Toponimia

[Widsið]

Pamiętacie drawskie toponimy? Otóż lista została skompletowana. W poniższym pliku jest oficjalny althistowy wykaz miast Republiki Pomorskiej. Na brudnozłoto - stolica państwa, na złoto - stolica kraju związkowego (landschep), na jasnozłoto - miasto powiatowe (kreetstad). Nie ma podanych etymologii, ale jeśli kogoś, np. Dynozaura, któraś ciekawiła, chętnie odpowiem. Jest dużo krzywych adaptacji i adideacji, a tam, gdzie nie miałem wizji, a było to wygodne z althistowego punktu widzenia, parę nazw jest, jak to się u nas modnie mówi, a priori.

[Obcy]

Nazwy państw po astralogermańsku, istanbudzku i senderosku na podstawie ,,Dynolisty". W nawiasie czasem są podane nazwy mieszkańców przynajmniej w rodzaju męskim.

Albanja - albanišesland, Albanija, Sgiperàch ['ʃkipɛɾä]
Andora - andorišesland, Andora, Andoràch ['ändɔɾä]
Austrja - räikland (räiklander), Austrija (Austrij(e)c), Aostràch ['äɯ̯stɾä]
Belgja - belgišesland, Belgija (Belgij(e)c), Belgàch ['bɛlɣä]
Białoruś - hodenvrändesland (hodenvrändeslandišer), Belorus (Belorusinec), Suílrusàch ['su:lˌɾɯsä] (czyli ,,biała Rus")
Bośnia i Hercegowina - bosnišesland, Bosnija a Hercegovina (Bosen(e)c), Bosnàch-Herthegobhinàch ['bɔsnäˌhɛɾt̪ˠɛɣɔβinä]
Bułgarja - bulgarišesland, Bulgarija (Bulgar), Buílgaràch ['bulɣäɾä]
Chorwacja -  horvatišesland, Charvatija (Charvat; w ist. ъr > ar po akucie), Horbhathàch ['hɔɾβätʰä]
Czarnogóra - blëchberchenland (blëchberchenlander), Čirnogora, Gaìdceadhânch ['kätˌsädʰän]
Czechy - bohemienland (bohemienlander), Česka (Čech; rż. Češka, lm. Česi), Teíshàch ['tɛʃä]
Danja - danišiland (daner), Danska (Dan(e)c), Teínmarchàch ['tɛnˌmäɾä]
Estonja - estišesland, Estonija, Eísthonàch ['ɛstʰɔnä]
Finlandja - finišesland, Finska (Fin(e)c), Sùomîch ['suˌɔmi]
Francja - prantišesland, Francija (Frank; rż. Frankinija, lm. Franci), Bhrancàch ['ɸɾänsä]
Grecja - hellenišesland, Grecija (Grek; rż. Grekinija, lm. Greci), Allaídhàch [ä'l:äð̠ä]
Hiszpanja - ispanišesland, Spanija, Sbhannàch ['sɸänä]
Holandja - naiðestland (naiðestlander), Nizkozemija, Hadanásteach ['hädänäʃtä] (pożyczka z rydwańskiego)
Irlandja - irišesland, Irska (Ir(e)c), Geáligêch ['käliɣɛ]
Islandja - äiƨenland (äiƨenlander), Islandska (Island(e)c), Isseìmhnoírânch ['isˌsɛʋ̃nɔɾän] (człon ,,land" zastąpiony rodzimym odpowiednikiem)
Lichtensztajn - lichtenštainišesland, Lichtenštajn, Listeínchtanàch ['liʃtɛnˌθ̱tänä]
Litwa (Żmudź) - houestland (houestlander; prawdopodobnie kalka semantyczna od Auksztoty), Litva (Žmejt(e)c), Líetubhàch ['liɛtɯβä]
Luksemburg - luksemburgišesland, Luksemburg (Luksemburžec), Luígsemburàch ['lu:ksɛmˌbɯɾä]
Łotwa - letišesland, Latvija, Latbhighàch ['lätβijä]
Macedonja - masedonišesland, Makedonija, Máchgedonnàch ['mäkɛˌdɔnä]
Malta - maltanišesland, Malta, Maltàch ['mältä]
Mołdawja - moldavišesland, Moldavija, Moldoíbhàch [mɔl'dɔβä]
Monako - monegaskišesland, Monako (Monakij(e)c), Monegaísàch ['mɔnɛˌɣäsä]
Niemcy - dutšiland (dutšer), Nemetska ['næ:mɛʦka] (Nem(e)c), Thidsàch ['t̪ˠitsä]
Norwegja - norgesland (norger), Norska (Norvežec), Nordhàch ['nɔɾd̪ˠä]
Polska - polnišesland, Pol'ska (Lech [læ:x]; lp. Leška, lm. Lesi), Lâchàch ['läxä]
Portugalja - portugišesland, Portugalija, Luísitannàch ['lusiˌtänä]
Prusy - baltišesland, Pruska ['pru:ska] (Prus(e)c), Bhruísgaormàch ['ɸɾu:sˌkäɾmä] (czyli ,,pruscy Germanie")
Rosja - vrändesland (vrändeslandišer), Rosija (Vrečen(e)c), Bhaírthâch ['βäɾtʰä] (pożyczka z szemierskiego)
Rumunja - romanišesland, Rumunija (Dak; rż. Dačka, lm. Daci), Daígromhaínàch ['dä:kˌɾɔʋ̃änä] (czyli ,,dacki lud romański")
San Marino - sanmarinišesland, Sanmarino, Sanmarínòch ['sänmäˌɾinɔ]
Serbja - särvenland (särver), Sirbija (Sirb), Meíssorbhàch ['mɛsˌsɔɾβä] (czyli ,,mezyjska Serbia")
Słowacja - säresland (säreslandišer), Slovenska (Slovak; rż. Slovačka, lm. Slovaci), Raîbhtslobheínàch ['ɾäɸtslɔˌβɛnä] (czyli ,,czerwona Słowenia")
Słowenja - slovenišesland, Slovenija, Slobheínàch [slɔ'βɛnä]
Szwajcarja - helvetišesland, Svič(ij)arska (Svič(ij)ar), Helbheítàch [hɛl'βɛtä]
Szwecja - sverigesland (sveriger), Svenska (Šved), Smhenàch ['ʃʋ̃ɛnä]
Ukraina (Małoruś) - randenland (randenlandišer), Ukrajina, Mharrusàch ['ʋ̃ärˌɾɯsä] (czyli ,,błękitna Ruś")
Watykan - vatikanišesland, Vatikan (Vatikanec), Bhatigaìnnàch ['βätiˌɣänä]
Węgry - hungarišesland, Madijarska (Madijar), Madhiárach ['mäð̠jäɾä]
Włochy - itališesland, Italija, Thaílach ['tʰälä]
Zjednoczone Królewstwo (Wielka Brytanja) - britanišesland (inglišer), Sjednute Kralište (Britan(e)c), Beírlâch ['bɛɾlä] (pożyczka z irlandzkiego)

[Widsið]

Kraje Europy, ich stolice i stosowne przymiotniki po drawsku:

Albania: Albanien [ɐlˈbän̪jən̪] - Tirana [t̪ʰiˈrän̪ɐ] - albanisch [ɐlˈbäniʃ]
Andora: Andorra [ɐn̪ˈdoərɐ] - andorranisch [ɐn̪d̪ɵˈräniʃ]
Austria: Oosterijk [ˈoːstərikʰ] - Wijn [ʋiːn̪] - oosterijkisch [oˑstəˈriːkʰiʃ]
Belgia: Belgien [ˈbelʝən̪] - Brüssel [ˈbrʏsˑl̩] - belgisch [ˈbelʝiʃ]
Białoruś: Belorüssen [ˈbelərʏsˑn̪̩] - Minsk [mɪn̪sk] - belorüssisch [bəlɵˈrʏsˑiʃ]
Bośnia i Hercegowina: Bosnien end Hertsegovina [ˈbosn̪jən ən̪t̪ hət͡səˈgovin̪ɐ] - Sarajevo [sɐrɐˈjevɵ] - bosnisch [ˈbosn̪iʃ]
Bułgaria: Bulgarien [bɵlˈgäərjən̪] - Sofia [ˈsofjɐ] - bulgärisch [bɵlˈgɛəriʃ]
Chorwacja: Kroatien [krɵˈät̪ʰjən] - Agram [ˈagrɐm] - kroatisch [krɵˈät̪ʰiʃ]
Czarnogóra: Swartenbarg [ˈsʋäət̪ʰn̪̩ˌbäɐʝ] - Podgorica [ˈpod̪gɵrit͡sɐ] - swartenbärgisch [ˈsʋət̪ʰn̪̩ˌbäɐʝiʃ]
Czechy: Tschechenland [ˈt͡ʃexn̪̩lɐn̪t̪] - Prag [pʰräk] - tschechisch [ˈt͡ʃexiʃ]
Dania: Danmark [ˈd̪an̪mɐəkʰ] - Köopenhaven [ˈkʰøpʰn̪̩ɐvn̪̩] - dänisch [ˈd̪ɛn̪iʃ]
Estonia: Estland [ˈest̪lɐn̪t̪] - Tallijn [tɐˈlˑeɪn̪] - estländisch [əstˈlɛn̪d̪iʃ], rzadko estisch [ˈestiʃ]
Finlandia: Finnland [ˈfɪn̪ˑlɐn̪t̪] - Helsingfors [ˈhelsiŋfɵs] - finnisch [ˈfɪnˑiʃ]
Francja: Frankrijk [ˈfrän̪kʰrik] - Parijs [pɐˈriːs] - fransözisch [frɐn̪ˈsøziʃ]
Grecja: Grekenland [ˈgrekʰn̪̩lɐn̪t̪] - Athene [ɐˈt̪ʰen̪ə] - grekisch [ˈgrekʰiʃ]
Hiszpania: Spanien [ˈspän̪jən̪] - Madrijd [mɐˈd̪riːt̪] - spänisch [ˈspɛniʃ]
Holandia: Neerland [ˈneːəlɐn̪t̪] - Amsterdam [ˈamstəd̪ɐm] / des Gravenhaag [dəs ˈgrävn̪̩ˌaˑʝ] (den Haag [dn̪̩ ˈhaːʝ] - neerländisch [neˑəˈlɛn̪d̪iʃ]
Irlandia: Irland [ˈiəlɐn̪t̪] - Dublin [ˈdʊblin̪] - irisch [ˈiəriʃ]
Islandia: Ijsland [ˈiːslɐn̪t̪] - Reikiawijk [ˈrejkʰiɐʋiˑkʰ] - ijsländisch [iˑsˈlɛn̪d̪iʃ]
Liechtenstein: Lijchtenstein [ˈliːçt̪ʰn̪̩ˌsteɪn̪] - Vaduz [fɐˈd̪ʊt͡s] - lijchtensteinisch [liˑçt̪ʰn̪ˈsteɪn̪iʃ]
Litwa: Litowen [liˈtoʋn̪̩] - Wilna [ˈʋɪln̪ɐ] - litöwisch [liˈtøʋiʃ]
Luksemburg: Luxemborg [ˈlʊk̪ʰsm̩bɵʝ] - luxembörgisch [lɵkʰsm̩ˈbøəʝiʃ]
Łotwa: Lettland [ˈlet̪ʰˑlɐn̪t̪] - Rijga [ˈriːgɐ] - lettisch [ˈlet̪ʰiʃ]
Macedonia: Matsedonien [mɐt͡səˈdon̪jən̪] - Skopje [ˈskopʰjə] - matsedonisch [mɐt͡səˈdon̪iʃ]
Malta: Malta [ˈmalt̪ʰɐ] - Valletta [vɐˈlˑet̪ʰˑɐ] - maltanisch [mɐlˈt̪ʰän̪iʃ]
Mołdawia: Moldawen [mɵlˈd̪äʋn̪̩] - Chișinău [kiˈʃɪnəʊ] - moldawisch [mɵlˈd̪äʋiʃ]
Monako: Monako [mɵˈnäkʰɵ] - monakisch [mɵˈn̪äkʰiʃ]
Niemcy: Düutschland [ˈd̪yːt͡ʃlɐn̪t̪] - Berlijn [bəˈleɪn̪] - düutsch [ˈd̪yːt͡ʃ]
Norwegia: Norweg [ˈn̪oəʋəʝ] - Oslo [ˈoslɵ] - norwegisch [nɵˈʋeʝiʃ]
Polska: Polen [ˈpʰoln̪̩] - Warschoo [ˈʋäəʃoˑ] - pölisch [ˈpøliʃ]
Portugalia: Portugal [pɵrˈt̪ʰʊgɐl] - Lisbon [ˈlɪsbn̪̩] - portugijzisch [pɵrt̪ʰɵˈgiːziʃ]
Rosja: Russland [ˈrʊsˑlɐn̪t̪] - Moskoo [ˈmoskʰoˑ] - rüssisch [ˈrʏsˑiʃ]
Rumunia: Romanien [rɵˈmän̪jən̪] - Bukarest [bʊkʰɐˈrest̪] - romänisch [rɵˈmɛniʃ]
San Marino: San Marino [ˈsan̪mɐˌrɪn̪ɵ]
Serbia: Serbien [ˈseəbjən̪] - Belgrad [ˈbelgrɐt̪] - serbisch [ˈseəbiʃ]
Słowacja: Slowakij [slɵʋɐˈkʰeɪ̯] - Bratislava [brɐt̪ʰiˈslävə -ʋɐ] - slowakisch [slɵˈʋäkiʃ]
Słowenia: Slowenien [slɵˈʋen̪jən̪] - Laabach [ˈlaːbɐx] - slowenisch [slɵˈʋen̪iʃ]
Szwajcaria: de Sveis [sʋeɪ̯s] - Bern [beən̪] - sveisisch [ˈsʋeɪ̯siʃ]
Szwecja: Sweden [ˈsʋed̪n̪̩], arch. Swedrijk [ˈsʋed̪rikʰ] - Stockholm [ˈstokʰɵlm] - swedisch [ˈsʋed̪iʃ]
Ukraina: de Ukraine [ɵˈkʰräin̪ə] - Kiev [kʰiəf] - ukrainisch [ɵkʰrɐˈin̪iʃ]
Watykan: Vatikanstad [vɐt̪ʰiˈkʰän̪stɐt̪] - vatikanisch [vɐt̪ʰiˈkän̪iʃ]
Węgry: Oongaren [ˈoːn̪gɐən̪̩] - Budapest [ˈbʊd̪ɐpʰəst̪] - oongärisch [oˑn̪ˈgɛəriʃ]
Wielka Brytania: dat Foreinigde Küngrijk [d̪ɐt̪ʰ fɵˈreɪ̯n̪igd̪ə ˈkʰʏŋrikʰ] - London [ˈlon̪dn̪̩] - britisch [ˈbrɪtiʃ]
Włochy: Italien [iˈt̪ʰaljən] - Room [roːm] - italienisch [it̪ʰɐˈljen̪iʃ]

[Dynozaur]

Ładne.

Ale skoro zostawiłeś Laibachy, Agramy it.p., to dlaczego Preszburg to "Bratislava"? Podobnież, dlaczego "Talijn", a nie Rewal?

[Dynozaur]

To ja dodam coś od siebie
36 największych miast Europy według angielskiej Wikipedji (dlaczego 36? bo dalej nie podają...) w zimnym!

1. Konstantynopol - Cəſarigrad (WTF... to jest największe miasto Jewropy?!)
2. Moskwa - Moſky
3. Londyn - Ląda
4. Petersburg - Petrograd
5. Berlin - Brlin
6. Madryt - Madriti
7. Rzym - Rim
8. Kijów - Kyjev
9. Paryż - Lutica
10. Mińsk - Məniſko
11. Bukareszt - Bukoreſti
12. Wiedeń - Beċ
13. Hamburg - Bogubori
14. Budapeszt - Pəcebudin
15. Warszawa - Vrẛava
16. Belgrad - Bəlograd
17. Barcelona - Barſelona
18. Charków - Harikov
19. Monachjum - Inoċ
20. Medjolan - Mezulan
21. Niżny Nowogród - Niżinij Novograd
22. Praga - Praga
23. Sofja - Sofja
24. Kazań - Kazani
25. Samara - Samara
26. Bruksela - Bryſəli
27. Rostów nad Donem - Arſtov pri Donə
28. Birmingham - Brmęgam
29. Ufa - Ufa
30. Kolonja - Kolino
31. Carycyn - Cəſaricin
32. Pierm - Prmi
33. Woronież - Voroneż
34. Odessa - Odeſa
35. Neapol - Napolje
36. Katerynosław - Katerinoſlav

Wiem, wiem, za dużo egzonimów...

Jak znacie dłuższą tego typu listę, to dorobię więcej.

[Widsið]

O ile się orientuję, słowiańskie nazwy Lublany i Zagrzebia były w użyciu także wcześniej, podczas gdy Bratysława i Tallin to popierwszowojenne nowości - stąd takie a nie inne ich potraktowanie. Istnieją oczywiście historyczne nazwy Räwal (podobnie jak szwedzki i w mniejszym stopniu niemiecki, drawski lubi ä w niekoniecznie etymologicznie uzasadnionych pozycjach) i Pressborg, ale ich użycie jest obecnie marginalne.

[Dynozaur]

No ale Niemcom jakoś nie przeszkadzało to używać tych nazw w międzywojniu...

No i z tym Tallinnem to nie do końca tak - istniał przed wojną (oczywiście nieoficjalnie) w języku estońskim. Była to nazwa raczej taka przezwiskowa, ale co ciekawe - funkcjonował nawet jej łotewski przekład - Dānupils (dziś zapomniany).

Z kolei, Bratysława i Preszburg to w sumie kognaty, chociaż oczywiście "Bratysława" źle zrekonstruowana (albo raczej zbastardyzowana).

[Widsið]

Z pomorskiego punktu widzenia nie były to nazwy na tyle istotne, żeby nie podążyć za zmianą. Większy problem byłby z Kaliningradem, którego nazwę "z urzędu" by podobnie jak po polsku zmieniono, ale stara nazwa (Prüuzisch) Küngsbarg by gdzieś tam przetrwała. Nie zastanawiałem się jeszcze, jak wyglądają tamte rejony w mojej historii alternatywnej, bo i niezbyt mnie ciekawi ten rejon, więc chwilowo możemy się posiłkować rzeczywistością

[Obcy]

Stolice Europy po astralogermańsku. Będzie kilka "nacjonalistycznych" kwiatków, oznaczonych kolorem niebieskim.

Tiranǝ, Andorǝ, Uäin (Wiedeń), Brüsel, Minsk, Sarajevo, Sofiǝ [sɔ'fijɘ], Ƨagräiven** (Zagrzeb), Podgoritsǝ, Präigen, Køvhøven, Däilland (Tallin), Helsingen** ['hɛlsiɳɛn], Paris, Aþäinǝ, Madrið, Amsteldam, Døvlin, Reikiavik, Vadüiƨ, Uäilden (Wilno), Lüsembørch*, Räigǝ, Skopiǝ, Valletta, Kišinau, Monako, Berlin, Østland (Oslo), Varšuvǝ, Lisabon, Moskouen, Bukurešt, San Marino, Belgrad, Pouƨ̌en*** (Bratysława), Lüvland (Lublana), Bärning ['be̞ɐ̯niɳ] (Berno), Stokholm, Kiev ['kijɛf]**** , Vatikan, Donaustad (Budapeszt), London, Roumen

*jednak państwo to luksemburgišesland
**pluralia tantum
***nazwa pochodzi z węgierskiego
****do 1980 Dnäiperstad, w haureńskim do dziś można mówić Dniperstad obok Kijev.

[Todsmer]

Däilland (Tallin)

Dlaczego?

[Widsið]

Østland (Oslo)

Trochę dziwna transpozycja nazwy regionu na tylko jedno miasto. Czemu tak?

[Obcy]

Däilland, by zarazem było i podobne do Tallina, i miało jakieś znaczenie (tu mianowicie "dolinny region"). Takie nieetymologiczne "naciągactwo" to zjawisko dość powszechne w astralogermańskim, zwłaszcza w nazwach germańskich, słowiańskich lub zwłaszcza (conworldowo) leńchszańskich.

Drugi wypadek z kolei pasuje do dawnego systemu nazewnictwa miast astralskich - nazwy głównych miast często wywodzono od rzeki, od pobliskiego szczytu lub od mikroregionu.

[Obcy]

Del

[Widsið]

Däilland, by zarazem było i podobne do Tallina, i miało jakieś znaczenie (tu mianowicie "dolinny region"). Takie nieetymologiczne "naciągactwo" to zjawisko dość powszechne w astralogermańskim, zwłaszcza w nazwach germańskich, słowiańskich lub zwłaszcza (conworldowo) leńchszańskich.

Drugi wypadek z kolei pasuje do dawnego systemu nazewnictwa miast astralskich - nazwy głównych miast często wywodzono od rzeki, od pobliskiego szczytu lub od mikroregionu.

Jak bardzo dawnego? Østlandet to młody, wczesnodwudziestowieczny neologizm zbiorczy na kilka regionów o relatywnie niewielkich powiązaniach kulturowych. Viken i Akershus byłyby trochę lepszym wyborem.

[Obcy]

Jak bardzo dawnego? Østlandet to młody, wczesnodwudziestowieczny neologizm zbiorczy na kilka regionów o relatywnie niewielkich powiązaniach kulturowych. Viken i Akershus byłyby trochę lepszym wyborem.

Prawdopodobnie o wyborze zaważyła chęć zachowania jakiegoś znaczenia i podobieństwa fonetycznego, a także dawna nazwa Østlou (dosłownie "wschodni ciek"), ze wstawnym "t", obowiązująca do czasów sprzed Wielkiej Wojny Ideologicznej (która się zaczęła ok. 1943). Jednak akurat później w wyniku ruchu tzw. granatowych nacjonalistów "przerzucono" się na człon "-land" (wraz z utrzymaniem wymowy "Ø" jako [o:]), aby sprytnie wykorzystać nazwę większego regionu do podniesienia rangi stolicy Norwegii jako ziemi historycznej, germańskiej przez duże "G" (bowiem człon "lou" był raczej pochodzenia rydwańskiego). Jeszcze myślano o nawiązującej do dawnych tradycji nazwie Harsteniǝ, ale propozycja ta nigdy nie uznała sporego uznania. W Haurenii od 1980 już obowiązuje nazwa Ostlügen, wywiedziona od Østlou.