Język sandyjski: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 60 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 28: | Linia 28: | ||
| kraje = Republika Sand | | kraje = Republika Sand | ||
| pomocniczy = Syldawska Republika Ludowa | | pomocniczy = Syldawska Republika Ludowa | ||
− | | regulowany = Parlament | + | | regulowany = Parlament Sandyjski |
| symbol jaki = | | symbol jaki = | ||
| symbol = | | symbol = | ||
Linia 41: | Linia 41: | ||
ai /i/<br> | ai /i/<br> | ||
an /ã/ <br> | an /ã/ <br> | ||
− | ao/α/ | + | ao /α/ <br> |
+ | ar /aʁ/ (w końcówce bezokolicznika)/a/ <br> | ||
au /ɔ/<br> | au /ɔ/<br> | ||
b /b/<br> | b /b/<br> | ||
c /k/ (przed przednimi) /s/<br> | c /k/ (przed przednimi) /s/<br> | ||
− | ch / | + | ch /ʃ/<br> |
ck /k/<br> | ck /k/<br> | ||
d /d/<br> | d /d/<br> | ||
+ | dh /δ/ <br> | ||
e /ε/ (na końcu wyrazu) nieme<br> | e /ε/ (na końcu wyrazu) nieme<br> | ||
ea /a/<br> | ea /a/<br> | ||
Linia 66: | Linia 68: | ||
k /k/<br> | k /k/<br> | ||
l /l/<br> | l /l/<br> | ||
− | ll / | + | ll /j/<br> |
ł /ɫ/<br> | ł /ɫ/<br> | ||
m /m/<br> | m /m/<br> | ||
n /n/<br> | n /n/<br> | ||
o /ɔ/<br> | o /ɔ/<br> | ||
− | oe / | + | oe /œ/<br> |
oi /ua/<br> | oi /ua/<br> | ||
on /ɔ˝/<br> | on /ɔ˝/<br> | ||
ou /u/<br> | ou /u/<br> | ||
p /p/<br> | p /p/<br> | ||
− | ph / | + | ph /f/<br> |
r /ʁ/<br> | r /ʁ/<br> | ||
s /s/<br> | s /s/<br> | ||
t /t/ ( na końcu wyrazu) nieme<br> | t /t/ ( na końcu wyrazu) nieme<br> | ||
+ | tch /ʧ/ <br> | ||
+ | th /θ/ <br> | ||
u /u/<br> | u /u/<br> | ||
ue /y/<br> | ue /y/<br> | ||
Linia 103: | Linia 107: | ||
===Rzeczownik=== | ===Rzeczownik=== | ||
− | + | ====Przypadki==== | |
+ | Absolutiv (podmiot zdania nieprzechodniego)<br> | ||
+ | Ergativ (podmiot zdania przechodniego)<br> | ||
+ | Posesiv (czyj?)<br> | ||
+ | Illativ (do wnętrza kogo? do wnętrza czego?)<br> | ||
+ | Elativ (z wnętrza kogo? z wnętrza czego?)<br> | ||
+ | Dativ (komu? czemu?)<br> | ||
+ | Ablativ (od kogo? od czego?)<br> | ||
+ | Allativ (do kogo? do czego)<br> | ||
+ | Abesiv (bez kogo? bez czego)<br> | ||
+ | Komitativ (kim? czym?)<br> | ||
+ | Inesiv (w kim? w czym?)<br> | ||
+ | Adesiv (przy kim? przy czym?)<br> | ||
+ | ====Deklinacje==== | ||
+ | '''Deklinacja I''' - żeńska | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
− | ! Przypadek !! | + | ! Przypadek !! końcowka |
|- | |- | ||
− | | | + | | Absolutiv || -, -V |
|- | |- | ||
− | | | + | | Ergativ || -a |
|- | |- | ||
− | | | + | | Posesiv || -ou |
|- | |- | ||
− | | | + | | Illativ || -au |
|- | |- | ||
+ | | Dativ || -e | ||
+ | |- | ||
+ | | Ablativ || -i | ||
+ | |- | ||
+ | | Allativ || -ka | ||
+ | |- | ||
+ | | Abesiv || -ug | ||
+ | |- | ||
+ | | Komitativ || -gu | ||
|} | |} | ||
− | '''Deklinacja II''' - | + | '''Deklinacja II''' - męska |
− | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
− | ! Przypadek !! | + | ! Przypadek !! końcówka |
|- | |- | ||
− | | | + | | Absolutiv || -, -V |
|- | |- | ||
− | | | + | | Ergativ || -au* |
|- | |- | ||
− | | | + | | Posesiv || -ei |
|- | |- | ||
− | | | + | | Illativ || -auque |
|- | |- | ||
+ | | Dativ || -oi | ||
+ | |- | ||
+ | | Ablativ || -ai | ||
+ | |- | ||
+ | | Allativ || -aque | ||
+ | |- | ||
+ | | Abesiv || -eque | ||
+ | |- | ||
+ | | Komitativ || -ke | ||
|} | |} | ||
+ | |||
+ | Uwaga: | ||
+ | * forma podawana przy haśle | ||
+ | Liczba mnoga podawana przy haśle. | ||
+ | |||
+ | liczba podwójna | ||
+ | Deklinacja I -am | ||
+ | Deklinacja II -im | ||
Rzeczowniki nieregularne tworzymy: | Rzeczowniki nieregularne tworzymy: | ||
− | - temat | + | - temat ergativu za pomocą lenicji:<br> |
b-v<br> | b-v<br> | ||
p-f<br> | p-f<br> | ||
Linia 144: | Linia 187: | ||
s,ch,x-h<br> | s,ch,x-h<br> | ||
t-h<br> | t-h<br> | ||
− | -temat | + | -temat Posesivu za pomocą nasalizacji:<br> |
p-b<br> | p-b<br> | ||
f-v<br> | f-v<br> | ||
Linia 152: | Linia 195: | ||
d-n<br> | d-n<br> | ||
g-ng<br> | g-ng<br> | ||
+ | |||
+ | temat absolutivu: dativ, komitativ, illativ<br> | ||
+ | temat ergativu: ablativ, abesiv<br> | ||
+ | temat posesivu: allativ,<br> | ||
===Czasownik=== | ===Czasownik=== | ||
Bezokolicznik<br> | Bezokolicznik<br> | ||
− | Koniugacja I -er<br> | + | Koniugacja I -ar<br> |
− | Koniugacja | + | Koniugacja II-er<br> |
− | + | Koniugacja III -ir<br> | |
− | |||
+ | '''Czas teraźniejszy''' <br> | ||
Koniugacja I | Koniugacja I | ||
− | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
− | ! | + | !osoba !! sg !! pl. |
|- | |- | ||
− | | | + | | 1. || -au || -eu |
|- | |- | ||
− | | | + | | 2. || -as || -va |
|- | |- | ||
− | | | + | | 3. || -a || -an |
|} | |} | ||
− | |||
Koniugacja II | Koniugacja II | ||
− | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
− | ! | + | !osoba !! sg !! pl. |
|- | |- | ||
− | | 1. || - | + | | 1. || -e || -en |
|- | |- | ||
− | | 2. || - | + | | 2. || -es || -ez |
|- | |- | ||
− | | 3. || - | + | | 3. || -et || -ons |
|} | |} | ||
− | + | ||
− | + | Koniugacja III | |
+ | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
! Osoba !! sg. !! pl. | ! Osoba !! sg. !! pl. | ||
|- | |- | ||
− | | 1. || - | + | | 1. || -i || -in |
|- | |- | ||
− | | 2. || - | + | | 2. || -is || -iz |
|- | |- | ||
− | | 3. || - | + | | 3. || -it || -ens |
|} | |} | ||
− | |||
+ | |||
+ | '''Czas przeszły niedokonany''' <br> | ||
+ | Koniugacja I | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
− | ! | + | !osoba !! sg !! pl. |
|- | |- | ||
− | | 1. || - | + | | 1. || -tau || -teu |
|- | |- | ||
− | | 2. || - | + | | 2. || -tas || -tva |
|- | |- | ||
− | | 3. || - | + | | 3. || -ta || -tan |
|} | |} | ||
− | + | Koniugacja II | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | Koniugacja | ||
− | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
− | ! | + | !osoba !! sg !! pl. |
|- | |- | ||
| 1. || -te || -ten | | 1. || -te || -ten | ||
Linia 227: | Linia 269: | ||
| 2. || -tes || -tez | | 2. || -tes || -tez | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 3. || -tet || -tons |
|} | |} | ||
− | Koniugacja | + | |
+ | Koniugacja III | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
− | ! Osoba !! | + | ! Osoba !! sg. !! pl. |
|- | |- | ||
| 1. || -ti || -tin | | 1. || -ti || -tin | ||
Linia 240: | Linia 283: | ||
| 2. || -tis || -tiz | | 2. || -tis || -tiz | ||
|- | |- | ||
− | | 3. || -tit || - | + | | 3. || -tit || -ens |
|} | |} | ||
− | '''Czas przyszły''' | + | '''Czas przyszły''' <br> |
− | |||
Koniugacja I | Koniugacja I | ||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | |- | ||
+ | !osoba !! sg !! pl. | ||
+ | |- | ||
+ | | 1. || -rau || -reu | ||
+ | |- | ||
+ | | 2. || -ras || -rva | ||
+ | |- | ||
+ | | 3. || -ra || -ran | ||
+ | |} | ||
+ | Koniugacja II | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
Linia 258: | Linia 311: | ||
|} | |} | ||
− | Koniugacja | + | Koniugacja III |
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
Linia 278: | Linia 331: | ||
<br> | <br> | ||
Czas przeszły dokonany<br> | Czas przeszły dokonany<br> | ||
− | + | reduplikacja 1. sylaby, ale:<br> | |
− | <br> | + | 1. samogłoskę reduplikujemy jako "e"<br> |
+ | 2. k, g jako, tch, dj | ||
+ | 3. zbitki na początku wyrazu redukujemy do jej ostatniej spółgłoski<br> | ||
Czas zaprzeszły<br> | Czas zaprzeszły<br> | ||
mieć w czasie przeszłym niedokonanym + imiesłów bierny<br> | mieć w czasie przeszłym niedokonanym + imiesłów bierny<br> | ||
Linia 344: | Linia 399: | ||
| 1. || war || waren | | 1. || war || waren | ||
|- | |- | ||
− | | 2. || was || | + | | 2. || was || waren |
|- | |- | ||
| 3. || war || waren | | 3. || war || waren | ||
Linia 374: | Linia 429: | ||
-temat imiesłowu biernego U-przegłosu<br> | -temat imiesłowu biernego U-przegłosu<br> | ||
a-ao<br> | a-ao<br> | ||
− | + | e-oe<br> | |
i-y<br> | i-y<br> | ||
===Przymiotnik=== | ===Przymiotnik=== | ||
− | + | '''Stopień równy''' | |
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
Linia 392: | Linia 447: | ||
|} | |} | ||
− | + | '''Stopień wyższy''' | |
− | + | {| class="wikitable" | |
− | + | |- | |
− | Stopień najwyższy | + | ! Przypadek !! r.m. !! r.z. |
+ | |- | ||
+ | | Nominativ || -issé || -issa | ||
+ | |- | ||
+ | | Genitiv || -isséf || -issaf | ||
+ | |- | ||
+ | | Dativ || -isség || -issag | ||
+ | |- | ||
+ | | Acusativ || -issém || -issam | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | '''Stopień najwyższy''' | ||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | |- | ||
+ | ! Przypadek !! r.m. !! r.z. | ||
+ | |- | ||
+ | | Nominativ || -issimé || -issima | ||
+ | |- | ||
+ | | Genitiv || -issiméf || -issmaf | ||
+ | |- | ||
+ | | Dativ || -issimég || -issimag | ||
+ | |- | ||
+ | | Acusativ || -issimém || -issimam | ||
+ | |} | ||
===Przysłówek=== | ===Przysłówek=== | ||
Linia 410: | Linia 488: | ||
"Ne" przed czasownikiem<br> | "Ne" przed czasownikiem<br> | ||
− | + | ==Nieregularności== | |
+ | ===Rzeczowniki nieregularne=== | ||
+ | |||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | |- | ||
+ | ! Abs. sg !! Erg. sg !! Abs. pl. !! znaczenie | ||
+ | |- | ||
+ | | boroda || vorodau || nordei || broda | ||
+ | |- | ||
+ | | bereh || vereha || marehou || brzeg | ||
+ | |- | ||
+ | | kibel || khibelau || gibelei || dom | ||
+ | |- | ||
+ | | kalbea || khalba || galbeou || język | ||
+ | |- | ||
+ | | mylau || vyla || mylou || mydło | ||
+ | |- | ||
+ | | cipet || cifetau || civetei || ołówek | ||
+ | |- | ||
+ | | gelon || gelonau || ngelonei || próba | ||
+ | |- | ||
+ | | aerretug || aerrehuga || aerredugou || przysłówek | ||
+ | |- | ||
+ | | | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ===Czasowniki Nieregularne=== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
Linia 428: | Linia 532: | ||
| gelonir || gelonti || goelontai || próbować | | gelonir || gelonti || goelontai || próbować | ||
|- | |- | ||
+ | | tedelir || tedelti || toedelai || przybliżać się | ||
+ | |||
|} | |} | ||
2. forma rdzenia czasownika stosowana jest też w 2. sg i 3.sg. czasu tereźniejszego | 2. forma rdzenia czasownika stosowana jest też w 2. sg i 3.sg. czasu tereźniejszego |
Aktualna wersja na dzień 23:22, 5 sty 2022
Język sandyjski Sandais kalbea | |
---|---|
Sposoby zapisu: | łaciński |
Typologia: | SOV |
Faktycznie | |
Utworzenie: | Użytkownik:Lukas w 2018 |
Cel utworzenia: | język, którego ortografia i wymowa przypomina francuski |
Liczba użytkowników | 0 |
Kody | |
Conlanger–1 | san |
Conlanger–3 | mer.san.luk |
W Świat Vegi | |
Używany w : | Republika Sand |
Liczba użytkowników | 5.000.000 |
Klasyfikacja: | Języki aralskie
|
Status urzędowy | |
Język urzędowy : | Republika Sand |
Język pomocniczy : | Syldawska Republika Ludowa |
Oficjalna regulacja: | Parlament Sandyjski |
Lista conlangów |
Fonetyka:
a /a/
ae/ε/
ai /i/
an /ã/
ao /α/
ar /aʁ/ (w końcówce bezokolicznika)/a/
au /ɔ/
b /b/
c /k/ (przed przednimi) /s/
ch /ʃ/
ck /k/
d /d/
dh /δ/
e /ε/ (na końcu wyrazu) nieme
ea /a/
ei /ε/
en /ε˝/
er /εʁ/ (w końcówce bezokolicznika) /ε/
eu /ɔj/
é /ε/
f /f/
g /ʒ/ (między samogłoskami) /g/
gh /γ/
h nieme
i /i/
ie /i/
in /i˝/
ir /iʁ/ ( w końcówce bezokolicznika) /i/
j /ʒ/
k /k/
l /l/
ll /j/
ł /ɫ/
m /m/
n /n/
o /ɔ/
oe /œ/
oi /ua/
on /ɔ˝/
ou /u/
p /p/
ph /f/
r /ʁ/
s /s/
t /t/ ( na końcu wyrazu) nieme
tch /ʧ/
th /θ/
u /u/
ue /y/
v /v/
w /v/
x /ʃ/
y /ʉ/
z /z/
Gramatyka
Rodzajnik
r.m. | r.ż. | l.mn. | |
---|---|---|---|
określ. | le [lε] | la | les |
nieokreśl. | un | una | une [unε] |
Rzeczownik
Przypadki
Absolutiv (podmiot zdania nieprzechodniego)
Ergativ (podmiot zdania przechodniego)
Posesiv (czyj?)
Illativ (do wnętrza kogo? do wnętrza czego?)
Elativ (z wnętrza kogo? z wnętrza czego?)
Dativ (komu? czemu?)
Ablativ (od kogo? od czego?)
Allativ (do kogo? do czego)
Abesiv (bez kogo? bez czego)
Komitativ (kim? czym?)
Inesiv (w kim? w czym?)
Adesiv (przy kim? przy czym?)
Deklinacje
Deklinacja I - żeńska
Przypadek | końcowka |
---|---|
Absolutiv | -, -V |
Ergativ | -a |
Posesiv | -ou |
Illativ | -au |
Dativ | -e |
Ablativ | -i |
Allativ | -ka |
Abesiv | -ug |
Komitativ | -gu |
Deklinacja II - męska
Przypadek | końcówka |
---|---|
Absolutiv | -, -V |
Ergativ | -au* |
Posesiv | -ei |
Illativ | -auque |
Dativ | -oi |
Ablativ | -ai |
Allativ | -aque |
Abesiv | -eque |
Komitativ | -ke |
Uwaga:
- forma podawana przy haśle
Liczba mnoga podawana przy haśle.
liczba podwójna Deklinacja I -am Deklinacja II -im
Rzeczowniki nieregularne tworzymy:
- temat ergativu za pomocą lenicji:
b-v
p-f
d-gh
k-kh
m-v
s,ch,x-h
t-h
-temat Posesivu za pomocą nasalizacji:
p-b
f-v
t-d
k-g
b-m
d-n
g-ng
temat absolutivu: dativ, komitativ, illativ
temat ergativu: ablativ, abesiv
temat posesivu: allativ,
Czasownik
Bezokolicznik
Koniugacja I -ar
Koniugacja II-er
Koniugacja III -ir
Czas teraźniejszy
Koniugacja I
osoba | sg | pl. |
---|---|---|
1. | -au | -eu |
2. | -as | -va |
3. | -a | -an |
Koniugacja II
osoba | sg | pl. |
---|---|---|
1. | -e | -en |
2. | -es | -ez |
3. | -et | -ons |
Koniugacja III
Osoba | sg. | pl. |
---|---|---|
1. | -i | -in |
2. | -is | -iz |
3. | -it | -ens |
Czas przeszły niedokonany
Koniugacja I
osoba | sg | pl. |
---|---|---|
1. | -tau | -teu |
2. | -tas | -tva |
3. | -ta | -tan |
Koniugacja II
osoba | sg | pl. |
---|---|---|
1. | -te | -ten |
2. | -tes | -tez |
3. | -tet | -tons |
Koniugacja III
Osoba | sg. | pl. |
---|---|---|
1. | -ti | -tin |
2. | -tis | -tiz |
3. | -tit | -ens |
Czas przyszły
Koniugacja I
osoba | sg | pl. |
---|---|---|
1. | -rau | -reu |
2. | -ras | -rva |
3. | -ra | -ran |
Koniugacja II
Osoba | sg. | pl. |
---|---|---|
1. | -re | -ren |
2. | -res | -rez |
3. | -ret | -rons |
Koniugacja III
Osoba | sg. | pl. |
---|---|---|
1. | -ri | -rin |
2. | -ris | -riz |
3. | -rit | -rens |
Czasy złożone
Czas teraźniejszy ciągły
być w czasie teraźniejszym + imiesłów czynny
Czas przeszły dokonany
reduplikacja 1. sylaby, ale:
1. samogłoskę reduplikujemy jako "e"
2. k, g jako, tch, dj
3. zbitki na początku wyrazu redukujemy do jej ostatniej spółgłoski
Czas zaprzeszły
mieć w czasie przeszłym niedokonanym + imiesłów bierny
Czas przeszły iteratywny
chcieć w czasie przeszłym niedokonanym + imiesłów bierny
Czas przeszły momentatywny
iść w czasie przeszłym niedokonanym + bezokolicznik
Czas zaprzyszły
mieć w czasie przyszłym + imiesłów bierny
Czas przyszły iteratywny
chcieć w czasie przyszłym + imiesłów bierny
Czas przyszły momentatywny
iść w czasie przyszłym + bezokolicznik
Tryb przypuszczający
być w czsasie przeszłym niedokonanym + bezokolicznik
Tryb rozkazujący -u
Imiesłów
czynny -eu bierny -ai
Odmiana czasownika być - ester
Czas teraźniejszy
Osoba | sg. | pl. |
---|---|---|
1. | sui | sens |
2. | sous | sez |
3. | sou | sons |
Czas teraźniejszy momentatywny
Osoba | sg. | pl. |
---|---|---|
1. | bin | zynd |
2. | bist | zys |
3. | jest | zynd |
Czas przeszły niedokonany
Osoba | sg. | pl. |
---|---|---|
1. | war | waren |
2. | was | waren |
3. | war | waren |
Czas przyszły
osoba | sg. | pl. |
---|---|---|
1. | will | wollen |
2. | will | wollen |
3. | will | wollen |
Imiesłów
czynny estau
bierny jestai
Czasowniki nieregularne tworzymy za pomocą przegłosu:
Temat przeszły I-przegłosu
a-e
o-oe
u-y
ao-ae
-temat imiesłowu biernego U-przegłosu
a-ao
e-oe
i-y
Przymiotnik
Stopień równy
Przypadek | r.m. | r.z. |
---|---|---|
Nominativ | -é | -a |
Genitiv | -éf | -af |
Dativ | -ég | -ag |
Acusativ | -ém | -am |
Stopień wyższy
Przypadek | r.m. | r.z. |
---|---|---|
Nominativ | -issé | -issa |
Genitiv | -isséf | -issaf |
Dativ | -isség | -issag |
Acusativ | -issém | -issam |
Stopień najwyższy
Przypadek | r.m. | r.z. |
---|---|---|
Nominativ | -issimé | -issima |
Genitiv | -issiméf | -issmaf |
Dativ | -issimég | -issimag |
Acusativ | -issimém | -issimam |
Przysłówek
Stopniowanie przysłówka
Stopień równy -
Stopień wyższy -er
Stopień najwyższy am...-sten
Składnia
Szyk SOV, pytania VSO
Przeczenie
"Ne" przed czasownikiem
Nieregularności
Rzeczowniki nieregularne
Abs. sg | Erg. sg | Abs. pl. | znaczenie |
---|---|---|---|
boroda | vorodau | nordei | broda |
bereh | vereha | marehou | brzeg |
kibel | khibelau | gibelei | dom |
kalbea | khalba | galbeou | język |
mylau | vyla | mylou | mydło |
cipet | cifetau | civetei | ołówek |
gelon | gelonau | ngelonei | próba |
aerretug | aerrehuga | aerredugou | przysłówek |
Czasowniki Nieregularne
Bezokolicznik | 1.sg. cz. przesz.ndk | im. bier. | Znaczenie |
---|---|---|---|
ester | was | jestai | być |
verdir | verti | voerai | chcieć |
aller | ellte | aollai | iść |
haber | hebte | haobai | mieć |
guller | gyllte | gulltai | pić |
gelonir | gelonti | goelontai | próbować |
tedelir | tedelti | toedelai | przybliżać się |
2. forma rdzenia czasownika stosowana jest też w 2. sg i 3.sg. czasu tereźniejszego