Mocno charakterystyczne cechy języka polskiego

Zaczęty przez MarekWawka, Marzec 05, 2023, 20:44:35

Poprzedni wątek - Następny wątek

MarekWawka

Witajcie Kochani!  :)
Jestem świeżo upieczonym użytkownikiem tego forum i chciałbym Wam w pierwszym swoim poście ukazać, na podstawie moich własnych obserwacji, mocno charakterystyczne cechy języka polskiego, dzięki którym język polski wyróżnia się na tle innych języków. Myślę też, że dzięki tym cechom nasz język polski jest jednym z najpiękniejszych języków świata. Ah, ta duma!  :) 

No to lecim  ;D

1. Bogata i rozbudowana fleksja
Język polski ma aż 7 przypadków, 2 liczby oraz 5 rodzajów gramatycznych. Liczba przypadków od razu widać, że jest bardzo duża, bowiem języki fleksyjne mogą mieć 2-7 przypadków. Pięć (w niektórych ujęciach 6) rodzajów również niejednego krajowca by ścięło z nóg. Mamy 3 rodzaje w liczbie pojedynczej i 2 w liczbie mnogiej. Przy czym czasem przy odmianie rzeczownika w liczbie pojedynczej rodzaj męski rozróżnia się na męski żywotny i męski nieżywotny. W liczbie mnogiej męski rodzaj rzeczownika jest zaś zależny od osobowości - męskoosobowy i niemęskoosobowy. 

2. Mnogość spółgłosek szczelinowych
W języku polskim występuje obfity i zarazem bardzo charakterystyczny szereg spółgłosek szczelinowych. Rozróżniamy tutaj:
a) szczelinowe przedniojęzykowe: s, z
b) zwarto-szczelinowe dziąsłowe: c, dz
c) szczelinowe dziąsłowo-podniebienne: ś, ź
d) zwarto-szczelinowe dziąsłowo-podniebienne: ć, dź
e) zwarto-szczelinowe retrofleksyjne: cz, dż
f) szczelinowe retrofleksyjne: sz, ż/rz

Dla obcokrajowca rozróżnienie szeregów głosek: s, ś, sz; c, ć, cz itd. jest naprawdę bardzo trudne. To tak jak dla Polaka jest trudne rozróżnienie barw samogłosek w języku francuskim, np. różna wymowa "e" w szeregu: le, les, lait. 

I tu jeszcze cenna uwaga, że są w języku polskim spółgłoski retrofleksyjne (cerebralne). Powoduje to, że polskie "sz" brzmi twardziej choćby od angielskiego "sh". To też wzmacnia ich rozróżnienie między polskimi spółgłoskami dziąsłowo-podniebiennymi (środkowojęzykowymi). Bo też spółgłoski środkowojęzykowe również są bardzo charakterystyczne dla języka polskiego, bowiem brzmią znacznie "mocniej" np. od palatalizowanych rosyjskich: s, z, c, dz. Zęby są bardziej zaciśnięte a wargi bardziej zaokrąglone.

3. Liczne wymiany samogłoskowe i spółgłoskowe
Wymiany spółgłoskowe są spowodowane palatalizacjami jakie zaszły w języku prasłowiańskim. Język polski odziedziczył wszystkie spółgłoski, które w tych procesach powstały. Powoduje to liczne oboczności grup głosek: np. -zd -> -źdź -> -żdż, itd. - gniazdo, gnieździć, zagnieżdżać
Wymiany samogłoskowe również są bardzo ciekawe. Język polski jest jedynym językiem słowiańskim, w którym dokonał się przegłos, czyli wymiana "e" w "o" lub "e" w "a" oraz "o" w "ó", "e" w "ó", a także "e" ruchome, stąd mamy liczne wymiany: miasto - mieście, droga - dróżka, pióro - pierze.

4. Występowanie samogłosek nosowych
Samogłoski nosowe, które niestety w chwili obecnej ulegają zanikowi, też są fajną rzeczą, bo występują w niewielu znanych językach. Poza polskim mają miejsce we francuskim i portugalskim.

5. Oryginalne słownictwo
Tu już temat rzeka. Ale tu mogę wspomnieć choćby o oryginalnych nazwach miesięcy (choć podobne można spotkać w języku białoruskim), nazwach części mowy, nazwach przypadków gramatycznych, niektórych nazwach chorób (mukowiscydoza - zwłóknienie torbielowate, osteoporoza - zrzeszotnienie kości), niektórych nazwach gatunków roślin (bieluń dziędzierzawa) czy zwierząt (dżdżownica). Oczywiście wiadomo, że część tych nazw gdzieś tam może się pokryć z innym językiem, jednak mimo wszystko z moich obserwacji wynika, że język polski lubi gdzieś tam mieć swoje osobliwe nazwy.