Vendlånðskje jörek

[Henryk Pruthenia]

Vendlånðskje jörek ['vɛndlonðɕə 'jøɹək] - nastęny mój konlang. Powstał on do pewnego alhistu, zainspirowanego tym, że odkryto ślady osadnictwa słowianskiego w Skandynawji. Zadałem sobie pytanie: a gdyby zaszli tam dalej i na dłużej? No i ten język jest odpowiedzą na to, jak takowy język mógłby brzmieć. Smacznego!

PRZEMIANY FONETYCZNE:
tj, dj > tt, dd
t', d' > θ, ð
šč > sk'
r' > ř'
ř' > ʝ
brak przestawek, za to częste rozpodobnienia
coś ala czwarta palatalizacja
sk' >  ɕ (zapis skj)
s', x', š > ɧ (zapis sj)
k', č > ɕ (zapis kj)
θ, s > s̠ (θ wszędzie, s przed samogłoską)
x, k (k tylko przed zwartymi i sonornymi) > s
rt, rd, rn, rs, rz, rl > ʈ, ɖ, ɳ, ʂ, ʐ, ɭ
rk, rg > ʈ, ɖ
ž > ʐ
c > s̠ , k (k przed zbitkami)
g' > j (zapis g)
z > ɹ

Samogłoski:
odpadnięcie jerów, ъ, ь > e, 'e, wzdłużenie, iloczas
a:, o: > å
a, o > a
ę > ö. e (w wygłosie)
ę: > öi, e (w wygłosie)
ą > au, a (w wygłosie)
ą: > åu, å (w wygłosie)
e, y, u > e
ě > i

ZAPIŚ
Aa - [ɑ], gdy nieakcentowane [ə]

• au - [ɑˑŭ]

Åå -

• 
  
  • åu - [oˑŭ]
  Bb - [b ]
  Cc - [k], [s ]
  Çç - [s̠]
  Dd - [d]
  Ðð - [ð]
  Ee - [ɛ] pod akcentem, gdy nieakcentowane - [ə]
  Ff - [f]
  Gg - [g], przed »i« [j]
  Ğğ - [ʝ]
  Hh - [h]
  Ii - [i ]
  Jj - [j]
  Kk - [k]
  • skj - [ɕ]
  • kj - [ɕ]
  Ll - [l]
  Mm - [m]
  Nn - [n]
  Oo -
• 
  Öö - [ø]
  • öi - [øˑĭ]
  Pp - [p]
  Qq - [gv] - tylko w duwznaku »qu«
  Rr - [ɹ]
  
  
  • rt - [ʈ]
  • rd - [ɖ]
  • rn - [ɳ]
  • rs - [ʂ]
  • rz - [ʐ]
  • rl - []ɭ
  Ss - [s ]
  
  • sj - [ɧ]
  Tt - [t]
  Uu - [u ]
  Vv - [v]
  Xx - [ks]
  Yy - [i ]
  Zz - [z], [s ]
  
  GRAMATYKA
  W gramatyce doszło do wielu cięć, ale jest też parę innowacji. Odmiana czasowników przez osoby padła, rodzaj nijaki przestał istnieć, powstała okreśłoność i nieokreśloność, deklinacja się uprościła.
  
  CZASOWNIK
  Bezokolicznik i supinum
  Bezokolicznik ma wiele końcówek:
  
  • -ç, np. beç 'być'
  • -kj, np. pekj 'piec'
  • -ð, np. måð 'móc'
  • -rs, np. irs 'jeść' (jědti > jězti > jězθi > jězθ > jěrθ > jěrs > irs)
  • -sç, np. plesç 'pleść'
  
  Supinum tworzył się, zastęując ps końcówkę -ti -tъ, a więc:
  
  
  • beç > bet
  • pekj > pekt
  • måð > mågd
  • irs > irt
  • plesç > plest
  
  Czas teraźniejszy
  Jest podobny do naszego, ale ma dużo mniej końcówek oraz odmiana przez osoby jest uboższa (pod wpływem imperfektu i aorystu)
  
  

  Bezokolicznik:	nesç	ðvignåuç	meç	rvaliç	dåç	viðiç	irs	bet
  1. os. lp:	nesa	ðvigna	meje	rvale	dåm	vim	im	jes
  2. os. lp:	nese	ðvigne	meje	rvali	då	vi	i	je
  3. os. lp:	nese	ðvigne	meje	rvali	då	vi	i	je
  1. os. lpdw:	neseva	ðvigneva	mejeva	rvaliva	dåva	viva	iva	jeva
  2. os. lpdw:	neseva	ðvigneva	mejeva	rvaliva	dåva	viva	iva	jeva
  3. os. lpdw:	neseçe	ðvigneçe	mejeçe	rvaliçe	dåçe	viçe	içe	jeçe
  1. os. lmn:	nesem	ðvignem	mejem	rvalim	dåm	vim	im	jem
  2. os. lmn:	neseçe	ðvigneçe	mejeçe	rvaliçe	dåçe	viçe	içe	jeçe
  3. os. lmn:	nesa	ðvigna	meje	rvale	dåm	vim	im	sa

  
  Czas przeszły
  Tworzy się dodając do odmienionego czasownika 'bet' w czasie teraźniejszym imiesłów przeszły, np:
  
  • beç > bel jes/je/he/jeva/jeva/jeçe/jem/jeçe/sa
  • pekj > pek jes/je/he/jeva/jeva/jeçe/jem/jeçe/sa
  • måð > måg jes/je/he/jeva/jeva/jeçe/jem/jeçe/sa
  • irs > ir jes/je/he/jeva/jeva/jeçe/jem/jeçe/sa
  • plesç > plet jes/je/he/jeva/jeva/jeçe/jem/jeçe/sa
  
  Czas przyszły
  Tworzy się go także analitycznie za pomocą czasownika 'bet' w formie przyszłej oraz bezokolicznika (dla niedokonanych) bądź supinum (dla dokonanych).
  L.p
  
  • bauda
  • bauðe
  • bauðe
  L.pdw.
  
  • bauðeva
  • bauðeva
  • bauðeçe
  L.mn.
  
  • bauðem
  • bauðeçe
  • bauda
  Np. bauda irs 'będę jadł', bauda rirt 'zjem'
  
  Tryb rozkazujący
  Większość form trybu rozkazującego tworzy się analitycznie poprzez dodanie po czasowniku 'iść' w formie rozkazującej iði (l.p), iðiva (l.pdw.), iðim/iðiçe (l.mn) oraz supinum, np. iði met! - myj!, iðiva pekt! - wy/my dwaj pieczmy! etc. Ale istnieje parę skostniałych form trybu rozkazującego, są to:
  
  
  
  • båuð! - bądź!
  • dådð! - daj!
  • vidð! - wiedz
  • slesj! - słuchaj!
  • iði! - idź!
  • verm! - weż!
  
  IMIĘ
  Deklinacja rzeczowników się bardzo uprościła:
  

  Mianownik l.p	sen 'syn'	gåsç 'gość'	dåm 'dom'	jemen 'imię'	vada 'woda'	kåsç 'kość'	lita 'lato'	sloves 'słowo'
  Dopełniacz-biernik l.p	sena	gasçi	dåma	jemeni	vada	kasçe	lita	slaveça
  Celownik-miejscownik l.p	senu	gasçi	damu	jemeni	vaði	kasçi	lita	slavesji
  Wspólny przypadek l.pdw	senama	gasçema	damama	jemenema	vadama	kasçema	litama	slavesama
  Mianownik l.mn	sene	gasçi	dame	jemeni	vade	kasçi	lite	slavese
  Dopełniacz	senåv	gasçej	damåv	jemenej	våd	kasçej	lit	slavesåv

  W liczbie mnogiej formę dopełnienia bliższego pełni w zależności od żywotności albo mianownik (dla nieżywotnech) albo dopełniacz (dla żywotnech)
  
  Deklinacja przymiotników nie jest aż tak pusta. Rozróżnia więcej form.
  

  Przypadek	Męski	Żeński	Męski	Żeński	Męski	Żeński
  Mianownik l.p	stare	starå	pisji	pisjå	luðskje	uðskå
  Dopełniacz l.p	starega	starej	pisjega	pisjej	luðskjega	uðskjej
  Celownik l.p	stareme	starej	pisjeme	pisjej	luðskjeme	uðskjej
  Biernik l.p	stare/starega*	staråu	pisji/pisjega*	pisjåu	luðskje/luðskjega	uðskåu
  Miejscownik l.p	staråm	staråu	pisjem	pisjåu	luðskåm	uðskåu
  Wspólny przypadek l.pdw	starama	staråma	pisjema	pisjåma	luðskjama	uðskåma
  Mianownik l.mn	staği	staği	pisji	pisji	luðskji	uðskji
  Dopełniacz l.mn	stares	stares	pisjes	pisjes	luðskjes	uðskjes

  
  Podobnie odmieniają sie zaimki dzierżawcze i pytające.
  Zaimki osobowe odmieniają się tak:
  
  

  Przypadek	Ja	Ty	On	Ona
  Mianownik l.p	jås	te	ån	ana
  Dopełniacz l.p	me	çe	anaga	anaji
  Celownik l.p	mi	çi	aname	anaji
  Biernik l.p	me	çe	anago/ån*	ana
  Miejscownik l.p	meni	tobi	anåm	anaji
  Wspólny przypadek l.pdw	nama	vama	anama	anama
  Mianownik l.mn	me	ve	ani	ane
  Dopełniacz l.mn	nås	vås	anis	anis

  
  OKREŚLONOŚĆ
  Rzeczownik jest określony w dwóch przypadkach:
  
  • gdy jest określony przymiotnikiem bądź zaimkiem
  • gdy jest określony rodzajnikiem
  Rzeczownik określamy podobnie jak w językach germańskiech.
  
  Rodzajnik w języku wendlandzkim jest sufixem. Dokleja się go do rzeczownika w mianowniku odpowiedniej liczby.
  
  

  Przypadek	Męski	Żeński
  Mianownik l.p	-t	-ta
  Dopełniacz l.p	-taga	-taji
  Celownik l.p	-tame	-taji
  Biernik l.p	-tago/-t*	-ta
  Miejscownik l.p	-tåm	-taji
  Wspólny przypadek l.pdw	-tama	-tama
  Mianownik l.mn	-çi	-te
  Dopełniacz l.mn	-çis	-çis

  
  Jeżeli rzeczownik kończy się spółgłoską, między rodzajnik a rzeczownik dodaje się -e-, np.:
  dåm > damet
  

[Fanael]

O, kolejny prutheniasty slavlang.

[CookieMonster93]

Jak zwykle zajebiście.

[Henryk Pruthenia]

O, kolejny prutheniasty slavlang.

*Prutheniasty Slavlang® jak coś.

Jak zwykle zajebiście.

Staram się. Ciekawe, kiedy stworzę więcej slawlągów niż to, ile ich rzeczywiście jest...

[Aureliusz Chmielewski]

Fajne. Powiedziałbym, że "typowe w twoim stylu". Nie ma się nawet do czego dopierdolić xD

O, kolejny prutheniasty slavlang.

*Prutheniasty Slavlang® jak coś.

Musisz je zacząć numerować

[Serpentinius]

A może jakiś artykuł na viquipaedia odnośnie zjawiska twoich sławlęgów?

[Henryk Pruthenia]

No, ale ja sam tego pisać nie będę, bo durno to po mojemu. Kiedyś policzę ilość slawlęgów na forze i zostanie to podzielone przez ilość moich konlangów. Ciekawe ile to będzie procent... A tak, to po prostu uwielbiam robić slawlęgi. Takie bardziej zawężone hobby.
Kurczę, ten język ląduje na liście "jak moja kapela znowu ruszy to zaśpiewam coś w tym języku". Mnie się bardzo podoba, ale i tak zapadni jest najukochańszy .
Chciałbym choć jeden z nich kiedyś opanować, jednak raczej nie mój zapadni, tam tych deklinacji i odmian jest tyle... nie mówiąc o akcencie, dwóch różnych słownikach...

A numerowanie jest złe, to zabiera duszę. A tak to mam następny język, w którym coś czasami sobie skrobnę.

Ciekawi mię zdanie slawistów naszego fora, Mauzer, Dynozaur?

[Mścisław Bożydar]

Już mię się podobie

[Henryk Pruthenia]

Dzięki!
Mam zamiar wrzucić listę słownictwa.
Co byście pomyśleli o zrobieniu ogólnoforumowego porównania lexykalnego slawlęgów fora (ablo przynajmniej mojech) na podstawie tego http://geonames.de/wl-balto-slavic.html?
Ja na dniach to zrobię, przynajmniej z pięć mojech konlangów.
Umiałby ktoś-niebądź przekonwertować tę tabelkę na wikię? Albo zrobić konwerter excel-wikja?

[Noqa]

A nie lepiej taką tabelkę zrobić kognatami?

[Henryk Pruthenia]

Nie Wtedy nie będzie nam pokazywało, co wpłynęło na język, to jest jakie języki miały udział. A i tak nie sądzę, by różnica w pięciu wyrazach doprowadziłaby do nagłego braku czytelności...
A też można by zrobić to, co robił Dynek: porównanie podobieństwa. Ktoś robi jakiś zapadni slawaląg, a tu nagle bęc! Praktycznie wszystko południowe! A tak, to można by wiele porównać... i zobaczyć, czy trzymamy się założeń, popoprawiać, no i wynajdować różne wisienki.
Nie wiem jak wy, ale ja chciałbym takie słówka z zimnego zobaczyć...

[Mścisław Bożydar]

A tak serio, to biorąc pod uwagę dane o osadnictwie słowiańskim w skandynawii jakiś miesiąc temu zrobiłem język ludu Natfarri, o nazwie Mershprak. Wygląda to tak, że wikingi i słowiany (spokrewnieni z nowogrodzcami) mieszkają sy razem. I zrobił się język o gramatycznej podstawie skandynawskiej, ale ma około 40% słownictwa ruskiego (tylko unordyckowionego fonetycznie).
Więc pomysł w sumie podobny, tylko ja raczej zrobiłem zruszczony jermlang ;-)
(używany w okolicach dzisiejszego Archangielska)

A tak w ogóle, to dlaczego jesteś "Master of Slavlangs"?!?! To nie fair!

[Dynozaur]

Nie wiem jak wy, ale ja chciałbym takie słówka z zimnego zobaczyć...

To ja nie publikowałem Geonamesowej listy po-zimnemu?

[Henryk Pruthenia]

No właśnie nigdzie nie widziałem. Albo nie pamiętam. Ale w temacie, gdzie porównywałeś, wspomniałeś tylko o niej.

Tak poza tem, to właśnie kończę listę tę ze słowami po wendlandzku. Do końca wieczora powinna zostać spisana ta po zapadniemu, a pojutrze duźlejbski i dzierzyński.

[Dynozaur]

A więc proszę.