Język uznamski
| Język uznamski | |
|---|---|
| Utworzenie: | Terrus w 2022 |
| Cel utworzenia: | stworzenie szczątkowych pozostałości martwego języka |
| Regiony : | Uznam |
| Liczba użytkowników | język wymarły |
| Sposoby zapisu: | łacinka |
| Typologia: | SOV, język fleksyjny |
| Klasyfikacja: | wiwaryjskie
|
| Kody | |
| Conlanger–1 | uzn. |
| Przykład | |
| Jedyne zachowane zdanie: Módl się za Mairesar, Maryjo, nasza Matko, dziś i zawsze.
Tü pro Merešar monā, Marija, Mütor Vej, toden danosō . | |
| Lista conlangów | |
Język uznamski – wymarły język wiwaryjski z gałęzi południowej. Używano go na Uznamie i możliwie też Wolinie do I połowy XIV wieku.
Zachowane leksemy
Język uznamski jest poświadczony bardzo szczątkowo, niektórzy naukowcy sądzili[1], że to nie osobny język, a starobornholmski używany przez osadników lub rybaków, którzy popłynęli na południe. Ta teza jest obecnie powszechnie uznawana za fałszywą z powodu licznych dowodów przeczących jej.
Poświadczone zdanie
Zachowało się jedno pełne zdanie, 19 wyrazów poświadczonych bezpośrednio (nie licząc tego zdania) oraz kilkanaście pośrednio.
Zdanie będące modlitwą wstawienniczą do Maryi zostało zapisane w Modlitewniku Bogusława IV jako Modlitwa Dorszylów (Dorszylowie to archaiczne historyczne określenie na Wiwaryjczyków).
Nazwa wyspy Uznam
Istnieje teoria wywodząca słowo Uznam z języka uznamskiego. Pierwszy raz nazwę poświadczył Otton z Bambergi w 1125 jako „Uznoimia civitas”, a w 1175 zapisano „Uznoimi”. Gerhardt Schneider[2] wywodzi ten toponim od potencjalnego *Ustoimü. -t- wskazywałoby na podobieństwo do powszechnie uznawanej za wtórną formy niemieckiej z -d-, „Usedom”. Schneider zrekonstruował słowo *stoimü – skała i *üa lub późniejsze *u, czyli gdzie. Nazwa oznaczałaby więc „[Tam,] gdzie skała”. Może stanowić to nawiązanie do klifu Streckelsberg lub głazu narzutowego w Bansin, co jest jednak mało prawdopodobne.
Teoria Niemca ogółem jest raczej odrzucana w środowisku lingwistycznym.
Inne poświadczone słowa
Zachowało się też 19 słów:
| polski | uznamski | oryginalny zapis | bornholmski | dwaliniecki | prawiwaryjski |
|---|---|---|---|---|---|
| ryba | pfoiš | Pfoiß | feis | pê | *pfejšos |
| jeść | ace | atze | ace | asse | *ace |
| król | kunüm | Kuneym | kuneng | kuneng | *kunengas |
| noga | leiša | Leißa | leichsa | lêksa | *lēchsa |
| żona | pfotni | Pfotni | poni | kônda | *pfotni |
| mąż | pfot | Pfoth | pot | uspon | *pfot |
| piwo | peivo | Peiwo | chumell | el | |
| być | ašte | aschte | aste | aste | *aste |
| zarzynać | krōte | kroothe | slatrate | krojêtje | *krojäte |
| wyspa | aplund | Aplund | apëlnz | aplun | *aplunð |
| dom | dom | Domm | don | kudu | *domos |
| mały | moi | moi | mei | mê | *mejus |
| jeden | oim | eum | ain | en | *ajnos |
| dwa | dvo | dwo | dvo | bo | *dvo |
| trzy | trās | Trahs | trai | trê | *trajas |
| wiosna | urd | Urd | urt | uttar | *urtes |
| Bóg | Doiv | Deuw | Deiv | Dêb | *Dejvos |
| ja | agi | aggi | aga | ag | *agê |
| orałem | bānu | bahnu | vazanu | badjanu | *βaðanų |
|
Ten artykuł to fikcja. język, o którym tutaj mowa, jak i historia są fikcyjne, choć artykuł może wplątywać elementy prawdziwe. |