Humor, ciekawostki i WTF lingwistyczne

[Towarzysz Mauzer]

Ztcw, po prostu nowoczesną terminologię tworzono zapożyczając słowa z rosyjskiego, który w tym względzie był wcześniej rozwinięty.

No dobrze, ale to wciąż mnie nie syci. Skąd brały się wzorce - ze słowników czy ad hoc z prac naukowych, była jakaś debata o rusycyzmach czy nie? Wiem np. tyle, że w Bułgarii najpierw zaczęto próbować pisać w języku ludowym, a dopiero potem go kodyfikować, co jest zupełnie odwrotną sytuacją jak w Słowenii, która zawsze miała dobrych naukowców. Ale muszę, do licha, o tym doczytać.

[Dynozaur]

Ztcw, po prostu nowoczesną terminologię tworzono zapożyczając słowa z rosyjskiego, który w tym względzie był wcześniej rozwinięty.

Ale nawet taka głupia "miłość" jest w bułgarskim rusycyzmem (Любов).

PS: Skoro mowa o miłości, czy to nie ciekawe, że narkomańska białoruska Wikipedja używa polonizmu (Каханне), a taraszkiewicka ruskiego Любоў? Zwykle jest odwrotnie...

[Towarzysz Mauzer]

Ale nawet taka głupia "miłość" jest w bułgarskim rusycyzmem (Любов).

To raczej cerkiewizm, takie widać były zasady czytania jerów, zresztą zgodne z wokalizacjami, jakie dokonywały się nawet w bułgarskich cyrylicznych tekstach kanonu SCS. Nie wiem, jak czytano serbską recenzję SCS (bo pierwotnie miała ona po sztokawsku wymieszane jery), ale po wprowadzeniu ksiąg ruskich i u Serbów się słowo to pojawia, np. w serbskosłowiańskim wierszu Muszickiego z 1819: Da! ljubov k sebi slij u ljubov k Rodu: / V njemu živiš večno ti.

Z bułgarskim jest ten problem, że oni celowo nie chcą odróżniać cerkiewnosłowiańskiego od bułgarskiego i trudno określić, jak te warstwy na siebie zachodziły. Ale wygląda na to, że i tam podejmowano próby pisania po cerkiewnemu. Tak np. wygląda pierwszy tekst, o którym się mówi, że jest po nowobułgarsku (История славѣноболгарская, 1762):

Вѣдѣнїе прежде бывъшижъ в мїрѣ семъ вещеї и дѣянїи, живоущым, на земли . не такмо полезно но и sѣло потребно есть любомоудрый читателю. аще навїкнеши сїхъ често прочїтоваты ѡбогатїши се разоумомъ, и не боудешы вѣсма неїскоусенъ . и младїмъ детемъ и препростїмъ чловѣкомъ, безѡтвѣтенъ. егда по слоучаю въпросїтъ тъ . ѡ преждебывшїхъ въ мїрѣ . црковная деянїя и цркїе исторїки , и с не малїмъ стидомъ боудеши . егда ѡт сїхъ нїчтоже възможеши , ѡтвѣщеваты.

A właśnie...

PS: Skoro mowa o miłości, czy to nie ciekawe, że narkomańska białoruska Wikipedja używa polonizmu (Каханне), a taraszkiewicka ruskiego Любоў? Zwykle jest odwrotnie...

...skąd w białoruskim te podwojone spółgłoski?

[Dynozaur]

...skąd w białoruskim te podwojone spółgłoski?

Z tego, że pierwotnie był tam miękki jer (w ruskim dalej mamy w takich przykładach miękkie znaki -нье) i zdaje się, że ńj > ńń.

[Towarzysz Mauzer]

zdaje się, że ńj > ńń.

No a mamy też b.rus. жыццё - tzn. że psł. Cьje > b.rus. ĆĆe? Tak a propos, dziedzina zajmująca się białoruszczyzną ma w polskiej nauce nazwę kompletnie kuriozalną: białorutenistyka :///

[Wedyowisz]

Cj → C:(j) to częsty proces, w zach.-germ. też tak powstały geminaty. Pragermański miał podobny proces, ale z Cn (prawo Klugego). Zaszło to również prawdopodobnie w  rozwoju *tj, *dj we wsch.-płd.-sł. jako etap pośredni.

Ale nawet taka głupia "miłość" jest w bułgarskim rusycyzmem (Любов).

To raczej cerkiewizm, takie widać były zasady czytania jerów, zresztą zgodne z wokalizacjami, jakie dokonywały się nawet w bułgarskich cyrylicznych tekstach kanonu SCS.

To jasny przejaw odwiecznej macedońskiej hegemonii kulturalnej na Bałkanach!

[spitygniew]

To jasny przejaw odwiecznej macedońskiej hegemonii kulturalnej na Bałkanach!

Jak przystało na naród wywodzący się od Aleksandra Wielkiego!

[Silmethúlë]

Jakiś czas temu była rozmowa o możliwym, bądź nie, nauczaniu małp języka.

All four of these bonobos communicate with humans using a collection of over 400 "lexigram" symbols printed on paper or appearing on computer touch screens. As has been repeatedly documented, these bonobos can think, make plans and understand simple spoken English.

For easier translation, the researcher's keyboard displays the English word just below each lexigram. Or the researcher can type in a word or sentence in English, and the software does its best to translate it into a meaningful string of lexigrams. For example, there is no lexigram for pizza, so the program translates that word into the three-lexigram sequence for bread cheese tomato, a description the bonobos came up with themselves.

Before the touch screen, they used off-the-shelf gaming joysticks to control the computer cursor. The apes mastered that device in no time and soon graduated to using the joystick for its intended purpose: Kanzi is an expert at Pac-Man, while Panbanisha prefers "Sesame Street" video games.

In the 1970s, for instance, the psychologists Beatrix and Allen Gardner reported in Science that they had raised a female chimp named Washoe [PDF] to use and understand 85 signs. What's more, she could combine signs in novel and meaningful ways. For example, she referred to the refrigerator as "open food drink," even though the scientists themselves never used that phrase.

David Premack, a psychologist, and Ann Premack, a science writer, [...] used colored plastic tokens to represent different words and concepts. In a series of experiments, a chimpanzee named Sarah learned to use the tokens to answer sometimes quite abstract questions about objects and their relations. For example, she was taught that a blue triangle token represented an apple; when she was later shown the token and asked what shape and color the object was, she replied that it was round and red, not triangular and blue.

To request a treat from her trainer Tim, for instance, she might press the lexigrams for Lana want Tim give M&M.

Kanzi was never taught to use human language: He acquired it as children do, by being exposed to it. The process began when he was only 6 months old, while researchers were trying to teach lexigrams to his mother, Matata, a bonobo who had been raised in the wild. [...]

For two years, nobody suspected that Kanzi was paying even the slightest attention to the lexigram training [...] It was only when Matata was taken away for a few weeks for breeding that researchers discovered how much Kanzi had picked up. After searching in vain for his mother, he spontaneously began using her keyboard to communicate with his caretakers. What is more, he understood the spoken words that the lexigrams represented, and he could locate their representations on the keyboard.

Ten konkretnie cytat idealnie pokazuje, że to działa na faktycznym rozumieniu słów/obrazków, a nie zauważeniu zależności: jak wcisnę banana, dostanę banana. Tu mamy totalną abstrakcję bez żadnego nagradzania.

What we now believe is that language, rather than being a uniquely human trait, is something other species can develop to varying degrees under the right circumstances—not to our level of sophistication but certainly to the point where we can communicate intelligently with them.

I tak – może nauczenie małp pełnego języka jest niemożliwe (nikt nie nauczył małp żadnego alfabetu, nie jest potwierdzone, że potrafią zrozumieć składnię), ale nawet jeśli nie, to wciąż najwyraźniej są one w stanie rozumieć całkiem abstrakcyjne idee i posługiwać się jakimś kodem do całkiem rozwiniętej komunikacji. Nie do końca język, ale i tak da się już porozmawiać.

Ciekawe jak sytuacja będzie wyglądać za kilkadziesiąt lat, gdy pojawią się kolejne pokolenia małp wychowanych w społeczności komunikujących się ze sobą ludzi i małp, dla których taka komunikacja będzie zupełnie naturalna.


I jeszcze jeden fajny cytat:

One day, Rumbaugh used the computer to say to Kanzi, "Can you make the dog bite the snake?" It is believed Kanzi had never heard this sentence before. In answering the question, Kanzi searched among the objects present until he found a toy dog and a toy snake, put the snake in the dog's mouth, and used his thumb and finger to close the dog's mouth over the snake. In 2001, Alexander Fiske-Harrison, writing in the Financial Times, observed that Kanzi was "asked by an invisible interrogator through head-phones (to avoid cueing) to identify 35 different items in 180 trials. His success rate was 93 per cent."[23] In further testing, beginning when he was 7 ½ years old, Kanzi was asked 416 complex questions, responding correctly over 74% of the time. Kanzi has been observed verbalizing a meaningful noun to his sister.[24]

I jeszcze jeden:

At the same time, it was noticed that every time Kanzi communicated with humans with specially designed graphic symbols, he also produced some vocalization. It was later found out that Kanzi was actually producing the articulate equivalent of the symbols he was indicating, or, in other words, he was "saying" (articulating) these words, although in a very high pitch and with distortions.[13]

[Feles]

nikt nie nauczył małp żadnego alfabetu, nie jest potwierdzone, że potrafią zrozumieć składnię

Nie?! A co z tymi siedmioma miliardami małp z gatunku H. sapiens?

[Vilène]

nikt nie nauczył małp żadnego alfabetu, nie jest potwierdzone, że potrafią zrozumieć składnię

Nie?! A co z tymi siedmioma miliardami małp z gatunku H. sapiens?

To nie są małpy, to są wspólne przodki.

(MSPANC)

[Silmethúlë]

No dobra, poprawiam: jak dotąd żaden przedstawiciel któregokolwiek gatunku małp nie nauczył żadnej małpy z innego gatunku żadnego alfabetu.

[Noqa]

O, i to wygląda bardzo obiecująco. Byłoby prawdziwym przełomem, gdyby okazało się, że potrafimy "stworzyć" kolejny świadomy gatunek.
Mimo to podchodzę jednak sceptycznie, musiałbym zobaczyć to samemu, samemu przetestować i przejrzeć realne wyniki.

[Feles]

http://swiatowidz.pl/?p=7515

[Noqa]

"artsy" - Anglicy podjęli palatalizaję?

[Wedyowisz]

Końcówka -sy (-cy, -sie) tworzy w ang.:

1) hipokorystyki, zdrobnienia: Betsy. Nancy. Patsy, ducksy, petsy, popsy
2) oraz odmiany wyrazów należące do języka dziecięcego: teensy, itsy-bitsy, incy-wincy, pierwotnie tootsie
3) przymiotniki o zabarwieniu w pewnym stopniu drwiąco-pejoratywnym: backwoodsy, folksy, artsy-fartsy

Źródło

Wg tego czegoś, używają też w slangu -ski: brewski, whatevski. Prawie jak nadsat.