Darol: Różnice pomiędzy wersjami
(→Typy) |
(→Grupy) |
||
Linia 149: | Linia 149: | ||
* grupa B (ang. '''''B'''ack vowel'') obejmuje rdzenie zaczynające się '''samogłoską tylną''', np. ''ız'' [{{IPA|ɯz}}], ''ais'' [{{IPA|ɑθ}}], ''ula'' [{{IPA|uɫɑ}}]; | * grupa B (ang. '''''B'''ack vowel'') obejmuje rdzenie zaczynające się '''samogłoską tylną''', np. ''ız'' [{{IPA|ɯz}}], ''ais'' [{{IPA|ɑθ}}], ''ula'' [{{IPA|uɫɑ}}]; | ||
* grupa C (ang. '''''C'''onsonant'') obejmuje rdzenie zaczynające się '''spółgłoską''', np. ''pel'' [{{IPA|pʲeɫ}}], ''lıin'' [{{IPA|ɫɯɲ}}], ''cola'' [{{IPA|koɫɑ}}]. | * grupa C (ang. '''''C'''onsonant'') obejmuje rdzenie zaczynające się '''spółgłoską''', np. ''pel'' [{{IPA|pʲeɫ}}], ''lıin'' [{{IPA|ɫɯɲ}}], ''cola'' [{{IPA|koɫɑ}}]. | ||
+ | |||
+ | {| class=wikitable | ||
+ | !rowspan=2| | ||
+ | !colspan=6|Grupa | ||
+ | |- | ||
+ | !colspan=2|F | ||
+ | !colspan=2|B | ||
+ | !colspan=2|C | ||
+ | |- | ||
+ | !colspan=7|Aspekt wielokrotny | ||
+ | |- | ||
+ | !Osoba | ||
+ | !L. poj. | ||
+ | !L. mn. | ||
+ | !L. poj. | ||
+ | !L. mn. | ||
+ | !L. poj. | ||
+ | !L. mn. | ||
+ | |- | ||
+ | !1. | ||
+ | |''m-''<br/>'''''m'''ilä'' | ||
+ | |''an-''<br/>'''''an'''ilä'' | ||
+ | |''m-''<br/>'''''m'''ohina'' | ||
+ | |''nim-''<br/>'''''nim'''ohina'' | ||
+ | |''im-''<br/>'''''im'''pela'' | ||
+ | |''ni-''<br/>'''''ni'''pela'' | ||
+ | |- | ||
+ | !2. | ||
+ | |colspan=2|''v-''<br/>'''''v'''ilä'' | ||
+ | |colspan=2|''v-''<br/>'''''v'''ohina'' | ||
+ | |colspan=2|''u-''<br/>'''''u'''pela'' | ||
+ | |- | ||
+ | !3. | ||
+ | |colspan=2|''-''<br/>''ilä'' | ||
+ | |colspan=2|''-''<br/>''ohina'' | ||
+ | |colspan=2|''-''<br/>''pela'' | ||
+ | |- | ||
+ | |} | ||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== |
Wersja z 14:57, 5 lut 2011
Darol [däroɫ] (dosł. język) - język sztuczny tworzony przez Milyamda wiosną 2010 roku. Jedną z jego charakterystycznych cech jest odmiana przodówkowa.
Fonologia
Oryginalną cechą jest dwudzielność fonologii. Występują głoski twarde i miękkie. Norma ortograficzna przyjmuje spółgłoski miękkie za alofony spółgłosek twardych przed samogłoskami przednimi.
Spółgłoski
Wargowe | Dziąsłowe | Tylnojęz. | |
---|---|---|---|
Nosowe | m | n/ɲ n |
|
Zwarte | p | t/ts̪ t |
k/tʃ c |
b | d/dz̪ d |
g/dʒ g | |
Szczelinowe | f | s/θ s |
x/ʃ h |
v | z/ð z | ||
Boczne | ɫ/ʎ l |
||
Drżące | r/rʲ r |
Dla symboli w parach:
- pierwszy znak oznacza głoskę przed samogłoskami tylnymi/twardymi;
- drugi znak oznacza głoskę przed samogłoskami przednimi/miękkimi.
Na oznaczenie spółgłoski miękkiej na końcu wyrazu stosuje się literę -i- przed ostatnią samogłoską, np.:
- -oz [oz], -oiz [oð];
- -il [iɫ], -iil [iʎ];
- -ed [ed], -eid [edz̪].
W tabelach symbolizuje to gwiazdka *.
Samogłoski
Przednie | i | ʉ ü |
ɵ ö |
e | ɛ̃ ẽ |
a ä |
---|---|---|---|---|---|---|
Tylne | ɯ ı |
u | o | ʌ̃ ã |
ɑ a |
Czasowniki
Czasowniki odmieniają się przez aspekty, osoby i liczby przyłączając końcówki i przodówki. Koniugacja dzieli się na trzy grupy (F, B, C) i trzy typy (1, 2, 3) w zależności od tego, jak zaczyna i kończy się temat.
Przedrostki zależące od grupy i końcówki determinowane typem współtworzą cyrkumfiksy, np. dla 1. os. l. mnogiej asp. wielokrotnego:
Grupa | ||||
---|---|---|---|---|
F | B | C | ||
Typ | 1 | an-na anüpına |
nim-na nimohina |
ni-na nicolana |
2 | an-a anöla |
nim-a nimıza |
ni-a nipela | |
3 | an-ä anilä |
nim-ä nimasä |
ni-ä nilınä |
Typy
- typ 1 obejmuje rdzenie zakończone samogłoską, np. üpı [ʉpɯ], ohi [oʃi];
- typ 2 obejmuje rdzenie zakończone spółgłoską twardą, np. pel [pʲeɫ], öl [ɵɫ];
- typ 3 obejmuje rdzenie zakończone spółgłoską miękką, np. ais [ɑθ], lıin [ɫɯɲ].
Końcówki zależą od aspektu i liczby.
Aspekt wielokrotny |
Aspekt ciągły |
Aspekt dokonany |
Tryb rozkazujący | |||
---|---|---|---|---|---|---|
l. poj. | l. mn. | |||||
Typ | 1 | -na ~ohina |
- ~ohi |
-n ~ohin |
-nı ~ohinı |
-nã ohinã |
2 | -a ~pela |
- ~pel |
- ~pel |
-ı ~pelı |
-ã pelã | |
3 | -ä ~asä |
- * ~ais |
- * ~ais |
-i ~asi |
-ẽ asẽ |
Grupy
- grupa F (ang. Front vowel) obejmuje rdzenie zaczynające się samogłoską przednią, np. iil [iʎ], öl [ɵɫ], üpı [ʉpɯ];
- grupa B (ang. Back vowel) obejmuje rdzenie zaczynające się samogłoską tylną, np. ız [ɯz], ais [ɑθ], ula [uɫɑ];
- grupa C (ang. Consonant) obejmuje rdzenie zaczynające się spółgłoską, np. pel [pʲeɫ], lıin [ɫɯɲ], cola [koɫɑ].
Grupa | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
F | B | C | ||||
Aspekt wielokrotny | ||||||
Osoba | L. poj. | L. mn. | L. poj. | L. mn. | L. poj. | L. mn. |
1. | m- milä |
an- anilä |
m- mohina |
nim- nimohina |
im- impela |
ni- nipela |
2. | v- vilä |
v- vohina |
u- upela | |||
3. | - ilä |
- ohina |
- pela |