Język āhora

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Język āhora
Ka i āhora / Ка и аагора
Sposoby zapisu: łacińskie, cyrylica
Typologia: analityczny
VSO
Faktycznie
Utworzenie: Ulfurinn w 2018
W
Używany w : Wyspy Ogasawara pod althistorycznym panowaniem rosyjskim
Klasyfikacja: języki austronezyjskie
  • języki malajsko-polinezyjskie
    • język āhora
Lista conlangów


Język āhorański (āh. Ka i āhora, Ка и аагора) - język polinezyjski, wyprowadzony z języka proto-malajsko-polinezyjskiego. Używany na althistorycznie rosyjskich Wyspy Ogasawara (nazwa do zmiany na rosyjską). Zapisywany cyrylicą, opcjonalnie łacinką język znajduje się pod wpływem języka rosyjskiego i zawiera wiele slawizmów.

Fonologia

Tak, jak inne języki polinezyjskie, ahorański ma bardzo uproszczony system fonologiczny. Liczy tylko 10 spółgłosek i 5 samogłosek (pojawiających się w wariancie krótkim oraz długim). Zapisywany jest prostym alfabetem cyrylicznym lub łacińskim:


A a
[a]
А а
Ā ā
[aː]
Аа аа
W w
[w]
В в
H h
[h]
Г г
E e
[ɛ]
Е е
Ē ē
[ɛː]
Ее ее
Io io
[iɔ̯]
Ё ё
I i
[i]
И и
Ī ī
[iː]
Ии ии
K k
[k]
К к
M m
[m]
М м
N n
[n]
Н н
O o
[ɔ]
О о
Ō ō
[ɔː]
Оо оо
P p
[p]
П п
R r
[r]
Р р
T t
[t]
Т т
U u
[u]
У у
Ū ū
[uː]
Уу уу
Š š
[ʃ]
Ш ш
Iu iu
[iu̯]
Ю ю
Ia ia
[ia̯]
Я я
ʻ
[ʔ]
I ı
Ng ng
[ŋ]
Нг нг

Morfologia

Język ahorański jest analityczny, podobnie jak inne języki polinezyjskie.

Rzeczownik

Rzeczownik jest nieodmienny, otrzymuje jedynie rodzajniki, które pokazują, w jakiej liczbie (pojedynczej, podwójnej lub mnogiej) się znajduje, oraz czy jest określony lub nieokreślony.

Rodzajniki
l. poj. l. pod. l. mn.
nieokreślony и
i
пару
paru
określony ка и
ka i
ату и
atu i
тууıа и
tūʻa i

Dodanie przed rodzajnikiem partykuły hu oznacza, że słowo jest dopełnieniem. Rodzajnik może występować również w formie dopełniacza.

Rodzajniki
l. poj. l. pod. l. mn.
nieokreślony o
o
пару o
paru o
określony ка o
ka o
ату o
atu o
тууıа o
tūʻa o

Czasownik

Czasownik również jest nieodmienny. Występuje w dziewięciu czasach oraz trzech aspektach.

Aspekt

Aspekt może być pojedynczy, podwójny lub mnogi i odnosi się do powtarzalności danej czynności. Aspekt pojedynczy pełni również zadanie aspektu dokonanego, natomiast mnogi - niedokonanego. Charakterystyczny jest aspekt podwójny, którego celem jest zaakcentowanie, że czynność została wykonana dwa razy.

Czas

W ahorańskim występuje dziewięć czasów:

  • teraźniejszo-ogólny
  • imperfekt
  • perfekt
  • wczorajszy
  • przedwczorajszy
  • jutrzejszy
  • pojutrzejszy
  • przyszły
  • nowa czynność

Przykładowa odmiana przez czasy i aspekty czasownika ааıу/āʻu (jeść):

Czasownik ааıу/āʻu
Czas/Aspekt Aspekt pojedynczy Aspekt podwójny Aspekt mnogi
Teraźniejszy инати ааıу
inati āʻu
нита ааıу
nita āʻu
ни ааıу
ni āʻu
Imperfekt на куру ааıу
na kuru āʻu
та куру ааıу
ta kuru āʻu
куру ааıу
kuru āʻu
Perfekt ина ааıу
ina āʻu
та па ааıу
ta pa āʻu
па ааıу
pa āʻu
Wczorajszy рана ааıу
rana āʻu
рата ааıу
rata āʻu
ра ааıу
ra āʻu
Przedwczorajszy таря на ааıу
taria na āʻu
таря та ааıу
taria ta āʻu
таря ааıу
taria āʻu
Jutrzejszy акоо на ааıу
akō na āʻu
акоо та ааıу
akō ta āʻu
акоо ааıу
akō āʻu
Pojutrzejszy акаа на ааıу
akā na āʻu
акаа та ааıу
akā ta āʻu
акаа ааıу
akā āʻu
Przyszły ну на ааıу
nu na āʻu
ну та ааıу
nu ta āʻu
ну ааıу
nu āʻu
Nowa czynność еганy ааıу
ehanu āʻu
егатy ааıу
ehatu āʻu
ега ааıу
eha āʻu

Teksty

Kraby

Тууıа и кара

Па ги тууıа и кара шани ıи парипа кераа ру тара, паıаа иıава аку па ара у пее маıанаа. Ни ааıу каму а ида. Па рикуıаатута ау гу туа и кара, паı куру пя ау, па ну темее ида у вера, ии ни вата ру кути ıи иıава шани ıи парипа аку и шатиıи шати ıи кена.


Tū‘a i kara

Pa hi tū‘a i kara šani ‘i paripa kerā ru tara, pa’ā i‘awa aku pa ara u pē ma‘anā. Ni ā‘u kamu a ida. Pa riku’ātuta au hu tua i kara, pa‘ kuru pia au, pa nu temē ida u wera, ī ni wata ru kuti ‘i i‘awa šani ‘i paripa aku i šati‘i šati ‘i kena.

Słownik

Polski Ahora (cyr.) Ahora (łac.) Etymologia
krab и кара i kara pmp. *gaRaŋ
daleko шаук šauk pmp. *zauq
iść ракау rakau pmp. *lakaw
ja аку aku pmp. *aku
ty кааıу kā‘u pmp. *kahu
on я ia pmp. *ia
my inkl. аами āmi pmp. *taami
my ekskl. ами ami pmp. *ami
wy ку ku pmp. *kamu
oni ита ita pmp. *ida
nie (neg.) -ат -at pmp. *ati
wyjść przeciwko рапан rapan pmp. *laban
móc мош moš ros. мочь
książę и кяш i kiaš ros. князь
jeden ага aha pmp. *asa
dwa дууıа dū‘a pmp. *duha
trzy теру teru pmp. *telu
cztery епаа epā pmp. *epat
pięć има ima pmp. *ima
jeden (człowiek) аıега a‘eha pmp. *a-esa
dwóch (ludzi) таıуга ta‘uha pmp. *da-duha
trzech (ludzi) таıеру ta‘eru pmp. *ta-telu
czterech (ludzi) аıепаа a‘epā pmp. *a-epat
pięciu (ludzi) раıима ra‘ima pmp. *la-lima
tylko тора tora ros. то́лько
prosić неи nei pmp. *ŋeni
prośba и неи i nei pmp. *ŋeni
wuj и мама i mama pmp. *mama
pięciu (ludzi) раıима ra‘ima pmp. *la-lima
tylko тора tora ros. то́лько
prosić неи nei pmp. *ŋeni
prośba и неи i nei pmp. *ŋeni
wuj и мама i mama pmp. *mama
mój ıу ‘u pmp. *-ku
twój каıю ka‘iu pmp. *kamu-yu
jego ни ni pmp. *ni
nasz inkl. ıа ‘a pmp. *-ta
nasz ekskl. ıами ‘ami pmp. *m-ami
wasz ıаму ‘amu pmp. *n-amu
ich куу pmp. *qu
wysłać кату katu pmp. *kadu
i маи mai pmp. *mai
mówić паяк paiak pmp. *bajaq
patrzeć ирау irau pmp. *ilaw
gotowy гатоуıии hatou‘ī ros. гото́вый
wsystko апа угё apa uhio pmp. *apa + ros. всё
bardzo маıугак ma‘uhak pmp. *ma-tuhaq
przechwalać się гуагатигя huahatihia ros. хва́статься
a а a ros. *a
wiedzieć такуıа taku‘a pmp. taqu-an
że ин in pmp. *in
Bóg Пог Poh ros. Бог
hardy кории korī ros. го́рдый
do па pa pmp. *ba
łaska и мират i mirat ros. ми́лость
pokorny пакории pakorī ros. поко́рный
żeby ока oka
siła и кегер i keher pmp. *keseR
w паа pmp. *ba
przyszłość и утеги i utehi pmp. *udehi
przy ри ri ros. при
wioska и рипук i ripuk pmp. *lipuq
przeszłość и каı i ka‘ pmp. *ka-
z тена tena pmp. *deŋan
zacząć кешу kešu pmp. *kezut
walczyć тук tuk pmp. *tug
walka и парипа i paripa ros. борьба́
okrutny шигокии šihokī ros. жесто́кий
najpierw пунаа punā pmp. *buŋas
zabić паıатаи pa‘atai pmp. *pa-p-atay
kiedy каииıа kaī‘a pmp. *kaija
między герет heret pmp. *selet
wojownik и паıунук i pa‘unuk pmp. *pa-bunuq
uderzyć пару paru pmp. *palu
plecy и пури i puri pmp. *burit
ktoś тума tuma pmp. *duma