Język aswa: Różnice pomiędzy wersjami
Linia 253: | Linia 253: | ||
|/ʃ/: [ɕ] | |/ʃ/: [ɕ] | ||
|} | |} | ||
=Ortografia= | |||
{{sp}}Aswę zapisuje się za pomocą alfabetu łacińskiego. | |||
{| align="center" border="1" cellspacing="0" cellpadding="8" bgcolor="#EFEFEF" style="font-size:20px; text-align:center;" | |||
|- | |||
| A a || Ə ə || B b || C c || D d || E e || É é || F f || G g || H h || İ i || I ı || J j || K k | |||
|- | |||
| Kh kh || L l || M m || N n || Ñ ñ || O o || Ö ö || P p || Ph ph || Q q || R r || Ř ř || S s || Ş ş | |||
|- | |||
| T t || Th th || U u || Ü ü || V v || W w || Y y || Z z || Ż ż || Żh żh || ' | |||
|} | |||
* «ə» [æ], [ə] | |||
* «c» [c] | |||
* «é» [ɘ] | |||
* «j» [ɟ] | |||
* «ñ» [ŋ] | |||
* «k» [k], «q» [q] | |||
* «ş» [ʃ] | |||
* «w» [w] | |||
* «y» [j] | |||
* «ż» [ʦ] | |||
* «żh» [ʦ͡x] | |||
* «'» [ʲ] | |||
{{Юрт|Hristiyənizmə|Hristiyənizməsü əlsə yréliji nəmiiyüsə nüüřıw şaapılıq Anazaretın Yezus Hristös nəmiihəq otarlit Paléstinəřar.|SubNet Aswa}} |
Wersja z 17:40, 27 lip 2011
ASWA «aswa ylil» | |||
---|---|---|---|
' | |||
{{{flaga}}} | {{{terytorium}}} | ||
▸ Używany: | {{{w}}} | ||
▸ Użytkownicy: | {{{użyt}}} | ||
▸ Regulacja: | {{{regu}}} | ||
▸ Pismo: | pismo łacińskie | ||
▸ Cel: | {{{cel}}} | ||
▸ Autor: | {{{autor}}} | ||
▸ Słownik: | niedostępny | ||
▸ Kody: | {{{kody}}} | ||
{{{demo}}} | |||
Kody{{{cc}}}
| |||
|
Aswa («aswa ylil» [ɑs'wɒj lil]) jest conlangiem Canisa, używanym do przeróżnych celów. Aswa zastąpiła ahtialański w wielu zastosowaniach, przede wszystkim dla sztuki. Powstał około roku 2010 na bazie projektu czystego, tonalnego języka; obecnie znajduje się w wersji czwartej. Jest to najlepiej skonstruowany dotychczas język tego autora. Istnieje silna interferencja między językami ahtialańskim, a aswą.
Aswa jest merą: zachowuje się tak, jakby na nieznany język aprioryczny wywierały ogromny wpływ języki naturalne, co skutkuje luźną mieszanką na wszystkich poziomach konstrukcji tego conlangu.
Wymowa
Dźwięki powszechne | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Dwuwar. | Zębowe | Dziąs. | Podnieb. | Wel. | Jęz. ~ Gardł. | ||||
Nosowe | m | n | ŋ | ||||||
Zwarte | proste | p | t | c | k | q | |||
afrykaty | p͡x | t͡x | k͡x | ||||||
Afrykaty | proste | ʦ | |||||||
złożone | ʦ͡x | ||||||||
Szczelinowe | dźwięczne | v ~ w | z | ɣ ~ ʢ | |||||
bezdźwięczne | f | s | ʃ | x | |||||
Drżące | r | ||||||||
Boczne | ɫ ~ ɫ͡ʢ | ||||||||
Płynne | w | ɹ | j | ||||||
Dźwięki rzadkie | |||||||||
Dwuwar. | Zębowe | Dziąs. | Podnieb. | Wel. | Jęz. | ||||
Zwarte | Dźwięczne | b | d | ɟ |
Przednie | Centralne | Tylne | |||
Przymknięte | |||||
Prawie przymknięte | |||||
Półprzymknięte | |||||
Średnie | |||||
Półotwarte | |||||
Prawie otwarte | |||||
Otwarte |
Kolorem zielony oznaczono dominujące samogłoski w języku, natomiast czerwonym pewne warianty.
Zjawiska fonetyczne
Harmonia samogłosek
Samogłoski układają się w grupy, w jednostce słowa nie powinny mieszać się samogłoski różnych grup. Harmonia ta nie jest do końca ustalona i czasem jest łamana ("e" /ɛ/ bywa, że zachowuje się neutralnie). Morfemy funkcyjne, takie jak końcówki przypadków, są zazwyczaj zależne od rdzenia słowa.
Przednie | Neutralne | Tylne |
---|---|---|
i [i] | é [ɘ] | |
ü [ʉ] | u [u] | |
ə [æ] e [ɛ] |
ı [ɨ] | a [ɑ] |
ö [ɵ] | o [o] |
Długość samogłosek
Aswa różnicuje długie samogłoski od krótkich. Długie samogłoski są 150% do 200% długości krótkich. Długie zapisuje się przez podwojenie litery, np. «ölüük» "drozd".
Inicjalne /j/
W przeszłości morfem {i-} [i], będący prefiksem mianownika w układzie ergatywnym, bywał skracany do [j], jeśli nie padał na niego akcent (czyli w praktyce prawie zawsze) i jeśli poprzednie słowo kończyło się na samogłoskę (aswa ma akcent na końcową sylabę słowa). Ta reguła nie dotyczyła leksykalnego "i".
- Słowo podstawowe: «İntər» (liść).
- «İřintər thömüksü» (liść jest zielony)
- «Swané yřintər thömüksü.» (darowany liść jest zielony)
Obecnie jedyną poprawną regułą jest zapisywanie "y" w każdej sytuacji, czy to się wymawia jako [i] czy [j]:
- «żhels yżhels» (niepoprawna niepoprawność), ze zbitką [ɫsjʦx]
Opcjonalnie można wstawić szwę dla ułatwienia wymowy:
- «żhelsə yżhels» (niepoprawna niepoprawność), z [ɫsəjʦx]
Finalne /j/
Przy odmianie osobowej czasownika finalne /j/, gdy pojawia się po spółgłosce, zachowuje się inaczej: zazwyczaj po prostu zmiękcza głoskę tak, jak to jest w językach słowiańskich.
- «talay» (od «talargé») - strzelają;
- «sələyi» (od «sələyrgé») - pachną
- «səpil’» (od «səpilgé», też po prostu «səp») - gryzą
Fonem /ɹ/
Dziąsłowy (czasem zadziąsłowy) fonem /ɹ/, bardzo powszechny w aswie, nie występuje w żadnym rdzeniu. Służy do zlepiania morfemów w sytuacji, gdy obie krawędzie morfemów są samogłoskami:
- «talargé» - strzelać, «talařu» - strzelanie, strzelanina
Fonem /v/
Fonem /v/, zazwyczaj dwuwargowy, zmienia się w /w/, gdy występuje pomiędzy samogłoskami.
Warianty
Jak w większości języków, fonetyka także i aswy nie jest jednolita. Na razie nie opracowano conworldu, w którym miałby być używany ten język, ale i tak są pewne warianty wymowy, które odzwierciedlałyby różnice geograficzne użytkowników tego języka. Istnieją dwa takie warianty, które - sztucznie - podzielimy w tym artykule na północne i południowe, gdzie północne to standardowa wersja. Wobec tego:
Północne | Południowe |
---|---|
/ɫ/: [lˤ] | /ɫ/: [lˠ] |
/ɣ/: [ɣ]~[ʕ] | /ɣ/: [ɣ] |
/r/: [r] oraz [ɹ] | /r/: [r] lub [ɹ] |
/v/: [β] ~ [w] | /v/: [v] |
/f/: [ɸ] | /f/: [f] |
/ʃ/: [ʃ] | /ʃ/: [ɕ] |
Ortografia
Aswę zapisuje się za pomocą alfabetu łacińskiego.
A a | Ə ə | B b | C c | D d | E e | É é | F f | G g | H h | İ i | I ı | J j | K k |
Kh kh | L l | M m | N n | Ñ ñ | O o | Ö ö | P p | Ph ph | Q q | R r | Ř ř | S s | Ş ş |
T t | Th th | U u | Ü ü | V v | W w | Y y | Z z | Ż ż | Żh żh | ' |
- «ə» [æ], [ə]
- «c» [c]
- «é» [ɘ]
- «j» [ɟ]
- «ñ» [ŋ]
- «k» [k], «q» [q]
- «ş» [ʃ]
- «w» [w]
- «y» [j]
- «ż» [ʦ]
- «żh» [ʦ͡x]
- «'» [ʲ]
Hristiyənizmə | ||
„
|
Hristiyənizməsü əlsə yréliji nəmiiyüsə nüüřıw şaapılıq Anazaretın Yezus Hristös nəmiihəq otarlit Paléstinəřar.
|
”
|
SubNet Aswa |