Język starotruski

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
starotruski
staɣdap trudakiz
Utworzenie: Todsmer w 2016
Liczba użytkowników ???
Sposoby zapisu: łacinka
Typologia: SVO
Klasyfikacja: trusko-taugryjskie
  • trusko-brockie
    • starotruski
Kody
Conlanger–1 stg
Conlanger–3 kyn.stg.tqr
Przykład
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
Eɣador ljaɣrur s'poʔm daʔ mgaɣr rʔopko daʔ xekko wæp'ilmo. Eʔe hirm daʔ powgækl s'ilmoɣo, daʔ eʔe ajardo ʔæsxi xas'mekjas zɣes'ilmo pʔa.
Lista conlangów
Nuvola apps bookcase 1 blue.svg.png Zobacz też słownik tego języka.

Staɣdap trudakiz, język starotruski, znany także jako język pratruskobrocki, to język z grupy trusko-taugryjskiej. Jest językiem używanym kiedyś w okolicach obecnego Państwa Truskiego. Jest przodkiem zarówno języka truskiego jak i języka brockiego. Status języka starotruskiego jest niepewny. Jest to głównie język rekonstruowany, ale język zbliżony do pratruskobrockiego zaświadczony jest w kilku inskrypcjach i innych źródłach, takich jak imiona, co upodabnia go nieco do statusu języka pranordyjskiego.

Fonologia starotruska

Samogłoski

/ɒ/
A a
/æ/
Æ æ
/i/
I i
/u/
U u
/e/
E e
/o/
O o

Zestaw fonemów samogłoskowych starotruskiego jest dość prosty, jest sześć samogłosek, nie rozróżnia się długości.

Spółgłoski

/p/
P p
/t/
T t
/k/
K k
/s/
S s
/x/
X x
/pʲ/
P' p'
/tʲ/
T' t'
/kʲ/
K' k'
/sʲ/
S' s'
/xʲ/
X' x'
/pˤ/
B b
/tˤ/
D d
/kˤ/
G g
/sˤ/
Z z
/xˤ/
Ɣ ɣ
/ʔ/
ʔ
/h/
H h
/j/
J j
/w/
W w
/r/
R r
/l/
L l
/m/
M m
/n/
N n

Spółgłoski w starotruskim dzielą się tradycyjnie na dwie grupy: na tzw spółgłoski rzędowe /p t k s x/, czyli mające odpowiedniki w postaci spółgłosek palatalizowanych i faryngalizowanych, i pozostałe, wśród których /r l m n/ mogą być sylabiczne, natomiast /ʔ h j w/ mają ograniczone występowanie.

Gramatyka

Rzeczowniki

Rzeczowniki truskie nie mają rodzaju ani liczby, odmieniają się przez przypadki według poniższego wzoru:

Przypadek Forma
Nominativus staɣdur (-ʔur)
Accusativus staɣd
Genetivus stæxt'as (-jas)
Adessivus stæxke (-k'e)
Inessivus staɣgo (-ko)
Allativus staɣdun (-dun)
Illativus staɣdo (-do)
Ablativus stæxpær (-p'ær)
Elativus staɣza (-za)
Instrumentalis staxi (-xi)
Intransitivus staɣrak (-rak)

Liczebniki

główne porządkowe
1 hraʔ [hrɒʔ] ihra [ihrɒ]
2 zam [sˤɒm] isam [iˈsɒm]
3 k'iw [kʲiw] ik'iw [iˈkʲiw]
4 zazam [sˤɒˈsˤɒm] sisam [siˈsɒm]
5 wem [wem] iwem [iˈwem]
6 gukiw [kˤuˈkiw] kik'iw [kiˈkʲiw]
7 tloʔ [tloʔ] itlo [ˈitlo]
8 zasʔ [sˤɒs] sis' [sisʲ]
9 gwom [kˤom] gujom [kˤuˈjom]
10 uwem [uˈwem] jiʔwem [ˈjiʔwem]

Czasowniki

Czasowniki truskie odmieniają się przez osoby i aspekt, występują również partykuły trybów. Tryb pytający może się łączyć z dowolnym z pozostałych.

Tryb Partykuła
oznajmujący -
łączący mwe
życzący pʔa
dezyderatyw xʔpm
rozkazujący gu
pytający ki

Aspekty są trzy: niedokonany, dokonany i iteratywny. Formę aspektu dokonanego tworzy się poprzez dodanie sufiksu -ɣo, natomiast iteratywum - przez reduplikację pierwszej sylaby.

Odmiana czasownika dumga ("iść") przez osoby przedstawia poniższa tabela.

Osoba Forma
1 dumgaksa
2 dumgaksa
2 dumga

Zaimki

Starotruski posiada zaimki, odróżnia "my" ekskluzywne od inkluzywnego, oraz rozróżnia między rodzajami ożywionymi i nieożywionymi:

  • ʔum - ja/my
  • ʔumbo - my (ekskluzywne)
  • ham - ty/wy
  • hamra - ty/wy (nieoż)
  • wa - on/oni
  • wara - ono/one

Występują także końcówki posesywne:

  • -jums - moje/nasze
  • -jumbos - nasze ekskluzywne
  • -hams - twoje/wasze
  • -jæw - jego/ich