Polski Conlang Relay/Ęmucki
- Mizan sį-sal bąvazivyhtik, sany̨-kevnen-kety sevtyoh rekbanty̨imuv kanyh-vanni-papvat ni i-bykinaak.
- Pytkisur’atbyś-kyjraśkęimuvne sany̨-ryktyvyhrek sǫimuvni.
- Ih-sur’ąny̨mapśonaktyv, rykkamęimuvunrak, i-eget sardatbyśivyhrek sa-kevnenty sevtyoh viśtǫityvunha.
- Sa-bykina-eget zormęityv.
- bąvaj = dziś
- bykit = kochać
- eget = cień
- ih = ono, to
- it = on, ona
- kanyh = tutaj
- keh = jeden
- kevnen = drzewo
- kyjrat = złamany
- mapśonak = legenda
- mizan = dużo
- papvat = strzelać
- pytkisur’at = przysięgać
- rekban = spotykać się
- ryk = miejsce, strona
- rykkamet = przeklęty
- sal = rok
- sardat = umierać
- sev = pod
- sot = iść, przemieszczać się
- sur’at = mówić
- vannit = las
- viśtot = leżeć
- zormet = to samo
- -ak = komitatyw, „z”
- -byś = imiesłów rzeczownikowy
- -ha = „a”, „ale”, „a nawet”
- i- = „jego”, „jej”
- -muv = czas przeszły
- -na(t) = strona bierna
- -ne = „ale”, „jednak”
- -ni = łączność, następstwo, „i”
- ny̨- = liczba mnoga
- -oh = inesyw, „w”
- -rak = inceptyw, „stać się”, „zacząć”
- sa- = wskazujące, „ten”, „ta”, „to”
- sį- = sto (razy)
- -(ś)ket = strona sprawcza
- -tyv = czas teraźniejszy
- -un = zdanie podrzędne
- -vyhrek = delatyw, „od”; „po”
- -vyhtik = allatyw, „do”; „przed”
Podmiot jest w mianowniku, jest to podstawowa forma, słownikowa. Może zostać przyczepiony do czasownika, po jego rdzeniu.
Dla czasowników w trzeciej osobie wymagany jest doczepiony podmiot, domyślnie jest to -i-.
- Ęityv. = Jest.
- Śek ęityv. = Pies jest.
- Ęśektyv. = Pies jest.
Czasowniki znajdują się w formie orzeczeniowej, zawsze kończącą się nosówką, tworzonej poprzez zamianę:
- “-at -et -it -ot -ut” -> “-ą -ę -į -ǫ -ų”,
- “-yt -h -p -k -v -r -l -n” -> “-yty̨ -ty̨ -pty̨ -kty̨ -vty̨ -rty̨ -lty̨ -nty̨”
- “-ś -j” -> “-śę -zę”
Następnie przyłączany jest podmiot (dla 3. osoby), a dalej czas, osoba i inne końcówki.
Domyślna, słownikowa forma czasownika, to nazwa wykonawcy (imiesłów czynny), np.
- et = być ~ będący
Znaczenie całej czynności ma imiesłów rzeczownikowy, z końcówką -byś:
- etbyś = bycie
Konstrukcja „X jest Y” jest wyrażana z X jako podmiotem i Y jako czasownikiem.
Dopełnienie bliższe jest w dopełniaczu. Tworzy się go, zamieniając „-at -et -it -ot -ut” w „-a- -e- -i- -o- -u-”, w pozostałych przypadkach pozostawiając bez zmian.
Jest przyczepiane przed czasownikiem i oddzielane myślnikiem. Podobnie dzieje się z dopełniaczem określającym inny rzeczownik.
Pozostałe określenia czasownika są tworzone na bazie posesywu.
Posesyw jest tworzony poprzez zamianę:
- “-at -et -it -ot -ut” -> “-a -e -i -o -u”,
- “-yt -h -p -k -v -r -l -n” -> “-yty -ty -pty -kty -vty -rty -lty -nty”
- “-ś -j” -> “-śi -zi”
Następnie dodawana jest kolejna końcówka lub rzeczownik relacyjny (np. „pod”).