Słownik:Język olseski

Słownik języka olseskiego artykuł będzie zawierał wszystkie słowa język olseskiego. Słownik języka olseskiego będzie de facto słownikiem polsko-olseskim. Na chwilę obecną słownik ten liczy 710 słów. Do zasad czytania odsyła się do artykułu głównego o języku.

Słownik języka olseskiego

A

aby - yk
albo - küomi
ale - fufu, fuf
ani, ni - yly
atak - snąt
atakować - snixa
aż - fy̆r

B

babcia - ráh
bać się - sýnfa
bawić się - rjana
bestia - kúxme
bez - uṕ
bezpieczny - frúdaḱ
biały - rejgag
bić (człowieka) - fúrtá
biec, biegać - fóla
bieda - pel
bliski, blisko - vitógs
błazen - kokąg
bo, ponieważ, gdyż - takár
boleć (osobie mówiącej) - vă (boli mnie brzuch)
boleć (osobie o której się mówi) - xísá (boli ją brzuch)
bóbr (olbrzymi) - furynjá, furynjáv
Bóg - Ikúś
brać, zabierać - kază
brama - văba
brat - aťájo
bronić, obronić się przed - hasíla óf́a
broń - kóḱa
brudny - vékŭḱ
brzeg - jef́ip
brzoza - lífja
brzuch - łázis
budzić się, obudzić się - wymsá
burza - küopxĭw
być - ejba
byk - toj

C

całkowity, bezwzględny - vegegs
całować, pocałować - xątóka
cena - emb
cep - ĭfa
chaos, burdel - rýdka
chcieć - tŭta
chętny - tułtág
chleb - kliz
chłopak - rejsi
chmura, obłok - kakujs
chociaż - fuḱ
chudy - ezbáḱ
chwytać, brać w ręce - sixá
ciasto - kŏb
ciąć - ojá
ciągnąć, pociągnąć - fásŭ
cichy - rărtáḱ
ciemny niebieski, granatowy - fájdarg
ciemny zielony - edavág
ciepło - hágjaz
ciepły - hágjag (por. hágjaz)
cierpieć, cierpić - týtýfja (por. týtýfja)
cierpienie - týtýfja
ciężki - sokyḱ
co, coś - łitł
córka - kĕpa
czarny - tétag
czas - jýh
czcić - íta
czekać, poczekać, zaczekać - kéwąta
czerwony - sy̆dag
człowiek - ejk (l. pd.: ĕ, l. zb.: éjh)
czuć (ciepło) - íla
czuć (dotykiem), dotykać, dotknąć - túka
czuć (węchem), wąchać - strýta
czyli, więc - fĭp
czynić, uczynić - hjóka
czysty - hüą̆ṕ

D

dać, dawać - klăka
daleki, daleko - lef́égs
data - ýdhüin
deszcz - ydhüín
diprotodon - kwana, kwav
dla - fund
dlatego - kólda
dłoń - tíza (l. pd.: tĕz)
długi - típyg
dmuchać, dąć - fronăta
do, ku, w kierunku (czegoś), w (stronę) - á
dobrowolnie - vijg
dobry - kálóg
dodać, dodawać - küétva
doedikurus - fohérej, fohéres
dokładny - safăg
dom - ly̆f
dowódca - pumą̆
drapać, drapnąć - roba
drażnić - sĭhá
drobny - exeg
droga - toḱág
drzewo - lŭr
duch - tos
dupa, pupa - iśťa
dusza - pafádivą
dużo - prugs
duży, wielki - prugs
dym - tŭjoť
dziecko - fárjo
dzień - sávh
dziki - kifug
dziobak (olbrzymi) - peféj, pefév
dziś, dzisiaj - hum
dźgać, kłuć - fazáda
dźwigać, udźwignąć - iťí

F

fala - já
fororak - týḱa, týḱs

G

gdzie - jaw, inaw
gdzie? - inaw?
giąć, zagiąć - pahüeta
glyptodon - pofóta, pofótas
gładki - ráśḱ
głos - ofá
głośny - hüig
głowa - vămzą́
główny - hťeḱ
goły - wąkéḱ
gotować - wĕga
gotować (ogólnie), przyrządzać jedzenie - tigva
góra - kjar, py̆tom
gówno, odchody - edóbem
grabaż - jukýsąg
grać (w grę) - eṕáda
grać, zagrać (na instrumencie) - riha
granica - küaf́
gruby - tą̆g
gryźć (przez owady), kąsać - hruna
gryźć, ugryźć - fóta
gwiazda - alwáku

H

hippidion - ívisimr, ívisims

I

i, oraz, a - ny
imię - jŏl
imperium, duże państwo, monarchia - taxăkák
istnieć - tatá
iść, chodzić - aná, óta

J

jajko, jajo - tejăṕ
jak, jak? - hin
jałowy - rŭtalg
jasny - pamąḱ
jasny niebieski, błękitny - tłúnarg
jasny zielony - térbag
jaźń - povą́g
jądro, jądra, jaja - jáfor (l. pd.: jăf)
jechać, jeździć - py̆ťa
jechać, jeździć konno - réfy̆ťa
jednak - vărg
jeleń (olbrzymi) - kórda, kórdav
jesień - havýkü
jeszcze - ho
jeść, zjeść - epa
jeśli, jeżeli - hf́ót
jezioro - kyjątýmín
jeż - fuťab
jęczyć, zajęczyć - tetéka
język (anat.) - vodŏ
jutro - hýhý

K

kalendarz - joťpa
kamień - ąküén
kat - óxpad
każdy - piṕs
kiedy - jus, inus
kiedy? - inus?
klon (kopia) - łúpa
kłamać, okłamać - xéza
kłamstwo - abséz (por. xéza)
kobieta - tyz (l. pd.: ty̆, l. zb: tysy)
kobyła - rérav
kochać - áłáta
kochany - xołág
kolano - poküep (l. pd: păküa)
kolorowy - fłóg
kołysać - vexa
komnata, pokój - haf́a
koniec - łoť
kontraatakować - xiküará
koń - rér
kończyć, zakończyć - vołota (por. łoť)
kopać (piłkę, kogoś) - votrá
kopać (w ziemi) - jĕma
kora - hüóbot
korona - ółfa
korowód - epé
korzeń - wum
kość - kravm
kot - sĕr, sĕs
krab - kóna
kraj, państwo - ky̆k
kraniec - teku
krew - hązan
kroić, pokroić - kazga
krowa - tos (por. toj)
król - pĕrt (forma wołacza: pérti!)
król olch - pĕrtýfjanún
królestwo, monarchia - afjĕrt
krótki - fŭgs
krwawić - vohą́zana (por. hązan)
kryć, zakryć - fura
krzywy - ropíṕ
książę - hüospą̆
księga - fakúb
księżyc - kŏx
kto, ktoś - fú
który, który? - in
kucharz - ásigvad (por. tigva)
kurz (bród) - ą́f́yz
kwestia, sprawa - pábzyd
kwiat - xinó

L

las - fłándo
latać, lecieć - amarhá
lato - vyśküa
lecz - tís
legenda - tŭtf
lekki - jakygs
lew workowaty - vilĕr, vilĕs
lewy (strona) - ruśag
leżeć (w łóżku) - exfą̆da
leżeć, być położone na - laxína
liczyć - tłóta
lina - tikvăglad
list - jy̆bs
liść - pjŏ
lód - pĕmz
lub - tút

Ł

ładunek - ată
łapać, złapać - prŭta
łza - az

M

mały - puťjaṕ
martwy - xiségs
marznąć - hodă
maszt - snód
matka - tír
mądrala - hodkímąg
mąż - xnăb
mędrzec - vałtari
mężczyzna - troz (l. pd.: trŏ, l. zb: trosroz)
mgła - ruł (l. mnoga)
miasto - krug
mieć - fjŏga
mieć pozwolenie, wolno - ŭzd
miejsce - sýg
miesiąc - kĭn
mieszać, zamieszać - lodŏba
mieszkać - iransă
mięso - jĭmib
miły - fŭgs
młody - ŏtógs
młócić, zmłócić - sną́ma
mokry - vnéḱ
morze - tąť (l. mnoga)
mowa, język - hafănz (l. mnoga)
możliwość - azküaz
móc - tíba
mówić - pănza
mroczny - łenṕ
mrozić - xíkră
myć się, myć - rosetá
myśleć - wembą̆za

N

na (czymś) - hüan
na końcu - loťár
na początku - rojár
nad (czymś) - ág
nadzieja - aťf́e
namiestnik - fowąg
napaść - soma
naprzeciw (czegoś) - tegó
nasienie, plemnik, sperma - evím
nasiono - snĕjz
naukowiec - ŭfíd
nazywać - séga
nazywać się - aldriga
nędza - fŭda
nic - pesn
nie - łýt
niebo, niebiosa - tfulá (l. mnoga)
niejeden - prŭgáḱ
nieprawidłowy - tuxáneg
nigdy - vab
nizki, niski - krífjag
noc - jól
nocny - hajólg (por. jól)
noga - kanoť (l. pd: kăna)
nos - jąg
nosorożec włochaty - hohurá, hohurs, kúxmani (por. kúxme, ani)
nowy - xanfags

O

o (któtrejś) czas - flyn
obiecać, obiecywać - ałoła
obok (czegoś) [przedmioty niestykają się] - sadár
obracać się - asakléta
obraz - ruhív
obrońca - sibuzą̆
od (kogoś) - kjá
oddychać - vewména
odpocząć, odpoczywać - pą̆ra
odpoczynek - hépą̆r (por. por. pą̆ra)
odpowiedzieć, odpowiadać - prendá
odwrócić, odwracać (na drugą stronę) - hüoťa
ogień - pín
ogon - ép
ojciec - fúrfa
oko - lodz (l. pd.: lódza)
okrągły - tvéjdarḱ
okruch, kruszek, drobina - tézy
olcha - fjanú
olseski - Ołéṕs
Olsowie (dynastia) - Ołé
opór - ą́ter
ostatni - textaḱ
ostry - íforg
owca - aťá
owoc, warzywo - venýkü

P

pada deszcz - ydha
pada śnieg - plila
padać, spadać - vilejă
palec - wuz
palić się - hoxá
pan, pani - xepa
Pan-Słońce (tytuł władców Szyszenii - Xepa-húfa (por. xepa, húfa) , Húfaré (z szysz.)
pastuch - hüanez
paść, wypasać - amvá
patrzeć, widzieć, patrzyć - saga
patyk, kij - jég
paznokieć - káküá
pchać, popchać - húrana
pełny - jubúlags
penis, chuj, kutas - snút
piasek - küaśá
pić - wăna
piec, upiec - ozáťa
piersi, cycki - anvúne (l. pd.: hasúra
) pierś - invúb
pies - edar
pieśniarski - afílg
piosenka - áfejlín
pióro - korez
pisać, zapisać - kámna
pismo - afhám (por. kámna)
piwo - tyn
piwowar - tynsigvad (por. tyn, tigva)
piżmowół - ămŏha, ămŏhs
plac - snáv
planeta - faf́et
plaża - ąb
pląs - vĕxo (por. vexa)
plecy, grzbiet - wejn (poj.)
plew - eksazt
pluć, opluć - fŏsa
płaszcz - kłán
płuco, płuca - fjést (l. pd.: ĕsta)
płynąć (woda, rzeka) - sínára
pływać (w łódce, w wodzie) - küédara
po (czymś) – czas - tedá
pochwa, cipa - ogdą̆
początek - rojă
pod (czymś) - tŭd
podczas – czas - áltár
poddać się, poddawać się - küŏda
podwórze - kóf
pogarda - váz
pogłębiać, zgłębiać - petrebă
pokonać - tósgota
pokusa - sytré
polować - pťóka
połowa - hím
południe (kierunek) - ani
południowy (kierunek) - anigs
pomarańczowy - haság
popiół - wokü
port - af́éhüo
postać - spĕjo
postrach - pŭg
pośród, wśród (czegoś) - kis
poświęcenie - súz
potomek, następca - hüĕnigąg
potrzebować - prúta
powrót - fą̆x
powszedni, codzienny - humhugs
pozdrawiać, czcić - saza
pół - hím
półka - hadru
północ (kierunek) - kobi
północny (kierunek) - kobigs
półwysep - küid
prawda - sízós
prać - hóvskofa
prawidłowy - uküaśḱ
prawy (strona) - if́rog
prosty - léṕ
prowadzić - snota
prowincja - adráb
prowokować - fŏfá
przeciw (czemuś) - óf́a
przed (czymś) – czas - físka
przed (czymś) – miejsce - fuls
przegrać, przegrywać - ogýva
przejmować się (czymś) - supă
przejść na drugą stronę - pembă
przejść się, iść na spacer - frúta
przeklęty - fąg
przemoc - ołtŏ
przerazić się, przerażać się - ołúga
przesilenie letnie - jabą vyśküag
przesilenie zimowe - jabą kĕf́a
przez (coś) – miejsce - fál
przez (coś) – przyczyna - fĭl
przeznaczenie - sníztaḱ
przy (czymś) przedmioty stykają się - íto
przyjść, przychodzić - hanóta
przyrzekać - fejesa
przytulać, tulić - hüozmá
ptak - túr, túv
puchnąć - vĕḱa
pusty - tebéḱ
pustynia - fágmă
pyd (waluta Olsenii - pyd
pył - xéx

Nazwy geograficzne Kyonu

Ajdynir - Ajdýnire
Azena - Hüatáne
Azenia - Hüatane
Cieśniny Uomkanhupem - Tąť Vomkanhupemps
Cyrana - Snimíne
Djyazhoar - Sjazvar
Esér Chura - Jasĕre
Gaurakah - Korakáh
Góra Férhan - Py̆tom Fejran
Góry Fobza - Py̆tomą Fóbsa
Góry Kubhlod - Py̆tomą Kŭbwod
Góry Tibkuse - Py̆tomą Tibkŭseḱ
Harenia - Halone
Jezioro Szmaragdowe - Kyjątýmín Asajmnení
Kahrakort - Kóhrakort
Kawelia - Kávéla
Merawia - (V)ăpe
Morze Hlokse(p)skie - Tąť Wókseps
Morze Kanfabskie - Tąť Kąfăbg
Morze Panteńskie - Tąť Pąteḱ
Półwysep Olseski - Küid Ołes
Półwysep Saszkuigodzki - Küid Sáxküĭgodg
Półwysep Uszan - Küid Uxą́
Qafni - Kájxe
Rikkadan - Riḱadán
Rubania - Rube
Siedmiomieście - Xánlą
Stojeziory - Sijŭr
Szyszenia - Xixe
Zatoka Felżyńska - Tąť Fezýgs
Zatoka Kiskuad - Tąť Kísküadg
Zhanhou - Xănxŏ

Ziemianizmy

Język olseski tworzony na potrzeby Kyonu posiada w swym słowniku także słowa pochodzenia ziemskiego. W opisywanym świecie one nie występują, jednak ze względu na tłumaczenia tekstów ziemskich pojawiają się następujące ziemianizmy:

Babilon - Vabilón (z gr. Βαβυλών Babylón)
Cezar, cesarz, car - kajsari (z łac. Caesar)
chrzcić, ochrzcić - váptisma (z gr. βάπτισμα)
chrzest - áváptism (z gr. βάπτισμα báptisma)
chrześcijanin - áváptismąg (z gr. βάπτισμα báptisma)
czarci, diabli - tjábologs (z gr. διάβολος diábolos)
Czechy - Xeske (z cz. Česko)
czeski - Xeskeṕs (z cz. Česko)
diabeł - tjábolos (z gr. διάβολος diábolos)
Egipt - Ajgyptose (z gr. Αίγυπτος Aígyptos)
feniks - fojnik (z gr. φοίνιξ foíniks)
Jerozolima - Jeruxalejm (z hebr. ירושלים Jeruszalajim)
Kozak - kosak(a) (z ukr. козак kozak)
litania - łitaneja (z gr. λιτανεία litaneía)
lucyfer - lukifer (z łac. lucifer)
Macedonia - Hmakedonjá (z gr. Μακεδονία Makedonía)
muzułmanin - uslimąg (z ara. مسلم muslim)
relikwia - relikuaj (z łac. reliquiæ)
rycerz - riterąg (z niem. Ritter)
sułtan - suldan (z ara. سلطان sulṭān)
tatarski - Tatarlarg (z tat. Tatarlar)
Turcja - Tyrkije (z tur. Türkiye)
turecki - Tyrkijeṕs (z tur. Türkiye)
zakon - ordo (z łac. ordo)
Zaporoże - Saporyxá (z ukr. Запоріжжя Zaporiżżja)