Język starozongepajcki
| Język starozongepajcki żongábeiseis eigołł | |
|---|---|
| Typologia: | analityczno-aglutynacyjny z elementami fleksji, z szykiem SOV |
| Utworzenie: | Emil (w 2020) |
| Cel utworzenia: | Na potrzeby projektu/konwerldu |
| Sposoby zapisu: | łacińska transkrypcja |
| Klasyfikacja: | Gamajskie
|
| Kody | |
| Conlanger–1 | zon. |
| Lista conlangów | |
Język starozongepajcki (starozongepajcki żongábeiseis eigołł /'zo̞nɣɞ̜be̞ɪ̯se̞ɪ̯s 'e̞ɪ̯ɣo̞ɮ/ "język zachodzącego słońca", także gammasas eigołł /'ɣɑmːɑsɑs 'e̞ɪ̯ɣo̞ɮ/ "język (proto)gamajski", dosłownie "język ludzki") był najwcześniejszą wersją zongepajszczyzny. Wywodzi się od pragammajskiego i jest do niego zbliżony.
Jest to język rekonstruowany, przyczyną było stworzenie punktu zaczepnego do wyprowadzenia djalektu zachodniego i oddzielenia od reszty zongepajszczyzny.
Fonetyka
System samogłosek i spółgłosek
Na etapie starozongepajckiego nie ma jeszcze drastycznych różnic od protogamajskiego. Odróżnienie iloczasu przy pomocy ilości trwania głoski zanikło, ale *á *ei *ou były swojego rodzaju długimi odpowiednikami *a *i *u. Samogłoski średnie *e *o były wówczas poza tym systemem, dopiero później *e zaczęto traktować jako długi odpowiednik *o (być może pod wpływem coraz bardziej przedniej wymowy *á).
Protogamajska spółgłoska *ħ zaczyna być wymawiana jako *ch [x] i ukończył się slotacyzm (przejście krótkiego *r > *łł [ɮ]). Pierwsza przesuwka jeszcze się nie odbyła, dlatego system spółgłosek starozongepajckich jest jest mocno podobny do innych gammajskich.
| Przednie | Środkowe | Tylne | |
|---|---|---|---|
| Przymknięte | *i | *u | |
| Średnie | *e̞ | *o̞ | |
| Półotwarte | *ɞ̜[1] | ||
| Otwarte | *ɑ[1] | ||
Dyftongi: *ei, *ou
| Wargowe | Zębowe | Dziąsłowe | Podniebienne | Welarne | Języczkowe | Gardłowe | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nosowe | *m, *mː | *n, *nː | ||||||
| Zwarte | bezdźwięczne | *p | *t | *k | *q | |||
| dźwięczne | *b | *d | *g | |||||
| Szczelinowe | bezdźwięczne | *f | *θ, *s | *x[2] | *h | |||
| dźwięczne | *ð, *z | *ɣ | ||||||
| Drżące | *r(ː) [1] | |||||||
| Boczne, Półsamogłoski | *ɫ, *ɫː[3] | *ɮ[2] | *j, *jː | *w, *wː | ||||
Akcent
Pierwotnie akcent padał zgodnie z zasadami pragammajskimi. W pewnym momencie przesunął się o jedną sylabę do tyłu w zestroju akcentowanym. Spowodowało to:
- konstrukcje z przedimkem łłach stały się na ogół akcentowane na pierwszą sylabę rzeczownika/przymiotnika
- konstrukcje z przedimkem i jednosylabowym słowem stały się akcentowane na przedimek
- akcent w wyrażeniach przyimkowych zaczął padać na przyimek
- cofnięcie akcentu w nieregularnych słowach i złożeniach np. kałłgâ > kâłłga, neirâ > neîra, chahtatâgei > chahtâtagei. W dwóch pierwszych przypadkach akcent de chwakto ustał w pozycji regularnej.
Powstanie stałego akcentu na pierwszą sylabę w wschodniozongepajckich odbyło się później, po oddzieleniu się djalektu zachodniego (który częściowo utrzymuje akcentu starozongepajckiego).