Polski Conlang Relay/Ęmucki
- Mizan sį-sal bąvazivyhtik, sany̨-kevnen-kety sevtyoh rekbanty̨imuv kanyh-vanni-papvat ni i-bykinaak.
- Pytkisur’atbyś-kyjraśkęimuvne sany̨-ryktyvyhrek sǫimuvni.
- Ih-sur’ąny̨mapśonaktyv, rykkamęimuvunrak, i-eget sardatbyśivyhrek sa-kevnenty sevtyoh viśtǫityvunha.
- Sa-bykina-eget zormęityv.
- bąvaj — dziś
- bykit — kochać
- eget — cień
- ih — ono, to
- it — on, ona
- kanyh — tutaj
- keh — jeden
- kevnen — drzewo
- kyjrat — złamany
- mapśonak — legenda
- mizan — dużo
- papvat — strzelać
- pytkisur’at — przysięgać
- rekban — spotykać się
- ryk — miejsce, strona
- rykkamet — przeklęty
- sal — rok
- sardat — umierać
- sev — pod
- sot — iść, przemieszczać się
- sur’at — mówić
- vannit — las
- viśtot — leżeć
- zormet — to samo
- -ak — komitatyw, „z”
- -byś — imiesłów rzeczownikowy
- -ha — „a”, „ale”, „a nawet”
- i- — „jego”, „jej”
- -muv — czas przeszły
- -na(t) — strona bierna
- -ne — „ale”, „jednak”
- -ni — łączność, następstwo, „i”
- ny̨- — liczba mnoga
- -oh — inesyw, „w”
- -rak — inceptyw, „stać się”, „zacząć”
- sa- — wskazujące, „ten”, „ta”, „to”
- sį- — sto (razy)
- -(ś)ket — strona sprawcza
- -tyv — czas teraźniejszy
- -un — zdanie podrzędne
- -vyhrek — delatyw, „od”; „po”
- -vyhtik — allatyw, „do”; „przed”
Podmiot jest w mianowniku, jest to podstawowa forma, słownikowa. Może zostać przyczepiony do czasownika, po jego rdzeniu.
Dla czasowników w trzeciej osobie wymagany jest doczepiony podmiot, domyślnie jest to -i-.
- Ęityv. = Jest.
- Śek ęityv. = Pies jest.
- Ęśektyv. = Pies jest.
Czasowniki znajdują się w formie orzeczeniowej, zawsze kończącą się nosówką, tworzonej poprzez zamianę:
- “-at -et -it -ot -ut” -> “-ą -ę -į -ǫ -ų”,
- “-yt -h -p -k -v -r -l -n” -> “-yty̨ -ty̨ -pty̨ -kty̨ -vty̨ -rty̨ -lty̨ -nty̨”
- “-ś -j” -> “-śę -zę”
Następnie przyłączany jest podmiot (dla 3. osoby), a dalej czas, osoba i inne końcówki.
Domyślna, słownikowa forma czasownika, to nazwa wykonawcy (imiesłów czynny), np.
- et = być ~ będący
Znaczenie całej czynności ma imiesłów rzeczownikowy, z końcówką -byś:
- etbyś = bycie
Konstrukcja „X jest Y” jest wyrażana z X jako podmiotem i Y jako czasownikiem.
Dopełnienie bliższe jest w dopełniaczu. Tworzy się go, zamieniając „-at -et -it -ot -ut” w „-a- -e- -i- -o- -u-”, w pozostałych przypadkach pozostawiając bez zmian.
Jest przyczepiane przed czasownikiem i oddzielane myślnikiem. Podobnie dzieje się z dopełniaczem określającym inny rzeczownik.
Pozostałe określenia czasownika są tworzone na bazie posesywu.
Posesyw jest tworzony poprzez zamianę:
- “-at -et -it -ot -ut” -> “-a -e -i -o -u”,
- “-yt -h -p -k -v -r -l -n” -> “-yty -ty -pty -kty -vty -rty -lty -nty”
- “-ś -j” -> “-śi -zi”
Następnie dodawana jest kolejna końcówka lub rzeczownik relacyjny (np. „pod”).