Język miecki: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 21:30, 26 gru 2015

Język miecki — język z rodziny zachodniogermańskiej, używany w alternatywnej rzeczywistości w środkowej Europie, na terenach między rzeką Łabą a Wisłą.

Historia

Historię języka mieckiego można podzielić na następujące okresy:

proto-miecki, późna starożytność;
staromiecki, wczesne średniowiecze;
średniomiecki, późne średniowiecze;
nowomiecki, nowożytność i współczesność.

Fonologia

Spółgłoski

	Wargowe	Zębowe	Dziąsłowe	Podniebienne	Mk-podn.
Nosowe	m	n
Zwarte bdź.	p	t			k
Zwarte dź.	b	d			ɡ
Szczelinowe	f		s
Półotwarte	ʋ «v»	l	r	j «i»	w «u»

Uwagi:

/ɡ/ nie występuje w słowach rodzimych.
/j w/ są niezgłoskowymi odpowiednikami samogłosek /i u/.
W większości dialektów (lecz nie odmianie standardowej) /n t d s/ palatalizują do [nʲ tsʲ dzʲ sʲ] lub [ɲ tɕ dʑ ɕ] przed /i i̯/.

Samogłoski

	Przednie	Środkowe	Tylne
Przymknięte	i u̯i	ɨ «y»	u i̯u u̯ɯ «û»
Średnie	e i̯e u̯e		o i̯o u̯o
Średnie centr.	eə̯ «è» i̯eə̯ «iè» u̯eə̯ «uè»	ə «à» i̯ə «ià» u̯ə «uà»	oə̯ «ò» i̯oə̯ «iò» u̯oə̯ «uò»
Otwarte		a i̯a u̯a

Uwagi:

/ɨ u̯ɯ/ są wyróżniane tylko w niektórych dialektach. W języku standardowym odpowiadają im /ə u/.
Połączenie /u̯ə/ praktycznie nie występuje w słowach rodzimych.
Wielu użytkowników języka nie czyni różnicy między połączeniami /i̯eə̯ i̯ə i̯oə̯/ oraz między /u̯eə̯ u̯ə u̯oə̯/.

Sandhi

Bardzo częsty przykład sandhi to asymilacja nosowa. Dotyczy ona przyimków, przymiotników i liczebników stojących przed rzeczownikami i kończących się «-è -ò -à»:

è (przedimek nieokreślony)
sievò siedem
evà swój, własny

Przed /m n/ te końcówki zmieniają się w «-e -o -à» (ta ostatnia pozostaje niezmieniona):

e modar matka (nieokr.)
sievo modri siedem matek
evà modar swoja matka

Przed /b p/ te końcówki zmieniają się w «-em -om -àm»:

em broar brat (nieokr.)
sievom brori siedmiu braci
evàm broar swój brat

Przed /d t ɡ k/ te końcówki zmieniają się w «-en -on -àn»:

en tàt ząb (nieokr.)
sievon tèti siedem zębów
evàn tàt swój ząb

Przed samogłoskami te końcówki w większości przypadków również zmieniają się «-en -on -àn», lecz niektóre słowa posiadają własne, oboczne formy:

iè w → ien arbeste na jesieni
uè około → uemb arbest około jesieni

Przed /f s ʋ l r/ końcówki zachowują swoją oryginalną formę:

è valf wilk (nieokr.)
sievò velfi siedem wilków
evà valf swój wilk

@@ Linia 59: / Linia 59: @@
 * /{{IPA|ɡ}}/ nie występuje w słowach rodzimych.
 * /{{IPA|j w}}/ są niezgłoskowymi odpowiednikami samogłosek /{{IPA|i u}}/.
+* W większości dialektów (lecz nie odmianie standardowej) /n t d s/ palatalizują do [nʲ tsʲ dzʲ sʲ] lub [ɲ tɕ dʑ ɕ] przed /i i̯/.
 === Samogłoski ===
@@ Linia 70: / Linia 71: @@
 ! Przymknięte
 | {{IPA|i}} <br/> {{IPA|u̯i}}
-| <span style="color:gray;">{{IPA|ɨ}} «'''ï'''»</span>
+| <span style="color:gray;">{{IPA|ɨ}} «'''y'''»</span>
 | {{IPA|u}} <br/> {{IPA|i̯u}} <br/> <span style="color:gray;">{{IPA|u̯ɯ}} «'''û'''»</span>
 |-
@@ Linia 90: / Linia 91: @@
 Uwagi:
-* /{{IPA|ɨ u̯ɯ}}/ są wyróżniane tylko w niektórych dialektach. W języku standardowym odpowiadają im /{{IPA|i u}}/.
+* /{{IPA|ɨ u̯ɯ}}/ są wyróżniane tylko w niektórych dialektach. W języku standardowym odpowiadają im /{{IPA|ə u}}/.
 * Połączenie /{{IPA|u̯ə}}/ praktycznie nie występuje w słowach rodzimych.
 * Wielu użytkowników języka nie czyni różnicy między połączeniami /{{IPA|i̯eə̯ i̯ə i̯oə̯}}/ oraz między /{{IPA|u̯eə̯ u̯ə u̯oə̯}}/.
+=== Sandhi ===
+Bardzo częsty przykład sandhi to asymilacja nosowa. Dotyczy ona przyimków, przymiotników i liczebników stojących przed rzeczownikami i kończących się «'''-è -ò -à'''»:
+* '''è''' (przedimek nieokreślony)
+* '''sievò''' ''siedem''
+* '''evà''' ''swój, własny''
+Przed /{{IPA|m n}}/ te końcówki zmieniają się w «'''-e -o -à'''» (ta ostatnia pozostaje niezmieniona):
+* '''e modar''' ''matka'' (nieokr.)
+* '''sievo modri''' ''siedem matek''
+* '''evà modar''' ''swoja matka''
+Przed /{{IPA|b p}}/ te końcówki zmieniają się w «'''-em -om -àm'''»:
+* '''em broar''' ''brat'' (nieokr.)
+* '''sievom brori''' ''siedmiu braci''
+* '''evàm broar''' ''swój brat''
+Przed /{{IPA|d t ɡ k}}/ te końcówki zmieniają się w «'''-en -on -àn'''»:
+* '''en tàt''' ''ząb'' (nieokr.)
+* '''sievon tèti''' ''siedem zębów''
+* '''evàn tàt''' ''swój ząb''
+Przed samogłoskami te końcówki w większości przypadków również zmieniają się «'''-en -on -àn'''», lecz niektóre słowa posiadają własne, oboczne formy:
+* '''iè''' ''w'' → '''ien arbeste''' ''na jesieni''
+* '''uè''' ''około'' → '''uemb arbest''' ''około jesieni''
+Przed /{{IPA|f s ʋ l r}}/ końcówki zachowują swoją oryginalną formę:
+* '''è valf''' ''wilk'' (nieokr.)
+* '''sievò velfi''' ''siedem wilków''
+* '''evà valf''' ''swój wilk''
 [[Kategoria:sztuczne języki germańskie|miecki]]