Gardłowe R: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
m (i)
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika)
Linia 9: Linia 9:
  
 
Odbiór społeczny "gardłowego R" jest schizofreniczny. Z jednej strony temu mitycznemu dźwiękowi język francuski zawdzięcza swe rzekome "wyrafinowane i zmysłowe brzmienie".  Z drugiej strony istnienie [ʁ] w języku niemieckim czy arabskim przyczynia się w powszechnej opinii do charkotliwości tych języków. Według rodzimych antysemitów po tym dźwięku można też poznać Żyda.
 
Odbiór społeczny "gardłowego R" jest schizofreniczny. Z jednej strony temu mitycznemu dźwiękowi język francuski zawdzięcza swe rzekome "wyrafinowane i zmysłowe brzmienie".  Z drugiej strony istnienie [ʁ] w języku niemieckim czy arabskim przyczynia się w powszechnej opinii do charkotliwości tych języków. Według rodzimych antysemitów po tym dźwięku można też poznać Żyda.
 
<br clear="all" />
 
===Obrona terminu===
 
[[Plik:IPA kolor.png|right|thumb|710px|zielony - głoski szumiące<br />niebieski i fioletowy - głoski rotyczne<br />czerwony i fioletowy - głoski gardłowe<br />fioletowy - gardłowe R]]
 
 
Gardłowe R można uznać za jednego z mniej egzotycznych przedstawicieli rodziny głosek gardłowych (w szerokim znaczeniu), obejmującej głoski o artykulacji bardziej tylnej niż (prawie) wszystkie znane głoski. Obejmuje ona dla typowego rodzimego użytkownika języka polskiego samogłoskę [ɑ], spółgłoski języczkowe (arabskie "q"), gardłowe (w ścisłym znaczeniu) i nagłośniowe oraz głoski dysząco dźwięczne (praindoeuropejskie "bh" itp.), a niekiedy także miękkopodniebienne [x]. Gardłowe R jest też jedną z głosek rotycznych.
 
  
 
==Wersja typu ''serious business''==
 
==Wersja typu ''serious business''==
Linia 27: Linia 21:
 
==Zobacz też:==
 
==Zobacz też:==
 
*[[taoistyczna fonetyka]]
 
*[[taoistyczna fonetyka]]
 +
*[[Użytkownik:BartekChom/obrona gardłowego R]]
 
[[Kategoria:Kultura forum językotwórców]]
 
[[Kategoria:Kultura forum językotwórców]]

Wersja z 16:39, 8 cze 2010

Uwaga: ze względu na butthurt obiekcje osób z brakiem jakiegokolwiek poczucia humoru, artykuł posiada dwie wersje. Ministerstwo Zdrowia ostrzega: jeżeli także należysz do w/w grupy, czytanie wersji pierwszej może spowodować rozstrój żołądka, raka, a także preskryptywizm.

Wersja dla ludzi z poczuciem humoru

Tak wygląda fragment tabeli IPA.

Gardłowe R (zwane także głębokie gardłowe R) – mityczna głoska, znana głównie z tego, że nie istnieje. Istnienie tej głoski postulowane jest najczęściej przez nooblangerów początkujących conlangerów, jednakże mało kto teorię tę traktuje poważnie.

Pojęcie najczęściej używane jest jednak jako błędna i niepoprawna nazwa na [ʁ] języczkowe (także wśród conlangerów zaawansowanych), słynne z racji jego występowania w języku francuskim. Najczęstszą przyczyną tego błędu jest generalna ignorancja i arogancja, przynajmniej częściowa, nieznajomość dziedziny językoznawstwa zwanej fonetyką.

A tak wyglądałaby tabela IPA, gdyby zwolennicy istnienia gardłowego r mieli rację.

Jak postuluje J. Zavadzki (#6232), prawdopodobnie Francuzi wolą R języczkowe od gardłowego, co oczywiście pozbawione jest podtekstów.

Odbiór społeczny "gardłowego R" jest schizofreniczny. Z jednej strony temu mitycznemu dźwiękowi język francuski zawdzięcza swe rzekome "wyrafinowane i zmysłowe brzmienie".  Z drugiej strony istnienie [ʁ] w języku niemieckim czy arabskim przyczynia się w powszechnej opinii do charkotliwości tych języków. Według rodzimych antysemitów po tym dźwięku można też poznać Żyda.

Wersja typu serious business

Różnica w miejscu artykulacji języczkowym/uwularnym i gardłowym.

Gardłowe R - nieistniejąca głoska, której istnienie jest postulowane przez laików początkujących entuzjastów językoznawstwa. Najczęściej odnosi się ona do r języczkowego (uwularnego), czyli głoski języczkowej drżącej lub dźwięcznej języczkowej szczelinowej. Wiara w istnieje R gardłowego przez osoby niezaznajomione z fonetyką, w tym też logopedów i początkujących conlangerów, wynika z nieodróżniania miejsca artykulacji gardłowego od języczkowego, i założenia, że wszystko, co jest z tyłu jamy gębowej, to gardło. W rzeczywistości spółgłoski gardłowe są wymawiane (oraz brzmią) zupełnie inaczej.

W innych językach

Określenie gardłowe R nie jest wybitnie polskie, w angielskim funkcjonuje np. "wszechobejmujący" termin guttural r, oznaczające jakąkolwiek wymowę fonemicznego r dalszą od dziąsłowej. W językach pozbawionych spółgłosek tylnych szczelinowych, może to nawet oznaczać /ɣ/ lub nawet /x/ (czyli polskie h). Często jest to też wiązane z czysto subiektywnym wrażeniem, że spółgłoski tego typu brzmią "nieprzyjemnie", a wymowa r w taki niestandardowy sposób jest często krytykowana (np. w portugalskim).

Zobacz też: