Təfied Cəmbreig

Zaczęty przez Todsmer, Kwiecień 09, 2015, 23:34:54

Poprzedni wątek - Następny wątek

Todsmer

Wątek o języku rozpoczynam, jak zawsze, dłuższym bądź krótszym fragmentem (w tym przypadku krótszym, zawierającym jednak kilka ciekawostek językowych):

Yng cwoch, yf heith, yn yf - ni flien. Maurch məgende.
[yŋk̬ kʊ̯ox yv heɪ̯θ yn yv ni vliə̯n mo:rx məgeŋt̬ə]

Krótki słowniczek:
yng - na
cwoch - wzgórze
yf - owca
həssy - stoję, znajduję się
yn - w
ni - nie
gəlien - wełna
mierch - koń
məgy - jestem zauważony
-e - sufiks obiektu - go

Jak zapewne już wiecie, język jest celtycki, przypomina nieco walijski, ma jednak mniej wyspowych innowacji niż inne żywe celtyckie.
Z widocznych innowacji – podobnie jak w wyspowych, brakuje czasownika mieć, podobnie też się rozwiązuje problem jego braku (,,Na owcy – brak wełny").
Szyk jest SVO, ewentualnie V2 :)

Mutacji nagłosowych są trzy rodzaje – lenicja, s-mutacja i n-mutacja. Najbardziej ,,popularna" jest lenicja. Powstała ona z tego powodu, że między samogłoskami większość spółgłosek ulegała lenicji, w następujący sposób:
VdV > VðV, VgV > VɣV, VbV > VβV
VtV > VdV, VkV > VgV, VɸV > VfV, VsV > VzV > VrV
Wszystkie spółgłoski podwójne uległy skróceniu, a później w historii języka było VðV, VɣV, VβV > VV.
Pozostawiało to pewną ,,lukę", bowiem lenicji ulegała również spółgłoska nagłosowa, jeśli występowała przed samogłoską, a wyraz poprzedzający również kończył się samogłoską. Nagłos to jedyne miejsce, gdzie zachowały się spółgłoski ð, ɣ, β.
Zasadniczo reguły lenicji są nastepujące (tutaj już zapis ortograficzny):
d > dh, g > gh, b > bh
t > d, c > g, h > b/r (w zależności od etymologii)
gu > f

Mamy również s-mutację, która pochodzi od tego, że w niektórych przypadkach pozostały ślady wygłosowego –s w niektórych wyrazach. Jeśli wyraz poprzedzający kończył się na –s, mamy takie zmiany:
V, jV > hV (regularne przejście nagłosowego s > h)
gu > f (obecność spółgłoski blokowała zachowanie /w/, które w takim przypadku przeszło w f [v])

Występuje także n-mutacja. Z zasady występuje ona wyłącznie po rzeczownikach w bierniku liczby pojedynczej. Formy przypadków w liczbie pojedynczej nie różnią sie właściwie niczym, różnica polega tylko na tym, że po bierniku występuje n-mutacja. Wygląda ona nastepująco:
d > nd [ŋt̬], g > ng [ŋk̬], b > nb [ŋp̬]
t > nd, c > ng, h > nb/n (w zależności od etymologii)
Przykładowa odmiana rzeczownika miep (syn, chłopiec) < *makwkwos:
Nom sg miepS
Acc sg miepN
Nom pl maupS
Acc pl mapo
  •  

Lukas

Przydałoby sięprzedstawić procesy fonetyczne z praceltyckiego, oraz fonologię ipą. Co ty na to?
  •  

Widsið

W którym roku umieszczasz ten język, w sensie, w jakiej epoce historycznej? I czemu ta straszna szwa? :P
  •  

Todsmer

Cytat: Widsið w Kwiecień 10, 2015, 21:15:00
W którym roku umieszczasz ten język, w sensie, w jakiej epoce historycznej?
Raczej współcześnie.

CytatI czemu ta straszna szwa? :P
Chodzi o ortografię, jak mniemam :) Nie wiem, tak wyszło.

Cytat: Lukas w Kwiecień 10, 2015, 19:47:24
Przydałoby sięprzedstawić procesy fonetyczne z praceltyckiego, oraz fonologię ipą. Co ty na to?
Będzie, wszystko w swoim czasie. W międzyczasie wymowa pod tekstem powinna w miarę wystarczyć :) Uwaga, jest to zapis fonetyczny, ale słowa po słowie.
  •  

Widsið

  •  

Todsmer

Spotykałem się z rekonstrukcją *makwkwos i *makkwos, nie wiem która właściwsza. W każdym razie, od wersji z reduplikacją pochodzi irlandzkie mac < s.irl. macc.
  •  

Todsmer

#6
Fonetyka
Spółgłoski


Samogłoski


Dyftongi
ei [eɪ̯]
ie [iə̯]
oi [oɪ̯]
au [oʊ̯]
(wo [uə̯])
(wy [uʏ])

wy [ʊ̯ʏ]
wo [ʊ̯o]

Zmiany fonetyczne
Pierwszy etap, do okresu średniokambryjskiego
Rozwój /w/
wV- > guV- [gw]
wC- > guC- [gu]
-w- > -f- [v]

Lenicja
s- > h-
ɸ- > h-

VdV > VðV > VV
VgV > VɣV > VV
VbV > VβV > VV

VtV > VdV
VkV > VgV
VɸV > VfV [v]
VsV > VzV > VrV
VmV > VfV [v]

mm > m, nn > n, dd > d, gg > g, bb > b, tt > t, kk > k, ss > s
-t > -th [θ], -c [k] > -ch [x], -p > -f

rt > rth
rk > rch
rp > rf

ps, ks, pt, kt > /xs/ > is [is]
Zanik –f, -th (wyłączając słowa jednosylabowe)

st > s / ss
-st > -th
ɸr > br [p̬͡r]

Palatalizacja
dj, gj, lj > ll [j]
tj, kj > ts
kl, gl, ll > ll [j]

Rozwój samogłosek
Podstawowy rozwój. Po lewej rozwój w sylabach niebędących ostatnimi (po odpadnięciu wygłosowych samogłosek i spółgłosek), po prawej w wygłosowych sylabach, włącznie z wariantem po i-przegłosie.
i, i: > i | ei [eɪ̯]
e, e: > e | ie [iə̯] / wy [ʊ̯ʏ]
ɛ: > æ | ie [iə̯] / wy [ʊ̯ʏ]
o > o | wo [ʊ̯o]/[uə̯]
ɔ: > o | au [oʊ̯]
a, a: > a | ie [iə̯]

Przegłosy
a-przegłos – występował przed a.
i, u > e, o
i-przegłos – występował przed i, j.
a > ei
u, o, e > y

Drugi etap, od średniokambryjskiego do współczesności
Udźwięcznienie spółgłosek wewnątrz wyrazu, ubezdźwięcznienie w nagłosie (już niezależnie od mutacji nagłosowych). W wygłosie udźwięcznienie zwartych, ubezdźwięcznienie szczelinowych.
mw > mb
  •  

Wedyowisz

Cytat: Todsmer w Kwiecień 13, 2015, 21:59:45
Drugi etap, od średniokambryjskiego do współczesności


Jakoś powiało HP ,,Opatrznością" Lubotwórcą. Mówiący mieszkają w czarnych wieżach z litego bazaltu i mają jednosylabowiec na Hallucigenię?
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Todsmer

:) To z tego samego źródła co Kambr: klik

Co ciekawe, Walia po kambryjsku to Cəmbrau Bridneig.
  •  

Wedyowisz

#9
@up: ano czułem, że to cosik za dużo er by było na pół tuzina zmian fonetycznych. Ale któż wie, na ile nasze dziecięce prawidła tyczą się Starej Rasy?
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Todsmer

Nieśmiertelni nie zmieniają języka ;)
  •  

Todsmer

Część nazewnictwa zachodnioeuropejskiego, na poziomie krajów i regionów, niedługo powinno się też pojawić nazewnictwo miast.

  •  

ArturJD

Jestem ciekawy nazw mórz i cieśnin, zwłaszcza kanału La Manche :)
  •  

Todsmer

Cytat: ArturJD w Maj 29, 2015, 10:10:09
(...) kanału La Manche :)
No, to mogę już teraz powiedzieć - Cëfell Bridneig. Bądź rzadziej Meifiech nGëfell. (meifiech "rękaw" < manica).
  •  

Widsið

Etymologie i uzasadnienia do wszystkich tych nazw by się przydały ;)
  •