Przejdź do zawartości

Sandhi

Z Conlanger
Wersja z dnia 12:37, 16 lut 2011 autorstwa Canis (dyskusja | edycje) (3 wersje: “I'm old and tough and dirty and rough!” - said Barnacle Bill the sailor)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Sandhi są to zasady fonologiczne, które dotyczą zmian na przełomie morfemów lub słów. Zwykle służą ułatwieniu wymowy. Można podzielić je na wewnętrzne (zachodzące wewnątrz wyrazu) i zewnętrzne (zachodzące na przełomie wyrazów). Termin pochodzi oryginalnie z gramatyki sanskryckiej, gdzie sandhi dały się podzielić na dwie kategorie:

  • Unikanie rozziewu, czyli zapobieganie powstania zbitek samogłosek przez ich przemiany lub zanik
  • Asymilację, czyli zmianę miejsca i wartości fonemów w kontekście innych fonemów i przemiany zbitek spółgłoskowych

Termin sandhi można zastosować też do opisu fonologii innych języków, m. in. asymilacji miejsca lub dźwięczności w języku polskim (np. z+ć > ść w wyrazie "ścierać"), łacińskiej asymilacji miejsca artykulacji spółgłosek nosowych, francuskiego liaison czy angielskiego r łączącego i intruzywnego.

Sandhi zawsze posiadają pewną motywację fonologiczną, dlatego np. wynikające z gramatyki mutacje spółgłosek w języku irlandzkim nie są zasadami sandhi.