Język wielkopolski

wielkopolski wjelkôpôlyś śpraucha
Regiony :	Wielkopolska
Liczba użytkowników	ok. 8 000
Sposoby zapisu:	łaciński
Klasyfikacja:	języki indoeuropejskie języki germańskie języki zachodniogermańskie język wielkopolski
Status urzędowy
Język urzędowy :	jeden z języków pomocniczych w Polsce
Oficjalna regulacja:	-
Kody
Conlanger–1	wp, wpl
Lista conlangów

Język wielkopolski to język zachodniogermański wywodzący się z języka niemieckiego, z silnymi wpływami języka polskiego oraz jego dialektów wielkopolskich w fonologii, gramatyce i słownictwie, używany głównie na terenie zachodniej Wielkopolski.

Alfabet i fonetyka

a	b	c	ć	d	e	ë	f	g	h	i	j
[a]	[b]	[ts]	[tʃʲ]	[d]	[ɛ]	[ə]	[f]	[g]	[h]	[i]	[j]
k	l	ł	m	n	o	ô	p	r	s	ś	t
[k]	[l]	[w]	[m]	[n]	[ɔ]	[wɔ]	[p]	[r]	[s]	[ʃʲ]	[t]
u	w	y	z	ź	(au)	(ch)	(dź)	(ng)	(ou)	(ôu)
[u]	[v]	[ɨ]	[z]	[ʒʲ]	[aʊ]	[x]	[dʒʲ]	[ŋ]	[ɔʊ]	[wɨ]

• i przed samogłoską wymawiane jest jako [ij]
• w przed ô nie jest wymawiane
• półspółgłoski zapisywane podwójnie czyta się pojedynczo

Ewolucja z języka niemieckiego

Zmiany fonetyczne

• skrócenie długich [iː], [uː] oraz [yː] (ale [iː] przes samogłoskami → [ij])
• przejście długiego [ɛː], [eː], [øː] oraz [aɪ̯] w ej
• przejście długiego [oː] oraz [aʊ] w ou
• przejście długiego [aː] w au
• przejście [y] w y
• przejście krótkiego [i] po zębowych w y
• przejście [eːɐ] w ië
• przejście końcowego [ə] w a
• zmieszanie [ɐ] oraz [ə]
• dyftongizacja o oraz ou na początku wyrazu, po samogłosce oraz po spółgłoskach p, b, f, w, m, k, g, h, ch
• wypadnięcie w przed samogłoskami zdyftongizowanymi
• przejście [ʃ] oraz [ç] w ś, a także dopasowanie innych szumiących do jego miejsca artykulacji
• przejście [l] w ł przed spółgłoskami i na końcu wyrazu – z wyjątkiem pozycji, gdzie ta spółgłoska jest sylabiczna
• przejście [pf] w f

Zmiany gramatyczne

• zanik rodzajników, uogólnienie dopełniacza liczby pojedynczej rzeczowników męskich i nijakich na wszystkie rzeczowniki
• uogólnienie końcówki liczby mnogiej -n na wszystkie rzeczowniki
• uproszczenie odmieny przymiotników do jedynie formy predykatywnej, formy nie-predykatywnej liczby mnogiej i formy nie-predykatywnej liczby pojedynczej
• wyrównanie niektórych alternacyj rzeczownika przy pluralizacji i czasownika przy odmianie (ale nie wszystkich)
• swoboda umiejscowienia przedrostków rzeczowników rozdzielnie złożonych w zdaniu
• zanik czasów Imperfekt/Präteritum, Plusquamperfekt oraz Futur II
• zastąpienie form grzecznościowych zaimków poprzez rzeczowniki Hërr i Frou

Przykładowe teksty

Modlitwa Pańska

Z prawej strony zamieszczono dla porównania tekst niemiecki

Fautë unzë, wi ist in himml,	Vater unser im Himmel,
hejlyś wiëda dejn nauma.	geheiligt werde dein Name.
Dejn rejś kômma.	Dein Reich komme.
Dejn willa wiëda,	Dein Wille geschehe,
wi in himml, zou ôuf iëda.	wie im Himmel so auf Erden.
Unzë tejglyśa brout gib unz hôjta.	Unser tägliches Brot gib uns heute.
Und fëgib unz unzë śułdn,	Und vergib uns unsere Schuld,
wi ôuch wië fëgejbn unzën śułdygën.	wie auch wir vergeben unsern Schuldigern.
Und nyśt fyra unz in fëzuchung,	Und führe uns nicht in Versuchung,
zondën ëlejza unz fôn śleśtn.	sondern erlöse uns von dem Bösen.
Amen.	Amen.