|
Język atoariański So Attoeuriche Spraye
[ˈsɔ ˈattɔɛʊriʃə ˈspɑjə]
|
Sposoby zapisu:
|
Cyrylica
|
Typologia:
|
Fleksyjny VSO
|
Faktycznie
|
Utworzenie:
|
Henryk Pruthenia w 2018
|
W Adnacie
|
Używany w :
|
brak
|
Lista conlangów
|
Język atoariański(at. So Attoeuriche Spraye [ˈsɔ ˈattɔɛʊriʃə ˈspɑjə]) - język używany w Adnacie.
Zmiany dźwiękowe
- -ō, -ô > -a, -ō
- ū > ō
- ŭ́ > ŏ́ (u > o pod akcentem)
- eu, au, ai > io, o, ai
- -ą, -ǭ > a
- -jį > -i
- ô > ō
- ē > ā
- -uz, -az > -∅
- wC- > C-
- VwV > VV
- z > r
- Vt_ (r, l, n, m, j, w) > d
- -ij- > -j-
- th > d-, -d-
- hr, hl, hm, hn > fr, fl, fm, fn
- w- > g-
- io > ie
- o, a, e > ou, au, ie (przed l, r, n, m)
- āw, ōj > ōw, ūj
- -b-, -d- > v, ss
- kj, kk, k_{i, e} > ʃ
- skN, skR > kN, kR
- sk > ʃ
- V̄́m, V̄́n > V́mb, V́nd
- ā, ō, ī > a, o, ie
- ūj > ȳ > y
- jotyzacja (przed i, j, Cj):
- sw > hw > k
- st > ss
- eV > iV
- V -k, -g > V̄
- VsC > V̄C
- ttj > ss
- h > ∅
- orC > œrC
- VlC > VC
- CVrC > CrVC
- -g-, -k- > ∅, y
- î, ô, ê > ai, u, ie
- -a, -u > e
- Cj > C
- VwC > VC
- wi > ji
- w > v
Gramatyka
Zaimek
Funkcję zaimków osobowych 3. osoby pełnią rodzajniki określone i nieokreślone
Zaimki osobowe
Przypadek
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
2.
|
Zwrotny
|
1.
|
2.
|
Nom.
|
iê
|
do
|
|
gier
|
yor
|
Gen.
|
miene
|
diene
|
siene
|
ounsier
|
irier
|
Dat..
|
mir
|
dir
|
sir
|
ounsi
|
iri
|
Acc.
|
miê
|
diê
|
siê
|
oun
|
iri
|
Ins.
|
mir
|
dir
|
sir
|
ounsi
|
iri
|
Zaimki osobowe pytające
Przypadek
|
kto?
|
co?
|
Nom.
|
vaur
|
vat
|
Gen.
|
va
|
vas
|
Dat..
|
vaumai
|
vaumai
|
Acc.
|
vaune
|
vat
|
Ins.
|
vaune
|
vaune
|
Zaimki osobowe dzierżawcze
Sg
|
Pl
|
1.
|
2.
|
Zwrotny
|
1.
|
2.
|
mien
|
dien
|
sien
|
ounsier
|
irier
|
Zaimek osobowy pytający dzierżawczy
czyj?
|
vas
|
Rodzajnik
Rodzajnik określony
Przypadek
|
Sg
|
Pl
|
m
|
f
|
n
|
Nom.
|
da
|
d'
|
so
|
s'
|
dat
|
dt'
|
dour
|
dr'
|
Gen.
|
da
|
d'
|
dairo
|
dr'
|
das
|
ds'
|
dairo
|
dr'
|
Dat..
|
daumai
|
dm'
|
dairy
|
dr'
|
daumai
|
dm'
|
daime
|
dm'
|
Acc.
|
daune
|
dn'
|
do
|
d'
|
dat
|
dt'
|
dour
|
dr'
|
Ins.
|
daune
|
dn'
|
daire
|
dr'
|
daune
|
dn'
|
daime
|
dm'
|
Rodzajnik nieokreślony
Przypadek
|
Sg
|
Pl
|
m
|
f
|
n
|
Nom.
|
ain
|
n'
|
aine
|
n'
|
ainat
|
nt'
|
aino
|
ain'
|
Gen.
|
aini
|
n'
|
ainaire
|
ainr'
|
aini
|
n'
|
ainaire
|
ainr'
|
Dat..
|
ainaumai
|
aim'
|
ainairy
|
ainr'
|
ainaumai
|
aim'
|
ainaime
|
aim'
|
Acc.
|
ainaun
|
ain'
|
aine
|
n'
|
ainat
|
nt'
|
aino
|
ain'
|
Ins.
|
ainaune
|
ain'
|
ainaire
|
ainr'
|
ainane
|
ain'
|
ainaire
|
ainr'
|
Rzeczownik
Deklinacja -a- m
Przypadek
|
Sg
|
Pl
|
Nom.
|
gouf
|
goufa
|
Gen.
|
goufe
|
goufe
|
Dat.
|
goufai
|
goufaume
|
Acc.
|
goufe
|
goufaun
|
Ins.
|
goufe
|
goufaumi
|
Deklinacja -ja- m
Przypadek
|
Sg
|
Pl
|
Nom.
|
attoaurari
|
attoaurara
|
Gen.
|
attoaurare
|
attoaurare
|
Dat.
|
attoaurarai
|
attoauraraume
|
Acc.
|
attoaurare
|
attoauraraun
|
Ins.
|
attoaurare
|
attoauraraumi
|
Deklinacja -i- m
Przypadek
|
Sg
|
Pl
|
Nom.
|
gât
|
gassie
|
Gen.
|
gassie
|
gassie
|
Dat.
|
gassie
|
gassime
|
Acc.
|
gassi
|
gassin
|
Ins.
|
gassie
|
gassimi
|
Deklinacja -ō- f
Przypadek
|
Sg
|
Pl
|
Nom.
|
goule
|
goulo
|
Gen.
|
goulo
|
goulo
|
Dat.
|
gouly
|
goulome
|
Acc.
|
goule
|
goulo
|
Ins.
|
goule
|
goulomi
|
Deklinacja -ô- n
Przypadek
|
Sg
|
Pl
|
Nom.
|
yerto
|
yirtone
|
Gen.
|
yirtini
|
yirtauno
|
Dat.
|
yirtini
|
yirtaume
|
Acc.
|
yirto
|
yirtone
|
Ins.
|
yirtine
|
yirtaumi
|
Przymiotnik
Przymiotnik
Przypadek
|
Sg
|
Pl
|
m
|
f
|
n
|
Nom.
|
car
|
care
|
carat
|
carai
|
Gen.
|
cari
|
carairo
|
cari
|
carauno
|
Dat.
|
caraumai
|
carairy
|
caraumai
|
caraume
|
Acc.
|
caraune
|
care
|
care
|
caraunun
|
Ins.
|
caraune
|
caraire
|
caraune
|
caraumi
|
Przysłówek
Przysłówki odprzymiotnikowe tożsame są z formą przymiotnika w rodzaju nijakim. Inne przymiotniki mogą być tworzone od wielu różnych form, takich jak skrócone wyrażenia przyimkowe, przysłówki odziedziczone, etc.
Imiesłowy w funkcji przysłówkowej tworzone są od męskiej formy imiesłowu.
Czasownik
Czasowniki odmieniają się przez osoby, czasy, liczby, strony, i tryby. Wydziela się dwa rodzaje czasowników: mocne i słabe.
Formy czasowników
Czasowniki Mocne
Koniugacja
|
Samogłoska
|
PG
|
AT
|
I
|
II
|
III
|
I
|
I
|
ie
|
ai
|
i
|
II
|
II
|
ie
|
o
|
o
|
e
|
o
|
o
|
o
|
o
|
o
|
III
|
III
|
i
|
a
|
o
|
i
|
au
|
ou
|
e
|
a
|
o
|
ie
|
au
|
ou
|
IV
|
e
|
a
|
o
|
o
|
a
|
o
|
V
|
IV
|
e
|
a
|
e
|
VI
|
V
|
a
|
o
|
a
|
VII
|
VI
|
ai
|
e
|
ai
|
o
|
e
|
o
|
V
|
e
|
V
|
Lista odmiany czasowników
Czasowniki Mocne
Koniugacja
|
Samogłoska
|
Znaczenie
|
PG
|
AT
|
I
|
II
|
III
|
I
|
I
|
giete giet
|
gait
|
gitâu
|
wiedzieć
|
II
|
II
|
biesse bied
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
III
|
III
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
IV
|
|
|
|
|
|
|
|
|
V
|
IV
|
|
|
|
|
VI
|
V
|
|
|
|
|
VII
|
VI
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Czas teraźniejszy
Koniugacja w czasie teraźniejszym
Osoba
|
Mocne
|
Słabe
|
I -j-
|
II -v-
|
Sg
|
Pl
|
Sg
|
Pl
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
e
|
aume
|
e
|
aume
|
e
|
ome
|
2.
|
ir¹
|
it¹
|
ier
|
iet
|
œr
|
ot
|
3.
|
i¹
|
aud
|
ie
|
aud
|
œ
|
od
|
- ¹przed tymi końcówkami dochodzi do i-przegłosu.
Imperfekt
Koniugacja w imperfekcie
Osoba
|
Mocne
|
Słabe
|
I -j-
|
II -v-
|
Sg
|
Pl
|
Sg
|
Pl
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
|
um
|
de
|
dasse
|
osse
|
ossas
|
2.
|
r
|
ur
|
dier
|
dassut
|
ossier
|
ossat
|
3.
|
|
un
|
die
|
dassun
|
ossie
|
ossun
|
Perfekt
Tryb rozkazujący
Formę trybu rozkazującego tworzy się od drugiej osoby czasu teraźniejszego (przy czym pod wpływem analogii zachowuje się przegłos). Czasowniki mocne i słabe II koniugacji przyjmują końcówkę zerową, podczas gdy czasowniki słabe I koniugacji przyjmują końcówkę -ie.
Bezokolicznik
Bezokolicznik może przyjąć jedną z dwóch końcówek:
- -au - dla zdecydowanej większości czasowników;
- -o - dla małej części czasowników, przynależących przede wszystkim do II słabej koniugacji.
Imiesłowy
W języku atoariańskim występują dwa imiesłowy:
- czynny - tworzony poprzez dodanie końcówki -d do bezokolicznika;
- bierny - tworzony różnie w zależności od klasy czasownika; czasowniki mocne przyjmują III formę w funkcji przysłówkowej, a także w funkcji orzecznika i nom. sg. m., a w reszcie przypadków zależnych ich temat rozszerzany jest o -ss, a dla czasowników słabych w obu funkcjach występuje końcówka -iss.
Teksty
Owca i konie
Dat chape o dr'eva
|
Owca i konie
|
Op oulie dt'chape, yiliê ne abdie goule, sav dr'evaun: ain drû ain'caraune gaugne, tvây hof ain'grotaune gaunaumi, o drîd feurdie chvaivat ain'maune. Dat chape sagdie dm'evaume: „Yirtine smriet miê, sevaud, vat n'maun bid mayo dm'evaume.” Dr'eva aundreudossun: Yrie, chape, yirtaumi oun smrietaud, sevaud, vo n'maun, maïsser, nim dienaune goule sir siebaumai. O dt'chape ne abie goule.” Yriss dat, dt'chape raun dour ain'eviene.
|
Na wzgórzu owca, która nie miała wełny, zobaczyła konie: jeden ciągnął ciężki wóz, drugi dźwigał wielki ładunek, a trzeci wiózł szybko człowieka. Owca rzekła do koni: „Serce mnie boli, widząc, co człowiek nakazuje robić koniom”. Konie odpowiedziały: „Słuchaj, owco, serca nas bolą, kiedy widzimy, jak człowiek, pan, zabiera twoją wełnę na płaszcz dla samego siebie. I owca nie ma wełny”. Usłyszawszy to, owca pobiegła przez równinę.
|