Słownik:Ahtialański: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Ахтіаљєдаі Ӓлаѵаі Наріаsау кієнау
Linia 1: | Linia 1: | ||
<center><font size="6">Ахтіаљєдаі Ӓлаѵаі Наріаsау кієнау</font></center> | <center><font size="6">Ахтіаљєдаі Ӓлаѵаі Наріаsау кієнау</font></center> | ||
− | Akcenty są dodane | + | Słownik w układzie chronologicznym. Akcenty są dodane orientacyjnie. Jeżeli są zaznaczone na dwóch sylabach, to oznaczają wariant wymowy. |
==Ze słownika głównego== | ==Ze słownika głównego== | ||
# '''анта́''' - oparcie | # '''анта́''' - oparcie | ||
Linia 1381: | Linia 1381: | ||
# '''аарктоs''' - niedźwiedź (z gr. ''[http://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%84%CF%81%CE%BA%CF%84%CE%BF%CF%82 ἄρκτος]'', mocna samogłoska dodana bez związku z systemem przydechowym starogreckiego) | # '''аарктоs''' - niedźwiedź (z gr. ''[http://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%84%CF%81%CE%BA%CF%84%CE%BF%CF%82 ἄρκτος]'', mocna samogłoska dodana bez związku z systemem przydechowym starogreckiego) | ||
− | [[Category: | + | [[Category:Ahtialański]] |
− | [[Category: | + | [[Category:Słowniki]] |
Wersja z 10:30, 18 mar 2015
Słownik w układzie chronologicznym. Akcenty są dodane orientacyjnie. Jeżeli są zaznaczone na dwóch sylabach, to oznaczają wariant wymowy.
Ze słownika głównego
- анта́ - oparcie
- ча́нтє - leżeć
- цє-у́ - klej
- адіку́в - ołówek
- бохну́у - buty
- ла́ур - laur
- ха́іна - haina
- љір - lira
- мі́на - mina
- дєу́т - mgła
- є́ча - błyszczeć
- фо́нка - płomień
- сін та́ар - w środku
- sєн - "w", podobnie jak сін, хін
- хє́нтіs - słownik
- га́хтіану - kredki
- хакъ - być, jest
- іра́н - żelazo
- вар - ja
- љу - ty
- ка, кє, кі - ona, on, ono
- на - my
- sка - wy
- ља, љє, љі - oni, one, one
- дєч - imię
- а́рта - głodny
- љурі́ - co?
- sє, sєт - i
- трєно́ - też
- дар - rano
- атра́нтє - południe
- нєsт - wieczór
- чату́ - dzień
- уіка́нпа - okazało się, wyszło
- хара́к, хартак - dusza
- драак - smok
- вах - to
- зарі́вsт - próbować
- зарі́ - próba
- єт, єєт - z
- ма́ко - powinno, miało być
- фєу́м - tajemnica
- sаѵда́т - żołnierz
- ту́ігєр - kamień
- тєкє́р - tutaj
- пу́рsуі - mistrz
- га́дја - robak, robal, glista
- бозуа́р - wąż; pot. penis
- кшєг (кі-) - 0 zero
- оно́з (о-) - 1 jeden
- дуі́ (ді-) - 2 dwa
- і́зна (і-) - 3 trzy
- па́є (пі-) - 4 cztery
- ја́уа (ω-) - 5 pięć
- црє (бі-) - 6 sześć
- варє́ (ві-) - 7 siedem
- ла́ѯу (љі-) - 8 osiem
- на́і (ні-) - 9 dziewięć
- мє́а (мі-) - A (10) dziesięć
- sів (sі-) - B (11) jedenaście
- ӓ́гє (аі-) - C (12) dwanaście
- дон (до-) - D (13) trzynaście
- шаг (ші-) - E (14) czternaście
- ыљ (ы-) ыљ (ы-) - F (15) piętñaście
- хаӳ́ѯ, кіра́ја - 10 (16) szesnaście
- сіт, хосі́т - proszę
- ірті́н - przepraszam
- а́црєу, а́црєн - dziękować
- бааs - siła, potęga, moc
- гра́нті, дра́нті - wielki, wielkość; podziw
- вєр, вөр - większy, mocniejszy, silniejszy
- та - mniejszy, słabszy
- ір - dawać, brać, mieć, posiadać (dawniejsza, uniwersalna forma); jako ir- oznacza posiadanie; jako osobne słowo stosowane jako stopień najwyższy przymiotniika (np. ir granti)
- фрєо́ - teraz
- шаро́ - wygrać
- зуа́м - przegrać
- ю́краі - ostatnii
- хахт - promień
- о́нтра - mrok
- sа́рҁа - skrzydło
- фата́љ - atak finalny, fatality
- ціsті́рє - sklep
- пра - pół
- праха́ді - bułka
- -арт - czas przeszły
- гъ - ok. przycz.
(praktycznie nieużywany)(martwy - ale zostaje w słowniku) - sан (dawniej: sніа́љы, sніах) - śnieg
- і́тавsт - topnieć
- і́канп, і́камп - nowy, tworzyć
- драsт - szok, zdenerwowanie, stres, zaskoczenie
- ні́ка - widzę
- хє́цра - ptak
- ута́кє - zemsta
- трі́а - ochrona, obrona
- ы́ратаак - kastrat
- ја́тро (dawniej: діа́тро) - prawie, nie do końca
- ларє́ - gdzie?
- а́ларє - gdzieś
- ја́ка - nigdy
- нє - nie
- нє́sіавsт, нє́sіан - myśleć
- єт (formalne), єєт - z, o
- до́sтрє - dość
- ты́іу - kto?
- а́тыіу - ktoś
- къа - by (wynika, dlatego)
- кру́дєр (dawniej: гру́дєр) - hangar, magazyn
- тна́є - spokój
- нло́кра - diament
- фугі́д - kurz
- ка́іда - budynek
- вєрла́рє - wszędzie
- вє́ртуsає - sposób, wersja
- кі́єнау, ки́нау - język (forma komunikacji)
- тра́кріа - republika
- -тра - setki
- -ра́тє - tysiące
- бні́кы - liczby
- sір - od (zawsze)
- sар - do (zawsze), od (poza pojęciami abstrakcyjnymi)
- sєрті́вsт - mieszkać
- јарта́вsт - żyć
- траі́вsт - jeść
- оту́раакавsт - patrzeć
- ха́унаакавsтt - widzieć
- ю́ртавsт - mówić
- тє́равsт - rozumieć
- фа́ікєвsт - chcieć
- јаарт - minister
- артіја́арт - arcyjaart
- вє́рюртавsт - ogłaszać
- зо́утар - prawda
- та́зоутар - nieprawda, kłamstwo
- ҳаван - wojna
- sтааб - atak
- ю - od czegoś, przynależy, skądś (odpowiednik polskiego od, angielskiego of)
- кад - rok
- дља́вsт - zaczynać
- дља - początek
- пєнто́а - rada
- діа́ка - poniedziałek
- хва́ка - wtorek
- ба́укє - środa
- на́ткє (dawniej: на́дкє) - czwartek
- ва́ткє (dawniej: ва́дкє) - piątek
- ді́ніа - sobota
- цєа́нтіс (цєа́нтік) - niedziela
- тіѵ - miesiąc
- ядо́ка - styczeń
- тє́кљіх - luty
- чі́рљак - marzec
- я́ѯы - kwiecień
- узу́трє - maj
- љаі́кі - czerwiec
- ҳє́гры - lipiec
- тріа́н - sierpień
- фама́кі - wrzesień
- цє́оа - październik
- даву́т - listopad
- міо́у (dawniej: міо́ѵ) - grudzień
- кір - ale
- ті́кіу - jak?
- а́тікіу - jakoś
- кантра́вsт - śpiewać
- і́туавsт - uczyć się
- кі́арі - zmuszać; okiwać, oszukać
- та́ука - ojciec
- шарі́ - matka
- тіа́кє - córka
- нє́кє - syn
- ө́љіа - brat
- фа́љіа - siostra
- ву́а - wujek
- хє́а - ciocia
- єно́діака - babcia
- ікіо́діака (dawniej: ікіодака) - dziadek
- ікіо́да́ка - stary komputer (od pierwszego komputera, który nazwano "ікіодака" wg wtedy aktualnej formy słowa "dziadek", wg przekonania, że komputer - tak jak dziadkowie - będzie wzorem mądrości; dziś raczej rubasznie w znaczeniu "stary, dobry sprzęt")
- єљі́к - cukier
- sаавsт - czcić
- sаант - święty
- -аак - czas przyszły
- аак - przyszłość
- нєє - król
- нє́а - królestwo
- орі́к - chleb
- а́љіакавsт - wybaczyć
- ноор (нор) - wina, grzech
- тірк - człowiek
- тєsіа́ка - hymn
- гіано́вsт - robić
- та́унт - trudny
- хаі́нт - średni
- яулі́нт - prosty
- ѵані́к - kwiat
- sє́іакы - rząd
- sтріан - wyspa
- хно́тту - góra
- хал - mapa
- вє́рха - wszystko, razem, w sumie
- кіљі́ - gdy
- та́ркі - biały
- єкуа́ті - niebieski
- е́ткі - czarny
- та́нті - żółty
- љє́і́ккі - zielony
- ка́драі - czerwony
- дакадра́і - pomarańczowy
- даєкуа́ті - fioletowy
- датра́нті - różowy
- sє́уа́рі - szary
- є́транті - szkarłatñy
- є- - bardziej
- да- - mniej
- хіна́кы - kolory
- фљєт - część
- і́тнов - unia, związek; zjednoczenie
- і́тновsт - jednoczyć
- sі́на - cześć, witaj
- фара́вsт - zabijać, mordować
- фарө́ - morderstwo
- нурі́ - dlaczego?
- хє́нно - ponieważ
- туаак - szturm, uderzenie; włamanie
- нє́зоутар - nieprawda, fałsz
- фун - koniec
- а́ѯа - kolega, kumpel, przyjaciel
- по́мкі - nowy
- є́мтљє - stary
- атку́нт - główny, ważny
- пу́тку - kartka, strona (też internetowa); książka
- єљха́унаакавsт - pokazać
- ік - móc
- -ік - móc (cząstka osobowa)
- sаљанка́вsт - tłumaczyć
- кљавsт - klonować, kopiować, dublować
- таљє́н - tekst; księga
- нуду́нт - inny
- фљє́ты - rodzaje, kategorie
- піљі́к - miejsce
- sа́фханавsт - ujawniać, pokazywać
- укра́вsт - zamieniać
- юрт - temat, rozmowa
- sу́гукувsт - pomoc, przy pomocy
- мувsт - wierzyć (kogo? czego? - pol. komu? czemu?)
- му́ваљак - wiara
- так - nazwa
- муні́к - symbol, litera
- чєду́квsт - używać
- пу́ду - kontynent
- аак - przeszłość
- удо́бна - komunikacja
- пкатн - głos
- цунк - system
- і́новsт - pamiętać
- і́но - pamięć
- 'о - przed
- ω - po
- енобу́вsт - pisać
- даљу́ - powinieneś, powinnaś
- ахтіаѵу́мє - pancernik
- љуны́к - flaga
- цє́ує - miasto
- а́ткунт-цє́ує - stolica
- бу́ду - kiedy?
- фє́љтраб - okupant
- sєл - telefon komórkowy
- падуљі́вsт - zabierać miejsce, zajmować
- о́ҙє (о́дє) - obok, near
- ікі́б - wioska; plemię
- оsа́рі - prawie, nie do końca
- ядуљу́вsт - wiedzieć
- ван - słowo
- љовно́д - który?
- а́но́ - nie być, nie jest
- пада́н - tytuł, status
- фљєт - jedna z pięciu części Ahtialii
- уда́т - praca, robota, zajęcie
- удара́вsт - pracować
- тєрд - imię i nazwisko (jako jedność; np. dokumentach)
- пољд - partia; ugrupowanie polityczne
- дакба́д - zarządca
- ља́цєд - szkoła
- арт - jedzenie, żywność
- коко́рі - pokój, spokój
- то́рљу - broń, uzbrojenie
- хаљану́ - ręcznie, odręcznie; ręczne, ręcznie wykonane
- дак - nad
- док - pod
- дєк - lewo
- дук - prawo
- вєрда́к - przed wydarzeniem
- удо́к - rzadko
- дадо́к - często
- рі́ря - zwyczaj, wyjątkowy
- дор - taki, jak
- до́равsт - porównywać
- мєно́љ - problem
- лоріна́вsт - pisać
- вє́рлоріна́вsт - opisać
- одоља́н - poparcie
- зуну́рк - wpływ
- а́іу - lud, ludzie, naród (także тіркы)
- внатірк - gościnność
- юморі - pokój (stan bez wojny, braku wojny)
- ратта - kara
- уканікај - terrorysta
- нољан - cmentarz
- наљд - twardy
- овант - miękkie
- паод - wybory
- тандак - fosfor
- нокат - powstaniec
- ібувsт - pewny
- ѯарs - pole
- іѵунаљд - ryba
- даs - północ
- уs - południe
- ноs - wschód
- хаs - zachód
- каккы - kolonie
- уваљѵанєвsт - celować
- уваљва - cel
- ікняк - żart
- дєљіб - kąt
- sтак - pomarańcza
- драгновsт - niszczyć
- інадук - reżyster
- інад - film
- уљікт - niezwykły, poruszający
- юрај - przysłowie
- накл - dosłownie
- пајдо - podobieństwo
- унајдо - różnica
- бљах - znaczenie
- чаљук - wiedza
- нєчаљук - niewiedza
- ҳоду - ignorancja
- фац накъ - zależy od
- шаак - sposób
- зартант - konserwatywność, konserwatywny
- даканхавsт - trząść się
- даканха - wstrząs
- бољтавsт - kraść; konfiskować
- бољтє - kradzież
- нааљавsт - połączyć, łączyć
- кунок - srebro
- љок - ulica
- каљінаы - gramatyka
- кікіановsт - uczyć się
- чаб - forma
- гнах - wzór
- накъ - o czymś, o
- наљю - spółgłoska
- нєнаљю - samogłoska
- аљю - głoska
- ван - słowo
- мунік - litera, znak
- паҙаљјуну (падаљјуну) - rzeczownik
- ікаіљјуну - czasownik
- фахнаљјуну - zaimek
- нєкајуну - przymiotniik
- ібікіјуну - przysłówek
- бнєкајуну - liczebnik
- нолајуну - przyimek
- кнах - czasy
- онолок - deklinacja
- бљаsкны - przypadki
- унуљок - koniugacja
- фљєт - rodzaj
- іљукант - żeński
- ырікант - męski
- бнік - liczba (te-, ver-)
- баљік - regularny
- нєбаљік - nieregularny
- пік - strona
- пік-на - strona czynna
- пік-ба - strona bierna
- кара - tryb
- кара драsт - tryb rozkazujący
- кара овант - tryb oznajmujący
- кара акөнт - tryb przypuszczający
- бљок - imiesłów
- кнак - mianownik
- дунак - dopełniacz
- акнак - celownik
- рунак - biernik
- анакн - narzędnik
- бунак - miejscownik
- ховок - wołacz
- тыіу - kto?
- љурі - co?
- фєіу - kogo?
- фаіу - czego?
- љаіу - komu?
- љоіу - czemu?
- нєіу - kogo?
- наіу - co? (B.)
- єт тыіу - z kim?
- єт љурі - z czym?
- накъ тыіу - o kim?
- накъ љурі - o czym?
- єн - zawołanie, o! (faktycznie słowo utworzone na potrzeby języków, które tego używają)
- ікнаікавsт - odmieniać
- вут - broń
- хєцра - ptak
- лох - choroba
- тєоѯант - ciekawe
- кајг - pokój (pomieszczenie)
- аљокавsт - utracić, tracić
- аљінавsт - zyskiwać
- аљін - zysk
- аљок - strata
- аsн - góra (kierunek)
- оsн - dół (kierunek)
- гракд - gramatyka
- таљін - potrzeba
- таљінавsт - potrzebować
- вєрван - zdanie
- окооs (окоs) - słaby
- нобу - kolejność
- узу - do widzenia, żegnaj, cześć
- шу - jakiś, jakaś, jakieś
- шах· (dawne formy zapisu: şdraaħ, şah, şaa) - dodawane do pytań
- казу - wprowadza stronę bierną (został, została)
- мољівsт - rodzić
- кљок - dokładnie
- ню - dobry
- ня - dobra, dobry (bardziej uniwersalne, pierwotniie tylko żeńskie)
- пан - zawierający, mówiący o
- -ік, ік - móc
- ібікновsт - znaleźć
- ібок - część
- каsт - ucieczka
- каsтак - uciekinier
- -ак - wykonawca czynności
- моік - razem, wspólnie
- фујаац - granica
- љємє - pożywienie, żywność
- љємєкавsт - jeść (ogólnie)
- адомікавsт - jeść śniadanie
- єдємакавsт - jeść obiad
- ударікавsт - jeść podwieczorek, drugi obiad
- хаікавsт - jeść kolację
- трівна - zawsze
- єљіонавsт - zamykać, zakończyć
- мољіонавsт - otwierać
- пєљукє - okño
- єквуно - elektryczność
- унзы - bomba, bomby
- мєнунт - gotowy
- вонтра - huk
- інтра ю - zapowiada, zwiastuje, wprowadza; symbolizuje
- увєр - więcej
- тєтєр - mniej
- моіљу - światło
- віру - już, niedługo, wkrótce; potem, później, wtem
- тљамі - wkrótce, niedługo
- ваахн (ваххн) - klątwa
- заар - walka
- мєкіs - torba
- воsт - atak nożem, chlaśnięcie
- бівох - kopnięcie, wykop
- дзона - prędkość, szybkość, sprawność
- кірваі - kryjówka
- хіаs - brygada, zespół
- кіррара - zamieć
- гєван - samochód
- хаін боуд - poślizg (na lodzie)
- єргукнєвsт - przesuwać, przemieszczać
- вөөрт - lód
- аідӓз - beton
- кӓза - sprawiedliwość
- sємєнчі - potwór
- хазаі - powstawać
- сӓпӓда - sztuczny, nieprawdziwy, fałszywy
- маара - świat
- sамоі - tylko, nawet
- варміннаs - byk
- вєбзн - szczur
- аsіні - grawitacja
- амӓн - ciecz
- хо - cały
- sємпр (właśc. "sємпур", tradycyjnie zapis bez ‘у’) - sємпр, ahtialańska jednostka temperatury
- ҳом҃ун - nienawiść
- порҳовsт - gwałcić
- порҳо - gwałt
- тарја - techniika
- маіморі - okaryna; jakiś prymitywny instrument
- накінакх - gałka oczna
- тірамє - klatka piersiowa
- аназ - pies
- рхаінар - groźba
- боавsт - umierać (paradoks, pierwotnie to znaczyło "rodzić się")
- хоапаувsт - urodzić się
- кнамі - staranie
- кнамюк - "staracz"
- sімӓ - cud
- гємо - podziw, respekt
- чуныка - zło
- ҁаі - "ale" (jakieś przeciwieństwo)
- лаінівsт - ratować
- sтау - drogi, droga (w sensie wartości emocjonalnej)
- аіда - wczoraj
- sпаs - jutro
- јака нєsіан - nie mam pojęcia (dosłownie: nigdy nie myślę)
- кӧтау - upał
- єsтыріавsт - zapomnieć
- вєрмік - wszyscy
- кнёр - tajny, skrywany
- пынтіа - instytut
- лацєд пынтіа - szkoła podstawowa
- лацєд - szkoła
- ӑпынтіа - uniwersytet
- шму - ten, który coś robi
- єнтінт - wiele, liczebny
- фанытно - pomoc
- унтнаія - nagroda
- боіу - posąg
- боіаду - statuetka
- ымаря - plastik
- вітмр - dziecko
- муалня - wyobrażać
- муал - wyobraźnia
- панта - spojrzenie
- кірмя - współczucie
- ӓму - uczucia
- ӧм - pełna, pełen, pełne
- хну - więzień
- sмӑіб - kielich
- тах - krew
- ыsт - ciało
- ыsтня - część ciała
- ыsтня-хо - relikwia
- атљіпавsт - czytać
- потаs - czas
- ампі - ważne
- ѵамінє - bezpieczeństwo
- бёпаs - szczęście
- амія - legenda, baśń, opowieść
- анткоро - początek, wstęp; prolog
- іsтаіхоро - koniec, zakończenie; epilog
- Аѳоs - Bóg
- быsє - bezład, chaos
- па љан - pustynia
- кыунко - powierzchnia; sufit
- пантуа - historia
- єљ - pomiędzy
- тӓнт - suchy
- міљант - mokry
- цуыня - apostrof
- sакко - myślnik
- аікоа - stary (żywotny: człowiek, roślina, zwierzę)
- аму - młody
- таsку - grafika, obraz, obrazek
- таsкунт - obrazowy
- ӳн ю махха - pory roku
- ӳн - pora
- махха - rok (zespół wydarzeń czasowych, inaczej: кад)
- зыр - wiosna
- ҳан - lato
- јіs - jesień
- ѵєн - zima
- маші - dzień; dzień+noc; doba
- діая - tworzyć, stworzyć
- sаіма - planeta
- ѵанєн - rośliny
- sєнкі - zwierzęta
- хаманавsт - rozmawiać
- кчакъ, чакъ - noc
- мω - gwiazdy
- міо - gwiazda
- абадівsт - umieszczać, zmieniać położenie, lokować
- абадів - lokacja
- баљівsт - przyglądać się
- хымахє - ogólnie
- ҳаб - powódź
- сын - susza
- хал - istota, byt
- моу - życie
- ҳан - śmierć
- зімавsт - latać
- цєдяsыавsт - pływać
- ӓша - władza
- ӓшавsт - panować, władać, sprawować władzę
- аљін-ік - dawać
- аљок-ік - zabierać, odbierać
- sынsуавsт - poruszać się
- sкавінт - straszne
- чєн - serce
- іл҃авsт - wierzyć
- іл҃а - wiara
- єма - sztuka
- каљінавsт - odpoczywać
- ѵєн - praca
- гємувsт (dawniej: гєноавsт) - zmienić coś, zmienić stan, zmieniać
- гєму - zmiana
- унтых - godność
- sєљід - rozum
- м҃ыs - sumienie
- ӹдовsт - robić
- єх - jeszcze (np. jeszcze nie)
- хаља - rozkaz
- хаљавsт - rozkazywać
- мок - pył
- міявsт - dawać, obdarowywać; wyświadczać przysługę
- авума - encyklopedia
- sымгувєр - uniwersalny
- тым҃унаі - federacja
- ампіма - cywilizacja; techniika; rozwój techniiki, postęp
- емпоя - geografia (nie tylko jako nauka)
- Іна - Ziemia (planeta)
- ыsтон - rzeźnia
- ыsтонторљу - vu khi huy diet hang loat, broń masowego rażenia
- јумљјоант - pierwotny, oryginalny; prymitywny
- нумω - piękñy, piękña
- ныхон (нухон) - wygląd
- мым - rzeka
- љуті ҙаітъан - tam! (np. odpowiedź na ларє)
- аљууміs - złoto
- ғємана - porządek
- иман - sprytñy
- кнахара - straż
- ӱкаан - zmrok
- sтахановsт - odejść, odchodzić
- даганцараз - opaść, paść
- му - "tak, że", "w ten sposób, że"
- хєго - sprawa
- ванакн - dużo, wiele
- sєкаи - więcej!
- sєваі - mniej!
- таукаавsт - szukać
- анвуувsт - znaleźć
- ѱєыѳєвsт - spać
- кама - zapach
- камавsт - czuć zapach; rzadziej jako: wąchać
- кіх - samotñy, samotñość
- лакъ - przez
- кырнант - zmęczony
- унъаљівsт - sprawdzać, szukać
- аҳа - natychmiast
- каљах - właściwy, prawidłowy
- рру - podzielić
- ӓдаівsт - pomnożyć
- наваш - prawo, zasady
- љуља - lista
- уза - plan
- мєнъа - pomysł
- шєлєдазє - kultura
- ѵанзу - autor, twórca
- агіпsаја - cel
- ам҃а - traktat
- ѳун - umowa, ugoda
- ккаінамєєнє - deklaracja (ew. вєрюрт)
- віљадравsт - sprawdzać, testować, badać
- аҁѵілє - porządek, ład; norma; dobro
- паљіавsт - prowadzić, wodzić, przewodzić, kierować, dowodzić
- кыннадраі - prasa, gazety; opinia mediów
- каsєдраі - rycerz
- унамі - dowódca
- иѱоах - nadzieja
- фах - diabeł, szatan, demon
- кіага - nagi, goły
- драмє, драмо (właśc. "драмө") - jeż
- кінура - kucharz
- љін sунєму - kołodziej
- љін - koło, okrąg
- аріямяк - piwowar
- арія - piwo
- sонбак - garbarz
- sон - skóra
- ҁол - świnia, wieprz
- паљі - pasterz
- sєҳаі - złodziej
- sєҳа - kradzież
- фіранє - kołczan
- єω - pajac, błazen, clown
- канєуан - krzywa, krzywizna
- іјанргє - koń (ogier)
- ргєіант - klacz
- адро - odpowiedź
- кынє - data
- sӓрөва - kalendarz
- акаі су - podpis
- кӧго - dziennikarz
- аргідраіавsт - pracować
- шішє - impreza, festiwal; wydarzenie
- шокъ - korona
- нао - stół
- шєрљ - wygoda
- љукнамавsт - kosztować
- шөөма - spotkanie, wizyta
- фадро - starożytñość
- кара - szacować ("około")
- хатъам - koło (jako układ bądź większe, np. koło miast, na niebie, kształt jeziora; jako kształt љін)
- ігані - transport
- шыкаі - źródło asininy
- кумё - źródło
- кі - meteoryt
- вөөрі - środek, centrum
- єквуно - prąd, elektryczność; zasilanie
- кадрама - postęp, rozwój; nowoczesność
- дро - piorun, grom
- вєр-фонка - grzejnik, kaloryfer
- ҁєҁє - teoria, hipoteza
- фєн - niedaleko
- sом - cecha
- ҁыраі - czołg
- ҳамы - pożar; płomienie
- ккораі - silnik
- агія - paliwo
- ымєнљає - przypadek
- ѱона - ostrożność, uwaga
- sорааму - zasłonić, zasłonić
- туљымє - jabłko
- хілу - łóżko
- лєро - forma, typ
- каљsыміант - mały
- љөрхоміант (љурхоміант) - wielki, duży
- хоѵа - państwo, państwowość
- іљмані - Kościół (wspólnota)
- љоурмєнү - kościół (budynek), świątynia
- тноні - obywatel, obywatelstwo
- ҁааф - kapłan; ksiądz
- sєєны - zakonnik, zakonnica
- пну - oraz, także; "co więcej", "ponadto" (nie to samo co "sє" i "пні", używane ze związkiem z poprzednią myślą)
- тахарнаљу - poczta
- тъон - pomoc medyczna, medycyna; szpital
- тоішыры - gospodarka, finanse
- тєрѵуках - pielgrzymka
- хол - istnienie, być, istnieć
- тунӑ - muzeum
- гу - turystyka
- гук - turysta
- торі - mlask (lingwistycznie)
- т҃ул - długi
- sо - krótki
- мыкнє - wolność
- мыкнавsт - wypuszczać, uwalniać
- ёз - znaczek pocztowy
- шыр - giełda, rynek
- гранті шыры - giełda (większa, jak np. w Londynie)
- ыљіварнівsт - zbierać, kolekcjonować
- көљвіs - matematyka; rachunek
- кӹрмє - przepowiednia, proroctwo
- тарінаявsт - przenikać
- тарінаянт - przezroczysty
- дєлы - kupić
- sары - płacić
- камєєры - sprzedać
- гок-аа (гокаа) - grać (na instrumencie)
- фо - albo, lub
- хєљ - wiara w coś (niereligijnie, ew. prześmiewczo o religii, "zabobon")
- рӧрі - odpowiedzialność
- нын - dźwięk
- sокон - pałac
- муаа - decyzja, głos (w głosowaniu)
- sакырє - poziomo
- ізуугон (dawniej: ізудрон) - pionowo
- ҁаічаан - wrogość, przeciwieństwo, spór, kłótnia
- торня - gwarancja, obietniica, przysięga
- наумі - ogród
- аакаару - mur obronny
- дун - mauzoleum, grobowiec (także: боа)
- sанвөі - zamek
- томынуу - wracać, powrót, cofać
- дурҳа - gruzy, ruiny
- таља - biblioteka
- цєн - następny
- чон - poprzedni
- рырзо - upór, uparty (+ант)
- рырзаіавsт - kontynuować
- шохі - kaplica
- чєл҃а - wieża
- өөнө - przedmiot
- каљпнӑ - kategoria
- күљмі - porada, rada, pomoc; przewodnik
- нєнъмі - wolność, swoboda
- тољмонү - lubić, polubić
- үн - "to znaczy", tzn. "to jest" (wyjaśnia)
- том - jeśli, jeżeli
- ваајs - sieć
- кини - narzędzia; program komputerowy
- тномє - bufet, karcza, bar
- зөөнєрє - plac
- даанөму - wystawa, galeria
- пнаsа - nauka (ogólnie); badania
- sүљмӓні - fontanna
- тира - schody
- чела каsын - kopuła wieży
- кіни - sława, popularność, powszechñość
- үнвє - malunek, obraz
- ѵєлєр - absolut, istota wyższa, bóg (ogólnie), fatum
- өөнакн - brama, wrota
- чомєнъаі - dzwon
- хааљи - orzeł
- ѵаму - ołtarz
- кољхмянааравsт - organizować
- төноељ - matematyka
- тёры - przyroda
- оф - tablica
- тъєsєвsт - wiązać, związywać
- фухё - doktryna, pogląd
- аљвө - obrzęd, rytuał
- туөљє - drzwi
- ѳу - czy, jeśli
- үѵу - poznawać, dowiadywać się
- нур - okño, szyba
- фєрлє - ocena ←
- sурмі - aktywność ←
- кунға - poezja ←
- пнукі - zamiast
- хнєрөөрєнт - podobny
- тєљтнорєвsт - wyróżniać się, być charakterystycznym, nietypowym
- ӹрєвєвsт - znikać, zanikać; rozpuszczać się
- түн - niemy
- ѳүн - przód, przedni
- ір - tył, tylni
- љіні - styk, zwarcie; połączenie
- sафір - szczelina
- кунаакє - mieszanina, mieszanka, mieszać (-vst), mikstura
- ваарєєкєљ - partykuła gramatyczna
- тнопн - cząsteczka, atom
- sонтнопн - pierwiastek chemiczny
- sөрхє - przybieranie formy, zmienianie kształtu
- локанюрт (dosł. "mowa ulicy") - język potoczny, kolokwialny
- пєнтоаюрт (dosł. "mowa rady") - język oficjalny; język urzędowy
- хєну - tron
- sурө - słowo służy do odwracania czasownika do zewnątrz, np. karısavst: budzić, ale karısavst surö - budzić mnie
- карыsавsт - budzić się
- ҳөр - jebany, pierdolone; działa też jak polskie "kurwa" czy angielskie "fuck"
- вөр ~ her - więcej ~ niż ~
- јө - poza, z wyjątkiem, wyjątkowo
- харєр - zamkniij się!
- sура - pierwszy (np. w szeregu), przodownik, "ten, który jest z przodu"; gram. przedrostek, prefiks
- яр - ostatni; dostawka, przyrostek, sufiks
- үнүмі - modlitwa
- парю - spośród, pomiędzy, "z"
- вєр- - naj... (↑)
- та- - naj... (↓)
- ѱєхно - pomimo, mimo; "pomijająć"
- таљаварнавsт - pozostaje, zostaje, jest do dziś (rdzeń: таљавар-)
- пні, пнү - "a także", "co więcej" (wyrafinowana forma "sє")
- доу-чуні - wbrew, pomimo opinii, chociąż, choć
- пахыҁєравsт (форі) - buntować się (przeciw czemu?), sprzeciwiać się, niezgadzać się
- форі - przeciwko, przeciw
- јоу - dziś, dzisiaj
- кахоу, каҳоу - "to", zaimek wskazujący
- шатөрмөнант - oficjalnie
- ыппан - świecki
- sак - myśl
- фү - zasady wewnętrzne, moralne
- Харак Јү - opinia
- ѵат - wieść, informacja
- корғєҳов - ból
- ҁєрлєтнавsт - pozwalać, dopuszczać
- тєчак - pytanie
- хутау - tłum
- кєрєнавsт - śmieć, mieć czelność
- ватъ - dla kogoś, dla czegoś
- коура - przyjemność
- sнаҳӓ - rozpusta
- пуsҳа - pożądanie, żądza; pusha chciwość
- чу - płacz
- sѵапєн - kołyska
- капчак - ściek
- аљөп-іљ - dostać
- таљјөк҃а - podczas, jednocześnie, gdy
- шаншүнавsт - zgadzać się
- фӓшан - założenie; dogmat
- рєчsєн - być możliwym, możliwe, wykonalne
- sоѵ҃тъєнавsт - zakłócać; wtrącać się
- ѵаsіҁ - możliwe, może tak było, prawdopodobnie
- пкатха (z makr.) - książę, męski dziedzic tronu
- ніуѵа - łuk
- шппартҳат - spustoszenie, zniszczenie, pobojowisko
- піsфєрө - uprowadzać, porywać (kogoś)
- тріsпєнєвsт - chwytać, łapać
- чтаа - stać się, stawać się
- коркыа - wdowa
- фнурдрєн - wdowiec
- ппун - daleko
- ч҃ін - blisko
- sөркєљвє - filozofia
- өн - mądry
- өзрєму - pierwiastek
- нєхєрт - powietrze
- өкєрє - pytanie
- хүs - doświadczenie
- ѵамє - ruch
- өsын - bogaty, bogactwo
- изі (1 os. ава, przeszł. шан) - iść, zmierzać, chodzić
- түз - powinien, powinna
- хєрєнєвsт - czekać, oczekiwać
- ѵөѵ - nauka (okres edukacji; pobieranie nauk); szkolenie
- изувні - podejść blisko, zbliżyć się
- токєндаівsт - czytać na głos
- үнүмі - modlitwa
- үнүмівsт - modlić się
- ӓтєнкорвавsт - bawić się
- ӓтєнкор - rozrywka, zabawa
- кнүрнєвsт - sprzątać
- рунтєє - definicja
- ҳаӹ - pusty; próżnia
- өнкєрєвsт - mierzyć
- хаарү - skala
- sүн - daleko
- ур - blisko
- хө - szeroko
- ші - wąsko
- ө - może, możliwe
- -хур - jakieś założenie, "musiałoby"
- торхё - "na przykład"
- пан҃а - hobby (pisane przez "н҃")
- ттє - religia
- торі - "wymieniam" (jak "na przykład", ale wymieniając wszystkie bądź większość elementów)
- ппорфавsт - rozpowszechniiać, szerzyć
- гөхєцєн - wartość
- гөхєцєнавsт - być wartym
- тноніццад (тноні аццад) - piechota, siły lądowe
- ҁыраібааs - siły pancerne, zmotoryzowane
- бјондє - siły powietrzne, lotniictwo ← słowo odrestaurowane
- аццад - armia ← słowo odrestaurowane
- аѯоѵ - artyleria ← słowo odrestaurowane
- ѵаобааs - marynarka wojenna
- ѱаљвада - siły specjalne
- нєрдє - żandarmeria
- поѵму - wywiad wojskowy
- дөөмац - prawo (w sensie prawniczym, ogólnie)
- каљ-өр - ustawa
- аєо - system prawny państwa ← słowo odrestaurowane
- ц҃єта - prawo stanowe ← słowo odrestaurowane (z cceta)
- єццокоs - parlament ← słowo odrestaurowane
- єаѯіs - dokument ← słowo odrestaurowane
- торка - komisja
- түја - zebranie (jakiekolwiek ważniejsze i bardziej oficjalne)
- күү - polityka (ogólnie)
- үљка - tydzień
- ах - później, po wydarzeniu
- нү - wcześniej
- кјадө - wysoko, wyżej, ponad
- г҃єдє - nisko, niżej, poniżej
- шєљва - śledztwo, dochodzenie
- ппєнтє - zachowanie
- кур - maniery
- паҁа - wydarzenie (ogólnie)
- ҳрєн - wypadek
- фнєрі - przyczyna
- бјарє - skutek
- рєн - błąd, pomyłka
- sөө - pogoda
- јадјамєноант - zepsuty, uszkodzony
- фёрав - nacisk, presja
- ц҃єрєв - pogrzeb
- пєљ - chmura, obłok
- торока - wulkan
- тєніярт - erupcja
- кєрдавsт - odwołać, anulować
- јаты - nikt
- рынюкавsт - spieszyć się, śpieszyć się
- sєіфао - bateria, ogniwo
- къєљєнівsт - rozładowywać się
- ттамєљдєі - wyczerpywać się (również o baterii, ale i o człowieku: wyczerpany)
- рӓчын - cytat, wspomnienie cudzego słowa, przytoczenie myśli innego
- рӓчыны - zbiór cytatów
- казынавsт - słuchać (czego, np. muzyki, wiatru, szumu, ćwierkania, osoby jak coś robi)
- sөрөквєвsт - słuchać (kogo, osoby - tego, co mówi)
- sөрөк - "słucham!"
- мөнавsт - dotrzeć, dobić, osiągnąć cel
- ү- - na (na stół, na krzesło)
- sєтєр - jajko, jajo
- күкєв - osoba, persona
- тємі - litość, łaska
- sпі - ponieważ, bo; albowiem
- фотјадєвsт - ukrywać, chować kogoś, coś
- sөныљєвsт - ukrywać się, kryć się, chować się
- паљты - sabotaż
- порбє - kłamstwo, fałsz; propaganda
- ітар, sакка - list
- ыsтант - konkretny, treściwy, precyzyjny
- торкєн - wyraźny, jasny, przejrzysty
- ыв - przekaz, sygnał, kontakt z kimś lub czymś
- ҳырвє - krzywda; uszkodzenie
- ватор - podczas, w czasie, "w międzyczasie"
- sатін - dlatego, że (nie "ponieważ" w sensie "z powodu"); po to
- кєљамінє - głowica
- пєрωк - towarzysz broni, współżołnierz
- пірок - rakieta, pocisk
- фөхан - dawno
- үsті - niedawno
- нъєра - miotacz; wyrzutnia
- фокө - nóż
- ҙаарєвsт - budować (budynki)
- ҙаорєавsт - konstruować
- к҃уs - okolica
- ҁаҙан - szerokość
- ҁатъуљ - długość
- укан - wysokość
- фаѵынтаувsт - szlifować, ciosać
- sу - w pobliżu
- sуsтан҃ - dzieło, sztuka
- ієтаоєыєн - wsparcie
- нєгім - wtedy
- тъуаі - mocno, silnie; bardzo
- ккаљємівsт - wypełniać, zapełniać; uszczelniać
- шуркунsувsт - obmyślać, planować
- шар Invars! - "nie" bądź "lecz", "ale"
- изҙуун - fabuła, treść; historia, "to, o co chodzi"
- патъар - taniec, tańczenie
- ппууs - postać, bohater, "sylwetka"
- ↑ мъууs Invars!
- на, та Invars! - i, oraz (zamiennie z "sє"/"sєт"), generalnie typowe dla invarsu, ale spotykane i w tekstach bardzo oficjalnych; obu raczej używa się do wskazywania dwóch czy trzech powiązanych elementów, np. "ѵао та љан на наарт" (woda i ziemia, i niebo), przy większej liczbie używając już "sє".
- хаs [hɑs] - to znaczy, to jest (do wyjaśniania bądź poprawiania się)
- шєоау - opowieść obrazkowa, powiązana tematycznie galeria, zestaw obrazów, tryptyk, komiks
- шєчнад - podstawa, podłoga
- вух - zaledwie, tylko, choćby nawet to
- он - spójnik, zamienny z "se" (separator zdań podrzędnych)
- чөрык - parada, triumf, defilada, pochód
- нуш - równina, równiny, nizina
- єљѱыsавsт - znajdować się, być w położeniu, w miejscu
- єљѱыs - miejsce, lokacja
- гєміш - potomek
- ѵанку - przodek
- нотраам - pochwała, chwalić
- нотраавsт - chwalić
- хєріанє - iskra
- ѵан - drzewo
- даш - futro
- аанвівsт - uważać za coś, myśleć, że coś jest
- аљкаҳ - pamiętliwość, zawiść
- ҙаарs - pieczęć, pieczątka
- ахта - zupa
- хян - kichniięcie
- гу - szpik kostny
- атіна - wdzięczność
- янавsт - czuć, wyczuwać
- ҳарєд - rozpacz
- єтҁан - smutek
- мууна - marzenie
- імі - małżeństwo, związek
- єдєнаівsт - przychodzić, nadchodzić
- нєр - o (czymś), na temat < dialektalne
- sа - o coś (prosić)
- юнірант - wierny
- кін sєітавsт - przestać, przerwać
- таҳры - hałas
- нај - nic, nicość
- ору - oprócz
- ывывsт - upadać
- єнє - kaczka
- ыркын - stal
- јааб - jaskinia, pieczara
- обіта - rower
- ханаа - wiewiórka
- рошы - gaz
- шаво - palenie ognia, rozpalanie ognia (czynność, procedura)
- тоуѯ - młot
- ѵӓп - rura, rurka
- ѯөљофонє - cymbałki
- кєтъавsт - nosić, nieść
- sону - czuć się
- анак кар - pokolenie
- Наріаsау - szept, taniec szeptu, taniec dechu, tj. język ahtialański
- ханєвsт - dominować, przeważać, stanowić większość
- ωру - prototyp
- харовsт - produkować, wytwarzać
- оату - bitwa, bójka, bój
- ірҙі - kilka
- нарјаоу - przyjmować, absorbować, wchłaniać
- арҳавsт - poddać się
- љітан - jako
- ка-анмунік цунк - czcionka
- кєрує - kij, patyk; słup
- дані-у - kod, szyfr
- дані-у ю кєрує - kod kreskowy
- андано - przezwisko, ksywka
- миран - cień
- акіявsт - pojawiać się, pokazywać się
- хату - każdy, każda, każde
- sєн хату - za każdym razem
- тарєро - zjawisko, fenomen
- кароонт - nieświadomie
- ібаан - rdzeń
- тъано - przyłączać się, dołączać
- љєнъца - sąd
- форіант - 1. podejrzliwie 2. wrogo
- шауак - podróżnik
- кіміавsт - uśmiechać się
- кімі - uśmiech
- уунір - towar (rzecz do sprzedania)
- јантъан - 1. rozkładać 2. wysuwać
- тініа - lalka / kukiełka
- ату аарктоs - pluszowy niedźwiedź
- тнонєвsт - drapać
- єєрӓвsт - dodać
- тханіунт - przerywany (o głosie: ochrypły)
- ғанирёвsт - zamiknąć
- љаѯа - sięgać ręką
- такү - tacka
- тъаҳонєн - patrzeć nieprzyjemnie, podejrzliwie, długo
- јарі - poza, za, na zewnątrz
- барівsт - wyjąć, wyciągać
- фонкамєрі - zapalniczka, zapałka
- тарs - liść (zapożyczone; źródło: [1])
Tematyczne
- Człowiek: тірк
- тєікы - chłopiec, chłopak
- аму канєа - dziewczynka
- канєа - dziewczyna
- аму маѯє - młody mężczyzna
- sіла - młoda kobieta
- маіѯ, маѯє - mężczyzna
- кіаѯє - kobieta
- аікоакіаѯє - starsza kobieta
- аікоамаіѯ, аікомаѯє - starszy mężczyna
- sєы - płeć
- кіа - kobieta
- шөз - mężczyzna
- Cześci ciała: іsтніаы
- кааљан - głowa
- єітє - włosy
- тапа - czoło
- таsак - twarz
- єітєпаімы - brwi
- намо - powieki
- ѵаіматі - źrenica
- тіун-а - policzki
- фан - zmarszczki
- баідоуы - piegi
- міны - usta
- карр - dziąsła
- тоѯур - języczek
- ахархнар - język
- өнвө - krtań
- љізє - palec (u ręki)
- паіљізє - kciuk
- ωљізє - palec wskazujący
- хнєљізє - palec środkowy
- уљізє - palec serdeczny
- таљізє - mały palec
- зіла - palec (u nogi)
- єзіла - duży palec
- кєзіла - drugi palec
- унєзіла - trzeci palec
- кєкнуазіла - czwarty palec
- поін - mały palec
- sакун - skóra
- гагорн - pieprzyk
- цєчіѵ - broda (część twarzy)
- хѵарӓкаан - broda (zarost)
- увал - szczęka
- sыхон - nozdrze
- паім - oko
- ҁмня - ucho
- поін-ка - nos
- sтууѵан - szyja
- таінаі - kark
- тозд - ząb
- јатто - kość
- міну - wargi
- sтыр - kręgosłup
- аsа - ręka
- хєну - ramię
- ӓsєно - sutek
- ајі - łokieć
- тонгу - nadgarsek
- єбвна - dłoń
- кємпт - pępek
- sон - podbrzusze
- sіөн - żebro
- ωљізє - palec
- ѵєнхо - biodro
- ціхнзаі - noga
- кӱма - udo
- sакноsуа - kolano
- чуіцы - łydka
- лакіа - kostka
- такун - pięta
- кабуs - stopa
- Kobieta: кіаѯє
- sтыѵан - szyja
- љіую - pierś
- мєіма - talia
- љан-уа - brzuch
- халаіпатіа - łono
- вына - dłoń
- таібар - pośladki
- ыноіљ - plecy
- раікады - łopatki
- імрогіа - tył kolan
- Mężczyzna: маѯє
- sтууѵан - szyja
- аіао - klatka piersiowa
- ыхнотта-уа - brzuch
- ырат - penis
- клы - jądra
- јортєs - plecy
- көөрє - dłoń
- тіљоп - pośladki
- хнатєн - łopatki
- хєрє - tył kolan
- Rodzina: Мєҁпа
- заізаі - wnuczek
- sєізаі - wnuczka
- аљіок, хаія - żona
- sөнтук (dawniej: sєнатук) - mąż
- Dom: Каіда
- sатта - blok mieszkalny
- sамор - mieszkanie
- љанта - balkon
- мӑдрані - hol
- ромыяра - gabinet
- ѵаозны - umywalka
- шавоз - łazienka
- кафрљаs - kuchniia
- зачахіs - jadalnia
- фєіраs ѯарs - salon
- кникза - sufit
- бѵард - podłoga
- чамя - ściana
- нікак - okño
- sцєs - drzwi
- sпан ю каіда - wyposażenie mieszkania
- љакіs сін таар - wnętrze domu
- етнох маіба - biurko
- пүљук - krzesło
- вєрпүљүк - fotel
- sан - półka
- шохау - lampa biurowa
- вєрпүљік - kanapa
- карвма - stół
- sымпрат коsан - telewizor
- фанхду - radio
- каsтхандаі - telefon
- лыкма - budzik
- шамху - duży zegar
- ташамху - zegarek na rękę
- зломпs - torebka
- папа - portfel
- кєунѵа - walizka
- бунтюанта - parasol
- Wszechświat: Хаітаарвөөрі
- түфё - księżyc
- ӓљиг - galaktyka
- хаљтыр - materia
- Ѯар - gwiazda macierzysta Haivööri
Z dziennika podróżniczego
- дранл - godzina
- шыулєн - dworzec
- кєљіз - arsenał
- хаљӓω - ulga, obniżka ceny
- авія - okño
- ҁара - jutro
- sурра - budynek
- тъаурант - skrytka, kryjówka (nie dla człowieka, lecz dla przedmiotów)
- иру - świątynia
- кољ - hotel
- кєѵаѵдає - żóraw
- камішавsт - pakować się
- ум҃а - pociąg
- sу - minuta
- шау - podróż
- амє - wieża
- тыр - wczoraj
- каріаду - pies
- фыљ - koła
- sєрмєзєу - duszność, duchota, bezdech, brak oddechu
- каваљі - ściana
- ољ - ulica
- зєѯо - żołądek
- гамєавsт - słyszeć
- зєцєљівsт - jechać
- табӓта - potrzebować
- аѱыдавsт - wiedzieć
- кіакӓ - leżeć
- шурієвsт - zatrzymać, zatrzymywać
- ыккунаівsт - błagać
- гавіановsт - bać się
- доміаљавsт - walczyć
- кємівsт - ocaleć
- фонєвsт - pluć
- пікωндӓ - świecić
- гамєавsт - słyszeć
- тёдоровsт - wstawać
- шіавsт - kupić
- ыѯєвsт - sprzedawać
- катавsт - chodzić
Funkcyjne
- шаа· - pytająca
- фнуба· - "chcę"
- кі-арі· - "musisz", rzadziej "żądam"
- мрах· - "gdyby"
- хаsтіха· - "niewykonalne", "niemożliwe"
- намір· - "wykonalne", "do zrobienia", "mogło być"
- нє· - przeczenie
- ха· - wskazuje
- sыа· - przeznaczenie czegoś lub kogoś do czegoś
- ші-аму· - "niestety", wyraża żal
- ачєма· - "mam nadzieję"
- ҳај· - "nie wolno"
- јӱ· - traktować, mieć coś za jakieś coś, kogoś za kogoś
- пү·, пүү· - "wygląda na to, że", "wszystko wskazuje na to, że"
- ' -
- Сіт љуна даі? - możesz powiedzieć?
- хант - grzeczny
- вол - niegrzeczny
- єєнтак - komputer
- sака - adres
- дунна - tygrys
- ыѱадавsт - myć się
- шаакрыбан - kurwa (jako urozmaicenie wypowiedzi, nie jako prostytutka)
- ѱара - sucz, suka (obraźliwie o kobiecie)
- фінда - rezygnacja, "jebać to"
- кіар - zdrowy
- уҳєр - chory
- шєєк - poranek, rano
- ом - brak czegoś, bez czegoś
- буку - debil, cymbał, dureń, kretyn, idiota
- sуянт - otwarty
- халккаянт - zamkniięty
- зіну - ranny, ranna
- шєн вол - widok
- агівsт - całować
- Шах· акіма ірљу ума? - ile masz lat? (pytanie o wiek)
- кыраі - pusty (brak ludzi, zwięrząt, itd.)
- вєркєљіакант - zatłoczony, tag: tłok
- аҳа - natychmiast
- зо - przez
- зєц - otwarta przestrzeń, teren, "dwór"
- шон - most
- хлыіант (хљыант) - ciężki
- sіант - lekki
- іяҳ - zaledwie
- шыніарант - zaniedbany
- єљоянт - czysty
- коіхант - brudny
Terminologia wojskowa
- ҁыраі - czołg...
- аінант ҁыраі, sіант ҁыраі - czołg lekki
- науsу ҁыраі - czołg średni
- хљыант ҁыраі - czołg ciężki
- норау - wieża
- харот-норау - wieża oscylacyjna
- о-ку (czyt. jak -oku, tzn. ['ʔɔku]) - działo
- янарк - maszyna
- ' -
- ' -
- ' -
- ' -
- ' -
АМѮ50 100. Удар ю sу хљыант ҁыраі Франs дљавsтарт sєн 1945 кады, зунурквsтаран ю Дӧјч мєнъа ханєвsтӧд. Ωру хат харот-норау sє 100мм о-ку. Sу янарк јака хатарт ѯаровsт, sє јака хатарт чєдуквsтаран sєн оату.
Wydzielona lista zapożyczeń
- драак - smok (z nid. драак - smok)
- фур, фыр, фір - ogień pochodzący ze spalania paliw płynnych (z nid. vuur - ogień)
- гранті - wielki, wspaniały (z łac. грандіs - wielki; przez angielski grand)
- іран - żelazo (z ang. iron - żelazo)
- катаігіда - burza (z gr. καταιγίδα - burza)
- накі - broń jądrowa (z ang. nuke, skrót od nuclear - atomowy)
- оркаан - huragan (z nid. orkaan - typ cyklonu)
- sаѵдат - żołnierz (z ros. солдат - żołnierz)
- sніаг - śnieg (z pol. śnieg)
- аарктоs - niedźwiedź (z gr. ἄρκτος, mocna samogłoska dodana bez związku z systemem przydechowym starogreckiego)