Polish Conlanger Relay V/Esperal
Tekst
- - Cero te bene unimportal... – ete sade ete dassača.
- - Mens Tepper hablero seriade – Neres dinsatras ete apietonen, vateras – halla ollo benelo sahač bene en non benelo corsalač neresen. Tu inbadviadero par ete semena tudi. Pero maltreterelos nerso ete robuten. Sa bene ete seriadosse?
- - Te seriadosse – hablero Kersir – Mens ollos maltreterelos ollonen. Ollos benerelos en tue ete vesses. Valaderelos. Ňu sera ete ekhere nerso ekonom. Ňu sera, da kej maltreterelos ollonen, hablerelos: ”ollo unbene mruherelo!”
- - Tepper inseterelo, inmruherelo ete esies en marserelo. Inbenevasederelo ete tue mensens u table.
- - Kersir ineherelo.
- - Bene, da tu ventelo. Ňu apietera tudi. Ňu momentala apač.
Słowniczek
- apač – znikać, odchodzić, opuszczać
- apietač – iść, chodzić
- apieton – wędrowciec, włóczęga, podróżnik, czasami: gość
- badviadač – uciekać, opuszczać, zostawić
- beneč – być
- benevasedač – opierać
- cene – przecież
- corsalač – podejrzewać (kogoś)
- da – że, iż
- dassa – czas
- dinsatrač – przyjmować (np.: gościa)
- ehač – wzdychać
- ekhere – kaszlący, kaszel
- ekonom – ekonom
- en – i, także, oraz, a
- ete – rodzajnik nieokreślony
- hablač – mówić
- halla – jak
- importal – ważny
- kej – kiedy, wtedy, gdy
- maltretač – maltretować, bić, tu: chłościć
- marsač – zmarszczyć brwi, zrobić marsową minę
- mens – ale, lecz
- mensen – ręka, czasami: łokieć
- mruhač – mrugać
- nerso – nasz
- par – z, od, dla
- pero – podobno, ponoć
- robouten – robotnik, pracownik, niewolnik, sługa
- sa – czy
- sač – widzieć, oglądać
- sade – strata
- sahač – zachowywać się
- semen – pole
- seriade – serio, naprawdę, poważnie
- seriadosse – prawda
- setač – siadać
- table – stół
- te – rodzajnik określony, używany także, jako to np.: to on
- tudi – dziś, dzisaj
- tue – dwa, dwojgo, dwoje
- u – o (coś)
- valadač – wahać się
- vaterač – czekać
- ventač – chcieć, czasami: móc
- vesse – miejsce
Gramatyka i inne
Język jest do bólu regularny.
Zaimki osobowe
- Ňu – Ja
- Tu – Ty
- Ole – Ono
- Ollo – On
- Olla – Ona
- Neres – My inkl.
- Nerejos – My eks.
- Vu – Wy
- Olles – One (r. nijaki)
- Ollos – Oni
- Ollas – One (r. żeński)
Zaimki te odmieniają się przez przypadki tak, jak rzeczowniki. Na przykład: Tu – ty, Tulu – tobie
Deklinacja
Wyraz odmieniamy poprzez odpowiednie sufiksy lub prefiksy:
- Mianownik: –
- Dopełniacz: -a
- Celownik: -u
- Biernik: -en
- Miejscownik: a-
- Ablatyw: o-
Jeśli wyraz kończy się samogłoską w sufiksie dodajemy najpierw –l, a w prefiksie –l po, jak przykładowo – tu/ty, ale tulu/tobie oraz ouva/krowa alouva/(o) krowie. Gdy jednak wyraz ma w ostatniej/pierwszej sylabie ‘l’, to zmieniamy ‘l’ na ‘n’, jak na przykład: ollo/on, ale ollonu/mu oraz anollo/(o) nim
Liczby
Liczbę mnogą tworzymy poprzez sufiks –s
Czasowniki i czasy
Przykład – ruhač/wierzyć:
- Ňu ruha
- Tu ruho
- Ole ruhe
- Ollo ruhelo
- Olla ruhela
- Neres ruhas
- Nerejos ruherejos
- Vu ruhos
- Olles ruhes
- Ollos ruhelos
- Ollas ruhelas
Czasy
Czas teraźniejszy: czasownik + osoba
- ruha – wierzę
Czas obecny: czasownik -/momentalač + osoba + czasownik w bezokoliczniku
- momentala ruhač – teraz wierzę (w tym czasie oznacza wł. modlić się)
Czas przeszły: czasownik +er + osoba
- ruhera – wierzyłem
Czas przyszły: czasownik być/beneč + osoba + czasownik w bezokoliczniku
- bena ruhač – będę wierzył
Cała reszta
przymiotnik negujemy poprzez przedrostek –un, zaś czasownik i rzeczownik poprzez słowo przeczące ‘non’ – unruhe/niewierzący; non ruha/nie wierzę; ete unruh/niedowiarek.
Rodzajnik stawiamy przed każdym rzeczownikiem, prócz imion i zaimków osobowych.