Język pojski: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 17:22, 1 lip 2017

Пой таал język pojski

Sposoby zapisu:	cyrylica
Typologia:	SVO
W Kyonie
Utworzenie:	Spiritus w 2015 (pierwsze wersje wcześniej)
Regiony :	Pojka
Liczba użytkowników	do ustalenia
Klasyfikacja:	??
Kody
conlanger-3	`kyn.poj.spr`
Przykład
Чө мұҗ-ін фий қа зі Суед фий ка То віжұ чө лээх, сіх чө мұҗ-ін фий қа дэ чө фоох дэ чө пил-ін мїкі, фа жее чи Суед фий ка мі тіс лі.
Lista conlangów

Język pojski (Пой таал [pɔj tɑːɮ]) — język Kyonu używany przez Pojów północno-zachodniej części Dewii, zwanej Pojką.

Zapis i wymowa

Samogłoski

Pojski system samogłoskowy składa się łącznie z 36 samogłosek. W standardowej pojszczyźnie znaleźć można 9 podstawowych fonemów samogłoskowych, idących zgodnie ze schematem: otwarte — 2 (/æ/, /ɑ/), średnie — 3 (/e/, /ə/, /o/) przymknięte — 4 (/i/, /ʏ/, /ɨ/, /u/). Historycznie pojski posiadał 5 "klasycznych" samogłosek; nowe powstały w wyniku przegłosu:

/æ/ i /ɑ/ przegłaszają się nawzajem,
/e/ i /o/ przegłaszają się do /ə/ (historycznie dwa osobne dźwięki),
/i/ przegłasza się do /ɨ/, /u/ do /ʏ/.

Poniższa grafika przedstawia podstawowe pojskie fonemy samogłoskowe:

Przednie

Centralne

Tylne

Przymknięte

i

ʏ

ɨ

u

o

e

ə

æ

ɑ

Prawie przymknięte

Półprzymknięte

Średnie

Półotwarte

Prawie otwarte

Otwarte

Oprócz rozróżnienia ze względu na barwę, pojski odróżnia samogłoski również na podstawie przydechu i długości. Oba te procesy są fonemiczne (мі [mi] trzy : мї [miː] spokojny, łagodzić; бе [be] stół, w pewnych kontekstach dwa : бех [be̤] dziób, warga, przygryzać wargę) oraz mogą na siebie zachodzić (маах [mɑ̤ː] robić, tworzyć, praca). Łącznie więc pojski posiada, jak wyżej zostało już napisane, 36 fonemicznych samogłosek.

Spółgłoski

		Wargowe	Dziąsłowe		Podniebienne	Miękko- podniebienne	Języczkowe
		Wargowe	sybilanty	boczne	Podniebienne	Miękko- podniebienne	Języczkowe
Nosowe		m м	n н			ŋ~ɴ ң
Zwarte	dźwięczne	b б	d д			g г	ɢ ґ
Zwarte	bezdźwięczne	p п	t т			k к	q қ
Szczelinowe	dźwięczne	v~β в	z з	ɮ л	ʑ ж	ɣ~ʝ ғ	ʁ р
Szczelinowe	bezdźwięczne	f~ɸ ф	s с	ɬ ӆ	ɕ ш	x~ç х	χ ҳ
Afrykaty	dźwięczne		d͡z ѕ	d͡ɮ ђ	d͡ʑ җ
Afrykaty	bezdźwięczne		t͡s ҭ	t͡ɬ ћ	t͡ɕ ч
Aproksymanty	ustne	w ў			j й

Morfologia

Zaimki

			Sing.	Dual.	Plur.
I	ekskl.	m	ө	ба-ва	ва
		f		бі-ві	ві
		n		ба-ваа	ваа
	inkl.	m		ба-са	са
		f		бі-ші	ши
		n		ба-саа	саа
II		m	җа	бе-лей	лей
		f	жі зи( й)	бі-лі	лі
		n	ґаа	бу-луу	луу
III		m	та	бе-фей	фей
		f	чі ти( й)	бі-фі	фі
		n	и	бу-фуу	фуу

Składnia

Język pojski jest zachowuje się ewidentnie izolująco, choć posiada również elementy syntetyczne (strony czasownika, czasy proste).

Podstawowym szykiem zdania jest SVO, który właściwie nie ulega zmianie, nawet w celach dodania emfazy. Większość słów w tekstach to jednosylabowe morfemy, mogące mieć znaczenie zarówno rzeczownikowe, czasownikowe, przymiotnikowe, przysłówkowe czy nawet liczebnikowe. Gramatyka pojska opiera się więc przede wszystkim na specjalnych partykułach, zaimkach i przyimkach, które nadają słowom ukierunkowane znaczenie i określają ich funkcję w zdaniu.

On		zjadł		ciastko.
Ти	й	мее	нө	ноок.
3SG.m	PRT.SUB.PRN	jeść-PST	IDF.PRT.OB.	ciastko
PODMIOT	PARTYKUŁA	ORZECZENIE	RODZAJNIK PARTYKUŁA	DOPEŁNIENIE

W powyższym przykładzie:

ти jest zaimkiem 3.os. l.poj. r.oż.m.,
й jest zredukowaną partykułą и służąca do oznaczania jako podmiotu zaimka osobowego I grupy — stoi pomiędzy zaimkiem i czasownikiem,
мее jest czasownikiem мий jeść odmienionym w formie czasu przeszłego dalszego (prostego),
нө jest partykułą oznaczającą nieożywione, nieokreślone dopełnienie bliższe w liczbie pojedynczej — stoi między czasownikiem i rzeczownikiem,
ноок jest rzeczownikiem pospolitym o znaczeniu ciastko.

W czasach złożonych miejsce partykuły podmiotu zajmuje partykuła czasu. Jeśli partykuła podmiotu była ściągnięta z rodzajnikiem, ten "wraca" przed rzeczownik:

	Dziecko		je		ciastko.
Нө	бұс	са	мий	нө	ноок.
IDF	dziecko	PRT.FUT.	jeść-FUT	IDF.PRT.OB.	ciastko
RODZAJNIK	PODMIOT	PARTYKUŁA	ORZECZENIE	RODZAJNIK PARTYKUŁA	DOPEŁNIENIE

@@ Linia 156: / Linia 156: @@
 </center>
-== Składnia i morfologia ==
+==Morfologia==
-Język pojski jest zachowuje się ewidentnie izolująco, choć posiada również elementy syntetyczne (strony czasownika, stosunek, czasy proste). Jest to język aktywny.
+===Zaimki===
-=== Składnia ===
+{| class="wikitable" style="text-align:center; background: #f9f9f9;"
+|-
+!colspan=3|
+!width="50"|<small>Sing.</small>
+!width="50"|<small>Dual.</small>
+!width="50"|<small>Plur.</small>
+|-
+!width="25" rowspan=6|<small>I</small>
+!width="35" rowspan=3|<small>ekskl.</small>
+!width="25"|<small>''m''</small>
+|rowspan=3|ө
+|ба-ва
+|ва
+|-
+!<small>''f''</small>
+|бі-ві
+|ві
+|-
+!<small>''n''</small>
+|ба-ваа
+|ваа
+|-
+!rowspan=3|<small>inkl.</small>
+!<small>''m''</small>
+|rowspan=3 bgcolor="#E8E8E8"|
+|ба-са
+|са
+|-
+!<small>''f''</small>
+|бі-ші
+|ши
+|-
+!<small>''n''</small>
+|ба-саа
+|саа
+|-
+!rowspan=3 colspan=2|<small>II</small>
+!<small>''m''</small>
+|җа
+|бе-лей
+|лей
+|-
+!<small>''f''</small>
+|жі<br/>зи( й)
+|бі-лі
+|лі
+|-
+!<small>''n''</small>
+|ґаа
+|бу-луу
+|луу
+|-
+!rowspan=3 colspan=2|<small>III</small>
+!<small>''m''</small>
+|та
+|бе-фей
+|фей
+|-
+!<small>''f''</small>
+|чі<br/>ти( й)
+|бі-фі
+|фі
+|-
+!<small>''n''</small>
+|и
+|бу-фуу
+|фуу
+|}
+==Składnia==
+Język pojski jest zachowuje się ewidentnie izolująco, choć posiada również elementy syntetyczne (strony czasownika, czasy proste).
 Podstawowym szykiem zdania jest SVO, który właściwie nie ulega zmianie, nawet w celach dodania emfazy. Większość słów w tekstach to jednosylabowe morfemy, mogące mieć znaczenie zarówno rzeczownikowe, czasownikowe, przymiotnikowe, przysłówkowe czy nawet liczebnikowe. Gramatyka pojska opiera się więc przede wszystkim na specjalnych partykułach, zaimkach i przyimkach, które nadają słowom ukierunkowane znaczenie i określają ich funkcję w zdaniu.
 <center>