Pytania różne (polszczyzna)

[Wedyowisz]

Było w polskim jakiekolwiek określenie rekina przed zapożyczeniem z francuskiego (i kiedy to przejęto, zgaduję, że w XIX w.?)? Słowianie południowi nazywają rekiny psami morskimi (poza Bułgarami i Macedończykami, którzy przejęli akułę z rosyjskiego; tylko czemu po mac. jest ajkula?), u nas to oznacza najwyraźniej fokę.

[Towarzysz Mauzer]

Ajkula jest też w serbskim, więc /j/ w mac. to też pod wpływem serbskim. Skok podejrzewa kontaminację z niem. Haifisch.

[Siemoród]

Raz jeszcze rozgrzebując temat słów dóm, kóń i innych.

Czy mam racyę mówiąc, że przejście *okunь -> okoń było spowodowane tą samą hiperpoprawnością, co wyzbycie się z języka literackiego kóń?

[Obcy]

Raz jeszcze rozgrzebując temat słów dóm, kóń i innych.

Czy mam racyę mówiąc, że przejście *okunь -> okoń było spowodowane tą samą hiperpoprawnością, co wyzbycie się z języka literackiego kóń?

Pewnie tak, skoro w kaszubskim zachowało się òkùnk, ale obok też jest kóń.
BTW ach, jak przyjemnie w Linuksie wprowadza się znaki specjalne

[Toszczyk]

Jak poradzilibyście sobie w polszczyźnie z odmianą wyrażenia "więcej + rzeczownik"? Oczywiście, można pójść na łatwiznę i napisać "większa liczba/ilość".
"He talked with more friends" - On rozmawiał z więcej przyjaciół?
Posługując się więcej narzędziami niż dotychczas, czy posługując się więcej narzędzi?
Na wydarzeniu będzie więcej ludzi. Musisz to przygotować więcej ludziom.
"with more than 50 recipes" - "z więcej niż 50 przepisami"?

W bierniku nie ma problemu - poproś o więcej informacji. Znajdź więcej rozwiązań. A jak to odmieniacie w innych przypadkach?

[Wedyowisz]

Posługując się więcej narzędziami niż dotychczas, czy posługując się więcej narzędzi?
Na wydarzeniu będzie więcej ludzi. Musisz to przygotować więcej ludziom.

Dla mnie 1., 2. i 4. jest niegramatyczne. Powiedziałbym ,,większą liczbą narzędzi" (ewentualnie jest opcja "liczniejszymi narzędziami", ale to nie jest naturalne w potocznej mowie) albo bym przeformułował zdanie (stosując więcej narzędzi... było więcej znajomych, z którymi rozmawiał).

Podobny casus jest np. z dużo, mało.

[Obcy]

Jak poradzilibyście sobie w polszczyźnie z odmianą wyrażenia "więcej + rzeczownik"? Oczywiście, można pójść na łatwiznę i napisać "większa liczba/ilość".
"He talked with more friends" - On rozmawiał z więcej przyjaciół?
Posługując się więcej narzędziami niż dotychczas, czy posługując się więcej narzędzi?
Na wydarzeniu będzie więcej ludzi. Musisz to przygotować więcej ludziom.
"with more than 50 recipes" - "z więcej niż 50 przepisami"?

W bierniku nie ma problemu - poproś o więcej informacji. Znajdź więcej rozwiązań. A jak to odmieniacie w innych przypadkach?

W sumie to nawet bardzo pasuje do działu "Konstrukcje, których chcielibyście w polskim", bo rzeczywiście jakoś doskwiera mi ten brak odmiany poza mianownikiem, dopełniaczem i biernikiem, gdzie ukochany Zapad Jewropy nie ma z tym najmniejszych problemów.

[Wedyowisz]

W staropolskim chyba istniała możliwość powiedzienia z większymi (więcszymi, więtszymi) w sensie ,,z większą liczbą" (tak jak istniał przymiotnik wieli ,,duży" bądź ,,liczny").

[Siemoród]

Skąd się wzięła liczba mnoga wyrazu przyjaciel z twardym tematem? A znaczy przyjaciół, przyjaciołom, przyjaciółmi...

[Obcy]

Skąd się wzięła liczba mnoga wyrazu przyjaciel z twardym tematem? A znaczy przyjaciół, przyjaciołom, przyjaciółmi...

Dr Malinowski uważa, że to było arbitralne i ahistoryczne postanowienie, że ten rzeczownik miał wymieniać w liczbie mnogiej końcową miękką na twardą.

Z kolei pani z PWN uważa, że konkretnie zaszło wyrównanie analogiczne w lm. do rzeczowników typu anioły i się utrwaliła już nieregularna forma, ale poza mianownikiem lm.

[Wedyowisz]

W scsie końcówka -telь wykazywała relikty odmiany spółgłoskowej (jedna z tych rzeczy w slawistyce, o których się mało mówi), stąd stwardnienie w l.mn. (porównywalne do: zwierzęciem : zwierzętami, imieniem : imionami). W polskim zapewne zachowało się w wyrazie przyjaciel z uwagi na częstość użycia.

EDIT: dość podobny typ: mieszczanie : mieszczan

[Medyk]

Witam Wszystkich!
Mam pytanie, czy jeśli pragnę przekazać, iż chcę być gdzieś nie wcześniej niż o 13:15, to powinienem powiedzieć "Pragnę być tam minimum o 13:15", czy "Pragnę być tam maximum o 13:15".
Pozdrawiam

[Widsið]

Najlepiej po prostu powiedzieć "nie wcześniej niż". Unikasz w ten sposób potencjalnej wieloznaczności, a i zdanie brzmi naturalniej.

[Todsmer]

Ja bym powiedział po

[Siemoród]

Kiedy w przybliżeniu ból stało się rodzaju męzkiego i z czym to zanalogizowało?

Taka sól jeszcze jest rodzaju żeńskiego.

Podobnie skąd się wziął ten piec, ale przy tém uchowała się ta moc?