Język wielkopolski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
 
(Nie pokazano 39 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 3: Linia 3:
 
|kolor tabela=#F0F0F0
 
|kolor tabela=#F0F0F0
 
|nazwa=wielkopolski
 
|nazwa=wielkopolski
|nazwa własna=wjelkôpôlysz szprauchë
+
|nazwa własna=Pôlnysch / pôlnyscha Dialekt / pôlnysche Sprauche
 
|alfabet=łaciński
 
|alfabet=łaciński
 
|regiony=Wielkopolska
 
|regiony=Wielkopolska
|kraje=jeden z języków pomocniczych w Polsce
 
|mówiący=ok. 8 000
 
 
|klasyfikacja=języki indoeuropejskie
 
|klasyfikacja=języki indoeuropejskie
 
:języki germańskie
 
:języki germańskie
 
::języki zachodniogermańskie
 
::języki zachodniogermańskie
 
:::'''język wielkopolski'''
 
:::'''język wielkopolski'''
|regulowany=-
 
|symbol=wp, wpl
 
 
}}
 
}}
'''Język wielkopolski''' to język zachodniogermański wywodzący się z języka niemieckiego, z silnymi wpływami języka polskiego oraz jego dialektów wielkopolskich w fonologii, gramatyce i słownictwie, używany głównie na terenie zachodniej Wielkopolski.
 
  
==Alfabet i fonetyka==
+
'''Język wielkopolski''' to język zachodniogermański wywodzący się z języka średniowysokoniemieckiego, uważany najczęściej za dialekt języka niemieckiego, używany głównie na terenie centralnej i południowej Wielkopolski.
{| cellspacing="10" style="text-align: center;"
 
|- style="font-size: 1.5em;"
 
|  a  ||  b  ||  c  ||  d  ||  e  ||  ë  ||  f  ||  g  ||  h  ||  i ||  j
 
|-
 
| [a] || [b] || [ts] || [d] || [ɛ] || [ə] || [f] || [g] || [h] || [i] || [j]
 
|- style="font-size: 1.5em;"
 
|  k  ||  l  ||  ł  ||  m  ||  n  ||  o  ||  ô  ||  p  ||  r  ||  s  ||  t
 
|-
 
| [k] || [l] || [w] || [m] || [n] || [ɔ] || [wɔ] || [p] || [r] || [s] || [t]
 
|- style="font-size: 1.5em;"
 
|  u  ||  w  ||  y  ||  z  || (au) || (ch) || (ng) || (ou) || (ôu) || (sz) || (tsz)
 
|-
 
| [u] || [v] || [ɨ] || [z] || [aʊ] || [x]  || [ŋ]  || [ɔʊ] || [wɨ] || [ʃʲ] || [tʃʲ]
 
|}
 
  
* '''b d g''' przed '''n''' wymawiane są jak '''m n ng'''
+
==Zmiany fonetyczne w stosunku do średniowysokoniemieckiego==
* '''i''' przed samogłoską wymawiane jest jako [ij]
+
Format zgodny z [http://kneequickie.com/archive/The_Correspondence_Library The Correspondence Library] z następującymi rozszerzeniami:
* '''w''' przed '''ô''' nie jest wymawiane
 
* '''l''' oraz '''n''' mogą być sylabotwórcze
 
* po '''n''', sylabotwórcze '''n''' zapisuje się z apostrofem przed, np. ''bren’n''
 
  
==Ewolucja z języka niemieckiego==
+
: R = spółgłoska płynna lub nosowa
===Zmiany fonetyczne===
+
: P = spółgłoska wargowa
* skrócenie długich [iː], [uː] oraz [yː] (ale [iː] przes samogłoskami → [ij])
+
: T = spółgłoska przedniojęzykowa
* przejście długiego [ɛː], [eː], [øː] oraz [aɪ̯] w '''ej'''
+
: K = spółgłoska tylnojęzykowa lub /h/
* przejście długiego [oː] oraz [aʊ] w '''ou'''
 
* przejście długiego [aː] w '''au'''
 
* przejście [ɐ] w '''a''', oraz [eːɐ] w '''ia'''
 
* przejście [y] w '''y'''
 
* przejście krótkiego [i] po zębowych w '''y'''
 
* dyftongizacja '''o''' oraz '''ou''' na początku wyrazu, po samogłosce oraz po spółgłoskach '''p, b, f, w, m, k, g, h, ch'''
 
* wypadnięcie '''w''' przed samogłoskami zdyftongizowanymi
 
* przejście [ʃ] oraz [ç] w '''sz''', a także dopasowanie innych szumiących do jego miejsca artykulacji
 
* przejście [l] w '''ł''' przed spółgłoskami i na końcu wyrazu – z wyjątkiem pozycji, gdzie ta spółgłoska jest sylabiczna
 
* przejście [pf] w '''f'''
 
  
===Zmiany gramatyczne===
+
Podkreślono zmiany zaszłe w lub podobne do standardowego niemieckiego.
* zanik rodzajników, uogólnienie dopełniacza liczby pojedynczej rzeczowników męskich i nijakich na wszystkie rzeczowniki
 
* uogólnienie końcówki liczby mnogiej '''-n''' na wszystkie rzeczowniki
 
* uproszczenie odmieny przymiotników do jedynie formy predykatywnej, formy nie-predykatywnej liczby mnogiej i formy nie-predykatywnej liczby pojedynczej
 
* wyrównanie niektórych alternacyj rzeczownika przy pluralizacji i czasownika przy odmianie (ale nie wszystkich)
 
* swoboda umiejscowienia przedrostków rzeczowników rozdzielnie złożonych w zdaniu
 
* zanik czasów Imperfekt/Präteritum, Plusquamperfekt oraz Futur II
 
* zastąpienie form grzecznościowych zaimków poprzez rzeczowniki '''Her''' i '''Frou'''
 
  
==Przykładowe teksty==
+
===Wokalizm===
''na razie brak''
+
* i:, u:, y: → i, u, y
 +
* <u>iə, uə, yə → i, u, y</u>
 +
* <u>u, y → o, ø /_N</u>
 +
* ø, øː, øy, y → e, e:, ei, i
 +
* <u>a:, e:, o: → a, e, o /_{C(C)%,%əR#}</u>
 +
* a:, e:, o: → au, ei, ou
 +
* o, ou → wo, wu /{P,K,#}_
 +
* i → ɨ /T_
 +
* e → a /{l,r,w}_
 +
* <u>ə → Ø /(czasem)</u>
  
[[Kategoria:Język wielkopolski|!]]
+
===Konsonantyzm===
[[Kategoria:Języki sztuczne a posteriori|W]]
+
* tw → kw
[[Kategoria:Nooblangi|W]]
+
* <u>w → v</u>
 +
* f → v /{#,V}_V
 +
* pf → f /#_
 +
* pf → p
 +
* <u>s → ʃ /#_{R,p,t}</u>
 +
* b, g, s → v, j, ʃ /L_
 +
* b, h → v, j /V_V
 +
* g → j /E_
 +
* x → ʃ /{C,E}_
 +
* <u>əm, ən, əl, ər → n̩, n̩, l̩, a /_{C,#}</u>
 +
* Ø → h /#_"{a,au,e,ei}
 +
 
 +
[[Kategoria:Sztuczne języki germańskie|W]]

Aktualna wersja na dzień 15:41, 4 lis 2014

wielkopolski
Pôlnysch / pôlnyscha Dialekt / pôlnysche Sprauche
Regiony : Wielkopolska
Sposoby zapisu: łaciński
Klasyfikacja: języki indoeuropejskie
języki germańskie
języki zachodniogermańskie
język wielkopolski
Lista conlangów


Język wielkopolski to język zachodniogermański wywodzący się z języka średniowysokoniemieckiego, uważany najczęściej za dialekt języka niemieckiego, używany głównie na terenie centralnej i południowej Wielkopolski.

Zmiany fonetyczne w stosunku do średniowysokoniemieckiego

Format zgodny z The Correspondence Library z następującymi rozszerzeniami:

R = spółgłoska płynna lub nosowa
P = spółgłoska wargowa
T = spółgłoska przedniojęzykowa
K = spółgłoska tylnojęzykowa lub /h/

Podkreślono zmiany zaszłe w lub podobne do standardowego niemieckiego.

Wokalizm

  • i:, u:, y: → i, u, y
  • iə, uə, yə → i, u, y
  • u, y → o, ø /_N
  • ø, øː, øy, y → e, e:, ei, i
  • a:, e:, o: → a, e, o /_{C(C)%,%əR#}
  • a:, e:, o: → au, ei, ou
  • o, ou → wo, wu /{P,K,#}_
  • i → ɨ /T_
  • e → a /{l,r,w}_
  • ə → Ø /(czasem)

Konsonantyzm

  • tw → kw
  • w → v
  • f → v /{#,V}_V
  • pf → f /#_
  • pf → p
  • s → ʃ /#_{R,p,t}
  • b, g, s → v, j, ʃ /L_
  • b, h → v, j /V_V
  • g → j /E_
  • x → ʃ /{C,E}_
  • əm, ən, əl, ər → n̩, n̩, l̩, a /_{C,#}
  • Ø → h /#_"{a,au,e,ei}