Język sweński: Różnice pomiędzy wersjami
(→Cechy charakterystyczne: +flaga) |
|||
Linia 124: | Linia 124: | ||
==Gramatyka== | ==Gramatyka== | ||
===Czasownik=== | ===Czasownik=== | ||
+ | |||
+ | Odmiana czasownika jest w sweńskim bardzo uproszczona w stosunku do innych języków słowiańskich. Brak odmiany przez osoby, natomiast tworzenie różnych form czasowych jest bardzo łatwe i regularne. | ||
+ | |||
+ | Podstawową formą czasownika jest '''bezokolicznik''' posiada zawsze jedną z dwóch końcówek: '''-et''' lub '''-at'''. Wyjątkiem jest kilka czasowników jednosylabowych, np. '''byt''' "być", '''ät''' "jechać" itp. Odmiana tych czasowników jest nieregularna. | ||
+ | |||
+ | Formę '''czasu teraźniejszego''' tworzy się odcinając końcówkę bezokolicznika i dodając '''-a''', np. '''kjitat''' "czytać" > '''kjita''', '''hötet''' "chcieć" > '''höta'''. | ||
+ | |||
+ | '''Tryb rozkazujący''' tworzy się dwojako: od bezokoliczników zakończonych na '''-et''' odcina się całą końcówkę, zaś w przypadku bezokoliczników zakończonych na '''-at''' tryb rozkazujący jest identyczny z formą czasu teraźniejszego (końcówka '''-a'''). | ||
+ | |||
+ | Istnieją dwie formy używane do tworzenia czasu przeszłego: '''imiesłów przeszły czynny''' tworzy się dodając w zależności od rodzaju końcówkę '''-v/-va/-ve''', a '''imiesłów przeszły bierny''' - końcówką '''-n/-na-/ne'''. | ||
+ | |||
+ | Poniższa tabela zawiera zestawienie form dla przykładowych czasowników (w tym przykładowe czasowniki nieregularne). | ||
+ | |||
+ | {|class="wikitable" style="background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" | ||
+ | !znaczenie | ||
+ | !bezokolicznik | ||
+ | !cz. ter. | ||
+ | !tr. rozk. | ||
+ | !colspan=3|im. prz. czyn. | ||
+ | !colspan=3|im. prz. brn. | ||
+ | |- align=center | ||
+ | !czytać | ||
+ | |kjitat | ||
+ | |kjita | ||
+ | |kjita | ||
+ | |kjitav | ||
+ | |kjitava | ||
+ | |kjitave | ||
+ | |kjitan | ||
+ | |kjitana | ||
+ | |kjitane | ||
+ | |- align=center | ||
+ | !iść | ||
+ | |idet | ||
+ | |ida | ||
+ | |id | ||
+ | |sjev | ||
+ | |sjeva | ||
+ | |sjeve | ||
+ | |colspan=3|- | ||
+ | |- align=center | ||
+ | !mówić | ||
+ | |mövet | ||
+ | |möva | ||
+ | |möv | ||
+ | |mövev | ||
+ | |möveva | ||
+ | |möveve | ||
+ | |möven | ||
+ | |mövena | ||
+ | |mövene | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | '''Przykładowe zdania:'''<br/> | ||
+ | ''Mu kjita kniga.'' - Czytamy książkę.<br/> | ||
+ | ''Ona höta kjitat kniga.'' - Ona chce czytać książkę.<br/> | ||
+ | ''Kjita kniga!'' - Czytaj książkę!<br/> | ||
+ | ''Ås es kjitav kniga.'' - Czytałem książkę.<br/> | ||
+ | ''Ås mä kjitana kniga.'' - Przeczytałem książkę. | ||
[[Kategoria:Swenia]] | [[Kategoria:Swenia]] | ||
[[Kategoria:Sztuczne języki słowiańskie]] | [[Kategoria:Sztuczne języki słowiańskie]] |
Wersja z 22:13, 15 sie 2013
sweński svenska | |
---|---|
Utworzenie: | Toivo w 2008 |
Cel utworzenia: | na potrzeby conworldu |
Używany w (Unia Krajów Słowiańskich): | Swenia (Svenska kungrika) |
Sposoby zapisu: | łaciński |
Klasyfikacja: | języki indoeuropejskie słowiańskie północnosłowiańskie sweński |
Status urzędowy | |
Język urzędowy (Unia Krajów Słowiańskich): | Swenia |
Oficjalna regulacja: | Svenske Move Instituten åd Kungske Navukove Akademie |
Kody | |
Conlanger–1 | svn |
Lista conlangów |
Język sweński (svenska (mova)) - język słowiański używany w Swenii.
Cel utworzenia i zamysły
Język sweński, dzięki swej izolacji oraz wpływom germańskim i ugrofińskim, posiada cechy rzadkie w językach słowiańskich. Są to m. in. zanik palatalizacji, brak wielu spółgłosek (m. in. c, z), bardzo rozbudowany system samogłosek.
Fonologia
Samogłoski
Przednie | Centralne | Tylne | |||
Przymknięte | |||||
Prawie przymknięte | |||||
Półprzymknięte | |||||
Środkowe | |||||
Półotwarte | |||||
Prawie otwarte | |||||
Otwarte |
Spółgłoski
Wargowe | Dziąs- łowe |
Zadziąs- łowe |
Podnie- bienne |
Welarne | Gardłowe | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m /m/ | n /n/ | |||||
Zwarte | bezdźwięczne | p /p/ | t /t/ | k /k/ | |||
dźwięczne | b /b/ | d /d/ | g /g/ | ||||
Szczelinowe | s /s/ | sj /ʃ/ | kj, tj /ɕ/ | h /h/ | |||
Sonanty | v /ʋ/ | r /r/, l /l/ | j /ʝ/ |
Akcent
Gramatyka
Czasownik
Odmiana czasownika jest w sweńskim bardzo uproszczona w stosunku do innych języków słowiańskich. Brak odmiany przez osoby, natomiast tworzenie różnych form czasowych jest bardzo łatwe i regularne.
Podstawową formą czasownika jest bezokolicznik posiada zawsze jedną z dwóch końcówek: -et lub -at. Wyjątkiem jest kilka czasowników jednosylabowych, np. byt "być", ät "jechać" itp. Odmiana tych czasowników jest nieregularna.
Formę czasu teraźniejszego tworzy się odcinając końcówkę bezokolicznika i dodając -a, np. kjitat "czytać" > kjita, hötet "chcieć" > höta.
Tryb rozkazujący tworzy się dwojako: od bezokoliczników zakończonych na -et odcina się całą końcówkę, zaś w przypadku bezokoliczników zakończonych na -at tryb rozkazujący jest identyczny z formą czasu teraźniejszego (końcówka -a).
Istnieją dwie formy używane do tworzenia czasu przeszłego: imiesłów przeszły czynny tworzy się dodając w zależności od rodzaju końcówkę -v/-va/-ve, a imiesłów przeszły bierny - końcówką -n/-na-/ne.
Poniższa tabela zawiera zestawienie form dla przykładowych czasowników (w tym przykładowe czasowniki nieregularne).
znaczenie | bezokolicznik | cz. ter. | tr. rozk. | im. prz. czyn. | im. prz. brn. | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
czytać | kjitat | kjita | kjita | kjitav | kjitava | kjitave | kjitan | kjitana | kjitane |
iść | idet | ida | id | sjev | sjeva | sjeve | - | ||
mówić | mövet | möva | möv | mövev | möveva | möveve | möven | mövena | mövene |
Przykładowe zdania:
Mu kjita kniga. - Czytamy książkę.
Ona höta kjitat kniga. - Ona chce czytać książkę.
Kjita kniga! - Czytaj książkę!
Ås es kjitav kniga. - Czytałem książkę.
Ås mä kjitana kniga. - Przeczytałem książkę.