Język anatolski

anatolski, nowoanatolski ho tungiz hellingijø
Utworzenie:	tqr w 2012
Sposoby zapisu:	łacinka
Typologia:	SOV
Kody
Conlanger–1	ant
Conlanger–3	pos.ant.tqr
Lista conlangów

Zobacz też słownik tego języka.

Język anatolski (izjihu andolú, także izjihu andolú uwu - język nowoanatolski) - język słowiański, należący do osobnej grupy anatolskiej. Język zachował cechy, które zanikły w innych językach słowiańskich, ale ewoluował w sposób bardzo różny od innych słowiańskich. Pochodzi w prostej linii od języka średnioanatolskiego.

Historia

Język staroanatolski oddzielił się bardzo wcześnie od języka wspólnosłowiańskiego, bo badania języka wykazują brak drugiej palatalizacji, a także brak przestawki słowiańskiej. Lud władający tym językiem ok 650 roku osiedlił się w okolicach Kallipolis. W 813, uciekając przed bułgarskimi wojskami, przeprawił się na drugą stronę Hellespontu, a w następnych latach wędrował na wschód. Po podboju przez Turków język uległ wielkim wpływom tureckim (zwłaszcza w słowach dotyczących władzy i powinności), arabskim (zwłaszcza religia, nauka i sztuka), ormiańskim i perskim. W połowie XIX wieku odkryty przez rosyjskich etnografów. Rosjanie promowali zapis cyrylicą, ale po wprowadzeniu zapisu łacinką języka tureckiego, alfabet ten przyjął się także w języku anatolskim. Słowianie anatolscy nigdy nie stosowali głagolicy, w średniowieczu używali alfabetu greckiego do zapisu swojego języka, jednak takie zapiski urywają się pod koniec XI wieku, i nie ma ich zbyt dużo - większość dokumentów pisano greką. Od XVI wieku notuje się używanie pisma arabskiego - fakt ponownego wyjścia z cienia uznaje się za początek języka średnioanatolskiego. Literatura średnioanatolska jest dosć bogata, zwłaszcza jeśli język ten był językiem mniejszościowym. Język średnioanatolski był używany długo po wykształceniu się języka nowoanatolskiego - literatura w tym języku przeważała nawet w pierwszej połowie XX wieku - co sugeruje diglosję, przynajmniej na początku różnicowania się języków. Język nowoanatolski dzieli się na dwa, bądź trzy odmiany - w dialekcie wschodnim nastąpiła aspiracja /k/, /t/ i /p/, które przeszły później w /x/, /s/ i /f/ (z wyjąkiem mniejszościowego dialektu ilísvu, który zachował te aspiranty), a w dialekcie zachodnim nastąpiło udźwięcznienie tychże głosek. Dialekt wschodni jest dominujący, toteż w tym artykule to on jest opisywany.

Fonetyka

Dźwięki hellingijø

Zapis	IPA	Przykład
a	/a/
ă	/ə/
b	/b/
d	/d/
e	/e/
f	/f/
g	/g/
h	/x/
i	/i/
j	/j/, /ʲ/
k	/k/
l	/l/
m	/m/
n	/n/
o	/o/
p	/p/
r	/ɾ/
s	/s/
ś	/ɕ/
š	/ʃ/
t	/t/
u	/u/
v	/v/
z	/z/
ź	/ʑ/
ž	/ʒ/

Gramatyka

Rzeczowniki

Rzeczowniki mają trzy deklinacje, i dwa rodzaje - męski i żeński.

I deklinacja

Nieosobowe rzeczowniki rodzaju męskiego

Deklinacja huju (m) - koń

	l. pojedyncza	l. mnoga
Nom.	huju	huji
Gen.	huja	huju
Dat.	huju	hujm
Abl.	hujuă	hujijă
Acc.	huju	huji

II deklinacja

Osobowe rzeczowniki rodzaju męskiego

Deklinacja sinu (m) - syn

	l. pojedyncza	l. mnoga
Nom.	sinu	sinujă
Gen.	sină	sinuju
Dat.	sinabi	sinum
Abl.	sinué	sinujé
Acc.	sini	sinij

III deklinacja

Rzeczowniki rodzaju żeńskiego.

Deklinacja ženă (f) - kobieta, żona

	l. pojedyncza	l. mnoga
Nom.	ženă	ženjă
Gen.	ženi	ženju
Dat.	ženi	ženjam
Abl.	žené	ženjé
Acc.	ženă	ženjă

Czasowniki

Koniugacja ritj - mówić

	czas przeszły dokonany	czas przeszły niedokonany	czas teraźniejszy	czas przyszły dokonany	czas przyszły niedokonany
sg.	ri	raś	ris	buri	buraś
pl.	riś	ra	rus	buriś	bura

Zaimki

Deklinacja zaimków

	ja	ty	on	ona	my	wy	oni	one
Nom.	azu/mji	tji			nji	vji
Gen.	mas	sas			nas	vas
Dat.	mam	sam			nam	vam
Abl.	mamă	samă			namă	vamă
Acc.	mji	tji			nji	vji

Przymiotniki

Przymiotniki przejmują końcówkę opisywanego rzeczownika.