Gramatyka języka starorygijskiego
Gramatyka języka starorygijskiego jest stosunkowo konserwatywna i nie przejawia szczególnie istotnych innowacji względem gramatyki staronordyjskiej, chociaż pewne zjawiska stawiają ją już poza zachodnionordyjskim systemem dialektalnym — przypadek o tyle szczególny, że filologowie siostrzanych języków islandzkiego, farerskiego i norweskiego postrzegają właśnie zachodnionordyjski jako "starą" dobę ich rozwoju. Nietypowy rozwój fonetyczny języka rygijskiego wyprzedził wiele przemian w morfologii i składni, niejako je później wymuszając i sprawiając, że późniejsza wzajemna zrozumiałość dialektów rygijskich z innymi dialektami zachodnionordyjskimi stała się znikoma.
Fleksja
Fleksja nominalna
Rzeczowniki
Odmiana rzeczownika w starorygijskim dosyć konsekwentnie utrzymuje stan staronordyjski, chociaż nastąpiło w niej kilka uproszczeń, w tym redukcja ilości wariantów odmian w ramach jednej klasy (np. dwa wzory odmiany A-tematowej zostały połączone w jeden), czy wyrównanie niektórych form przypadków w wyniku zmian fonetycznych. Nowością jest możliwość doklejenia zaimka wskazującego do formy mianownikowej, na bazie której w kolejnych etapach języka wykształcił się postponowany rodzajnik określony.
Starorygijski zachowuje wszystkie cztery przypadki i trzy rodzaje, ale tylko dwie liczby.
Mocne wzory odmiany
- odmiana A-tematowa
Rzeczowniki odmiany A-tematowej są rodzaju męskiego.
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
---|---|---|
Mianownik | hamar | hamrar |
Dopełniacz | hamars | hamra |
Celownik | hamre | hömrum |
Biernik | hamar | hamra |
- odmiana I-tematowa
Rzeczowniki odmiany I-tematowej o dopełniaczu ar w liczbie pojedynczej przeszły do rodzaju nijakiego.
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj nijaki | ||
---|---|---|---|---|
Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | |
Mianownik | veggir | veggir | staðir | staðir |
Dopełniacz | veggs | vegga | staðar | staða |
Celownik | vegg | veggum | stað | stöðum |
Biernik | vegg | vegge | stað | staðe |
- odmiana U-tematowa
Odmiana U-tematowa przeszła szereg zmian, które uczyniły z niej w zasadzie dość homogeniczną, a przy tym zamkniętą, nieproduktywną grupę odmiany. W większości należących do niej rzeczowników wyrównaniu uległy rdzenne samogłoski, więc działanie dawnych przegłosów zatarło się. Dodatkowo, w celu uniknięcia wynikłej z wcześniejszego procesu homofonii, w liczbie mnogiej zaadaptowane zostały końcówki odmiany A-tematowej. Rzeczowniki odmiany U-tematowej pozostają męskie.
Przypadek | Odmiana prototypiczna | Odmiana -naðr | Odmiana fjǫrdr | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | |
Mianownik | völlir | völlar | fögnuðir | fögnuðar | fjörðir | fjörðar |
Dopełniacz | völlar | völla | fögnuðar | fögnuða | fjörðar | fjörða |
Celownik | völle | völlum | fögnuðe | fögnuðum | fjörðe | fjörðum |
Biernik | völl | völlu | fögnuð | fögnuðe | fjörð | fjörðe |
- Odmiana R-tematowa męska
Rzeczowniki odmiany R-tematowej są rodzaju męskiego.
Przypadek | Odmiana z asymilacją | Odmiana bez asymilacji | faðir | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | |
Mianownik | mann | menn | foutir | föytir | faðir | feðir |
Dopełniacz | manns | manna | foutar | fouta | föður | feðra |
Celownik | manne | mönnum | föyte | foutum | feðir | feðrum |
Biernik | mann | menn | fout | föytir | föður | feðir |
- odmiana AR-tematowa
Żeńska odmiana AR-tematowa uległa całkowitemu wyrównaniu do wzoru wywodzącego się z dawnych ō-tematów, z ustabilizowaniem się samogłoski tematycznej (rezultaty U-przegłosu nie są już widoczne).
Przypadek | Dawne ō-tematy | Dawne ijō-tematy | -ing / -ung | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | |
Mianownik | mön | mönar | gunnir | gunnar | drouttning | drouttningar |
Dopełniacz | mönar | möna | gunnar | gunna | drouttningar | drouttninga |
Celownik | mön | mönum | gunn | gunnum | drouttning | drouttningum |
Biernik | mön | mönar | gunn | gunnar | drouttning | drouttningar |
- odmiana IR-tematowa
Rzeczowniki odmiany IR-tematowej są rodzaju żeńskiego.
Przypadek | Jednosylabowe | Wielosylabowe | ||
---|---|---|---|---|
Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | |
Mianownik | tíð | tíðir | skipan | skipanir |
Dopełniacz | tíðar | tíða | skipanar | skipana |
Celownik | tíð | tíðum | skipan | skipunum |
Biernik | tíð | tíðir | skipan | skipanir |
- odmiana R-tematowa żeńska
Do żeńskiej odmiany R-tematowej przeszło wiele rzeczowników, które wcześniej były rodzaju męskiego.
Przypadek | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Wzór czysty | Wzór krótkotematowy | móðir | ||||
Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | |
Mianownik | strönd | strendir | kýr | kýr | móðir | móðir |
Dopełniacz | strandar | stranda | kýr | kúa | móður | móðra |
Celownik | strönd | ströndum | kú | kúm | móður | móðrum |
Biernik | strönd | strendir | kú | kýr | móður | móðir |
- klasa 0-tematowa
Końcowe –i w "długich" rzeczownikach 0-tematowych zanikło, co doprowadziło do wyrównania tego jedynego mocnego wzoru odmiany dla rodzaju nijakiego do stosunkowo prostej deklinacji krótkiej 0-tematowej.
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
---|---|---|
Mianownik | land | lönd |
Dopełniacz | lands | landa |
Celownik | lande | löndum |
Biernik | land | lönd |
Słabe wzory odmiany
- odmiana A-tematowa
Do słabej odmiany A-tematowej należą rzeczowniki rodzaju męskiego.
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
---|---|---|
Mianownik | máne | mánar |
Dopełniacz | mána | mána |
Celownik | mána | mánum |
Biernik | mána | mána |
- odmiana R-tematowa
Do słabej odmiany R-tematowej należą rzeczowniki rodzaju męskiego derywowane od imiesłowu czasu teraźniejszego.
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
---|---|---|
Mianownik | eigande | eigendir |
Dopełniacz | eiganda | eiganda |
Celownik | eiganda | eigönddum |
Biernik | eiganda | eigendir |
- odmiana UR-tematowa
Do odmiany UR-tematowej należą rzeczowniki rodzaju żeńskiego.
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
---|---|---|
Mianownik | saga | sögur |
Dopełniacz | sögu | sagna |
Celownik | sögu | sögum |
Biernik | sögu | sögur |
- odmiana I-tematowa
W odmianie I-tematowej znajdują się rzeczowniki rodzaju żeńskiego wyrażające różne abstracta i nie posiadające form liczby mnogiej. W języku staronordyjskim wszystkie formy były identyczne; w starorygijskim obserwuje się dodanie dodatkowej końcówki w dopełniaczu.
Przypadek | Odmiana |
---|---|
Mianownik | gleðe |
Dopełniacz | gleðes |
Celownik | gleðe |
Biernik | gleðe |
- odmiana U-tematowa
Według wzoru słabej odmiany U-tematowej odmieniają się rzeczowniki rodzaju nijakiego.
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
---|---|---|
Mianownik | hjerta | hjörtu |
Dopełniacz | hjerta | hjertna |
Celownik | hjerta | hjörtum |
Biernik | hjerta | hjörtu |
Przymiotniki
Podobnie jak w większości języków germańskich, również w starorygiskim rozróżnia się odmianę słabą i mocną. Odmianę mocną posiadają przymiotniki w trybie równym i najwyższym, a słabą – także te w stopniu wyższym.
Odmiana mocna
- stopień równy, odmiana czysta
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
r.m. | r.ż. | r.n. | r.m. | r.ż. | r.n. | |
Mianownik | argir | örg | argt | argar | argar | örg |
Dopełniacz | args | argrar | args | argra | argra | argra |
Celownik | örgum | argri | örgu | örgum | örgum | örgum |
Biernik | argan | arga | argt | arga | argar | örg |
- stopień równy, odmiana ściągnięta
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
r.m. | r.ż. | r.n. | r.m. | r.ż. | r.n. | |
Mianownik | gamall | gömul | gamalt | gamlar | gamlar | gömul |
Dopełniacz | gamals | gamallar | gamals | gamalla | gamalla | gamalla |
Celownik | gömlum | gamalli | gömlu | gömlum | gömlum | gömlum |
Biernik | gamlan | gamla | gamalt | gamla | gamlar | gömul |
- stopień najwyższy
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
r.m. | r.ż. | r.n. | r.m. | r.ż. | r.n. | |
Mianownik | argastir | örgust | argast | argastar | argastar | örgust |
Dopełniacz | argasts | argastrar | argasts | argastra | argastra | argastra |
Celownik | örgustum | argastri | örgustu | örgustum | örgustum | örgustum |
Biernik | argastan | argasta | argast | argasta | argastar | örgust |
Zaimki wskazujące
Zaimki osobowe
Starorygijski nie zachował liczby podwójnej, a jego formy liczby mnogiej kontynuują staronordyjskie formy mnogie, czyli inaczej niż w języku islandzkim. Na gruncie samych form zaszły pewne uproszczenia wynikające z asymilacji.
1. | 2. | 3. zwr. | 3. | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba | Przypadek | r.n. | r.m. | r.f. | |||
Singular | Mianownik | eg | þú | þad | hann | hon | |
Biernik | mig | þig | sig | hana | |||
Dopełniacz | mín | þín | sín | þess | hans | hænnar | |
Celownik | meir | þeir | seir | því | haunum | hænni | |
Plural | Mianownik | veir | þeir, eir | þau | þeir | þær | |
Biernik | oss | yr | sig | þá | |||
Dopełniacz | vaur | yðar | sín | þeirra | |||
Celownik | oss | yr | seir | þeim |
Zaimki dzierżawcze
Liczebniki
Fleksja werbalna
Fleksja werbalna uległa pewnemu uszczupleniu w stosunku do stanu staronordyjskiego. Przede wszystkim, tryb łączący został zachowany wyłącznie w odmianie czasowników wyrażających stan lub jego zmianę, a w faktycznym użyciu pozostaje tylko z czasownikami að vera "być", að verða "stać się" i að bleifa "zostać". Redukcji do trzech uległa ilość klas odmiany czasowników słabych, część czasowników mocnych zmieniła swoją grupę, niektóre preterito-presentia zostały przystosowane albo do zwykłej odmiany słabej, albo mocnej. U-przegłos pozostaje, oczywiście, aktywnym procesem morfologicznym.
Czasowniki słabe
Czasowniki słabe w języku starorygijskim pogrupowane są w trzy klasy odmiany. Staronordyjskie klasy II i IV uległy przemieszaniu, w rezultacie tworząc nową, bardzo produktywną klasę II. Wszystkie możliwe staronordyjskie sufiksy zębowe zostały zachowane, chociaż ich wymowa uległa zmianie.
Klasa I kontynuuje staronordyjską klasę I. Czas przeszły wyznacza tu sufiks –að– (–öð– po u-przegłosie). Należą do niej czasowniki, których rdzeń zakończony jest na długą spółgłoskę, t, d, albo na zbitkę spółgłoskową.
Bezokolicznik | að kalla | |||
---|---|---|---|---|
Imiesłów czasu teraźniejszego | kallande | |||
Imiesłów czasu przeszłego | r.m kallaðir, r.ż. köllöð, r.n kallat | |||
Czas teraźniejszy | ||||
1. osoba | eg | kalla | veir | köllum |
2. osoba | þú | kallar | þeir | kallið |
3. osoba | þad | þau | kalla | |
Czas przeszły | ||||
1. osoba | eg | kallaða | veir | köllöðum |
2. osoba | þú | kallaðir | þeir | köllöðuð |
3. osoba | þad | kallaðe | þau | köllöðu |
Tryb rozkazujący | ||||
2. osoba | þú | kall | þeir | kölluð |
Klasa II powstała z połączenia klasy II i IV. Jest bardzo produktywna, a wg jej wzoru odmiany odmieniają się czasowniki, których rdzeń zakończony jest na krótką spółgłoskę. Sufiks zębowy ma tu postać —t— po spółgłosce mocnej lub —d— po spółgłosce słabej. Jako że nie zawiera on samogłoski, u-przegłosowi podlega tylko samogłoska rdzenna.
Bezokolicznik | að vaka | |||
---|---|---|---|---|
Imiesłów czasu teraźniejszego | vakande | |||
Imiesłów czasu przeszłego | r.m vakaðir, r.ż. vököð, r.n vakat | |||
Czas teraźniejszy | ||||
1. osoba | eg | vake | veir | vökum |
2. osoba | þú | vakir | þeir | vakið |
3. osoba | þad | þau | vaka | |
Czas przeszły | ||||
1. osoba | eg | vakta | veir | vöktum |
2. osoba | þú | vaktir | þeir | vöktuð |
3. osoba | þad | vakte | þau | vöktu |
Tryb rozkazujący | ||||
2. osoba | þú | vak | þeir | vökuð |
Do klasy III należą czasowniki słabo-mocne, tzn. takie, które przyjmują w odmianie sufiks zębowy, a ich samogłoska rdzenna wymienia się w wyniku i-mutacji. Jest to w zasadzie zamknięta klasa czasowników, do której należą wszystkie te, których forma bezokolicznika zakończona jest na –ja. Sufiks zębowy zachowywany jest tu w zgodzie z etymologią staronordyjską.
Bezokolicznik | að spyrja | |||
---|---|---|---|---|
Imiesłów czasu teraźniejszego | spyrjande | |||
Imiesłów czasu przeszłego | r.m spurðir, r.ż. spurð, r.n spurt | |||
Czas teraźniejszy | ||||
1. osoba | eg | spyr | veir | spyrjum |
2. osoba | þú | spyrir | þeir | spyrið |
3. osoba | þad | þau | spyrja | |
Czas przeszły | ||||
1. osoba | eg | spurða | veir | spurðum |
2. osoba | þú | spurðir | þeir | spurðuð |
3. osoba | þad | spurðe | þau | spurðu |
Tryb rozkazujący | ||||
2. osoba | þú | spyr | þeir | spuruð |
Czasowniki mocne
Czasowniki mocne w większości zostały zachowane, niektóre jednak zmieniły swoją przynależność klasową. Staronordyjskie siedem klas ewoluowało, dając w efekcie nowe wzory przegłosowe. Nowe klasy ukazuje tabela. Część procesów morfofonologicznych zachodząca przy odmianie mocnej została uregularyzowana i zaaplikowana do wszystkich czasowników podlegających danemu wzorcowi przegłosowemu.
Czasowniki mocne o bezokoliczniku zakończonym na –ja mają jedną formę dla wszystkich osób w liczbie pojedynczej czasu teraźniejszego niezależnie od klasy do której należą. Zasada ta często rozciąga się również na czasowniki klasy III odmiany słabej.
Klasa strnor. | Wzór przegłosu (nowy) (bezokolicznik) (3. os. l.poj. ter.) - (3. os. l.poj. prze.) - (3. os. l.mn. prze.) - (im. prze. r.n) |
Klasa strryg. |
---|---|---|
I | í — í — ei — i — i að bíta — bítir — beit — bitu — bitit |
I |
II | jy — ý — au — u — o að krjypa — krýpir — kraup — krupu — kropit |
II |
jó — ý — au — u — o að frjósa — frýsir — fraus — frusu — frosit | ||
ú — ý — au — u — o að lúka — lýkir — lauk — luku — lokit | ||
ý — ý — jó — jóg — ýg að spýja — spýr — spjó — spjógu — spýgit |
VIII | |
III | e — e — a — u — o að brenna — brennar — brann — brunnu — bronnit |
III |
jæ — e — a — u — o að hjælpa — helpar — halp — hulpu — holpit | ||
i — i — a — u — u að binda — bindar — band — bundu — bundit |
IX | |
y — y — ö — u — u að syngja — syng — söng — sungu — sungit | ||
ö — ö — ö — u — u að sökkja — sökk — sökk — sukku — sukkit | ||
ve — ve — va — u — o að svella — svellar — svall — sullu — sollit |
III | |
IV | e — e — a — á — o að skera — skerir — 'skar — skáru — skorit |
IV |
o — ö — a — á — o að sofa — söfir — saf — sáfu — sofit | ||
o — e — o — á — o að koma — kemir — kom — kámu — komit |
X | |
V | e — e — a — á — e að eta — etir — at — átu — etit |
V |
i — i — a — á — e að sitja — sit — sat — sátu — setit | ||
i — i — á — á — e að liggja — ligg — lá — lágu — legit | ||
já — ei — já — já — ei að sjá — seir — sjá — sjá — seit | ||
að vera — er — var — vauru — verit | niereg. | |
VI | a — e — ou — ó — a að fara — ferir — four — fóru — farit |
VI |
an — en — ou — ó — a að standa — stendar — stoud — stódu — stodit | ||
a — e — ou — ó — e að taka — tekir — touk — tóku — tekit | ||
e — e — ou — ó — a að hefja — hef — houf — hófu — hafit | ||
öy — öy — ó — ó — öy að döyja — döyr — dó — dó — döyt |
XI | |
á — eg — ó — óg — eg að flá — fleg — fló — flógu — flegit | ||
VII | au — öy — jou — jó — au að auke — öykir — jouk — jóku — 'aukit |
VII |
ö — ö — jó — jog — ö að höggja — högg — hjó — hjogu — höggit | ||
ú — ý — jó — jog — ú að búa — býr — bjó — bjogu — búit | ||
á — æ — e — en — en að gá — gær — gekk — gengu — gengit |
XII | |
an — en — e — en — an að blanda — blendar — blet — blendu — blandit |
XIII | |
a — e — e — e — a að falla — fellar — fell — fellu — fallit | ||
á — æ — ei — é — á að gráta — grætir — greit — grétu — grátit |
Czasowniki kopulatywne i pomocnicze
Chociaż z formalnego punktu widzenia að vera pozostaje jedynym czasownikiem kopulatywnym, að verða "stać się" i að bleifa "zostać" na etapie starorygijskim zaczynają przejmować część jego funkcji w niektórych kontekstach, w praktyce również funkcjonując jak czasowniki kopulatywne. Stają się one także czasownikami pomocniczymi odpowiednio dla strony biernej procesu i stanu. Czasownik að hafa, tracący swoje znaczenie "mieć", w praktyce pozostaje w użyciu wyłącznie w kontekstach abstrakcyjnych i jako czasownik posiłkowy dla czasów z grupy perfectum. Odmianę wszystkich pięciu czasowników przedstawia tabela.
Bezokolicznik | að vera | að verða | að bleifa | að hafa |
---|---|---|---|---|
Imiesłów czasu teraźniejszego | verande | verðande | bleifande | hafande |
Imiesłów czasu przeszłego | r.m. veriðir, r.ż. væruð, r.n verit | r.m. orðir, r.ż. orð, r.n ort | r.m. blifiðir, r.ż. blifið, r.n. blifit | r.m. hafðir, r.ż. hafð, r.n. haft |
Czas teraźniejszy | ||||
eg | em | verða | bleife | hefe |
þú | ert | verðar | bleifir | hefir |
þad | er | verðar | bleifir | hefir |
veir | erum | verðum | bleifum | höfum |
þeir | eruð | verðið | bleifið | hafið |
þau | eru | verða | bleifa | hafa |
Czas przeszły | ||||
eg | vas | varð | bleif | hafða |
þú | vart | varð | bleif | hafðir |
þad | var | varð | bleif | hafðe |
veir | vaurum | urðum | blifum | höfðum |
þeir | vauruð | urðuð | blifuð | höfðuð |
þau | vauru | urðu | blifu | höfðu |
Teraźniejszy łączący | ||||
L. poj. | sér | formy identyczne z formą 2. os. w trybie oznajmującym | ||
L. mn. | séð | |||
Przeszły łączący | ||||
L. poj. | være | formy identyczne z formą 2. os. w trybie oznajmującym | ||
L. mn. | værið | |||
Tryb rozkazujący | ||||
þú | ver | verð | blíf | haf |
þeir | værið | verðuð | blífuð | höfuð |
Czasowniki modalne i preterito-presentia
Grupa czasowników typu przeszło-teraźniejszego jest jedną z najbardziej charakterystycznych dla języków germańskich, chociaż ulega stopniowej erozji. Nie inaczej jest w przypadku starorygijskiego, który z zestawu czternastu pragermańskich czasowników odmieniających się w taki sposób zachował ich tylko siedem; innowacją obecną w zasadzie na całym obszarze germańskim jest przejście czasownika vilja "chcieć" do grupy czasowników modalnych i odpowiedniego dopasowania jego form do odmiany przeszło-teraźniejszej.
Osiem czasowników przeszło-teraźniejszych w języku starorygijskim to: að eiga "posiadać", að knega "mieć powinność", að mauta "musieć", að skyla "mieć powinność", að myna "móc", að kunna "potrafić", að vita "wiedzieć" i að vilja "chcieć". Znaczenie modalne mają wszystkie oprócz að eiga i að vita.
Bezokolicznik | að eiga | að knega | að mauta | að skyla | að myna | að kunna | að vita | að vilja |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Imiesłów czasu teraźniejszego | eigande | knegande | megande | skulande | munande | kunnande | vitande | viljande |
Imiesłów czasu przeszłego | r.m. auðir, r.ż. öð, r.n aut | r.m. knauðir, r.ż. knöð, r.n knaut | r.m. mauðir, r.ż. möð, r.n. maut | r.m. skylaðir, r.ż. skulöð, r.n. skylat | r.m. mynaðir, r.ż. munöð, r.n mynat | r.m. kunnaðir, r.ż. kunnöð, r.n kunnat | r.m. vitaðir, r.ż. vitöð, r.n. vitat | r.m. vilðir, r.ż. vylð, r.n. vilt |
Czas teraźniejszy | ||||||||
eg | á | kná | má | skal | mon | kann | veit | vil |
þú | aut | knaut | maut | skalt | munt | kannt | veist | vilt |
þad | á | kná | má | skal | mon | kann | veit | vil |
veir | eigum | knegum | megum | skulum | munum | kunnum | vitum | viljum |
þeir | eiguð | kneguð | meguð | skuluð | munið | kunnuð | vituð | vilið |
þau | eigu | knegu | megu | skula | muna | kunnu | vitu | vilja |
Czas przeszły | ||||||||
eg | auta | knauta | mauta | skylda | munda | kunna | vissa | vilda |
þú | autir | knautir | mautir | skyldir | mundir | kunnir | vistir | vildir |
þad | aute | knaute | maute | skylde | munde | kunne | visse | vilde |
veir | öygtum | knöygtum | mátum | skyldum | mundum | kunndum | vistum | vildum |
þeir | öygtuð | knöygtuð | mátuð | skyldið | mundið | kunndið | vistuð | vilduð |
þau | öygtu | knöygtu | mátu | skylda | munda | kunndu | vistu | vildu |
Tryb rozkazujący | ||||||||
þú | eig | kneg | má | skal | mon | kunn | veit | vil |
þeir | eigið | knægið | mægið | skylið | myið | kunnið | vitið | vilið |
Strona bierna
Staronordycka syntetyczna strona bierna uległa znacznemu uproszczeniu, przestała być stosowana w czasie przeszłym i w niektórych wypadkach została zleksykalizowana. Jej funkcje przejęły z jednej strony nowe strony bierne stanu i procesu, a z drugiej przez odpowiednie konstrukcje z zaimkiem zwrotnym.
Osoba | Końcówka |
---|---|
1. 2. 3. poj. | -sk |
1. mn. | -umsk |
2. 3. mn. | -ask/-jask |