Język stablaski: Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 16: | Linia 16: | ||
| państwa = [[Kyremylia]] | | państwa = [[Kyremylia]] | ||
| mówiący = ok. 700 000 | | mówiący = ok. 700 000 | ||
| − | | klasyfikacja = | + | | klasyfikacja = |
| − | + | języki butu | |
| − | + | *języki rapaskie | |
| + | **język stablaski | ||
| kraje = Kiremilia | | kraje = Kiremilia | ||
| regulowany = Нападий Кьремлаз Фарагий Пагад | | regulowany = Нападий Кьремлаз Фарагий Пагад | ||
| Linia 237: | Linia 238: | ||
=== Udźwięcznianie i ubezdźwięcznianie grup spółgłoskowych === | === Udźwięcznianie i ubezdźwięcznianie grup spółgłoskowych === | ||
| − | Stablaski | + | Stablaski ma dość konkretne zasady, co do tego, czy daną głoskę czyta się dźwięcznie, czy bezdźwięcznie: |
| + | |||
| + | '''Zbitki CC''' | ||
| + | |||
| + | *Jeśli obydwie głoski są dźwięczne, wymawiamy je dźwięcznie. | ||
| + | *Jeśli obydwie głoski są bezdźwięczne, wymawiamy je bezdźwięcznie. | ||
| + | *Jeśli jedna spółgłoska jest dźwięczna, a druga bezdźwięczna wymawiamy je bezdźwięcznie. | ||
| + | *Jeśli w zbitce występuje głoska м, н, л, љ, р, ў, й lub ү, drugą głoskę czytamy tak jak była. | ||
| + | *Jeśli w zbitce występuje ҁ, zbitkę czytamy dźwięcznie | ||
| + | *Jeśli w zbitce występuje x oraz głoska dźwięczna, x udźwięcznia się. | ||
| + | *Jeśli w zbitce występuje h, h przechodzi (także na piśmie) w x, a jeśli w zbitce jest głoska dźwięczna, h, jako x udźwięcznia się. | ||
| + | |||
| + | '''Zbitki CCC''' | ||
| + | *Jeśli wszystkie trzy głoski w zbitce są dźwięczne, wymawia się je dźwięcznie | ||
| + | *Jeśli wszystkie trzy głoski w zbitce są bezdźwięczne, czytamy je bezdźwięcznie | ||
| + | *Jeśli w zbitce są dwie głoski dźwięczne, zbitkę czytamy dźwięcznie. | ||
| + | *Jeśli w zbitce są dwie głoski bezdźwięczne, zbitkę czytamy bezdźwięcznie | ||
| + | *Jeśli x występuje w zbitce z dwoma głoskami dźwięcznymi, udźwięcznia się. | ||
| + | *Jeśli h występuje w zbitce, przechodzi w x, a w zbitce z dwoma głoskami dźwięcznymi udźwięcznia się. | ||
| + | *Jeśli w zbitce występuje ҁ, zbitka udźwięcznia się. | ||
| + | *Jeśli w zbitce, między dwoma głoskami występuje м, н, л, љ, р, ў, й lub ү, rozbija się je poprzez ь pomiędzy pierwszą głoską a ww. | ||
Wersja z 17:28, 29 gru 2013
| Стабзлаз (Stabzlaz) | |
|---|---|
| Sposoby zapisu: | cyrylica |
| Typologia: | SVO, w pytaniach VSO |
| Faktycznie | |
| Utworzenie: | Spiritus w 2013 |
| Liczba użytkowników | 1 |
| Status urzędowy | |
| Oficjalna regulacja: | Spiritus |
| Kody | |
| Conlanger–3 | dnl.stb.spr |
| W Dianie | |
| Używany w : | Kyremylia |
| Liczba użytkowników | ok. 700 000 |
| Klasyfikacja: | języki butu
|
| Status urzędowy | |
| Język urzędowy : | Kiremilia |
| Oficjalna regulacja: | Нападий Кьремлаз Фарагий Пагад |
| Kody | |
| MTF-5225 | BUT-RAP-STB |
| Przykład | |
| {{{tekst jaki}}} {{{tekst u}}} | |
| Transliteracja {{{transliteracja}}}
| |
| Lista conlangów | |
Blablabla
Fonetyka
Każda samogłoska stablaskiego, prócz и oraz ь posiada wariant zwykły i jotowany - zmiękczający. Dla stablaskiego systemu spółgłoskowego typowym są palatalizajce, dwa sonanty oraz duża liczba afrykat. Spółgłoski tracą dźwięczność w wygłsoie. Fonotaktyka stablaskiego dopuszcza sylaby o budowie (C)(C)(C)V(C)(C)(C)
Samogłoski
| Litery | Morfonemy | Akcentowane po spółgłosce twardej | Akcentowane po spółgłosce miękkiej | Nieakcentowane po spółgłosce twardej | Nieakcentowane po spółgłosce miękkiej | W wygłosie |
|---|---|---|---|---|---|---|
| а, я | [ä] | [ä] | [ä] | [ʌ] | [ɛ] | [ä] |
| ь | [ə] | [ɜ] | [ɛ] | [ə] | [ɛ] | [ɨ] |
| ы, ї | [ɨ] | [ɨ] | [i] | [ɪ̈] | [ɪ] | [ɨ] |
| е, є | [ɛ] | [ɜ] | [ɛ] | [ə] | [ɛ] | [e] |
| и | [i] | [ɨ] | [i] | [ɪ̈] | [ɪ] | [ɪ] |
| о, ё | [ɔ] | [ɔ] | [œ] | [ə] | [œ] | [o] |
| у, ю | [u] | [u] | [y] | [ʊ] | [ʏ] | [ʊ] |
Spółgłoski
| Wargowe | Wargowo-zębowe | Dziąsłowe | Zadziąsłowe | Dziąsłowo-podniebienne | Podniebienne | Miękkopodniebienne | Języczkowe | Krtaniowе | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nosowe | [m] м | [n] н | |||||||
| Boczne aproksymanty | [l] л, [l̩] ьл | [ʟ] љ | |||||||
| Boczne szczelinowe | [ɬ] сл, [ɮ] зл | ||||||||
| Zwarto-boczne szczelinowe | [t͡]ɬ]ћ, [d͡ɮ] ђ | ||||||||
| Zwarte | [p] п, [b] б | [t] т, [d] д | [k] к, [g] г | ||||||
| zwarto-szczelinowe | [t͡s] ц, [d͡z] ѕ | [t͡ʃ] ч, [d͡ʒ] џ | [t͡ɕ] ць, [d͡ʑ] ѕь | [c͡ç] чь, [ɟ͡ʝ] џь | |||||
| Szczelinowe | [f] ф, [v] в | [s] с, [z] з | [ʃ] ш, [ʒ] ж | [ɕ] сь, [ʑ] зь | [ç] шь, [ʝ] жь | [x] х | [ʁ] ҁ | [h] һ | |
| Drżące | [r] р, [r̩] ьр | ||||||||
| Półotwarte | [w] ў | [j] й, [ɥ] ү |
Zapis jerów
Łatwo zauważyć, że spółgłoski palatalizowane zapisywane są z jerem na końcu, a sonanty z jerem na początku. Dodatkowo jerem zapisuje się szuę, jak więc przeczytać słowo np. кабыздасьл (krowa)?
W prastablaszczyźnie palatalizacja mogła być zabarwiona samogłoską (a, e, i, o, u) oraz "neutralna" to jest przyjmować wariant z szuą. Następnie szua z palatalizacją przeszła w samą palatalizację przy spółgłoskach с, з, ш, ж, ц, ѕ, ч, џ, ћ, ђ (by przejść później w spółgłoski miękkie), przed l i r przeszła w sonant oraz przy pozostałych zmieniła się w czystą szuę. Dlatego ь nie ma swojej jotowanej wersji.
Sonantyzacja szuy przed l i r jest starsza od procesu [ʲə] → [ʲ], tak więc sonanty nie zmiękczają.
Przykłady słów z jerami wraz z wymową:
кабыздасьл [kabɪ̈zdasl̩] - krowa цьгап [t͡ɕkap] - powietrze вькар [vəkar] - zwierzę палгысьр [paltɪ̈sr̩] - ręka мукаська [mʊkaɕka] - dół ватахьк [vataxək] - grupa
Udźwięcznianie i ubezdźwięcznianie grup spółgłoskowych
Stablaski ma dość konkretne zasady, co do tego, czy daną głoskę czyta się dźwięcznie, czy bezdźwięcznie:
Zbitki CC
- Jeśli obydwie głoski są dźwięczne, wymawiamy je dźwięcznie.
- Jeśli obydwie głoski są bezdźwięczne, wymawiamy je bezdźwięcznie.
- Jeśli jedna spółgłoska jest dźwięczna, a druga bezdźwięczna wymawiamy je bezdźwięcznie.
- Jeśli w zbitce występuje głoska м, н, л, љ, р, ў, й lub ү, drugą głoskę czytamy tak jak była.
- Jeśli w zbitce występuje ҁ, zbitkę czytamy dźwięcznie
- Jeśli w zbitce występuje x oraz głoska dźwięczna, x udźwięcznia się.
- Jeśli w zbitce występuje h, h przechodzi (także na piśmie) w x, a jeśli w zbitce jest głoska dźwięczna, h, jako x udźwięcznia się.
Zbitki CCC
- Jeśli wszystkie trzy głoski w zbitce są dźwięczne, wymawia się je dźwięcznie
- Jeśli wszystkie trzy głoski w zbitce są bezdźwięczne, czytamy je bezdźwięcznie
- Jeśli w zbitce są dwie głoski dźwięczne, zbitkę czytamy dźwięcznie.
- Jeśli w zbitce są dwie głoski bezdźwięczne, zbitkę czytamy bezdźwięcznie
- Jeśli x występuje w zbitce z dwoma głoskami dźwięcznymi, udźwięcznia się.
- Jeśli h występuje w zbitce, przechodzi w x, a w zbitce z dwoma głoskami dźwięcznymi udźwięcznia się.
- Jeśli w zbitce występuje ҁ, zbitka udźwięcznia się.
- Jeśli w zbitce, między dwoma głoskami występuje м, н, л, љ, р, ў, й lub ү, rozbija się je poprzez ь pomiędzy pierwszą głoską a ww.