|
Język swaryjski Dou swäreschta Schprijka
|
Sposoby zapisu:
|
Łacińskie
|
Typologia:
|
Fleksyjny SVO
|
Faktycznie
|
Utworzenie:
|
Henryk Pruthenia w 2018
|
W Adnacie
|
Używany w :
|
brak
|
Klasyfikacja:
|
j. indoeuropejskie
|
Lista conlangów
|
Język swaryjski - jeden z języków Adnaty, używany w Swarii.
Dźwięki
Samogłoski
- ɪ iː ʏ yː ʊ uː (i ü u)
- e: øː oː (e ö o)
- ɛ œ ɔ (e ö o)
- æ æː (ä)
- a ɒː (a)
- ɪæ ɪæː (iä)
- ou (ou)
- ɪe ɪeː (ie)
- ɛɪ~ɪi~ɨi (ij)
Spółgłoski
- m n (m n)
- p b t d k ɡ (p b t d k g)
- f v s z ʃ x h (f v s z sch ch h)
- ts (tz)
- w r l j (w r l j)
Procesy fonetyczne
- sk > ʃ
- -ô > -e
- -ǭ, -ō > -a
- s_ > ʃ {r, l, n, m, t, p, k, w, f}
- z > z
- hr-, hl-, hn-, hm-, hw- > zr, zl, zn, zm, zw
- kj, gj > tj, dj
- ē > ij
- _h, h_ > x {r, l}
- VhC > V̄C
- h > ∅ (za wyjątkiem nagłosu)
- e > i (za wyjątkiem _R}
- ai > äj
- u_ > o {l, r}
- w_- > _- {o, u}
- eR > iäR
- aR > äR
- a-przegłos (nieregularnie)
- i-przegłos (przed i, j):
- a > ä
- u > ü
- o > ö
- au > ö
- eu > ö
- f-, s- > v-, z-
- gn, ng > g
- au > ou
- g_-, k_- > x {r, l, n, m} (nie odzwierciedlone w ortografii)
- Cj > CCj
- Cij > Cj
- zj > dj
- VnS, VmS > V̄S
- Przesuwka (po samogłosce, CC, po /r, l/):
- ss > ts
- eu > iu
- þ > ð
- β ð ɣ > b, d, g
- bC, dC, gC > f, s, x
- nd, mb > n, m
- ā, ē, ī, ō, ū, ǟ, ȫ, ǖ _CC > a, iä, ij, ou, u, äi, öi, üi
- ī > ie
- -k > -x (nieregularnie!)
- CC > C
- GG > G
- äi, öi, üi > iä, iä, ij
- ō > ou (w zamkniętej sylabie, powoduje alternacje!)
- VrV > V:rV
- äj_ > ij {r, l, n, m}
- äj > ä
Gramatyka
Rzeczownik
Rodzajnik określony
Cas.
|
SG
|
PL
|
m
|
f
|
n
|
m
|
f, n
|
Nom.
|
da
|
dou
|
datz
|
dij
|
dous
|
Gen.
|
das
|
däzous
|
das
|
däze
|
Dat.
|
damme
|
däzie
|
damme
|
dijma
|
Akk.
|
dan
|
doun
|
datz
|
das
|
dous
|
Ins.
|
dan
|
däza
|
dan
|
dijmi
|
Rodzajnik nieokreślony
Casus
|
SG
|
PL
|
m
|
f
|
n
|
m
|
f, n
|
Nom
|
ijn
|
ijna
|
ijna
|
ijne
|
ijnous
|
Gen.
|
ijns
|
ijnous
|
ijns
|
ijze
|
Dat.
|
ijme
|
ijnie
|
ijme
|
ijma
|
Acc.
|
ijnan
|
ijnoun
|
ijna
|
ijnas
|
ijnous
|
Ins.
|
ijnan
|
ijza
|
ijnan
|
ijmi
|
Deklinacja
Cas
|
I
|
II
|
III
|
IV
|
V
|
VI
|
a
|
i
|
u
|
ō
|
ǭ
|
C
|
ô
|
m
|
n
|
m
|
m
|
f
|
f
|
f
|
m
|
SG
|
Nom.
|
∅
|
∅
|
∅
|
∅
|
a
|
a
|
∅
|
e
|
Gen.
|
si
|
si
|
iei
|
ous
|
ous
|
en
|
si
|
nii
|
Dat.
|
e
|
e
|
iei
|
u
|
e
|
en
|
ii
|
nii
|
Acc.
|
∅
|
∅
|
∅
|
∅
|
oun
|
en
|
∅
|
n
|
Ins.
|
a
|
a
|
iei
|
u
|
a
|
ene
|
ei
|
nei
|
PL
|
Nom.
|
ou
|
ou
|
iei
|
wii
|
ous
|
en
|
si
|
nii
|
Gen.
|
en
|
en
|
ieni
|
en
|
an
|
ene
|
e
|
ne
|
Dat.
|
ma
|
ma
|
mai
|
ma
|
am
|
ena
|
ma
|
nema
|
Acc.
|
a
|
a
|
iei
|
u
|
ous
|
enous
|
es
|
nes
|
Ins.
|
mii
|
mii
|
mii
|
mii
|
emii
|
enmii
|
mii
|
nemii
|
Deklinacja I
Cas.
|
bagno m
|
Sg
|
Pl
|
Nom
|
Our
|
Ourou
|
Gen.
|
Örsi
|
Ouren
|
Dat.
|
Oure
|
Ourma
|
Acc.
|
Our
|
Oura
|
Ins.
|
Oura
|
Örmii
|
Cas.
|
skóra n
|
Sg
|
Pl
|
Nom
|
Fjäll
|
Fiälla
|
Gen.
|
Fjällsi
|
Fiällen
|
Dat.
|
Fjälle
|
Fiällma
|
Acc.
|
Fjäll
|
Fiälla
|
Ins.
|
Fjälla
|
Fiällmi
|
Deklinacja II
Cas.
|
derzenie, bicie m
|
Sg
|
Pl
|
Nom
|
Schlägi
|
Schlädiei
|
Gen.
|
Schlädiei
|
Schlädieni
|
Dat.
|
Schlädiei
|
Schlächmai
|
Acc.
|
Schlägi
|
Schlädiei
|
Ins.
|
Schlädiei
|
Schlächmii
|
Deklinacja III
Cas.
|
sługa m
|
Sg
|
Pl
|
Nom
|
Ijr
|
Ijrwii
|
Gen.
|
Ijrous
|
Ijrwen
|
Dat.
|
Ijru
|
Ijrma
|
Acc.
|
Ijr
|
Ijru
|
Ins.
|
Ijru
|
Ijrmii
|
Deklinacja IV
Cas.
|
zdanie, opinia f
|
Sg
|
Pl
|
Nom
|
Mijna
|
Mijnous
|
Gen.
|
Mijnous
|
Mijnan
|
Dat.
|
Mijne
|
Mijnam
|
Acc.
|
Mijnoun
|
Mijnous
|
Ins.
|
Mijna
|
Mijnemi
|
Deklinacja V
Cas.
|
granica f
|
Sg
|
Pl
|
Nom
|
Targa
|
Targen
|
Gen.
|
Targen
|
Targene
|
Dat.
|
Targen
|
Targema
|
Acc.
|
Targen
|
Targenous
|
Ins.
|
Targene
|
Tärgenmii
|
Deklinacja VI
Cas.
|
książka f
|
Sg
|
Pl
|
Nom
|
Bouk
|
Böchsi
|
Gen.
|
Böchsi
|
Boke
|
Dat.
|
Bökii
|
Bochma
|
Acc.
|
Bouk
|
Bokes
|
Ins.
|
Bökei
|
Böchmii
|
Cas.
|
orzeł m
|
Sg
|
Pl
|
Nom
|
Are
|
Ärnii
|
Gen.
|
Ärnii
|
Arne
|
Dat.
|
Ärnii
|
Arnema
|
Acc.
|
Arn
|
Arnes
|
Ins.
|
Ärnei
|
Ärnemii
|
Przymiotnik
Przymiotnik przyjmuje te samo końcówki co rodzajnik.
Przysłówek
Przysłówki tworzy się od przymiotników za pomocą sufiksu -a.
Zaimek osobowy
Cas.
|
Sg
|
Pl
|
Refl.
|
I
|
II
|
I
|
II
|
Nom.
|
ik
|
di
|
wie
|
jus
|
|
Gen.
|
mies
|
dies
|
ijziärs
|
zwiärs
|
ziens
|
Dat.
|
mis
|
dis
|
ijzis
|
zwis
|
zis
|
Acc.
|
mik
|
dik
|
ijzik
|
zwik
|
zik
|
Ins.
|
miz
|
dis
|
ijzis
|
zwis
|
zis
|
Poss.
|
mien
|
dien
|
ijziär
|
zwiär
|
zien
|
Cas.
|
Sg
|
Pl
|
m
|
f
|
n
|
m
|
f, n
|
Nom.
|
iss
|
sie
|
itz
|
ijs
|
ija
|
Gen.
|
iss
|
izous
|
iss
|
izen
|
Dat.
|
imme
|
izie
|
imme
|
ima
|
Acc.
|
innan
|
izoun
|
itz
|
ijs
|
ija
|
Ins.
|
innan
|
iza
|
innan
|
immi
|
Poss.
|
iss
|
iz
|
iss
|
izin
|
Czasownik
Koniugacja czasownika
Con.
|
Mocne
|
Słabe
|
I gryźć
|
I czuć się
|
II piec
|
Prs.
|
Pers.
|
Sg
|
Pl
|
Sg
|
Pl
|
Sg
|
Pl
|
I
|
bietza
|
bietzama
|
batzna
|
batznama
|
bacha
|
bachoma
|
II
|
bietzsi
|
bietzidi
|
batznes
|
batznad
|
baks
|
bachod
|
III
|
bietzdi
|
bietzen
|
batzned
|
batzned
|
bakd
|
bached
|
Imperf.
|
Pers.
|
Sg
|
Pl
|
Sg
|
Pl
|
Sg
|
Pl
|
I
|
bätz
|
bätzuma
|
batznoda
|
batzneduma
|
bach(o)da
|
bach(e)duma
|
II
|
bätztz
|
bätzud
|
batznetz
|
batznedud
|
bach(e)tz
|
bach(e)dud
|
III
|
bätz
|
bätzun
|
batznede
|
batznedun
|
bach(e)de
|
bach(e)dun
|
Imper.
|
II
|
bietz
|
bietzidi
|
batzna
|
batznad
|
bacha
|
bachoud
|
Inf.
|
bietza
|
batzna
|
bacho
|
Part. Pr.
|
bietzantz
|
batznatz
|
bachoutz
|
Part. Perf.
|
bitzan
|
batznadd
|
bachodd
|
To, czy samogłoska w koniugacji wypada, zależy od tego, czy nowopowstała zbitka jest wymawialna, a nie od koniugacji.
Tekst
Czasownik
Owca i konie
|
Datz Schijf e dij Märchou
|
Na wzgórzu owca, która nie miała wełny, zobaczyła konie: jeden ciągnął ciężki wóz, drugi dźwigał wielki ładunek, a trzeci wiózł szybko człowieka. Owca rzekła do koni: „Serce mnie boli, widząc, co człowiek nakazuje robić koniom”. Konie odpowiedziały: „Słuchaj, owco, serca nas bolą, kiedy widzimy, jak człowiek, pan, zabiera twoją wełnę na płaszcz dla samego siebie. I owca nie ma wełny”. Usłyszawszy to, owca pobiegła przez równinę.
|
An'damme Rijne datz Schijf, zwiliecha nij häbiede Olloun, zaw das Märcha: ijn biär ijnan häbiechan Wagg, äniär droug ijna groutza Voudr, e drid vour gacha Mannen. Datz Schijf sädiode dijma Märchma: „Miena Hiärtze akd mik, zewatz, zwatz Manne bioded mako Märchma”. Dij Märchou schwäriode: „Hödia, Schijf, ijziärous Hiärtzeni aked ijzik, zwänne zewama Manne, Vröje, nijmd dienoun Olloun vür zik zijlfan. E Schijf nij häfd Olloun”. Zwänne hösde zwatz, datz Schijf dlijwde dorch'oun Välen.
|