Kontinuum nauk (GNW)

Z Conlanger
Wersja z dnia 12:41, 16 lut 2014 autorstwa Hapana Mtu (dyskusja | edycje) (→‎Ujęcie kontinuum nieciągłego)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Ciągłe lub nieciągłe kontinuum nauk i innych sposobów poznania wszechrzeczy z dziewięcioma hipotetycznymi dziurami i pustym lub pełnym środkiem (wied. kokō kōrō dokkora rādō kūkoro dōdōdōk koroduk kokokukkorōdō do-do-do-do-do-do-do-do-do rararādo kokorra kaddo) zwane też od imion swoich twórców jako kontinuum Rocha-Dłeȝodłö - najpopularniejsza w świecie Gruszek Na Wierzbie I Śliwek Na Sośnie klasyfikacja nauk, paranauk i metanauk, zaproponowana przez wszystkowiedzącokwoczego filozofa i niedofilozofa Kokkodaro Kokokko-Dokkoro, a rozwinięta przez niewdzioskowego niemyśliciela Dłeȝodłö.

Kontinuum wg Rocha Znajki.

Klasyczne ujęcie

Wedle pierwotnej koncepcji Kokkodaro Kokokko-Dokkoro (znanego szerzej jako Roch Znajka) do każdego spośród trzech wielkich stanów poznania (nazwanych poznaniem, niepoznaniem i niedopoznaniem) można dążyć trzema drogami - drogą naukową (nazwaną fizyką), paranaukową (magia) lub metanaukową (filozofia). Uważał on przy tym, że wszystkie stany poznania i wszystkie wiodące do nich drogi są równie słuszne i wartościowe, choć nie w równym stopniu prawidłowe[1]. Po przemnożeniu obu trójek wyodrębnił on dziewięć głównych "nauk i innych sposobów poznania wszechrzeczy" (patrz lista niżej). Owe "nauki i sposoby" układają się w ciągłe kontinuum, tak że sąsiednie "sposoby" przechodzą w siebie wzajemnie, przez co nie można wskazać między nimi jednoznacznej granicy - nie da się przykładowo wskazać, gdzie kończy się niefizyka a zaczyna filozofia. Kokkodaro przyrównywał to przenikanie się "sposobów i nauk" do podobnego zachowania kolorów tęczy. W opracowanym przez Kokkodaro schemacie pomiędzy "sposobami" po raz pierwszy pojawił się pusty obszar, który później nazwano środkiem, sam autor jednak kwestią środka się nie zajmował.

Kontinuum wg Dłeȝodłö.

Ujęcie kontinuum nieciągłego

Żaden z nielicznych uczniów[2] Kokkodaro Kokokko-Dokkoro nie odważył się podjąć dalszej pracy nad teoriami mistrza. Pierwszym stworzeniem, a zarazem pierwszą osobą, jaka podjęła się rozbudowy tej klasyfikacji, był niemyśliciel Dłeȝodłö, który podróżując niestrudzenie przez cały świat zasłyszał to i owo o kontinuum nauk[3]. Postulował on mianowicie, iż inaczej niż w przypadku spektrum kolorów "sposoby i nauki" mają wyraźne określone granice, a wszelkie zagadnienia interdyscyplinarne mieszczą się w dziurach między naukami. Podobnie jak w ujęciu klasycznym, w modelu opracowanym przez Dłeȝodłö również istnieje miejsce na środek, którym jednak sam Niewdzioska nie zajmował sobie głowy. Choć nikomu nie udało się usłyszeć pełnego uzasadnienia tez Dłeȝodłö[4], zostały one dość powszechnie zaakceptowane.

Lista "nauk i innych sposobów"

  • Fizyka - bada i opisuje kwestie naukowe; do jej poddziedzin należą m. in. chemia, astrologia i architektura.
  • Niedofizyka - bada i opisuje kwestie niedające się wyjaśnić naukowo, ale dające się opisać w sposób naukowy; obejmuje m. in. alchemię i botanikę.
  • Niefizyka - bada i opisuje kwestie naukowe nie dające się ani wyjaśnić, ani opisać w sposób naukowy; jak np. rozmnażanie ludzi.
  • Filozofia - bada i opisuje kwestie metanaukowe; szuka odpowiedzi choćby na takie pytania jak "co było pierwsze, gruszka czy wierzba?" albo "czemu Sobal jest zły?".
  • Niedofilozofia - bada i opisuje kwestie niedające się wyjaśnić metanaukowo, ale dające się opisać w sposób metanaukowy; do jej gałęzi należy m. in. socjologia i politologia.
  • Niefilozofia - bada i opisuje kwestie metanaukowe nie dające się ani wyjaśnić, ani opisać w sposób metanaukowy; do jej kompetencji należy na przykład kwestia podziału ludzi na narodowości.
  • Magia - opisuje kwestie paranaukowe; bada więc m. in. telepatię i historię sztuki.
  • Niedomagia - bada i opisuje kwestie nie dające się wyjaśnić, ale dające się opisać w sposób paranaukowy; przykładem obiektu jej badań może być natchnienie.
  • Niemagia - bada i opisuje kwestie paranaukowe niedające się ani wyjaśnić, ani opisać w sposób paranaukowy; jedną z wielu kwestii zaprzątających umysły niemagików jest poszukiwanie skutecznego preparatu odstraszającego ślimaki.

Jest ogólną prawidłowością, że fizycy, filozofowie i magowie uważają swoją profesję za jedyną prawdziwą, inne zaś za hochsztaplerstwo, niedofizycy cenią fizyków i niedofilozofów, niedofilozofowie filozofów i niedomagów, a niedomagowie magów i niedofizyków, znowuż niefizycy, niemagowie i niefilozofowie zwykle cenią wszystkie przejawy "nauk i innych sposobów poznania wszechrzeczy".

Kontrowersje

W kontinuum Rocha-Dłeȝodłö najwięcej kontrowersji wzbudza puste pole w środku. Niektórzy widzą tam obszar totalnej niewiedzy, inny całkowitej wiedzy, jeszcze inni twierdzą, że tam właśnie ukrywa się sedno, wreszcie są i tacy, którzy powołując się na zgodne milczenie obu autorów koncepcji kontinuum próbują dowieść, że jest to tylko nieistotny fragment pośrodku wykresu. Wśród niektórych kapłanów kontrowersje budzi nieuwzględnienie w kontinuum religii, względnie ich religii.

Przypisy

  1. Za najbardziej prawidłowe uważał on filozofię i niedofilozofię, gdyż sam zajmował się właśnie nimi.
  2. Ściślej rzecz biorąc, Roch Znajka miał tylko jednego ucznia i to też tylko przez przypadek. Prowadził za to ożywioną audiokorespondencję z mędrcami, niedomędrcami i niemędrcami całego GNW, wykorzystując do tego zdolność echolalii Niedoznajek.
  3. Niewdzioski nigdy nie potrafią usiedzieć długo na miejscu, toteż normalnym jest dla nich zaznajamianie się z różnymi rzeczami tylko fragmentarycznie.
  4. Niewdzioski nigdy nie potrafią usiedzieć długo na miejscu, toteż normalnym jest dla nich zaznajamianie innych z różnymi rzeczami tylko fragmentarycznie.