K ĸ
+|- style="font-size: 1.5em;"
+|  L l  || M m  || N  n  ||  O o  ||  P p  ||  R r  ||  S s  ||  Š š  ||  T t  ||  U u  ||  Y y  ||  V v  ||  Z z  ||  Ž ž
+|-
+| Ʌ ʌ  ||  М м  ||  H ʜ  ||  O o  ||  П п  ||  P p  ||  S s  ||  Ш ш  || Т т  ||  U υ  ||  Y ʏ  ||  B ʙ  ||  З з  ||  Ʒ ʒ
+|}
 ===Cyrylica dla istockiego===
-Zapis języka istockiego [http://pl.wikipedia.org/wiki/cyrylica cyrylicą] funkcjonuje równorzędnie z zapisem łacińskim.
 {| cellspacing="10" style="text-align: center;"
@@ Linia 47: / Linia 58: @@
 |  А а  ||  Б б  ||  В в  ||  Г г  ||  Д д  ||  Е е  ||  Ж ж  ||  З з  ||  Ѕ ѕ ||  І і  ||  J j  ||  К к  ||  Л л  ||  М м
 |-
-|  A a  ||  B b  ||  V v  ||  G g  ||  D d  ||  E e  ||  Ž ž  ||  Z z  ||  Dz dz ||  I i  ||  J j  ||  K k  ||  L l  ||  M m
+|  A a  ||  Ƃ ƃ  ||  B ʙ  ||  Г г   ||  Ƌ ƌ   ||  Є є  ||  Ʒ ʒ  ||  З з  ||  Ƌз ƌз ||  I ı  ||  J ᴊ  ||  K ĸ  ||  Ʌ ʌ  ||  М м
 |- style="font-size: 1.5em;"
 |  Н н  ||  О о  ||  П п  ||  Р р  ||  С с  ||  Т т  ||  У у  ||  И и  ||  Ф ф  ||  Х х  ||  Ц ц  ||  Ч ч  ||  Џ џ  ||  Ш ш
 |-
-|  N n  ||  O o  ||  P p  ||  R r  ||  S s  ||  T t  ||  U u  ||  Y y  ||  F f  ||  H h  ||  C c  ||  Č č  ||  Dž dž  || Š š
+|  H ʜ  ||  O o  ||  П п  ||  P p  ||  S s  ||  Т т  ||  U υ  ||  Y ʏ  ||  Ф ф  ||  X x  ||  C c  ||  Ч ч  ||  Ƌʒ ƌʒ  || Ш ш
 |}
@@ Linia 68: / Linia 79: @@
 |- align="center"
 ! nosowe
-| colspan=2|{{IPA|m}} (m) || colspan=2|{{IPA|n}} (n) || colspan=2| || colspan=2| || colspan=2| || colspan=2|
+| colspan=2|{{IPA|m}} (м) || colspan=2|{{IPA|n}} (ʜ) || colspan=2| || colspan=2| || colspan=2| || colspan=2|
 |- align="center"
 ! zwarte
-| {{IPA|p}} (p) || {{IPA|b}} (b) || {{IPA|t}} (t)|| {{IPA|d}} (d) || {{IPA|t͡s}} (c) || {{IPA|d͡z}} (dz) || |{{IPA|t͡ʃ}} (č) || {{IPA|d͡ʒ}} (dž) || {{IPA|k}} (k) || {{IPA|ɡ}} (g) || colspan=2|
+| {{IPA|p}} (п) || {{IPA|b}} (ƃ) || {{IPA|t}} (т)|| {{IPA|d}} (ƌ) || {{IPA|t͡s}} (c) || {{IPA|d͡z}} (ƌз) || |{{IPA|t͡ʃ}} (ч) || {{IPA|d͡ʒ}} (ƌʒ) || {{IPA|k}} (ĸ) || {{IPA|ɡ}} (г) || colspan=2|
 |- align="center"
 ! szczelinowe
-| {{IPA|v}} (v) || {{IPA|f}} (f) || colspan=2| || {{IPA|s}} (s)  || {{IPA|z}} (z) || {{IPA|ʃ}} (š) || {{IPA|ʒ}} (ž) || colspan=2| <i>{{IPA|x}} (h)</i> || colspan=2| {{IPA|h}} (h)
+| {{IPA|v}} (ʙ) || {{IPA|f}} (ф) || colspan=2| || {{IPA|s}} (s)  || {{IPA|z}} (з) || {{IPA|ʃ}} (ш) || {{IPA|ʒ}} (ʒ) || colspan=2| <i>{{IPA|x}} (x)</i> || colspan=2| {{IPA|h}} (x)
 |- align="center"
 ! płynne
-| colspan=2| {{IPA|w}} (u) || colspan=2| {{IPA|l}} (l) || colspan=2|{{IPA|r}} (r) || colspan=2|{{IPA|j}} (j|i) || colspan=2| || colspan=2|
+| colspan=2| {{IPA|w}} (υ) || colspan=2| {{IPA|l}} (ʌ) || colspan=2|{{IPA|r}} (p) || colspan=2|{{IPA|j}} (ᴊ|ı) || colspan=2| || colspan=2|
 |}
 Uwagi:
-* <b>H</b> opcjonalna wymowa [x];
+* <b>X</b> opcjonalna wymowa [x];
-* <b>U</b> wymawiane również jako [w] np.: <i>Europa</i> [ɛwrɔpa], <i>pneumatika</i> [pnɛwmatɪka];
+* <b>U</b> wymawiane również jako [w] np.: <i>Єυpoпa</i> [ɛwrɔpa], <i>пʜєυмaтıĸa</i> [pnɛwmatɪka];
-* <b>I</b> wymawiane również jako [j] np.: <i>miesta</i> [mjesta] "miasto", <i>riekima</i> [rjekɪma] "język, mowa".
+* <b>I</b> wymawiane również jako [j] np.: <i>мıєsтa</i> [mjesta] "miasto", <i>pıєĸıмa</i> [rjekɪma] "język, mowa".
 ===Samogłoski===
@@ Linia 96: / Linia 107: @@
 |-align=center
 !przymknięte
-| colspan=2|{{IPA|ɪ}} (i) || colspan=2|{{IPA|ʉ}} (y) || colspan=2|{{IPA|u}} (u)
+| colspan=2|{{IPA|ɪ}} (ı) || colspan=2|{{IPA|ʉ}} (ʏ) || colspan=2|{{IPA|u}} (υ)
 |-align=center
 !półprzymknięte
-| colspan=2|{{IPA|e}} (e) || colspan=2| || colspan=2|
+| colspan=2|{{IPA|e}} (є) || colspan=2| || colspan=2|
 |-align=center
 !półotwarte
-| colspan=2|{{IPA|ɛ}} (e) || colspan=2| || colspan=2|{{IPA|ɔ}} (o)
+| colspan=2|{{IPA|ɛ}} (є) || colspan=2| || colspan=2|{{IPA|ɔ}} (o)
 |-align=center
 !otwarte
@@ Linia 110: / Linia 121: @@
 Uwagi:
-* <b>E</b> w pozycji po <b>I</b> wymawiane jako [e].
+* <b>Є</b> w pozycji po <b>I</b> wymawiane jako [e].
 ==Historia==
 To zagadnienie wymaga rozbudowania!