Pytania różne (polszczyzna)

[spitygniew]

Czyżby imię Janusz miało związek z bogiem Janusem?
I czemu właściwie on się tak u nas nazywa? Zwykle w słowach pochodzenia obcego końcowe -us się w  -usz (chyba że jest s, z w przedostatniej sylabie)

Nie-e, to pseudolatynizacja Jana. A Ianus pozostał Janusem, właśnie chyba by uniknąc homofonii z najpolszczszym imieniem.

[Siemoród]

Jak wygląda(ł) czas zaprzeszły i przeszły tryb przypuszczający od czasownika "być"? Po prostu "był był", "była byłam"? Czy nie używano go z tym czasownikiem? A może używano form typu "został był", "została byłam"?

Nie umiałem nigdzie znaleźć odpowiedzi na to pytanie, a dość mię nurtuje.

Moja babcia konsekwentnie stosująca czas zaprzeszły mówi byłeś był. Tak też brzmi dla mnie najnaturalniej w odróżnieniu od był byłeś, które brzmi dla mnie jak dla cię.

[Toszczyk]

W jakim przypadku stawiacie przydawkę będącą nazwą marki lub producenta? Ja uważam, że w dopełniaczu brzmi jakoś tak lepiej, ładniej.
Lody Korala, herbata Liptona, jogurty Bakomy i Danone'a, soki Fortuny i Hortexu. W mianowniku zostawiałbym tylko wtedy, gdy odmiana budziłaby wątpliwości.

W przypadku nazw firm wziętych od nazwisk jakoś częściej się spotyka ten dopełniacz.

[Obcy]

Zdecydowanie polecam dopełniacz, by odróżnić nazwę produktu od marki producenta, np. serek Danio (jeden z serków Danone'a, o nazwie Danio) vs serek Danone'a (dowolny serek produkowany przez firmę Danone). Ja jednak częściej używam konstrukcji z zaimkiem od, np. serek od Danone'a, sok od Fortuny.

EDIT: oczywiście są wyjątki, np. papierosy, alkohole i samochody – tutaj samochód Fiat, wódka Finlandia czy papierosy Marlboro są jak najbardziej na miejscu.

[spitygniew]

Jestem normalny i używam mianownika.

[Toszczyk]

Zastanawiałem się nad budową rozkaźników "weź" i "weźcie". Tak zredukowanego rdzenia wyrazu jeszcze nie widziałem. Wziąć pochodzi od jąć. W wymienionych rozkaźnikach rdzeń objawia się jako zmiękczenie z --> ź, nie ma nawet swojego fonemu. Jak można rozpisać podział morfologiczny? Czy znacie jeszcze takie wyrazy, gdzie rdzeń byłby aż tak zredukowany? "Ufać" ma przynajmniej jeden fonem rdzenia.

[Pingǐno]

Ktoś ma źródło do tego, że radowo uważane za błędne "tu pisze" nie powinno być uznawane za błąd ze względu na etymologię?

Pamiętam, że kiedyś o tym na forum wspomniano.

[Wedyowisz]

Jestem normalny i używam mianownika.

Ja chyba chaotycznie dopełniacza lub mianownika, z przewagą tego ostatniego.

[Siemoród]

Skąd taka skłonność w polskiem do wrzucania wszędzie dopełniacza? Tzn. nie tylko w przeczniach biernika, ale też jak w zdaniach wchodzić na mejla czy bić kotleta? Bo wygląda to jakby znowu zaczęło nam powstawać coś typu żywotności (bo jedynie męzkich rzeczowników to się tyczy).

Ogólnie mamy w rekcyi jakieś wahania dopełniacz/biernik jak czytać opis^Acc, ale ebooka^Gen, jeść obiad^Acc, ale schabowego^Gen

Ktoś ma źródło do tego, że radowo uważane za błędne "tu pisze" nie powinno być uznawane za błąd ze względu na etymologię?

Pamiętam, że kiedyś o tym na forum wspomniano.

да, сьдєсь такъ пишєтъ, ако о томь глаголиши

[Todsmer]

A to nie po prostu przemieszanie końcówek między deklinacjami? Zjeść kotleta - zjeść konia.

[Siemoród]

Niektóre słowiańskie mają prawie samo -a a jakoś nie mieszają tak.

No i jednak nie mówi się "weź ołówka" czy "wyłącz komputera". A co najlepsze - czasem są po dwie wersye, gdzie ta z dopełniaczem ma sens przenośny. Mieć smak (=smakować) - mieć smaka (=ochotę) czy mieć brzuch (=posiadać dolną część tułowia) - mieć brzucha (=być otyłym).

Chociaż fakt, że tyczy się to chyba jedynie tych wyrazów z -a w dopełniaczu, co jest na pewno jakąś analogją do żywotności.

[Obcy]

Skąd wziął się w polszczyźnie sum, a nie som (por. litewskie šamas, serb.-chor. som itp.)? Jest na to jakieś logiczne wyjaśnienie?

[Feles]

Strzał na ślepo: niecofnięte wzdłużenie zastępcze (por. kóń ~ kuń), a potem nieetymologiczna pisownia?

[Siemoród]

Skąd wziął się w polszczyźnie sum, a nie som (por. litewskie šamas, serb.-chor. som itp.)? Jest na to jakieś logiczne wyjaśnienie?

Może coś analogicznego jak przy sumieniu (<sumnienie jeszcze u Mickiewicza)? Z tymże sumieniem jeszcze w grę wchodzi niby odnosowienie (ale nosówka przed m trochę podejrzanie wygląda). No i choć w rosyjskiem jest сомнение (wątpliwość), o tyle po serbochorwacku mamy sumnja (wątpliwość; według wikisłownika od sǫ+mьnjati).

Z drugiej strony to sǫ- też pasuje do trójki sąsiad - sus^jed - сосед.

[Obcy]

Strzał na ślepo: niecofnięte wzdłużenie zastępcze (por. kóń ~ kuń), a potem nieetymologiczna pisownia?

Ja też tak myślałem, ale aż to dziwne, bo i czeski, i słowacki ma sumec.