Język naumowski
| język naumowski (rår) naumåzås iknaur | |
|---|---|
| Typologia: | aglutynacyjno-fleksyjny, z szykiem SVO |
| Utworzenie: | Emilando (w 2020) |
| Cel utworzenia: | Na potrzeby projektu/konwerldu |
| Klasyfikacja: | Gamajskie
|
| Kody | |
| Conlanger–1 | nau. |
| Lista conlangów | |
Język naumowski ((Rår) naumåzås iknaur, /ˈrɔ̞r ˈnäʊ̯mɔ̞zɔ̞s ˈiknäʊ̯r/) jest językiem z rodziny języków gamajskich. Jest to drugi konlang Emila oparty na protogammajskim. Należy do grupy centralnej.
Język charakteryzują archaiczne cechy takie jak mocne zachowanie pragammajskich dyftongów ai au oraz liczniejsze innowacje typu przejścia u > ü w każdej pozycji, rotacyzmu *z oraz *ħ oraz połączenia pragammajskich *g oraz *q (jako średnionaumowskie ck).
Fonologja
Samogłoski
Pełne
| Przednie | Tylne | ||
|---|---|---|---|
| Niezaokrąglone | Zaokrąglone | ||
| Przymknięte | i (i) | y (ü) | u (u) |
| Środkowe | e̞ (e) | o̞ (o) | |
| Prawie otwarte | æ (a) | ɔ̞ (å) | |
Ponadto występują cztery dyftongi, ai, au, ei oraz ou.
Zredukowane
| Środkowa | ə (ĕ) |
| Prawie otwarta | ɐ (ă) |
Alochwonia
Samogłoski posiadają kilka dodatkowych alochwonów:
- a - [ä] (po welarnej, v i na początku słowa)
- å - [ɑ] (po welarnej), [ä] (po ł).
- o - [ø̞] (w grupie voP), [ɤ̞] (po welarnej)
Spółgłoski
| Wargowe | Zębowe | Dziąsłowe | Z retrofleksją | Podniebienne | Welarne | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nosowe | m (m) | n (n) | ɲ (ń) | ŋ (ŋ, n) | |||
| Zwarte | bezdźwięczne | p (p) | t (t) | c (ť) | k (k) | ||
| dźwięczne | b (b) | d (d) | ɟ (ď) | g (g) | |||
| Afrykaty | bezdźwięczne | ts (c) | tʃ (č) | tɕ (ć) | |||
| dźwięczne | dz (y) | dʒ (y̌) | dʑ (ý) | ||||
| Szczelinowe | bezdźwięczne | f (f) | s (s) | ʃ (š) | ʂ (ş) | ɕ (ś) | x (ch) |
| dźwięczne | v (v) | z (z) | ʒ (ž) | ʑ (ź) | ɣ (gh) | ||
| Drżące | bezdźwięczne | r̥ (hr) | |||||
| dźwięczne | r (r) | rʲ (ŕ) | |||||
| Boczne, Półsamogłoski | l (l) | ʎ (ĺ), j (j) | w (ł) | ||||
Język ten należy do grupy centralnej, zatem wykazuje historyczną zmianę [ɣ] na [ŋ]. Jednakże w późniejszej drodze rozwoju, w odróżnieniu od innych języków centralnych, dźwięk ten się nie zachował w jednolitej postaci, w wielu przypadkach zmieniał barwę i obecne wystąpienia jego wychodzą jedynie z geminacji grupy pɣ. ngh > nŋ > ŋŋ, pozycji wygłosowej (jako grupa ŋk, zapisana nk) i zapożyczeń.
Bardzo charakterystycznym fonemem j. naumowskiego jest bezdźwięczne r (MAF: [r̥], transkrypcja: hr). Pochodzi ono z dawnej geminaty *rr na początku słowa i po spółgłosce. Historycznie wszystkie sonoranty (łącznie z ŋ) miały bezdźwięczne odmianki, ale prócz hr wszystkie się udźwięczniły, Samo hr udźwięczniło się również po palatalizacji i spółgłosce dźwięcznej. Przykład słowa z hr: hrau (zwierzę).
Inną charakterystyczną cechą jest poczwórne rozróżnienie s-š-ş-ś, odpowiednio zębowego, zadziąsłowego, retrofleksyjnego i palatalizowanego. Jest to wyjątkowe pośród języków gammajskich.