Łunaterański układ jednostek

Łunaterański układ jednostek - międzynarodowy układ jednostek miar używany na Łunateraz.

Przedrostki

Przedrostki w systemie łunaterańskim są oparte na dziesiątce, setce i miriadzie.

ɿ (ume-) = 10 = 10¹	ɘ (ka-) = 0,1 = 10^-1
ɿɿ (vai-) = 100 = 10²	ɘɘ (etu-) = 0,01 = 10^-2
ʍ (te-) = 10 000 = 10⁴	ɔ (me-) = 10^-4
ʍʍ (tete-) = 100 mln = 10⁸	ɔɔ (meme-) = 10^-8
c (fsa-) = 10¹⁶	ɜ (fpe-) = 10^-16
cc (fsafsa-) = 10³²	ɜɜ (fpefpe-) = 10^-32

Długość

Podstawową jednostką długości jest akin (ч) definiowany jako 10⁸ promienia atomowego wodoru (orbity elektronu). Promień atomu Bohra to 1 ɔɔч (memeakin).

10^-8 ч ≈ 5,3 · 10^-11 m

1 ч ≈ 5,3 mm

Często stosuje się też jednostki wielokrotne:

teakin: 1 ʍч ≈ 53 m

teteakin: 1 ʍʍч ≈ 529 km

Masa

Podstawową jednostką masy jest bes (ƨ) definiowany jako 10²⁴ masy spoczynkowej protonu.

10^-24 ƨ ≈ 1,67 · 10^-27 kg

1 ƨ ≈ 1,67 g

Jednostkami pochodnymi są:

mebes: 1 ɔƨ ≈ 167,26 ug ≈ 0,167 mg

tebes: 1 ʍƨ ≈ 16,7 kg

Czas

Czas na Łunateraz określa się przez lata łunaterańskie (q, ramu), dni łunaterańskie (o, lika) i podkrotności.

Rok łunaterański to rok syderyczny Łunateraz.

ramu: 1 q ≈ 331,719 d ≈ 0,9 r

Dzień (doba) łunaterański to czas między górowaniami gwiazdy Zeusoles.

lika: 1 o ≈ 1,05 d ≈ 25 h 11 min 15 s

etulika: 1 ɘɘo ≈ 15 min 7 s

melika: 1 ɔo ≈ 9 s

Rzadko stosuje się inną jednostkę (ɣ, vemu) nieopartą na charakterystyce planetarnej. Jest to czas, w jakim światło przemierza 1 akin.

vemu: 1 ɣ ≈ 1,76 · 10^-11 s

Jednostki kalendarzowe

Jednostkami kalendarzowymi są lika (doba) i ramu (rok).

1 q ≈ 316,0796 o

Długość zwykłego roku to 316 dni łunaterańskich. 8 razy w ciągu stulecia (w cyklach 12- i 13-letnich) następuje rok przestępny, 317-dniowy. Przeciętna długość ramu to 316,08 lika. Taki kalendarz spieszy się 1 dobę na ok. 2800 lat łunaterańskich.

Przeliczanie kalendarzy

Lata liczy się w erach (miriada lat, teramu). Era zaczęła się ponad 1794 ramu przed odkryciem Łunateraz przez Ziemian - rok A.D. 2517 to 1794 q w notacji łunaterańskiej. Rozpoczęcie ery nastąpiło w A.D. 887.

data łunaterańska: T_L = T_Z • 1,101061 - 977,18

data ziemska: T_Z = T_L • 0,908215 + 887,49

Przyjęto, że rozpoczęta era to zerowe teramu tysięcznego teteramu, np. pierwszy ramu nowej ery to 1000ʍʍq 0ʍq 0q, a rok poprzedni - 999ʍʍq 9999ʍq 9999q.