Mikanizm

Mikanizm (ęm. mikangorbyś - mądrość piątki, od mikan - pięć, pręm. *mikaGə - dłoń, narzędzie chwytania) - element ęmuckiego nurtu filozoficznego przyporządkowujący szczególne znaczenie liczbie 5.

Mikanizm dzieli rzeczywistość na pięć kykawów (żywiołów) pozostających w cyklu, odpowiadających pięciu elementom: Duchowi, Myśli, Czynowi, Słowu i Zmysłowi.

element	Kieman Duch	Gonvur Myśl	Voraś Czyn	Śonak Słowo	Sezaj Zmysł
pora dnia	śynzin południe	biroh popołudnie	vatut wieczór	gizot noc	śaśvur poranek
dzień tygodnia	sajsan święty	izegit mądry	ivat wielki	tankal piękny	vykśet trwały
pora roku	lato	przedjesień	jesień	zima	wiosna
strony świata	ihtal południe	nujkeś płd. zach.	kiśvitbyś płn. zach.	pyj północ	vitbyś wschód
liczba	ah, mikan zero, pięć	keh jeden	goh dwa	kekoh trzy	ruh cztery
symbolika	dusza	wola	uczynek	przekaz	los

Na mikanizmie oparty jest kalendarz ecki oraz gra siardan.