Język yüka

        Język yüka (yuk. Yüketon ſuvaan aſſara [ˌɥyge'dɔ̃ⁿ 'suvɑ̃ːⁿ 'ɑsːɑˌɾɑ], Yüka, znana także jako Jyka 2 lub w katalogu conlangów Canisa Obiekt 950 - ideologiczna kontynuacja opisywanego we wcześniejszej edycji Conlanger Wiki języka jyka, która jest używana jako język ludu airua (dokładna nazwa nieustalona), tworzącego swoją państwowość wokół miasta Hatuanuut na Centralnym Stepie. Świat, w którym dzieje się akcja, jest równoległy do świata Haivööri, lecz nie jest z nim tożsamy; tj. również świat zostaje tworzony dla języka, a nie odwrotnie (jak to ma miejsce w przypadku większości języków artystycznych), podobny istnieje koncept asininy, substancji odpowiedzialnej za pojawienie się ludzi z Ziemi na nowej planecie, jednak nie jest to Haivööri.

Język yüka w obecnej formie jest bardzo młody, w związku z czym jest bardzo płynny. Wiadomo, że posiada podobną fonetykę do pierwotnej, ale cała reszta jest już odmienna: zresetowana została leksyka, składnia i gramatyka. Yüka 2, na ile można powiedzieć o skrystalizowaniu się jej struktur, jest składniowo językiem ergatywno-absolutywnym, morfologicznie trójdzielnym i aglutynacyjnym o wyraźnych tendencjach fleksyjnych, obecnie jeszcze płynnych. Używa szyku zdania SVO, umożliwia SOV. Występuje strona przeciwbierna. Współczesna yüka jest charakteryzowana przez następujące słowa:

"Yüketon ſuvaan aſſara.
Yüketon ſuvaan puara.
Suvaan nuani jarſãs yüklemeve
yüken mava."

Padły one w którymś dokumencie, ale nie jest pewne ich znaczenie. Pierwszy wers oznacza na pewno nazwę języka, którą można rozwinąć następująco:

Yüke-ton ſu-vaan aſſa-ra

Yüka-język dwa-[licz. porz.] mówić-[przym.]

Wstępne dane

Yüka korzysta z niektórych narzędzi ogólnych struktur językotwórczych Canisa, które pojawiają się we wszystkich jego conlangach, ale w kilku obscenicznie się wyłamuje. Przede wszystkim język obficie korzysta z akcentu pobocznego i akcent jest raczej faliście rozłożony po całym słowie, a nieraz i po sąsiednich słowach, niż dynamiczny z jednym centrum akcentu. Podobnie kwestia nosowości, spółgłoski nosowe ulegają skróceniu, a nosowość przenosi się po sąsiednich samogłoskach.

Z drugiej jednak strony za wybitnie nietypowe można uznać zarówno występowanie fonemu /ʒ/ <j>, a już szczególnie dziwaczny jest brak partykuły będącej czymś w rodzaju angielskiego of, flagowa struktura wszystkich conlangów Canisa z wyjątkiem Yüki.

Jest to język zasadniczo ergatywny. W zdaniach nieprzechodnich jednak rzeczownik traci końcówkę fleksyjną, przez co język jest morfologicznie trójdzielny (posiada odmienne znaczniki dla każdej funkcji rzeczownika). Na przykład:

Üm ſon yoka. Ona pilnuje dziecka. (W szyku SOV, dla przejrzystości)

Jarm lin mira. Światło jest w domu.

So mira.' Dziecko stoi.

Lai aſſal. Mówisz.

Rzeczowniki osobowe (a wraz z nimi niektóre zwierzęta, osoby religijne, kukły, lalki i manekiny), w szczególności nazwy własne miewają przedimek "I" /i/ pisany wielką literą.

Występuje sześć przypadków: intranzytyw, ergatyw, absolutyw, dopełniacz, allatyw i ablatyw. Rzeczowniki mogą, ale nie muszą mieć sygnalizator liczby mnogiej. Czasowniki posiadają odmianę osobową z trzema formami liczby pojedynczej i jedną formą liczby mnogiej. Niektóre słowa wykazują tendencje fleksyjne:

Yüke Głos

Yükeve/Yükve Głosu

Mu yükvire/Mu yükevirei Z mego głosu