Język miecki: Różnice pomiędzy wersjami
Linia 39: | Linia 39: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | | + | | {{gray|{{IPA|ɡ}}}} |
|- | |- | ||
! Szczelinowe | ! Szczelinowe | ||
Linia 52: | Linia 52: | ||
| {{IPA|l}} | | {{IPA|l}} | ||
| {{IPA|r}} | | {{IPA|r}} | ||
− | | | + | | {{gray|{{IPA|j}} «'''i'''»}} |
− | | | + | | {{gray|{{IPA|w}} «'''u'''»}} |
|} | |} | ||
Linia 71: | Linia 71: | ||
! Przymknięte | ! Przymknięte | ||
| {{IPA|i}} <br/> {{IPA|u̯i}} | | {{IPA|i}} <br/> {{IPA|u̯i}} | ||
− | | | + | | {{gray|{{IPA|ɨ}} «'''y'''»}} |
− | | {{IPA|u}} <br/> {{IPA|i̯u}} <br/> | + | | {{IPA|u}} <br/> {{IPA|i̯u}} <br/> {{gray|{{IPA|u̯ɯ}} «'''û'''»}} |
|- | |- | ||
! Średnie | ! Średnie | ||
Linia 81: | Linia 81: | ||
! Średnie centr. | ! Średnie centr. | ||
| {{IPA|eə̯}} «'''è'''» <br/> {{IPA|i̯eə̯}} «'''iè'''» <br/> {{IPA|u̯eə̯}} «'''uè'''» | | {{IPA|eə̯}} «'''è'''» <br/> {{IPA|i̯eə̯}} «'''iè'''» <br/> {{IPA|u̯eə̯}} «'''uè'''» | ||
− | | {{IPA|ə}} «'''à'''» <br/> {{IPA|i̯ə}} «'''ià'''» <br/ | + | | {{IPA|ə}} «'''à'''» <br/> {{IPA|i̯ə}} «'''ià'''» <br/> {{IPA|u̯ə}} «'''uà'''» |
| {{IPA|oə̯}} «'''ò'''» <br/> {{IPA|i̯oə̯}} «'''iò'''» <br/> {{IPA|u̯oə̯}} «'''uò'''» | | {{IPA|oə̯}} «'''ò'''» <br/> {{IPA|i̯oə̯}} «'''iò'''» <br/> {{IPA|u̯oə̯}} «'''uò'''» | ||
|- | |- | ||
Linia 92: | Linia 92: | ||
Uwagi: | Uwagi: | ||
* /{{IPA|ɨ u̯ɯ}}/ są wyróżniane tylko w niektórych dialektach. W języku standardowym odpowiadają im /{{IPA|ə u}}/. | * /{{IPA|ɨ u̯ɯ}}/ są wyróżniane tylko w niektórych dialektach. W języku standardowym odpowiadają im /{{IPA|ə u}}/. | ||
− | |||
* Wielu użytkowników języka nie czyni różnicy między połączeniami /{{IPA|i̯eə̯ i̯ə i̯oə̯}}/ oraz między /{{IPA|u̯eə̯ u̯ə u̯oə̯}}/. | * Wielu użytkowników języka nie czyni różnicy między połączeniami /{{IPA|i̯eə̯ i̯ə i̯oə̯}}/ oraz między /{{IPA|u̯eə̯ u̯ə u̯oə̯}}/. | ||
Linia 234: | Linia 233: | ||
| | | | ||
| | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 260: | Linia 261: | ||
| | | | ||
| | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! m- | ||
+ | | -mp- | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | -mb- | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
|- | |- | ||
! r- | ! r- |
Wersja z 08:48, 30 gru 2015
Język miecki — język z rodziny zachodniogermańskiej, używany w alternatywnej rzeczywistości w środkowej Europie, na terenach między rzeką Łabą a Wisłą.
Historia
Historię języka mieckiego można podzielić na następujące okresy:
- proto-miecki, późna starożytność;
- staromiecki, wczesne średniowiecze;
- średniomiecki, późne średniowiecze;
- nowomiecki, nowożytność i współczesność.
Fonologia
Spółgłoski
Wargowe | Zębowe | Dziąsłowe | Podniebienne | Mk-podn. | |
---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m | n | |||
Zwarte bdź. | p | t | k | ||
Zwarte dź. | b | d | ɡ | ||
Szczelinowe | f | s | |||
Półotwarte | ʋ «v» | l | r | j «i» | w «u» |
Uwagi:
- /ɡ/ nie występuje w słowach rodzimych.
- /j w/ są niezgłoskowymi odpowiednikami samogłosek /i u/.
- W większości dialektów (lecz nie odmianie standardowej) /n t d s/ palatalizują do [nʲ tsʲ dzʲ sʲ] lub [ɲ tɕ dʑ ɕ] przed /i i̯/.
Samogłoski
Przednie | Środkowe | Tylne | |
---|---|---|---|
Przymknięte | i u̯i |
ɨ «y» | u i̯u u̯ɯ «û» |
Średnie | e i̯e u̯e |
o i̯o u̯o | |
Średnie centr. | eə̯ «è» i̯eə̯ «iè» u̯eə̯ «uè» |
ə «à» i̯ə «ià» u̯ə «uà» |
oə̯ «ò» i̯oə̯ «iò» u̯oə̯ «uò» |
Otwarte | a i̯a u̯a |
Uwagi:
- /ɨ u̯ɯ/ są wyróżniane tylko w niektórych dialektach. W języku standardowym odpowiadają im /ə u/.
- Wielu użytkowników języka nie czyni różnicy między połączeniami /i̯eə̯ i̯ə i̯oə̯/ oraz między /u̯eə̯ u̯ə u̯oə̯/.
Fonotaktyki
Następujące zbitki spółgłoskowe są dopuszczalne na początku wyrazu:
-p | -t | -k | -s | -m | -n | -v | -r | -l | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
p- | ps- | pn- | pr- | pl- | |||||
b- | br- | bl- | |||||||
f- | fr- | fl- | |||||||
v- | vr- | vl- | |||||||
t- | tv- | tr- | |||||||
d- | dv- | dr- | |||||||
s- | sp- | st- | sk- | sm- | sn- | sv- | sl- | ||
k- | ks- | kn- | kv- | kr- | kl- | ||||
g- | gn- | gr- | gl- |
Następujące zbitki spółgłoskowe są dopuszczalne w środku wyrazu:
-p | -t | -k | -b | -d | -m | -n | -v | -r | -l | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
f- | -ft- | |||||||||
t- | -tl- | |||||||||
s- | -sp- | -st- | -sk- | |||||||
m- | -mp- | -mb- | ||||||||
r- | -rv- | |||||||||
l- | -lv- |
Sandhi
Bardzo częsty przykład sandhi to asymilacja nosowa. Dotyczy ona przyimków, przymiotników i liczebników stojących przed rzeczownikami i kończących się «-è -ò -à»:
- è (przedimek nieokreślony)
- sievò siedem
- evà swój, własny
Przed /m n/ te końcówki zmieniają się w «-e -o -à» (ta ostatnia pozostaje niezmieniona):
- e modar matka (nieokr.)
- sievo modri siedem matek
- evà modar swoja matka
Przed /b p/ te końcówki zmieniają się w «-em -om -àm»:
- em broar brat (nieokr.)
- sievom brori siedmiu braci
- evàm broar swój brat
Przed /d t ɡ k/ te końcówki zmieniają się w «-en -on -àn»:
- en tàt ząb (nieokr.)
- sievon tèti siedem zębów
- evàn tàt swój ząb
Przed samogłoskami te końcówki w większości przypadków również zmieniają się «-en -on -àn», lecz niektóre słowa posiadają własne, oboczne formy:
- iè w → ien arbeste na jesieni
- uè około → uemb arbest około jesieni
Przed /f s ʋ l r/ końcówki zachowują swoją oryginalną formę:
- è valf wilk (nieokr.)
- sievò velfi siedem wilków
- evà valf swój wilk
Morfologia
Liczebniki
1. | en | 11. | èlfà | ||
---|---|---|---|---|---|
2. | tve | 12. | tvalif | 20. | tvetie |
3. | try | 13. | trytà | 30. | trytie |
4. | fiar | 14. | fiartà | 40. | fiartie |
5. | fièf | 15. | fièftà | 50. | fièftie |
6. | sias | 16. | siastà | 60. | siastie |
7. | sievò | 17. | sievontà | 70. | sievontie |
8. | ato | 18. | atotà | 80. | atotie |
9. | niavò | 19. | niavontà | 90. | niavontie |
10. | tià | 100. | ondard | ||
1000. | tusend |